Producent: VULCAN sp. z o. o. ul. Wołowska 6 51-116 Wrocław tel. 71 375 15 00 e-mail: vulcan@vulcan.edu.pl www.vulcan.edu.pl Nad programem pracowali: Joanna Rau, Wiktor Zychla, Krzysztof Owczarek, Paweł Rajba, Adam Kozyra, Tomasz Karczyński Autorka podręcznika: Justyna Stencel-Mańka Projekt okładki: Jakub Rydzek Podręcznik opisuje wersję modułu o numerze 11.00 VULCAN zastrzega sobie prawo do ciągłego ulepszania programu i wprowadzania do niego zmian. Podręcznik jest chroniony prawem autorskim. Copyright by VULCAN 2011 Wszelkie prawa zastrzeżone 2
Spis treści Moduł lekcyjny... 4 Dostarczanie danych do modułu... 4 Definiowanie użytkowników... 4 Logowanie do modułu... 5 Charakterystyka modułu... 5 Tygodniowy plan zajęć... 6 Praca z Modułem lekcyjnym... 7 Szczegóły... 7 Tematy... 9 Frekwencja... 11 Oceny... 13 Uwagi... 17 Komunikaty... 21 Zakończenie pracy z modułem... 24 3
Moduł lekcyjny Moduł lekcyjny Moduł lekcyjny został stworzony specjalnie po to, aby ułatwić nauczycielowi codzienną obsługę prowadzonych lekcji. Zostały tu umieszczone najczęściej wykorzystywane funkcje dziennika elektronicznego: dodawanie lekcji i wpisywanie jej tematu, sprawdzanie obecności oraz wystawianie ocen i uwag. Do korzystania z Modułu lekcyjnego nie jest potrzebne pobieranie żadnej aplikacji, ponieważ działa on w przeglądarce internetowej, umożliwiając tym samym szybkie uruchomienie i działanie modułu na wszelkiego rodzaju łączach internetowych. Moduł lekcyjny uruchamiany jest jednym kliknięciem z głównego ekranu UONET. Obsługę modułu ułatwia system podpowiedzi wyświetlanych po wskazaniu kursorem myszy na wybrane pola. Dostarczanie danych do modułu Źródłem danych dla Modułu lekcyjnego jest Dziennik lekcyjny Optivum NET. Przesyłanie danych do modułu odbywa się na bieżąco po wpisaniu i zapisaniu danych w programie. Przesyłanie danych działa również w drugą stronę dzięki czemu dane zapisane w module są od razu widoczne w programie Dziennik lekcyjny Optivum NET. Definiowanie użytkowników 4 Moduł lekcyjny dostępny jest dla wszystkich nauczycieli prowadzących zajęcia w szkole. Aby nauczyciele mogli korzystać z modułu konieczne jest zdefiniowanie przez administratora właściwego konta użytkownika. Odbywa się to w widoku Pracownicy. Oprócz podstawowych informacji definiujących konto użytkownika, określeniu różnego typu dodatkowych uprawnień przyznawanych w zależności od pełnionych obowiązków i ról należy zdefiniować również przydziały. Szczegółowe informacje na temat
Logowanie do modułu definiowania przydziałów znajdują się w podręczniku użytkownika programu Dziennik lekcyjny Optivum NET. Rysunek 1. Pracownik z dostępem do Modułu lekcyjnego. Uwaga Adres e-mail jest loginem użytkownika. Logowanie do modułu Logowanie do systemu UONET opisano w podręczniku użytkownika programu Dziennik lekcyjny Optivum NET w rozdziale Logowanie do systemu Uczniowie Optivum NET (UONET). Po zalogowaniu do systemu, należy wskazać pozycję Moduł lekcyjny, a następnie można rozpocząć pracę, wybierając z menu potrzebną zakładkę. Charakterystyka modułu Po zalogowaniu się do Modułu lekcyjnego użytkownik widzi swój tygodniowy plan jego zajęć oraz zakładki zawierające wszystkie niezbędne informacje potrzebne do zarejestrowania przeprowadzonych lekcji. 5
Moduł lekcyjny Moduł lekcyjny składa się z sześciu zakładek: Szczegóły, Tematy, Frekwencja, Oceny, Uwagi Komunikaty. Użytkownik ma możliwość schowania/pokazania nagłówka modułu poprzez wybranie odpowiedniego przycisku /, jak również skorzystania z pomocy poprzez klikniecie przycisku. Aby powrócić do głównego menu UONET należy kliknąć na znajdujący się w lewym górnym rogu okna link z adresem e-mail, a następnie na link Powrót do strony głównej. Tygodniowy plan zajęć Nauczyciel, który zaloguje się do Modułu lekcyjnego będzie widział swój bieżący tygodniowy plan zajęć. Plan ten jest jedynie szablonem, według którego powinny się odbywać lekcje w kolejnych dniach tygodnia, podczas gdy zapisy w module powinny odzwierciedlać faktycznie przeprowadzone lekcje. W znajdującym się po lewej stronie ekranu drzewku tygodniowego planu zajęć ( ) można wybrać dzień tygodnia klikając przycisk.wskazanie dowolnego dnia tygodnia w kalendarzu powoduje wyświetlenie planu zajęć na wybrany dzień. Przycisk umożliwia rozwinięcie listy zajęć zaplanowanych na ten dzień. Zajęcia, które są zaakceptowane (uznane za faktycznie przeprowadzone) są wyróżnione kolorem i zwykłym krojem czcionki, natomiast pozycje niezaakceptowane zapisane są kursywą. Ich akceptacja odbywa się na zakładce Szczegóły lub Tematy. Po wskazaniu zaakceptowanej lekcji w nagłówku nad zakładkami widoczny jest zawsze aktualnie wybrany dzień tygodnia, klasa, lekcja oraz podana jest informacja o wychowawcy oddziału. 6
Praca z Modułem lekcyjnym Praca z Modułem lekcyjnym Szczegóły Nauczyciel po zalogowaniu się do Modułu lekcyjnego powinien wskazać w tygodniowym planie zajęć lekcję, która zostanie przeprowadzona. Wybrana lekcja zostanie wyświetlona na zakładce Szczegóły. Jeśli jest to lekcja, która nie została jeszcze zaakceptowana (zapisana jest kursywą) na zakładce Szczegóły widoczny będzie przycisk zatwierdzenia lekcji jest wpisanie jej tematu.. Podstawą Rysunek 2. Akceptacja lekcji. Po kliknięciu przycisku wyświetlone zostanie okno Dodawanie lekcji, w którym widoczne są wszystkie informacje dotyczące wybranej lekcji. Aby wpisać temat należy nacisnąć przycisk również Uwaga Tematy, str. 9). (zob. W momencie wybrania opcji Grupa i zajęcia i próby przejścia dalej pojawi się pytanie czy użytkownik na pewno chce kontynuować dodawanie lekcji. Na tak zdefiniowanej lekcji nie będzie można wystawić ocen cząstkowych. W pozycji tygodniowego planu zajęć lekcja będzie wyświetlana w nawiasach np.. 7
Moduł lekcyjny Rysunek 3. Dodawanie lekcji. W sytuacji, gdy lekcja została już zaakceptowana w programie Dziennik lekcyjny Optivum NET należy jedynie wpisać temat lekcji. Można to zrobić na jednej z poniższych zakładek: Szczegóły (poprzez wybranie przycisku, a następnie w oknie Edycja lekcji kliknięcie przycisku ); Tematy. Listę lekcji można zwijać (poprzez kliknięcie przycisku ( ). ) i rozwijać Aby usunąć lekcję należy na zakładce Szczegóły kliknąć przycisk, a następnie w oknie Edycja lekcji kliknąć przycisk. Nowe lekcje dodaje się na zakładce Szczegóły poprzez wskazanie w odpowiedniej pozycji tygodniowego planu zajęć godziny, na której ma się odbyć nowa lekcja i kliknięcie przycisku. Jeśli dana lekcja odbywa się w zgodzie z planem nauczania oddziału, a jedynie niezgodnie z planem lekcji, to w oknie Dodawanie lekcji należy wybrać oddział i odpowiednie zajęcia z planu nauczania. Automatycznie wypełnione zostanie nazwisko prowadzącego lekcję (o ile opisano przydziały zajęć w planie nauczania oddziału). 8
Praca z Modułem lekcyjnym Rysunek 4. Lekcja spoza planu. Jeśli dana lekcja odbywa się nie tylko niezgodnie z planem lekcji, ale także w ramach zastępstwa i jest niezaakceptowana, to przy jej dodawaniu należy wskazać opcję Zajęcia w grupach, wybrać z listy odpowiednie zajęcia edukacyjne oraz grupę, a następnie zaznaczyć pole Zastępstwo. Rysunek 5. Lekcja spoza planu, zastępstwo. Jeśli dana lekcja odbywa się niezgodnie z planem lekcji, a także poza planem nauczania, należy wskazać zarówno grupę uczniów, jak i rodzaj zajęć. Uwaga W momencie wybrania opcji Grupa i zajęcia i próby przejścia dalej pojawi się pytanie czy użytkownik na pewno chce kontynuować dodawanie lekcji. Na tak zdefiniowanej lekcji nie będzie można wystawić ocen cząstkowych. W pozycji tygodniowego planu zajęć lekcja będzie wyświetlana w nawiasach np.. 9
Moduł lekcyjny Tematy Tematy lekcji odbywanych zgodnie z planem lekcji najwygodniej wpisywać w przeznaczonej do tego tabeli znajdującej się na zakładce Tematy. Większość informacji składających się na opisywaną lekcję jest wówczas automatycznie wypełniana. Tematy można wyświetlić w układzie: tygodniowym ( ) widoczne są wtedy wszystkie lekcje oddziału dla wszystkich przedmiotów, przedmiotu ( ) widoczne są wtedy wszystkie lekcje dla przedmiotu, którego uczy nauczyciel. 10
Praca z Modułem lekcyjnym W celu wpisania tematu lub jego modyfikacji należy zaznaczyć wybrany wiersz tabeli i dwukrotnie kliknąć lewym przyciskiem myszy lub też w widoku przedmiotu nacisnąć przycisk. Jeśli dla danego okresu klasyfikacyjnego przygotowano wcześniej rozkład materiału nauczania, to przy wpisywaniu tematu lekcji można z niego skorzystać i w tabeli Rozkład materiału zaznaczyć zagadnienie realizowane na danej lekcji. Zagadnienie to zostanie wpisane automatycznie jako temat lekcji. Dodatkowo można wpisać komentarz do tematu. Rysunek 6. Powiązanie tematu lekcji z zagadnieniem z rozkładu materiału nauczania. Uwaga Jedno zagadnienie z rozkładu materiału nauczania można realizować na wielu lekcjach, jak również na jednej lekcji można realizować kilka zagadnień z rozkładu materiału nauczania. Powiązanie lekcji z zagadnieniami z rozkładu materiału nauczania pozwala zarówno nauczycielowi prowadzącemu dane zajęcia, jak i dyrektorowi szkoły na bieżąco śledzić stopień realizacji programu nauczania przewidzianego na dany okres. Frekwencja Na zakładce Frekwencja nauczyciel może odnotować spóźnienia i nieobecności uczniów na lekcjach. Informacje tu zamieszczone można wyświetlić w układzie: 11
Moduł lekcyjny widok frekwencji na dany dzień tygodnia, widok frekwencji na cały tydzień. 12 Uwaga Widoczna jest również frekwencja odnotowana przez innych nauczycieli jednak bez możliwości jej edycji. Bieżąca lekcja wyróżniona jest zieloną ramką. Lekcje, na których nie sprawdzano obecności, oznaczone są na żółto. Szary kolor oznacza, że uczeń nie uczestniczy w danych zajęciach (nie został przydzielony do grupy zajęciowej). Fioletowy kolor oznacza, że frekwencja została poprawiona.
Praca z Modułem lekcyjnym Kierunek sprawdzania frekwencji można określić poprzez zaznaczenie przycisku lub. Odnotowując spóźnienia lub nieobecności uczniów, można używać zarówno odpowiednich symboli na klawiaturze komputera, jak i klikać myszą właściwe przyciski widoczne w prawym panelu okna. Każde spóźnienie i nieobecność można skomentować, a także zamienić jego kategorię. Rysunek 7. Nieobecność na lekcji może być uzupełniona komentarzem. Oceny Ocenianie w Module lekcyjnym jest możliwe wyłącznie w obrębie wcześniej zdefiniowanych zadań. Oceny z zajęć edukacyjnych wpisywane są na zakładce Oceny. 13
Moduł lekcyjny Rysunek 8. Wpisywanie ocen z zajęć. Zadania dodaje się klikając przycisk tabeli ocen. znajdujący się po prawej stronie Rysunek 9. Zadanie podlegające ocenie. 14
Praca z Modułem lekcyjnym Każde zadanie opisują następujące atrybuty: pole definiujące liczbę zadań; typ zadania (listę typów można rozbudowywać); nazwa i kod używany jako nagłówek tabeli ocen, waga współczynnik różnicujący wkład oceny danego zadania w ocenę wypadkową; skala ocen, według której jest oceniane zadanie; punkty maksimum punktowe jakie można uzyskać za zadanie; data zapowiedzi zadania i przewidywana datę kontroli wykonania zadania; kolor, jakim mają zostać oznaczone oceny otrzymane za zadanie; obowiązkowość zadania (konieczność poddania się ocenie przez wszystkich uczniów) i jego wpływ na ocenę klasyfikacyjną; nazwisko osoby wprowadzającej bądź modyfikującej zadanie; pole służące do wpisywania notatek. Liczba cech, jakimi opisane jest każde oceniane zadanie, wykracza poza tradycyjny opis kolumny w papierowym dzienniku lekcyjnym. Niektóre z nich, jak np. daty zapowiedzi i wykonania, stanowią dodatkowe, cenne informacje dla ucznia i jego rodziców i są im przekazywane za pośrednictwem korespondencji lub internetowej Witryny dla rodziców/ucznia. Kategoryzacja zadań wraz z mechanizmami ich analizowania pozwala spojrzeć na proces oceniania szerzej i pełniej niż w przypadku korzystania z tradycyjnego dziennika lekcyjnego. Uwaga Zadania z tych samych zajęć edukacyjnych mogą być oceniane w dowolnie wybranej skali. W celu dokonania edycji zadania należy kliknąć przycisk się pod nagłówkiem zdefiniowanego zadania. znajdujący Na zakładce Oceny zawsze wyświetlany jest aktualny semestr klasyfikacyjny. Istnieje jednak możliwość wybrania widoku ocen z poprzedniego semestru. Kierunek wpisywania ocen można określić poprzez zaznaczenie przycisku lub. 15
Moduł lekcyjny Oceny wystawione za określone zadanie mogą być wpisywane na jeden z dwóch sposobów: przez naciśnięcie przycisków z symbolami stopni (znajdujących się w prawym panelu okna), przez wpisywanie odpowiednich cyfr za pomocą klawiatury. Rysunek 10. Ocena może być dopełniona komentarzem. Opis kolorystyki zastosowanej w widoku ocen: 1. Czcionka: Kolor czcionki jest zawsze taki jak kolor w typie zadania. Kursywa oznacza, że zadanie nie jest wliczane do średniej. Czcionka zwykła oznacza, że zadanie jest wliczane do średniej. 2. Kolor tła komórki pod oceną: Lekko wyróżnione oznacza, że zadanie jest obowiązkowe. Żółty oznacza, że ocena nie jest wystawiona przez prowadzącego. Fioletowy oznacza, że ocena jest poprawiona. Wybierając opcję modyfikacji oceny można zobaczyć poprzednią ocenę, która została poprawiona. Niebieski oznacza, że jest to dopisek. Pomarańczowy oznacza, że ocena jest spoza skali. 16
Praca z Modułem lekcyjnym Uwagi Przy wyliczonej średniej w kolumnie Średnia/Suma pojawia się znak wykrzyknika, który oznacza, że nie zostały wypełnione wszystkie oceny obowiązkowe ucznia. Każda ocena może być dopełniona komentarzem uzasadniającym postawiony stopień czy też wskazującym sposób dalszej pracy ucznia nad danym zagadnieniem. W celu dokonania edycji należy dwukrotnie kliknąć lewym przyciskiem myszy na pozycji oceny. Wystawiona ocena może być wielokrotnie poprawiana przez uprawnioną osobę. W oknie opisującym właściwości poprawionej oceny znajduje się historia dokonanych dotychczas zmian. Przy wyliczaniu oceny wypadkowe j uwzględniania jest jedynie ostatnia ocena. Wpisanie w miejsce oceny ciągu znaków wykraczającego poza listę stopni danej skali ocen spowoduje potraktowanie wpisu jako tzw. dopisku, który nie będzie uwzględniany przy wyliczaniu oceny wypadkowej. Użytkownik zostanie o tym poinformowany odpowiednim komunikatem. Komórki tabeli ocen zawierające dopiski oznaczone są niebieskim kolorem tła. Uwaga Symbole stopni są traktowane przez program literalnie. Na przykład 3+ jest symbolem stopnia we wbudowanej wewnątrzszkolnej skali ocen, natomiast +3 nie, dlatego też zostanie potraktowane jako cyfra 3,00. Oceny za zadania wystawione przez nauczycieli prowadzących dane zajęcia w zastępstwie są oznaczone żółtym tłem. Jeśli w programie Sekretariat Optivum nie założono uczniom arkuszy ocen rocznych, to przy wstawianiu oceny rocznej (w widoku Oceny dziennika oddziału) wyświetlone zostanie pytanie, czy założyć arkusz ocen dla danego ucznia. W przypadku wybrania opcji Anuluj nie będzie można wystawić oceny rocznej najpierw konieczne będzie utworzenie arkusza ocen. Uwagi o uczniach Do wpisywania bieżących uwag o zachowaniu uczniów służy zakładka Uwagi. 17
Moduł lekcyjny Rysunek 11. Ocena może być dopełniona komentarzem. Uwaga Wpisane uwagi są widoczne w Module lekcyjnym, programie Dziennik lekcyjny Optivum oraz na Witrynie dla rodziców/ucznia. Listę zadań można zwijać (poprzez kliknięcie przycisku ( ). W celu dodania uwagi należy kliknąć przycisk ) i rozwijać. W wyświetlonym na ekranie oknie Dodawanie uwag zaznaczyć pole, następnie należy wybrać z listy jednego lub kilku uczniów, wskazać kategorię uwagi oraz wypełnić treść uwagi. Treść uwagi może być dowolna, a kategorie uwag rozbudowywane. Istnieje również możliwość wprowadzania prywatnych uwag o uczniu. Po zaznaczeniu pola Prywatna wpisana uwaga widoczna jest tylko dla osoby, która ją wprowadziła. 18
Praca z Modułem lekcyjnym Rysunek 12. Dodawanie uwagi o uczniu. Aby zapisać uwagę należy kliknąć przycisk. Uwagi o grupach Oprócz uwag odnoszących się do pojedynczych uczniów można także odnotowywać uwagi dotyczące całych grup uczniów. W tym celu należy kliknąć przycisk. W oknie Dodawanie uwag zaznaczyć pole, następnie wybrać z listy odpowiednią grupę i kategorię uwagi oraz wypełnić treść uwagi. Uwaga Wpisane uwagi są widoczne w Module lekcyjnym, programie Dziennik lekcyjny Optivum oraz na Witrynie dla rodziców/ucznia. Istnieje również możliwość wprowadzania prywatnych uwag o grupie. Po zaznaczeniu pola Prywatna wpisana uwaga widoczna jest tylko dla osoby, która ją wprowadziła. 19
Moduł lekcyjny Rysunek 13. Wprowadzanie uwagi o grupie uczniów. Aby zapisać uwagę należy kliknąć przycisk. W przypadku edycji uwagi należy wybrać przycisk. Aby usunąć uwagę należy po jej zaznaczeniu kliknąć przycisk i w oknie Edycja uwag wybrać przycisk pojawiający się komunikat wybierając przycisk., a następnie zatwierdzić Na zakładce Uwagi można również wybrać zakres dat określających przedział czasowy z jakiego uwagi mają zostać wyświetlone oraz zawęzić wybór do określonej kategorii uwag. Rysunek 14. Filtrowanie wpisów uwag. 20
Praca z Modułem lekcyjnym Komunikaty Naciśnięcie przycisku powoduje powrót do domyślnych ustawień i wyświetlenie wszystkich uwag. Kontakt nauczycieli z rodzicami oraz uczniami możliwy jest dzięki wysyłaniu komunikatów. Wpisane komunikaty są od razu widoczne w Module lekcyjnym, programie Dziennik lekcyjny Optivum oraz na Witrynie dla rodziców/ucznia. Do wpisywania komunikatów służy zakładka Komunikaty. Rysunek 15. Komunikaty. Listę komunikatów można zwijać (poprzez kliknięcie przycisku ) i rozwijać ( ). Komunikaty do ucznia/opiekuna W celu dodania komunikatu odnoszącego się do konkretnego ucznia należy kliknąć przycisk. 21
Moduł lekcyjny Rysunek 16. Dodawanie indywidualnego komunikatu wysyłanego tylko do rodzica. W oknie Dodawanie komunikatu zaznaczyć pole komunikatu. i wpisać treść Zdefiniowanie adresata lub też adresatów, do których ma zostać wysłany komunikat odbywa się poprzez wskazanie odpowiednich opcji w polach: Uczeń wybranie w tym polu z listy tylko ucznia spowoduje, że komunikat będzie skierowany zarówno do ucznia, jak i do rodzica. Wyślij do opiekuna tą opcję należy zaznaczyć w przypadku gdy komunikat ma być skierowany jedynie do wybranego opiekuna z pominięciem ucznia. W tym celu najpierw należy wybrać z listy odpowiedniego ucznia, następnie zaznaczyć opcję Wyślij do opiekuna i w polu Opiekun wskazać odpowiedniego opiekuna. Aby zapisać komunikat należy kliknąć przycisk. Uwaga Po zapisaniu komunikatu jego treść jest natychmiast widoczna w Witrynie dla rodziców/ucznia na zakładce Start oraz Komunikaty. W tym samym miejscu opiekun lub uczeń ma możliwość odpisania na dany komunikat. Komunikaty do oddziału Oprócz komunikatów odnoszących się do pojedynczych uczniów można także wysyłać komunikaty do wszystkich oddziałów lub wybranego oddziału. W tym celu należy na zakładce Komunikaty kliknąć przycisk. W wyświetlonym oknie Dodawanie komunikatu zaznaczyć pole 22, wskazać odpowiedni oddział oraz wpisać treść komunikatu.
Praca z Modułem lekcyjnym Rysunek 17. Komunikat do oddziału. Aby zapisać komunikat należy kliknąć przycisk. Uwaga Po zapisaniu komunikatu jego treść jest natychmiast widoczna w Witrynie dla rodziców/ucznia na zakładce Start oraz Komunikaty. W tym samym miejscu opiekun lub uczeń ma możliwość odpisania na dany komunikat. W przypadku edycji komunikatu należy wybrać przycisk. Aby usunąć komunikat należy po jego zaznaczeniu kliknąć przycisk i w oknie Edycja komunikatu wybrać przycisk, a następnie zatwierdzić pojawiającą się informację wybierając przycisk. Na zakładce Komunikaty można również wybrać zakres dat określających przedział czasowy z jakiego komunikaty mają zostać wyświetlone oraz zawęzić wybór do określonego nadawcy, odbiorcy lub treści komunikatu. 23
Moduł lekcyjny Rysunek 18. Filtrowanie komunikatów. Naciśnięcie przycisku powoduje powrót do domyślnych ustawień i wyświetlenie wszystkich komunikatów. Otrzymanie nowego komunikatu lub odpowiedzi na komunikat jest sygnalizowane na zakładce Komunikaty poprzez wyświetlenie liczby nowych komunikatów np.:. Zakończenie pracy z modułem Po zakończeniu pracy należy wylogować się z modułu poprzez klikniecie przycisku. 24