Leasing zmiany wynikające z MSSF 16

Podobne dokumenty
Leasing. Katarzyna Petelska, FCCA Instytut Rachunkowości, SGH

Katarzyna Szaruga Roman Seredyñski. Leasing. ujêcie w ksiêgach rachunkowych korzystaj¹cego i finansuj¹cego

SSF. Prowadzący: dr Karolina Gościniak MSR 17 KSR 5

Leasing Projekt Standardu z maja 2013 r. Związek Polskiego Leasingu 12 czerwca 2013 r.

Leasing Projekt Standardu z maja 2013 r. Związek Polskiego Leasingu 27 listopada 2013 r.

Porównanie przepisów ustawy o rachunkowości MSR/MSSF

dr hab. Marcin Jędrzejczyk

Porównanie przepisów ustawy o rachunkowości MSR/MSSF

Sprawozdanie finansowe organizacji pozarządowej za 2015 rok. krok po kroku

Jak zaprezentujesz podział wypłaconego w tym roku zysku w sprawozdaniu za 2016 rok

INSTRUMENTY FINANSOWE W SPÓŁKACH

Rozliczenie kosztów samochodu leasingowego w 2019 r.

UoR i MSR/MSSF RÓŻNIC W POLSKICH I MIĘDZYNARODOWYCH PRZEPISACH BIBLIOTEKA FINANSOWO-KSIĘGOWA

Każdorazowo od raty płatności należy wyliczyć różnice kursowe w stosunku do wartości zarachowanego kapitału - jako zobowiązania długoterminowego.

Leasing Projekt Standardu 4 grudnia 2013 r.

Spis treści. Rozdział 1 Sprawozdanie finansowe w świetle polskich i międzynarodowych regulacji bilansowych

ALERT o zmianach w przepisach. Rewolucja w CIT. Sprawdź, na co musisz się przygotować w 2018 roku

dr hab. Marcin Jędrzejczyk

Wartości niematerialne i prawne oraz środki trwałe w instytucjach kultury

Rzeczowe aktywa trwałe. Zasady ujmowania, wyceny oraz ujawnień w świetle uregulowań MSSF/MSR oraz ustawy o rachunkowości

sprzedaży Aktywa obrotowe Aktywa razem

SPRAWOZDANIE FINANSOWE SPZOZ ZA 2016 ROK

PORÓWNANIE PRZEPISÓW USTAWY O RACHUNKOWOŚCI i MSR/MSSF

SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA 2017 ROK KROK PO KROKU

(Akty o charakterze nieustawodawczym) ROZPORZĄDZENIA

Leasing jako forma finansowania. W aspekcie bilansowym i podatkowym

Rozdział 1. Sprawozdawczość finansowa według standardów krajowych i międzynarodowych Irena Olchowicz

SPIS TREŚCI. Wykaz skrótów Wprowadzenie... 13

MSSF 16 Leasing Całkowicie nowa koncepcja leasingu. MSSF 16 Leasing Całkowicie nowa koncepcja leasingu. Audit & Assurance

Ujawnienia dotyczące nowych standardów w sprawozdaniu finansowym według Międzynarodowych Stand. Wpisany przez Krzysztof Maksymiuk

BIBLIOTEKA FINANSOWO-KSIĘGOWA

Krajowe Standardy Rachunkowości. i stanowiska Komitetu Standardów Ra

Prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu jest niezbędne do rozliczenia kosztów

Podstawa prawna: art 17 ust. 1 MAR informacje poufne.

Wniosek o umorzenie zaległości podatkowej

ZAŁĄCZNIK. Roczne zmiany MSSF Okres

Spis treści. Rozdział 1 Sprawozdanie finansowe w świetle polskich i międzynarodowych regulacji bilansowych

Wartości niematerialne i prawne oraz środki trwałe w instytucjach kultury

Leasing główne założenia projektu nowego standardu oraz komentarze Rady (IASB i FASB)

BILANS I RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT - ujęcie skutków wyceny i wpływ typowych zdarzeń związanych z aktywami trwałymi i obrotowymi. Autorzy: Agata Marta

STALEXPORT AUTOSTRADY S.A.

1 PRZESŁANKI POWSTANIA ORAZ ZAŁOŻENIA KONCEPCYJNE MIĘDZYNARODOWYCH STANDARDÓW RACHUNKOWOŚCI

Najnowszy wyrok WSA RACHUNKOWOŚĆ FICYNAFK FINANSOWO-KSIĘGOWA

SPRAWOZDANIE FINANSOWE ORGANIZACJI POZARZĄDOWEJ ZA 2017 ROK KROK PO KROKU

Kierownik Grupy Wydawniczej: Ewa Marmurska-Karpińska. Wydawca: Marta Grabowska-Peda. Redaktor: Rafał Kuciński

MIĘDZYNARODOWE STANDARDY RACHUNKOWOŚCI w praktyce

Firma/ Biznes/Własna Działalność Gospodarcza Rezerwy z tytułu niewykorzystanego urlopu należy wykazać w bilansie

WZORY SPRAWOZDAŃ DLA NGO Z KOMENTARZEM KONIEC BŁĘDÓW W SPRAWOZDANIACH FINANSOWYCH I MERYTORYCZNYCH

Korzystasz z dofinansowania pamiętaj o właściwym opisie faktur w projektach

Dotacje podmiotowe i celowe w instytucjach kultury ewidencja księgowa

Szczegółowo omówimy różnice pomiędzy MSR-ami / MSSF a polskimi zasadami rachunkowości.

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe GK REDAN za pierwszy kwartał 2014 roku

Julia Siewierska, Michał Kołosowski, Anna Ławniczak. Sprawozdanie finansowe według MSSF / MSR i ustawy o rachunkowości. Wycena prezentacja ujawnianie

STALEXPORT AUTOSTRADY S.A.

Okres zakończony 30/09/09. Okres zakończony 30/09/09. Razem kapitał własny

Projekt Standardu Leasing oraz jego wpływ na sprawozdawczość finansową i procesy księgowe

Spis treœci Wykaz skrótów O Autorach Wstęp 1. Środki trwałe 2. Wartości niematerialne i prawne 3. Leasing

Prof. nadzw. dr hab. Marcin Jędrzejczyk

PL Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 320/83

Ważne zmiany w ustawie o rachunkowości

dr Katarzyna Trzpioła Sławomir Liżewski Wzory sprawozdań dla NGO z komentarzem

Rola wartości godziwej i wartości użytkowej w sprawozdaniach finansowych sporządzanych zgodnie z MSSF

INTERPRETACJA KIMSF 23 NIEPEWNOŚĆ CO DO TRAKTOWANIA PODATKOWEGO DOCHODU

Międzynarodowe standardy rachunkowości MSR/MSSF zagadnienia praktyczne

OPERACJE GOSPODARCZE W PRAKTYCE KSIÊGOWEJ

WPŁYWKIMSF 12 NA SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIA FINANSOWE WPŁYW KIMSF 12 NA SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIA FINANSOWE GRUPY KAPITAŁOWEJ STX AUTOSTRADY 1

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Cash flow. Praktyczne aspekty sporządzania sprawozdania z przepływów pieniężnych

PKO BANK HIPOTECZNY S.A.

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

Finansowanie. Przez rynek finansowy Kredyty. Pożyczki. Emisja obligacji Przez rynek towarowy Kredyt handlowy Szczególne formy finansowania Leasing

Aktualności MSSF - nowe standardy i status prac nad aktualnymi projektami

WPROWADZENIE DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO ZA 2012 ROK. 1. Nazwa i siedziba jednostki Spółdzielnia Mieszkaniowa Kopernik ul. Matejki 94/96 w Toruniu

Rozliczenie rachunkowe i podatkowe. wydatków z przełomu roku

INFORMACJA O ZASADACH PRZYJĘTYCH PRZY SPORZĄDZANIU RAPORTU

PKO BANK HIPOTECZNY S.A. (spółka akcyjna z siedzibą w Gdyni utworzona zgodnie z prawem polskim)

Sprawozdawczość finansowa według standardów krajowych i międzynarodowych. Wydanie 2. Irena Olchowicz, Agnieszka Tłaczała

3,5820 3,8312 3,7768 3,8991

Bilans należy analizować łącznie z informacją dodatkową, która stanowi integralną część sprawozdania finansowego

Sprawozdanie kwartalne jednostkowe za I kwartał 2009 r. I kwartał 2009 r.

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

Spis treści. KRAJOWY STANDARD RACHUNKOWOŚCI Nrl Rachunek przepływów pieniężnych"

ZAŁĄCZNIK. Roczne zmiany MSSF Okres

I TABELA 1. +\- Stan na koniec roku obrotowego 1 Grunty 0,00 0,00 0,00 0,00 2 Budynki i Budowle 0,00 0,00 0,00 0,00

SKRÓCONE SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE

Szkolenia Standardy Sprawozdawczości Finansowej

Sprawozdanie kwartalne jednostkowe za IV kwartał 2008 r. IV kwartał 2008 r. narastająco okres od dnia 01 stycznia 2008 r. do dnia 31 grudnia 2008 r.

czerwca 2008 r. stan na dzień 31 grudnia 2007 r. czerwca 2007 r. BILANS (w tys. zł.) Aktywa trwałe Wartości niematerialne

amortyzacji lub umorzenia. TABELA 1 +\- Stan na koniec roku obrotowego 1 Grunty 0,00 0,00 0,00 0,00 2 Budynki i Budowle 0,00 0,00 0,00 0,00

WYBRANE DANE FINANSOWE

Korekta VAT po zmianach do 27 lutego 2017 r.

Śródroczne skrócone sprawozdanie finansowe Komputronik S.A. za II kwartał 2008 r.

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH

Sprawozdanie kwartalne skonsolidowane za I kwartał 2009r. I kwartał 2009 r. narastająco okres od dnia 01 stycznia 2009 r. do dnia 31 marca 2009 r.

Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe REDAN SA za I kwartał 2015 według MSSF

Przykład liczbowy rozliczenie połączenia spółek powiązanych z zastosowaniem metody nabycia

WIĘCEJ NA 1

Opis szkolenia. Dane o szkoleniu. Program. BDO - informacje o szkoleniu

Transkrypt:

Leasing zmiany wynikające z MSSF 16

Redaktor: Katarzyna Brzozowska Wydawca: Renata Grochowska-Siudaj Autor: Katarzyna Szaruga, biegły rewident w UHY ECA Audyt Sp. z o.o. Sp. k. ISBN: 978-83-269-6265-0 Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2017 Skład i łamanie: Raster Studio Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10 Niniejszy e-book chroniony jest prawem autorskim. Przedruk materiałów bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Zaproponowane w niniejszym poradniku wskazówki, porady i interpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w poradniku wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków.

NOWE PODEJŚCIE DO LEASINGU MSSF 16 LEASING Nowe podejście zastosowane w MSSF 16 spowoduje, że prawie każda umowa leasingowa będzie ujmowana w księgach rachunkowych leasingobiorcy jak leasing finansowy (z wyjątkiem umów krótkoterminowych i leasingu przedmiotów niskowartościowych), również umowy leasingu operacyjnego. Nowy standard MSSF 16 Leasing został opublikowany na początku 2016 roku, a będzie obowiązywał dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2019 r. lub później, z możliwością wcześniejszego zastosowania przez jednostki, które wdrożyły również MSSF 15 Przychody z umów z klientami. Zastępuje on MSR 17 Leasing i związane z nim interpretacje. Najistotniejsze zmiany dotyczą ujmowania umów leasingu w księgach rachunkowych leasingobiorców, natomiast w przypadku leasingodawców nie będą to znaczące zmiany. Leasingodawcy będą nadal klasyfikować i ujmować umowy leasingu, podobnie jak uregulowania wskazane w MSR 17 z uwzględnieniem dwóch rodzajów leasingu, tj. operacyjnego i finansowego. Jedynie sprawozdania finansowe leasingodawców zostaną rozszerzone o dodatkowe ujawnienia. W związku z tym w dalszej części przeanalizowano wpływ MSSF 16 na sprawozdania finansowe leasingobiorców. Zgodnie z obecnie obowiązującym MSR 17 umowa leasingowa powinna być ujęta w księgach rachunkowych leasingobiorcy jako leasing finansowy lub operacyjny. Umowa jest klasyfikowana jako leasing finansowy, jeżeli zasadniczo następuje przeniesienie całego ryzyka i pożytków na korzystającego. W MSR 17 zostały podane przykładowe warunki, które mogą pomóc wskazać, czy jest to umowa leasingu finansowego, czy operacyjnego. Nowe podejście zastosowane w MSSF 16 spowoduje, że prawie każda umowa leasingowa będzie ujmowana w księgach rachunkowych leasingobiorcy jak leasing finansowy, również umowy leasingu operacyjnego. Rezygnacja z rozróżniania leasingu operacyjnego i finansowego spowoduje rozpoznanie aktywów i zobowiązań w odniesieniu do wszystkich umów leasingu (z wyjątkiem umów krótkoterminowych i leasingu przedmiotów niskowartościowych). Zakres MSSF 16 MSSF 16 stosuje się do wszystkich umów leasingu, z wyjątkiem: umów leasingowych dotyczących poszukiwania lub wykorzystywania minerałów, ropy naftowej, gazu ziemnego oraz podobnych nieodnawialnych zasobów; umów wchodzących w zakres KIMSF 12 Umowy na usługi koncesjonowane ; 3

umów licencyjnych u leasingodawców dotyczących własności intelektualnej, ujmowanych zgodnie z MSSF 15 Przychody z umów z klientami ; umów leasingu u leasingobiorców dotyczących aktywów biologicznych, ujmowanych zgodnie z MSR 41 Rolnictwo ; umów licencyjnych u leasingobiorców dotyczących praw do filmów kinowych, nagrań wideo, sztuk teatralnych, rękopisów, patentów i praw autorskich, ujmowanych zgodnie z MSR 38 Aktywa niematerialne. W przypadku leasingu praw do innych aktywów niematerialnych leasingobiorca może, ale nie musi stosować uregulowania MSSF 16. Pojęcie umowy leasingu wg MSSF 16 Umowa stanowi umowę leasingu lub zawiera element leasingu, jeżeli daje korzystającemu (leasingobiorcy) prawo kontroli użytkowania zidentyfikowanego składnika aktywów przez określony czas w zamian za wynagrodzenie. Przyjmuje się, że prawo kontroli istnieje, jeżeli korzystający ma prawo do pobierania korzyści ekonomicznych płynących z wykorzystywania zidentyfikowanego składnika aktywów oraz prawo decydowania o wykorzystaniu tego składnika. W standardzie zostały zawarte szczegółowe wytyczne wskazujące, czy warunki określone w definicji zostały spełnione. Dokonując klasyfikacji umów, należy odróżnić umowy leasingu lub umowy zawierające elementy leasingu od umów o świadczenie usług. W umowie leasingu leasingobiorca otrzymuje i kontroluje prawo do korzystania ze zidentyfikowanego składnika aktywów w określonym okresie udostępnienia, natomiast w umowie o świadczenie usług klient nie otrzymuje składnika aktywów, który kontroluje w okresie umowy. W przypadku gdy umowa leasingu jest połączona z umową o usługi, należy dokonać rozdzielenia leasingu od świadczenia usług i uregulowania MSSF 16 zastosować wyłącznie do leasingu. Okres leasingu jest definiowany jako nieodwoływalny okres obowiązywania umowy leasingu obejmujący także: możliwe okresy przedłużenia umowy leasingu, jeżeli leasingobiorca ma wystarczającą pewność, że skorzysta z tej możliwości, oraz możliwe okresy wypowiedzenia umowy leasingu, jeżeli leasingobiorca ma wystarczającą pewność, że nie skorzysta z tej opcji. Okres umowy nie musi być określony wyłącznie w jednostkach czasu, może być też określony np. wielkością produkcji związaną z przedmiotem leasingu. Każda jednostka podlegająca MSSF 16 będzie musiała dokonać identyfikacji umowy leasingu lub umowy zawierającej element leasingu. Zdaniem autora np. umowy najmu zawarte na czas nieokreślony nie będą spełniały definicji umowy leasingu. W MSSF 16 został zamieszczony schemat ułatwiający rozpoznanie umów leasingu lub zawierających element leasingu. 4

Uproszczenia w stosowaniu MSSF 16 MSSF 16 przewiduje dla umów krótkoterminowych oraz leasingu przedmiotów niskowartościowych pewne odstępstwa od ogólnie obowiązujących rozwiązań dla umów leasingu. W ich przypadku nie rozpoznaje się aktywów i zobowiązań, a są rozliczane w okresie leasingu bezpośrednio w koszty, przeważnie metodą liniową, podobnie jak jest rozliczany leasing operacyjny według obecnie obowiązujących uregulowań MSR 17. Krótkoterminowa umowa leasingu to umowa bez możliwości zakupu składnika aktywów, zawarta na okres krótszy niż 12 miesięcy od momentu rozpoczęcia umowy. Jeżeli jednostka zdecyduje się stosować uproszczenie dla danego składnika aktywów, to musi je stosować w sposób konsekwentny dla całej klasy aktywów stanowiących przedmiot leasingu. W przypadku leasingu przedmiotów niskowartościowych wskazano, że podstawą oceny niskiej wartości powinna być wartość nowego składnika aktywów. Ponadto w uzasadnieniu do standardu wskazano, że RMSR odnosiła się do umów leasingu dotyczących aktywów, których wartość nie przekraczała 5 tys. USD (kiedy były nowe), co może być traktowane przez jednostki jako górna granica uznania za przedmiot o niskiej wartości. Ewidencja leasingu w księgach rachunkowych W dacie rozpoczęcia leasingu leasingobiorca ujmuje w księgach rachunkowych prawo do korzystania ze składnika aktywów oraz zobowiązanie z tytułu leasingu. Elementem wartości początkowej prawa do korzystania ze składnika aktywów będą: wartość początkowej wyceny zobowiązania z tytułu leasingu; opłaty leasingowe zapłacone na rzecz leasingodawcy w dniu rozpoczęcia leasingu lub wcześniej pomniejszone o wszelkie zachęty otrzymane w ramach leasingu; początkowe koszty bezpośrednie poniesione przez leasingobiorcę, np. związane z montażem; szacunkowe koszty demontażu, usunięcia składnika, doprowadzenia miejsca do stanu poprzedniego lub innego stanu określonego w umowie, które poniesie leasingobiorca (chyba że koszty te dotyczą kosztów wytworzenia zapasów). W następnych okresach jednostka wycenia prawo do korzystania ze składnika aktywów według: modelu kosztowego (MSR 16) lub modelu przeszacowania (MSR 16) albo modelu wartości godziwej (MSR 40). W modelu kosztowym na dzień bilansowy prawo do korzystania ze składnika aktywów wyceniane jest w wartości początkowej pomniejszonej o łączne odpisy amortyzacyjne oraz łączne straty z tytułu utraty wartości. W przypadku gdy prawo do korzystania ze składnika aktywów dotyczy klasy aktywów trwałych, która jest przeszacowywana zgodnie z MSR 16, to prawo do korzystania też może być w ten sposób wyceniane. W modelu przeszacowania odpisy 5

amortyzacyjne oraz straty z tytułu utraty wartości ujmowane są w wyniku finansowym, a kwoty wynikające z przeszacowania w pozostałych całkowitych dochodach. W sytuacji gdy jednostka stosuje do wyceny nieruchomości inwestycyjnych model wartości godziwej zgodnie z MSR 40, to wymagane jest, by stosowała także ten model do wyceny prawa do korzystania ze składnika aktywów stanowiącego nieruchomość inwestycyjną. Zobowiązanie z tytułu leasingu wycenia się w wartości bieżącej opłat leasingowych. Opłaty leasingowe są dyskontowane przy użyciu stopy zawartej w umowie leasingu, a w przypadku gdy jednostka nie jest w stanie określić tej stopy, to przy użyciu krańcowej stopu procentowej leasingobiorcy. Stopa zawarta w umowie leasingu to stopa procentowa, której zastosowanie powoduje, że na dzień rozpoczęcia leasingu suma określonych w wartości bieżącej opłat leasingowych oraz wartości końcowej składnika aktywów jest równa sumie wartości godziwej tego składnika aktywów i bezpośrednich kosztów początkowych poniesionych przez leasingodawcę. Natomiast krańcowa stopa procentowa leasingobiorcy to stopa procentowa, jaką leasingobiorca musiałby zapłacić w ramach podobnej umowy lub w sytuacji, gdy nie można jej ustalić, to stopa procentowa, jaka mogłaby być zaproponowana leasingobiorcy w przypadku uzyskania kredytu na zakup danego składnika na podobny okres i przy podobnych zabezpieczeniach. Płatności leasingowe powinny obejmować: opłaty stałe (w tym opłaty zasadniczo stałe) pomniejszone o zachęty oferowane przez leasingodawcę, zmienne opłaty leasingowe (zależne od indeksu lub stopy procentowej), kwoty, które leasingobiorca spodziewa się zapłacić z tytułu gwarantowanej wartości końcowej przedmiotu umowy, cenę realizacji opcji zakupu, jeżeli leasingobiorca ma uzasadnioną pewność, że z tej możliwości skorzysta, kary za wypowiedzenie umowy leasingu, jeżeli umowa uwzględnia możliwość wypowiedzenia przez leasingobiorcę. Początkowa wartość zobowiązania z tytułu leasingu ulega w następnych okresach zmianom na skutek: + zwiększenia o naliczone odsetki ujęte drugostronnie w wyniku finansowym jako koszt finansowy, zmniejszenia o spłacone opłaty leasingowe, +/ przeszacowania wartości bilansowej uwzględniające wszelkie ponowne oceny lub zmiany umowy leasingu albo wynikające z weryfikacji opłat zasadniczo stałych. Kwoty z tytułu przeszacowania zobowiązania z tytułu leasingu ujmuje się drugostronnie jako korektę praw do użytkowania składników aktywów, chyba że wartość bilansowa odnośnego prawa do użytkowania została zredukowana do zera, wówczas korekta jest ujmowania w wyniku finansowym. 6

Prezentacja leasingu w sprawozdaniu finansowym W sprawozdaniu z sytuacji finansowej prawa do użytkowania składników aktywów jednostka może prezentować jako odrębną pozycję od innych aktywów. W sytuacji gdy jednostka nie zdecyduje się na odrębną prezentację prawa, ujmuje je w tej samej pozycji, w której przedmiot umowy leasingu byłby wykazywany, gdyby był własnością leasingobiorcy, a także ujawnia w informacjach dodatkowych, które pozycje sprawozdania z sytuacji finansowej obejmują prawa do użytkowania składników aktywów. Podobnie zobowiązania z tytułu leasingu mogą być odrębną pozycją zobowiązań, a jeśli nie są oddzielnie prezentowane, należy ujawnić w informacjach dodatkowych, które pozycje zobowiązań zawierają zobowiązania z tytułu leasingu i jaka jest ich wartość. W sprawozdaniu z zysków i strat oraz pozostałych całkowitych dochodów należy wykazać koszty odsetek od zobowiązań z tytułu leasingu (jako składnik kosztów finansowych) odrębnie od kosztów odpisów amortyzacyjnych od praw do korzystania ze składników aktywów. Płatności pieniężne z tytułu spłaty części kapitałowej zobowiązania z tytułu leasingu są wykazywane w ramach działalności finansowej w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych, a część odsetkowa jest prezentowana jak inne odsetki. W działalności operacyjnej są wykazywane płatności pieniężne dotyczące: krótkoterminowych umów leasingu, umów leasingu przedmiotów niskowartościowych oraz zmiennych opłat leasingowych nieuwzględnionych w wycenie zobowiązania z tytułu leasingu. Zgodnie z MSSF 16 jednostka ma obowiązek ujawnić informacje, które umożliwią ocenę wpływu umów leasingu na sytuację finansową, wyniki finansowe oraz przepływy pieniężne leasingobiorcy. Ujawnienia w dodatkowych informacjach dotyczą m.in. następujących danych finansowych: odpisów amortyzacyjnych praw do użytkowania składników aktywów w podziale na klasy przedmiotów leasingu; kosztów odsetek od zobowiązań z tytułu leasingu; kosztów krótkoterminowych umów leasingu; kosztów umów leasingu przedmiotów niskowartościowych; kosztów zmiennych opłat leasingowych nieuwzględnionych w wycenie zobowiązania z tytułu leasingu; dochodów z podnajmu składników aktywów objętych umową leasingu; wypływów pieniężnych z tytułu leasingu; zwiększeń praw do użytkowania składników aktywów; zysków lub strat z transakcji sprzedaży i leasingu zwrotnego; wartości bilansowej praw do użytkowania składników aktywów na koniec okresu w podziale na klasy aktywów. Ujawnienia wymaga także analiza wymagalności zobowiązań z tytułu leasingu odrębnie od innych zobowiązań zgodnie z MSSF 7. 7

PRZYKŁAD Jednostka zawarła umowę leasingu operacyjnego w styczniu 2017 roku. Przedmiotem leasingu jest urządzenie produkcyjne o wartości 220 tys. zł. Leasingobiorca zapłacił opłatę wstępną w wysokości 10% wartości przedmiotu leasingu (22 tys. zł). Z umowy wynika, że płatności leasingowe obejmują 23 raty leasingowe w wysokości netto 8.300,00 zł każda, a także że leasingobiorca ma prawo nabycia przedmiotu leasingu po zakończeniu umowy, wartość wykupu wynosi 10% wartości przedmiotu leasingu, tj. 22 tys. zł. Na dzień 1 stycznia 2017 r. środki pieniężne i zyski zatrzymane wynosiły po 300 tys. zł. Ze stanu środków pieniężnych płatne były wyłącznie opłaty leasingowe. Należy określić wpływ umowy na sprawozdanie z sytuacji finansowej i wyniki finansowe leasingobiorcy z uwzględnieniem poniższych wariantów: Wariant I Na podstawie MSR 17 umowa została uznana przez jednostkę jako umowa leasingu operacyjnego. Na dzień zawarcia umowy jednostka nie przewidywała skorzystania z opcji wykupu, ale na dzień zakończenia zdecydowała się na wykup urządzenia. Wariant II Jednostka stosuje wcześniej MSSF 16, a zgodnie z nim jest to umowa leasingu. Na dzień zawarcia umowy jednostka nie przewidywała skorzystania z opcji wykupu, ale na dzień zakończenia zdecydowała się na wykup urządzenia. Jednostka nie ponosiła innych kosztów bezpośrednich ani nie przewiduje się konieczności poniesienia kosztów demontażu lub usunięcia składnika aktywów i podobnych. Amortyzacja będzie ujmowana od lutego 2017 roku przez okres umowy. Wariant III Jednostka stosuje wcześniej MSSF 16, a zgodnie z nim jest to umowa leasingu. Leasingobiorca przewiduje, że skorzysta z prawa wykupu maszyny. Jednostka nie ponosiła innych kosztów bezpośrednich ani nie przewiduje się konieczności poniesienia kosztów demontażu lub usunięcia składnika aktywów i podobnych. Stawka amortyzacyjna dla prawa do korzystania z urządzenia wynosi 10%. Amortyzacja będzie ujmowana od lutego 2017 roku. Harmonogram płatności leasingowych przedstawia się następująco: Lp. Termin płatności Kapitał B.O. Spłata kapitału Koszty finansowe Rata łączna Kapitał B.Z. 0 sty 17 220.000,00 22.000,00 0,00 22.000,00 198.000,00 1 lut 17 198.000,00 7.191,41 1.108,59 8.300,00 190.808,59 8

Lp. Termin płatności Kapitał B.O. Spłata kapitału Koszty finansowe Rata łączna Kapitał B.Z. 2 mar 17 190.808,59 7.231,68 1.068,32 8.300,00 183. 576,91 3 kwi 17 183.576,91 7.272,17 1.027,83 8.300,00 176.304,74 4 maj 17 176.304,74 7.312,88 987,12 8.300,00 168.991,86 5 cze 17 168.991,86 7.353,83 946,17 8.300,00 161.638,03 6 lip 17 161.638,03 7.395,00 905,00 8.300,00 154.243,03 7 sie 17 154.243,03 7.436,40 863,60 8.300,00 146.806,63 8 wrz 17 146.806,63 7.478,04 821,96 8.300,00 139.328,59 9 paź 17 139.328,59 7.519,91 780,09 8.300,00 131.808,68 10 lis 17 131.808,68 7.562,01 737,99 8.300,00 124.246,66 11 gru 17 124.246,66 7.604,35 695,65 8.300,00 116.642,31 12 sty 18 116.642,31 7.646,93 653,07 8.300,00 108.995,38 13 lut 18 108.995,38 7.689,74 610,26 8.300,00 101.305,64 14 mar 18 101.305,64 7.732,80 567,20 8.300,00 93.572,84 15 kwi 18 93.572,84 7.776,09 523,91 8.300,00 85.796,75 16 maj 18 85.796,75 7.819,63 480,37 8.300,00 77.977,12 17 cze 18 77.977,12 7.863,41 436,59 8.300,00 70.113,71 18 lip 18 70. 113,71 7.907,44 392,56 8.300,00 62.206,27 19 sie 18 62.206,27 7.951,71 348,29 8.300,00 54.254,56 20 wrz 18 54.254,56 7.996,23 303,77 8.300,00 46.258,32 21 paź 18 46.258,32 8.041,00 259,00 8.300,00 38.217,32 22 lis 18 38.217,32 8.086,02 213,98 8.300,00 30.131,30 23 gru 18 30.131,30 30.131,30 168,70 30.300,00 0,00 Suma: 220.000,00 14.900,00 234.900,00 Rozwiązanie: Wariant I Umowa nie będzie wpływała na aktywa trwałe jednostki. Sprawozdanie z sytuacji finansowej Pozycja 31.12.2017 31.12.2018 Pozycja 31.12.2017 31.12.2018 Środki pieniężne 186.700,00 65.100,00 Zyski zatrzymane 197.700,00 65.100,00 Inne aktywa 11.00,00 0,00 Suma aktywów 197.700,00 65.100,00 Suma pasywów 197.700,00 65.100,00 9 Stan środków pieniężnych na 31.12.2017 = 300.000,00 zł 22.000,00 zł 11 8.300,00 zł = = 186.700,00 zł Stan środków pieniężnych na 31.12.2018 = 186.700,00 zł 12 8.300,00 zł 22.000,00 zł = = 65.100,00 zł

Inne aktywa to opłata wstępna rozliczana w czasie przez 24 miesiące. Odpis miesięczny wynosi 22.000,00 zł/24 = 916,67 zł. Saldo wynosi: 22.000,00 zł 12 916,67 zł = 11.000,00 zł. Zyski zatrzymane na 31.12.2017 = 300.000,00 zł 102.300,00 zł = 197.700,00 zł Zyski zatrzymane na 31.12.2018 = 197.700,00 zł 132.600,00 zł = 65.100,00 zł Sprawozdanie z zysków i strat Pozycja 31.12.2017 31.12.2018 Koszty opłat leasingowych 102.300,00 132.600,00 Wynik finansowy -102.300,00-132.600,00 Koszty opłat leasingowych w 2017 roku wynoszą: 11 8.300,00 zł + 12 916,67 zł = 102.300,00 zł Koszty opłat leasingowych w 2018 roku wynoszą: 12 8.300,00 zł + 12 916,67 zł + 22.000,00 zł = 132.600,00 zł Wariant II Sprawozdanie z sytuacji finansowej Pozycja 31.12.2017 31.12.2018 Pozycja 31.12.2017 31.12.2018 Prawo do korzystania ze składnika aktywów 114.782,61 0,00 Zyski zatrzymane 184.840,30 65.100,00 Zobowiązania Środki pieniężne 186.700,00 65.100,00 z tytułu leasingu 116.642,31 0,00 Suma aktywów 301.482,61 65.100,00 Suma pasywów 301.482,61 65.100,00 Stan pozycji praw do korzystania ze składnika aktywów wynosi na 31.12.2017 = = 220.000,00 zł 105.217,39 zł = 114.782,61 zł Stan pozycji praw do korzystania ze składnika aktywów wynosi na 31.12.2018 = = 114.782,61 zł 114.782,61 zł = 0,00 zł Stan środków pieniężnych na 31.12.2017 = 300.000,00 zł 22.000,00 zł 11 8.300,00 zł = = 186.700,00 zł Stan środków pieniężnych na 31.12.2018 = 186.700,00 zł 12 8.300,00 zł 22.000,00 zł = = 65.100,00 zł Zyski zatrzymane na 31.12.2017 = 300.000,00 zł 115.159,70 zł = 184.840,30 zł Zyski zatrzymane na 31.12.2018 = 184.840,30 zł 119.740,30 zł = 65.100,00 zł Zobowiązanie z tytułu leasingu jest zgodne z harmonogramem. 10

Sprawozdanie z zysków i strat Pozycja 31.12.2017 31.12.2018 Odpisy amortyzacyjne od praw do korzystania ze składników aktywów 105.217,39 114.782,61 Koszty odsetek od zobowiązania z tytułu leasingu 9.942,31 4.957,69 Wynik finansowy -115.159,70-119.740,30 Miesięczny odpis amortyzacyjny wynosi 220.000,00 zł/23 = 9.565,22 zł Koszty amortyzacji w 2017 roku wynoszą: 11 9.565,22 zł = 105.217,39 zł Koszty amortyzacji w 2018 roku wynoszą: 12 9.565,22 zł = 114.782,61 zł Koszty finansowe w latach 2017 i 2018 zostały obliczone na podstawie harmonogramu. Wariant III Ujęcie umowy wpłynie na wzrost sumy bilansowej, a także poprawę wyników finansowych w latach 2017 2018. Sprawozdanie z sytuacji finansowej Pozycja 31.12.2017 31.12.2018 Pozycja 31.12.2017 31.12.2018 Prawa do korzystania ze składników aktywów 199.833,33 177.833,33 Środki pieniężne 186.700,00 65.100,00 Zyski zatrzymane 269.891,02 242.933,33 Zobowiązania z tytułu leasingu 116.642,31 0,00 Suma aktywów 386.533,33 242.933,33 Suma pasywów 386.533,33 242.933,33 Stan pozycji praw do korzystania ze składnika aktywów wynosi na 31.12.2017 = = 220.000,00 zł 20.166,67 zł = 199.833,33 zł Stan pozycji praw do korzystania ze składnika aktywów wynosi na 31.12.2018 = = 199.833,33 zł 22.000,00 zł = 177.833,33 zł Stan środków pieniężnych na 31.12.2017 = 300.000,00 zł 22.000,00 zł 11 8.300,00 zł = = 186.700,00 zł Stan środków pieniężnych na 31.12.2018 = 186.700,00 zł 12 8.300,00 zł 22.000,00 zł = = 65.100,00 zł Zyski zatrzymane na 31.12.2017 = 300.000,00 zł 30.108,98 zł = 269.891,02 zł Zyski zatrzymane na 31.12.2018 = 269.891,02 zł 26.957,69 zł = 242.933,33 zł Zobowiązanie z tytułu leasingu jest zgodne z harmonogramem. 11

Sprawozdanie z zysków i strat Pozycja 31.12.2017 31.12.2018 Odpisy amortyzacyjne od praw do korzystania ze składników aktywów 20.166,67 22.000,00 Koszty odsetek od zobowiązania z tytułu leasingu 9.942,31 4.957,69 Wynik finansowy -30.108,98-26.957,69 Miesięczny odpis amortyzacyjny wynosi 220.000,00 zł/10/12 = 1.833,33 zł Koszty amortyzacji w 2017 roku wynoszą: 11 1.833,33 zł = 20.166,67 zł Koszty amortyzacji w 2018 roku wynoszą: 12 1.833,33 zł = 22.000,00 zł Koszty finansowe w latzch 2017 i 2018 zostały obliczone na podstawie harmonogramu. Przykład pomija zagadnienie podatku odroczonego, który nie był przedmiotem analizy. Należy pamiętać jednak, że jeżeli występują różnice przejściowe w sprawozdaniu finansowym jednostki, także powinien zostać ujęty odroczony podatek dochodowy. Podsumowując, należy zauważyć, że nowy MSSF 16 może w istotny sposób wpłynąć na sprawozdania finansowe leasingobiorców. Zmiany w sprawozdaniu z sytuacji finansowej polegające na wprowadzeniu nowych pozycji aktywów i zobowiązań oraz inny sposób ujęcia kosztów w sprawozdaniu zysków i strat oraz pozostałych całkowitych dochodów mogą wpłynąć znacznie na kluczowe wskaźniki finansowe raportowane zarządowi, właścicielom czy instytucjom finansującym działalność leasingobiorcy. Z tego względu każda jednostka powinna ocenić potencjalny wpływ uregulowań MSSF 16 na swoje sprawozdania finansowe, by właściwie zaprognozować swoje plany finansowe czy strategie biznesowe. Uwzględnić też należy, że istniejące umowy zostają wyłączone z nowych przepisów, tzn. leasingobiorcy nie muszą ponownie analizować umów już ujętych w księgach rachunkowych na dzień przejścia na MSSF 16 (nie dotyczy to umów zawartych po dniu wejścia w życie MSSF 16). Katarzyna Szaruga biegły rewident w UHY ECA Audyt Sp. z o.o. Sp. k. 12

Więcej ebooków o tematyce finansowo-księgowej: www.fabrykawiedzy.com 1ND0010 ISBN: 978-83-269-6265-3