PROTOKÓŁ z posiedzenia Prezydium Wojewódzkiej Komisji Dialogu Społecznego w Województwie Łódzkim Dnia 06 listopada 2007 roku w siedzibie Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi odbyło się posiedzenie Prezydium Wojewódzkiej Komisji Dialogu Społecznego. Uczestniczyli w nim przedstawiciele Komisji, oraz osoby zaproszone, zgodnie z załączoną listą obecności. Posiedzenie otworzył Pan Wicewojewoda Witold Gwiazda, który rozpoczął spotkanie od przedstawienia porządku obrad i zwrócił się do zebranych z pytaniem o ewentualne uwagi do zaproponowanego porządku obrad. 1. Otwarcie posiedzenia 2. Przyjęcie porządku obrad 3. Dyskusja dotycząca sytuacji w ochronie zdrowia na terenie województwa łódzkiego w tematach: sytuacja finansowa placówek po akcjach protestacyjnych, zadłużenie placówek, sytuacja kadrowa zabezpieczenie personelu lekarskiego i pielęgniarskiego. 4. Sprawy różne W związku z brakiem głosów przeciwnych Pan Wicewojewoda przystąpił do realizacji punktu 3. Ad. 3. Pan Wicewojewoda na wstępie podziękował uczestnikom za przybycie na spotkanie Prezydium, które w tym dniu zajmowało się problemami finansowymi i kadrowymi w placówkach służby zdrowia na terenie województwa łódzkiego. W spotkaniu udział wzięli przedstawiciele Wojewódzkiego Centrum Zdrowia Publicznego, Wydziału Polityki Społecznej, a także Urzędu Marszałkowskiego. Pan Wicewojewoda przypomniał, o przesłanych drogą mailową wstępnych informacjach dotyczących tematu obrad. Pan Wicewojewoda oddał głos Pani Halinie Olczyk, przedstawicielce Wojewódzkiego Centrum Zdrowia Publicznego, która mówiła o sytuacji finansowej zakładów opieki zdrowotnej. Pani Olczyk przedstawiła informację o stanie zadłużenia służby zdrowia z dnia 30 września 2007 roku w oparciu o dane uzyskane w trakcie kwartalnego monitoringu placówek służby zdrowia z dnia 30 września 2007 roku, przeprowadzonego dla Ministerstwa Zdrowia. Obserwowano 118 zakładów służby zdrowia, w tym 41, które uczestniczyły w procesie restrukturyzacji finansowej na podstawie ustawy z dnia 15 kwietnia 2005 roku. Zadłużenie na dzień 30 września 2007 wynosiło 1 mld 71 mln i było o 24 mln niższe niż w czerwcu 2007.Największy spadek 1
zobowiązań odnotowano w jednostkach podległych samorządowi wojewódzkiemu wyniósł on 8.3% tj. ponad 34 mln. W porównaniu ze stanem w czerwcu 2007 wzrosło natomiast zadłużenie w placówkach podległych ministrowi zdrowia i samorządom gminnym. Zobowiązania wymagalne na dzień 30 września 2007 stanowią 38% ogólnej kwoty zobowiązań i wynoszą 412 mln złotych. Są niższe o 33 mln złotych niż w czerwcu. Spadek wyniósł 7.4%. W strukturze zobowiązań wymagalnych przeważają zobowiązania publiczno-prawne i wynoszą one 52.5% ogółu zobowiązań. Dotyczą one Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Pozostałe zobowiązania wynikają z tytułu: zakupu leków i materiałów medycznych - 15.4%, zakupu usług obcych 10.2%, zużycia energii, gazu i wody 4.5% Do dnia 6 listopada wydano 23 decyzje o zakończeniu procesu restrukturyzacji we wspomnianych 41 zakładach zdrowotnych. W dwóch zakładach zdrowotnych restrukturyzacja zostanie zakończona w 2009 roku są to szpitale w Kutnie i w Tomaszowie Mazowieckim. Planowanie zakończenie procesu w większości placówek przypada na koniec bieżącego roku. Najbardziej zagrożone są SP ZOZ w Poddębicach, Głownie i w Rawie Mazowieckiej. W najtrudniejszej sytuacji jest szpital publiczny w Poddębicach. Zadłużenie publiczno-prawne wynosi7 mln złotych z zobowiązań związanych z restrukturyzacją i 8 mln złotych wynikających z zadłużeń bieżących wobec ZUS-u. Planowane zakończenie prac przypada na dzień 30 listopada. Opóźnienie spowodowane jest, między innymi, zmianą starosty. Wiąże się to z ponownymi prośbami o wydanie decyzji dotyczących restrukturyzacji w wspomnianej placówce. Termin zakończenia restrukturyzacji w Głownie przypada na grudzień 2007 roku. Decydującą kwestią są tutaj zobowiązania publiczno- prawne wobec ZUS-u. Odnośnie sytuacji w Rawie Mazowieckiej, od starosty powiatu otrzymano informacje o przyznanym kredycie, poręczonym przez organ założycielski. Szpital w Kutnie natomiast uzyskał dopiero decyzję o warunkach restrukturyzacji. Powodem opóźnienia były toczone sprawy sądowe z wierzycielami cywilno-prawnymi. Placówka zobowiązana jest do zakończenia procesu w czerwcu 2009 roku. Na tym Pani Halina Olczyk zakończyła swoje wystąpienie. Pan Wicewojewoda podziękował za wprowadzenie do tematu i otwierając dyskusję zaprosił zebranych do zabierania głosów. Przypomniał też, że WKDS jest ciałem, które skupia przedstawicieli związków zawodowych, pracodawców, administracji rządowej i samorządowej i z tej pozycji zadeklarował, że jest to gremium, które może pomóc w rozwiązaniu ewentualnych problemów, a następnie zaprosił do dyskusji. Głos zabrała Pani Zenona Czarnecka przedstawicielka Forum Związków Zawodowych. Wystosowała prośbę o przedstawienie danych dotyczących przekształcania szpitali w Rawie Mazowieckiej i w Głownie w spółki prawa handlowego. Pani Czarnecka wyraziła również zainteresowanie informacją o ewentualnym kredycie wyrównującym udzielonym przez starostę. 2
Pani Halina Olczyk odpowiadając na pytanie powołała się na pismo wysłane przez Panią Wojewodę do wszystkich organów założycielskich, w tym także do burmistrza miasta Głowna. Otrzymano odpowiedź potwierdzającą poręczenie kredytu przez te organy. Odnośnie przekształceń, nie dotarły żadne oficjalne wiadomości, a jedynie informacja przekazane przez Związki Zawodowe. Pan Wicewojewoda zauważył, że nie można wykluczyć możliwości przekształcania szpitali w spółki handlowe. Pani Halina Olczyk przyznała, że proces restrukturyzacji może zostać zatrzymany i wtedy zostanie podjęta decyzja o dalszych działaniach. Pan Wicewojewoda zwrócił uwagę, że wszelkie decyzje dotyczące ewentualnej prywatyzacji podejmie Rada Powiatu, a społeczność lokalna zostanie dokładnie poinformowana o tym poprzez media. Następnie głos podjął Krzysztof T. Borkowski reprezentant Buisness Centre Club. Na wstępie zauważył, że prywatyzację można uważać za jedno z rozwiązań problemu. Podkreślił jednak, że pełna prywatyzacja jest niemożliwa, choćby ze względu na duże zadłużenie niektórych szpitali sięgające nawet 200 mln złotych. W przypadku takich placówek trudnością byłoby znalezienie inwestora gotowego spłacić długi. Pan Krzysztof Borkowski, powołując się na informację prasową, podkreślił iż w 170 polskich szpitalach prywatnych nie zauważono protestu w czasie trwania strajków lekarzy i pielęgniarek. Prywatyzacja w tych placówkach przebiegła natomiast przy udziale organów założycielskich. Pan Krzysztof Borkowski zauważył, że także w tych szpitalach możliwe jest uzyskanie bezpłatnej opieki zdrowotnej. Następnie powołał się na informację prasową odnośnie braku anestezjologów w szpitalu w Kutnie, co wykluczało przeprowadzenie jakichkolwiek zabiegów w tym zakładzie. Pan Borkowski wystosował pytanie czy sytuacja ta nie jest niebezpieczna. Odpowiedzi na pytanie udzielił pan Ryszard Szubański zastępca dyrektora Wydziału Polityki Społecznej. Zauważył on, iż odnośnie sytuacji zakładu opieki zdrowotnej w Kutnie brak jest precyzyjnych danych. Przypomniał, że w województwie łódzkim tylko 23 lekarzy złożyło wymówienia oraz 16 pielęgniarek w tym 2 położne, przy czym zauważył, iż ogólna liczba pielęgniarek w województwie łódzkim, jest znacznie większa. Pan Szubański zaznaczył, że jeszcze tylko w dwóch miejscach akcje protestacyjne nie wygasły. W Wieruszowie nadal protestowało 34 lekarzy, a w Sieradzu 15, przy czym w obydwu tych miastach żaden z lekarzy nie złożył wypowiedzenia. Zdaniem Pana Ryszarda Szubański, w województwie łódzkim sytuacja nie wygląda najgorzej i nie należy się obawiać akcji protestacyjnej. Pan Wicewojewoda podziękował za wystąpienie i odnosząc się do słów Pana Borkowskiego, zauważył, iż pacjenci szpitali sprywatyzowanych w większości nie odczuwają 3
zmian. Pan Wicewojewoda zaznaczył, że szpitale można zorganizować na podobnych zasadach jak szpital w Brzezinach. Jest on szpitalem powiatowym, ale jednocześnie quasi-prywatnym, gdyż lekarze zatrudnieni są na zasadach kontraktów. Odnosząc się do sprawy nieobecności lekarzy w Kutnie, Pan Wicewojewoda zaznaczył, iż wspomniani lekarze anestezjolodzy odbierali w tym czasie zaległe urlopy. Dyrektor szpitala natomiast ponosi winę za nieobecność w szpitalu lekarza dyżurnego. Pacjenci zostali przewiezieni do szpitala w Łęczycy, gdzie odbywały się zabiegi. Następnie Pan Wicewojewoda oddał głos Panu Waldemarowi Lutkowskiemu przedstawicielowi Forum Związków Zawodowych, który postulował przełożenie dyskusji na następne posiedzenie Związku, ze względu na późne dostarczenie materiału, prosił o wpisanie tego tematu w porządek obrad następnego zebrania. Pan Wicewojewoda udzielił zgody, aby problem został jeszcze raz poruszony na kolejnym posiedzeniu Komisji, a nie tylko Prezydium. Głos zabrała Pani Halina Olczyk, która poinformowała o rozpoczynających się sprawach sądowych oraz o decyzji przyznania zaległych dni wolnych dla lekarzy i pielęgniarek w województwie łódzkim. Sytuacja taka ma miejsce już w szpitalu Matki Polki. Ogólna sytuacja pielęgniarek zdaniem Pani Olczyk jest bardzo niekorzystna. Zgodnie z danymi z dnia 30.08.2007 roku zatrudnionych było 12 484 pielęgniarek i położnych. W 2004 roku prawo wykonywania zawodu otrzymało 31 pielęgniarek, w 2005roku 39, w 2006 roku 71, a do dnia 30.09.2007 tylko 16. W celu uzupełnienia niedoboru personelu należałoby zatrudnić 500 pielęgniarek. Dyrektorzy zostali postawieni w trudnej sytuacji, która powstała po wprowadzeniu reformy w służbie zdrowia. Pielęgniarki, zostają często oddelegowane do pracy na innych oddziałach, co stwarza problem zapisania tego typu oddelegowań. Problem stanowią także tzw. dyżury na telefon, które są coraz częściej wprowadzane w szpitalach. W czasie takich dyżurów pielęgniarka musi być dyspozycyjna i w razie wezwania natychmiast stawić się w miejscu pracy, natomiast wynagrodzenie obejmuje tylko faktycznie wykonaną pracę, do której nie zalicza się godzin oczekiwania i kosztów dojazdu do szpitala. Grafiki takich dyżurów nie są udostępniane Państwowej Inspekcji Pracy. Kolejnym problemem poruszonym przez Panią Halinę Olczyk była kwestia zatrudniania firm zewnętrznych. Zdaniem Pani Olczyk nie ma widocznych korzyści płynących z zatrudniania takich firm. Zatrudnianie pielęgniarek zewnętrznych wprowadza chaos, zarówno na oddziale, jak i w całym szpitalu. Często taka pielęgniarka nie dysponuje wystarczającą wiedzą o specyfice danej placówki. Zagrożenie jest tym większe, gdy oddziałową szpitala jest pielęgniarka zewnętrzna, gdyż nie posiada ona nawet możliwości sprawdzenia planu własnych dyżurów. Pani Halina Olczyk zwróciła uwagę również na problem liczebności pielęgniarek na oddziałach, gdzie 4
często jedna pielęgniarka pełni dyżur na całym oddziale, niezależnie od liczby pacjentów. Zrezygnowano z zatrudniania salowych, które niewątpliwie służyły pielęgniarkom swoją pomocą. Pani Halina Olczyk odniosła się również do rozporządzenia wydanego przez Ministerstwo Zdrowia o naliczaniu norm minimalnej liczby pielęgniarek i położnych na danym oddziale. Zgodnie z zaleceniem, Związek przeprowadził kontrolę, w czasie której okazało się, że zatrudniona liczba pielęgniarek i położnych jest niewystarczająca. Pani Olczyk wskazała na brak zarządzenia dyrektorów odnośnie weryfikacji minimalnej norm zatrudnienia. Pan Wicewojewoda podziękował za tę wypowiedź i zaznaczył, że liczba absolwentów zależy m.in. od szkół kształcących pielęgniarki i położne. To Rady Powiatu są odpowiedzialne za to, że województwie łódzkim istnieją zaledwie 3 takie szkoły, co wiąże się z brakiem zainteresowania wśród młodych ludzi. Pan Wicewojewoda zauważył potrzebę wprowadzenia zmian systemowych. Urząd Wojewódzki nie ma możliwości działania aktywnego, może jedynie przekazywać problemy wyższym szczeblom administracji publicznej. Przy współpracy Rad Powiatu, Urzędu Marszałkowskiego i szkół można rozmawiać o pewnych zmianach, ale należy podkreślić brak środków finansowych w kasach Rad Powiatów. Głos zabrała Pani Halina Olczyk, która zauważyła, że Urząd Wojewódzki sprawuje kontrolę nad placówkami zdrowia i dlatego Pani Olczyk wystosowała prośbę o pomoc w wyegzekwowaniu bezpieczeństwa zarówno pacjentów, jak i zatrudnionego tam personelu. Pan Wicewojewoda podziękował za wystąpienie. Następnie głos zabrał Pan Ryszard Szubański zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego, który zauważył, że kilka lat temu zmienił się system kształcenia pielęgniarek. Pełnoprawna pielęgniarka powinna otrzymać 4500 godzin kształcenia, co jest równoznaczne z wykształceniem na poziomie licencjatu. Zauważył również, że wiele wykształconych pielęgniarek nie podejmuje pracy w zawodzie. Warto byłoby stworzyć warunki i miejsca pracy dla tych osób. Największym problemem nadal jest niska płaca za wykonywaną pracę. Pani Halina Olczyk zauważyła, że w trakcie wprowadzania programu restrukturyzacyjnego, w czasie zmian związanych z reformą zdrowia, Związki Zawodowe przypominały o zjawiskach zaobserwowanych w innych krajach Europy Zachodniej, w których wcześniej przeprowadzono podobne zmiany. Związki zwracały uwagę, iż w naszym kraju również istniało zagrożenie masowych odejść z pracy pielęgniarek i położnych. W 1991 roku absolwentek szkół pielęgniarskich było 15 tysięcy, w 2004 roku już tylko 2 tysiące. Głos zabrał Pan Wojewoda, który zauważył potrzebę promowania zawodu pielęgniarki, jako zawodu atrakcyjnego, do tego jednak potrzebna jest regulacja kwestii finansowych. Takich rozwiązań nie podejmuje się na poziomie wojewódzkim. 5
Następnie Pan Wojewoda oddał głos Panu Lutkowskiemu, który zgodził się co do braku możliwości znalezienia rozwiązań na posiedzeniu Prezydium i uznał konieczność wprowadzenia zmian systemowych. Pan Lutkowski zauważył, że konieczna jest dyskusja na poziomie Ministerstw Pracy, Finansów i Zdrowia. Każdy z tych ministrów będzie musiał przeprowadzić pewne zmiany i tak na przykład zadaniem Ministra Pracy będzie unormowanie czasu pracy lekarzy i pielęgniarek. Pan Lutkowski poruszył również kwestię tzw. wcześniejszych emerytur, które należy przyznawać zgodnie ze specyfiką wykonywanego zawodu. Następnie podkreślił konieczność wypromowania zawodów związanych z medycyną. Obecnie zainteresowanie nimi jest niewielkie, ze względu na niskie zarobki. Pan Wicewojewoda podziękował za wypowiedź i zasugerował przeprowadzenie akcji promocyjnej podobnej do tych jakie zoorganizował MON lokując w różnych miastach Polski punkty konsultacyjne, w których zachęcano młodych ludzi do podjęcia służby wojskowej. Do zorganizowania takiej akcji powinny włączyć się szkoły pielęgniarskie i uczelnie kształcące w kierunku pielęgniarskim. Pan Wojewoda podkreślił jednak, że problemem nadal jest brak środków finansowych. Najtańszą formą kształcenia jest edukacja na poziomie liceów ogólnokształcących, inne szkoły wymagają dodatkowych nakładów finansowych. Pan Wicewojewoda zauważył, iż warto byłoby promować szkoły o profilu medycznym dodatkowymi funduszami płynącymi z Ministerstwa Zdrowia, dotyczy to także szkół ratownictwa medycznego. Następnie Pan Saar zasugerował, by przedstawić problem Wojewódzkiej Komisji Dialogu Społecznego i przekazać temat dyskusji prof. Klimkowi przewodniczącemu Zespołu do Spraw Polityki Społecznej i Pracy w Komisji Trójstronnej. Pan Wicewojewoda podziękował za oddany głos i zamknął dyskusję na ten temat. Ad 4. Pan Wicewojewoda poruszył temat kształcenia zawodowego. Nawiązując do dyskusji, która miała miejsce w lipcu, wytłumaczył, że do spotkania ze starostami nie doszło gdyż ci, mimo wcześniejszych deklaracji nie wykazali zainteresowania tematem. Pan Wicewojewoda wysunął propozycję zaproszenia przedstawicieli starostów na następne posiedzenie Komisji Dialogu Społecznego. Propozycja została zaaprobowana. Na wniosek Pana Lutkowskiego termin następnego spotkania został ustalony na 22 listopada 2007 roku, godz. 9.00. Następnie Pan Wojewoda zauważył, że prawdopodobnie na dotychczasowych spotkaniach udało poruszyć wszystkie zaplanowane na początku roku tematy, możliwe, iż do rozpatrzenia pozostało jeszcze jedno zagadnienie. W takim przypadku temat ten zostanie włączony do dyskusji w czasie następnego zebrania. 6
Następnie Pan Saar zwrócił się do Pani Haliny Olczyk z prośbą o przygotowanie raportu, jednak Pan Wicewojewoda zauważył, iż Urząd Wojewódzki operuje oficjalnymi materiałami i raportami, natomiast członkowie Związków mogą mieć własny, inny, niż oficjalny pogląd na poruszane kwestie i przedstawiane dane, a celem komisji jest właśnie wspólne przedyskutowanie problemów i poszukiwanie rozwiązań. Pan Wicewojewoda zamknął punkt 4, a w związku z brakiem głosów zamknął posiedzenie Wojewódzkiej Komisji Dialogu Społecznego w dniu 06 listopada 2007 roku... Sporządził: Karina Stasiak Magdalena Pietrzak Przewodniczący Witold Gwiazda Wicewojewoda Łódzki Łódź, 14 listopad 2007 roku 7