ĆWICZENIE 2 - VLAN Rodzaje sieci VLAN Sieć VLAN tworzą porty jednego lub wielu przełączników. Wyróżnia się dwie odmiany sieci VLAN: statyczne i dynamiczne. W statycznych sieciach VLAN porty te konfigurowane są w przełączniku statycznie przez administratora. Przynależność danego portu do sieci VLAN nie może ulec zmianie, dopóki administrator nie zmieni konfiguracji. W sieciach dynamicznych natomiast przełącznik, odpytując specjalny serwer, automatycznie ustala, do jakiej sieci VLAN przypisać dany port, na przykład na podstawie adresu MAC maszyny, która rejestruje się w sieci komputerowej. Identyfikacja sieci VLAN Aby pomiędzy przełącznikami jednym łączem przesyłać ramki z różnych sieci VLAN, należy na tym łączu umożliwić przesyłanie ramek w ramach różnych sieci VLAN. Takie łącze określane jest mianem łącza trunk (ang. VLAN trunk). Komunikację w ramach jednej sieci VLAN wykorzystującej łącza trunk (czyli sieci VLAN obejmującej więcej niż jeden przełącznik) umożliwia technika oznaczania ramek sieciowych identyfikatorem sieci VLAN (ang. VLAN ID). Technika ta polega na dodawaniu do ramki 12- bitowej liczby identyfikującej sieć VLAN nadawcy. Tak zmodyfikowana ramka przesyłana jest łączami trunk tak długo, aż dotrze do docelowego przełącznika. Ten zaś przed przekazaniem ramki na właściwy port usuwa z niej nadmiarową informację, wprowadzoną przez przełącznik źródłowy. Istnieje kilka sposobów oznaczania ramek, lecz jeden z nich, zgodny z powyższym opisem, objęto standardem IEEE 802.1Q [IEEE802.1Q]. Podejście to nazywane jest etykietowaniem ramek (ang. frame tagging). Komunikacja pomiędzy sieciami VLAN Przełączniki nie mogą przesyłać ramek między różnymi sieciami VLAN, gdyż naruszałoby to podstawową ideę tworzenia sieci VLAN - separację ruchu sieciowego. Do komunikacji między sieciami VLAN stosowane są więc urządzenia warstwy wyższej, sieciowej - rutery. Każda sieć VLAN na wyższym poziomie przekłada się na odrębną sieć IP. Zadaniem rutera zaś jest przenoszenie ruchu sieciowego między różnymi sieciami IP. W ten sposób uzyskuje się możliwość komunikowania różnych sieci VLAN. Niniejsze ćwiczenie polega na utworzeniu kilku sieci VLAN w dwóch przełącznikach i połączeniu ich za pomocą rutera. Konfiguracja VLAN w przełącznikach Cisco W ruterach Cisco, w trybie konfiguracji interfejsu używamy dyrektywy encapsulation dot1q NUMER, gdzie NUMER oznacza numer VLANu. W przełącznikach natomiast służy do tego dyrektywa switchport accss vlan NUMER. W przypadku konfiguracji portu trunk, w przełączniku ustawiamy: switchport mode trunk Ćwiczenie 2 Packet Tracer Strona 1
Przykład 1 Konfiguracja dwóch sieci VLAN w dwóch przełącznikach połączonych łączem trunk. Rys.1 Połączenie pomiędzy switchami SwitchA> enable SwitchA# configure terminal SwitchA(config-if)#!przypisanie portu 3 do sieci VLAN 10 SwitchA(config)# interface FastEthernet 0/3 SwitchA(config-if)# switchport access vlan 10 SwitchA(config-if)#!przypisanie portu 4 do sieci VLAN 10 SwitchA(config-if)# interface FastEthernet 0/4 SwitchA(config-if)# switchport access vlan 10 SwitchA(config-if)#!przypisanie portu 7 do sieci VLAN 20 SwitchA(config-if)# interface FastEthernet 0/7 SwitchA(config-if)# switchport access vlan 20 SwitchA(config-if)#!przypisanie portu 8 do sieci VLAN 20 SwitchA(config-if)# interface FastEthernet 0/8 SwitchA(config-if)# switchport access vlan 20 SwitchA(config-if)#!utworzenie lacza VLAN trunk SwitchA(config-if)# interface FastEthernet 0/1 SwitchA(config-if)#! kiedys niezbedne - switchport trunk encapsulation dot1q SwitchA(config-if)# switchport mode trunk Ćwiczenie 2 Packet Tracer Strona 2
Przykład 2. Rys. 8 Połączenie pomiędzy switchami i ruterem Router> enable Router# configure terminal Router(config)# interface FastEthernet 0/1 Router(config-if)# no shutdown Router(config-if)#!utworzenie pierwszego podinterfejsu Router(config-if)# interface FastEthernet 0/1.10 Router(config-if)#!umieszczenie podinterfejsu w sieci VLAN 10 Router(config-if)# encapsulation dot1q 10 Router(config-if)# ip address 192.168.1.1 255.255.255.0 Router(config-if)#!utworzenie drugiego podinterfejsu Router(config-if)# interface FastEthernet 0/1.20 Router(config-if)#!umieszczenie podinterfejsu w sieci VLAN 20 Router(config-if)# encapsulation dot1q 20 Router(config-if)# ip address 192.168.2.1 255.255.255.0 Uwaga! Port przełącznika, do którego podłączony jest router, musi również zostać skonfigurowany jako łącze trunk. Ćwiczenie 2 Packet Tracer Strona 3
Przykład 3. Konfiguracja serwera DHCP na ruterze Przykład konfiguracji dla jednego subinterfejsu Konfiguracja Config# ip dhcp pool vlan1pool Dhcp-config# network 192.168.0.0 255.255.255.0 Dhcp-config# dns-server 192.168.0.1 Dhcp-config# default-router 192.168.0.1 Dhcp-config# exit Config# ip dhcp excluded-addresses 192.168.1.1 192.168.1.49 //wylacznie adresow Rys. 2. Przykładowa struktura z błędem konfiguracji rutera Ćwiczenie 2 Packet Tracer Strona 4
Zadania do wykonania: Zadanie 1. 1. Skonfigurować switch 2950 tak aby: a. Porty 1-4 należały do sieci VLAN1 o numerze 10 b. Porty 20-24 należały do sieci VLAN2 o numerze 20 2. Stworzyć dwie sieci lokalne (w każdej po trzy komputery) podłączone do sieci VLAN1 i VLAN2 (adresy odpowiednio z sieci 192.168.0.0/24 i 192.168.1.0/24) 3. Sprawdzić symulacyjnie możliwość przesyłania pingów pomiędzy sieciami Ćwiczenie 2 Packet Tracer Strona 5
Zadanie 2. 1. Rozszerzyć sieć o dodatkowy switch 2950 ze zdefiniowanymi sieciami VLAN1 i VLAN2 tak aby: a. Porty 1-4 należały do sieci VLAN1 o numerze 10 b. Porty 21-24 należały do sieci VLAN2 o numerze 20 2. Podłączyć odpowiednio dwa komputery do sieci VLAN10 przez switch 1 i 1 komputer do sieci VLAN20 przez switch 2 3. Podłączyć odpowiednio dwa komputery do sieci VLAN10 przez switch 2 i 1 komputer do sieci VLAN20 przez switch 1 4. Sprawdzić działanie pingów Ćwiczenie 2 Packet Tracer Strona 6
Zadanie 3. 1. Do sieci dołączyć router 1841 a. Interfejs FaEth0/0 podłączyc do sieci VLAN10 b. Interfejs FaEth0/1 podłączyć do sieci VLAN20 c. Skonfigurować interfejsy na adresy z zakresu odpowiednich VLAN ów 2. Sprawdzić działanie pingów Ćwiczenie 2 Packet Tracer Strona 7
Zadanie 4. 3. Zresetować konfigurację routera i skonfigurować go odpowiednio aby: a. Interfejs FaEth0/0 obsługiwał połączenie trunkingowe b. Skonfigurować switch aby port do którego podłączony jest router obsługiwał trunking 4. Sprawdzić pingi Ćwiczenie 2 Packet Tracer Strona 8
Zadanie 5. 1. Skonfigurować dhcp na routerze 2. Skonfigurować dhcp na komputerze podłączonym poza analizowaną siecią lokalną (podłączonym do routera na interfejsie FaEth0/1 rys poniżej) Ćwiczenie 2 Packet Tracer Strona 9
Zadanie 6 1. Skonfigurować dhcp na komputerze podłączonym poza analizowaną siecią lokalną (podłączonym do routera na interfejsie FaEth0/1 rys) 2. Sprawdzić poprawność pobierania adresów i pingowania komputerów Ćwiczenie 2 Packet Tracer Strona 10