Jak zmieniało się terytorium wielkopolski

Podobne dokumenty
Próby zjednoczenia Królestwa Polskiego

T Raperzy. SSCy8

Miejsce Zjazdu: Zamek Niepołomice w Niepołomicach. Data Zjazdu: 4-5 października 2014 roku.

Historia Polski Klasa V SP

Monarchia Kazimierza Wielkiego

Kryzys monarchii piastowskiej

Sobieszyn - osada i cmentarzysko kultury przeworskiej, gm. Ułęż, woj. lubelskie (aut. P. Łuczkiewicz)

KONKURS HISTORYCZNY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH

5. POLSKA PIERWSZYCH PIASTÓW

Stąd jesteśmy! Nasza Mała Ojczyzna. w naszych. marzeniach

Spis treści. Do Czytelnika 11

1. Pochodzenie Słowian

UCHWAŁA NR LII/696/2018 RADY MIASTA KALISZA z dnia 26 kwietnia 2018 r.

Teleturniej historyczny

Lekcja powtórzeniowa Polska w XIII i XIV wieku

Henryk Rutkowski. Kartografia wschodniej Wielkopolski do początku XIX wieku

Ważność: od godz. 19:30 dnia do godz. 19:30 dnia

Zespół I. Karta pracy

OPRACOWANIE. Zagadnienia do etapu I: 1. Ziemie polskie przed panowaniem Mieszka I: a) plemiona polskie i ich siedziby,

1. Przynależność administracyjna przed 1945 rokiem. Kraina Pomarenia z Obszarem sławieńskim, mapa z 1913 roku.

Ważność: od godz. 19:30 dnia do godz. 19:30 dnia

Wykopaliska na Starym Mieście Published on Kalisz (

Pradzieje Dzierzkowic

Katalog wystawy w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie

Ocena aktualnej i prognozowanej sytuacji meteorologicznej i hydrologicznej na okres r.

Ocena aktualnej i prognozowanej sytuacji meteorologicznej i hydrologicznej na okres wg stanu na godz. 13:00 dnia r.

Zadanie 1. (2 p.) Wskaż wydarzenie chronologicznie pierwsze stawiając przy nim literę,,a" i chronologicznie ostatnie stawiając przy nim literę,,b".

Początki państwa polskiego

KONKURS HISTORYCZNY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH ETAP SZKOLNY KLUCZ ODPOWIEDZI

Powiatowy Konkurs Historyczny Polska Piastów etap powiatowy

DZIEJE GMINY DĘBE WIELKIE OD CZASÓW PREHISTORYCZNYCH DO 1831 ROKU

Polska i świat w XII XIV wieku

Multimedialna lekcja prahistorii

Przemysł II koronował się na króla Polski po okresie rozbicia dzielnicowego w roku. Była to.. połowa wieku.

TOM IV STANOWISKA: BIEŃKOWICE 56 (ZRD 18) RACIBÓRZ 425 (ZRD 21) RACIBÓRZ 424 (ZRD 22)

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z ARCHEOLOGII

1.1. Położenie geograficzne, otoczenie terytorialne, powiązania z innymi ośrodkami

REGULAMIN KONKURSU POWIATOWEGO,, POLSKA W CZASACH POCZĄTKÓW PAŃSTWOWOŚCI

Kurs Przodownika Turystyki Górskiej PTTK Kolonizacja Wołoska

Powiatowy Konkurs Historyczny Polska Piastów etap szkolny (klucz odpowiedzi)

Program Opieki nad Zabytkami Miasta Słupska na lata Uchwała Nr XXXV/490/13 Rady Miejskiej w Słupsku z dnia 24 kwietnia 2013 r.

PRADZIEJE. skrzynia. skrzynia nr 1 epoka kamienia

Biuro Prasowe IMGW-PIB :

kultura łużycka (epoka brązu) A - 280/70 neolit, późny okres lateński (kultura celtycka) neolit, wczesne średniowiecze, średniowiecze

Szlak Piastowski w Wielkopolsce

Polska historiografia milczy na temat tego Pokoju. Milczy też Papież, który był gwarantem tego Pokoju.

Ocena aktualnej i prognozowanej sytuacji meteorologicznej i hydrologicznej na okres: od godz.13:00 dnia do godz. 19:30 dnia

Sąsiedzi Polski w XII-XIII wieku

Biuro Prasowe IMGW-PIB :

Test z zakresu rozwoju państwa polskiego do czasów Kazimierza Odnowiciela

Konkurs Historyczny dla Uczniów Szkół Podstawowych Województwa Podlaskiego

Najdawniejsze opisy demografii antycznej Calisii

Gorzów Wielkopolski, dnia 26 marca 2013 r. Poz. 863 OGŁOSZENIE LUBUSKIEGO WOJEWÓDZKIEGO KONSERWATORA ZABYTKÓW W ZIELONEJ GÓRZE. z dnia 22 marca 2013r.

Temat 7: Kaszuby pod panowaniem krzyżackim.

Mieszkańcy grodu i podgrodzia POCZĄTKI PAŃSTWA POLSKIEGO

Spis treści. Wstęp... DZIAŁ PIERWSZY. USTRÓJ POLSKI DO 1795 R... 1

Tomasz Gralak BIBLIOGRAFIA

966 rok założenie Akademii Krakowskiej 1410 rok chrzest Mieszka I 1364 rok zjazd w Gnieźnie 1000 rok bitwa pod Grunwaldem

4.2. Migranci. Wykres 5. Gospodarstwa domowe według liczby korzystających z biletów okresowych transportu publicznego

Rola i miejsce Biskupina w poznawaniu historii naszego kraju

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z HISTORII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW 2014/2015

GMINNA KARTA ZESPOŁU STANOWISK ARCHEOLOGICZNYCH NR 1 województwo wielkopolskie 1. Gmina: ŚRODA WIELKOPOLSKA

Prognoza pogody dla Polski na okres

Poziom P-podstawowy PPponadpodstawowy. Zadanie 1 P (0-5) Wpisz we wskazane na mapie miejsca nazwy plemion zamieszkujących ziemie polskie w X wieku.

ANEKS nr 2 Wykaz stanowisk archeologicznych zlokalizowanych na obszarze gminy Krasiczyn, na podstawie AZP

STOSUNKI POLSKOKRZYŻACKIE ZA PANOWANIA DYNASTII PIASTÓW

MUZEUM MIĘDZYRZECZ. Kontakt: ul. Podzamcze Międzyrzecz

Andrzej Jezierski. Cecylia Leszczyńska HISTORIA

Historia ziemi i powiatu tarnogórskiego

Władza i obywatel Samorząd i samorządnośd w Wielkopolsce

Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce

Siedziba i adres instytucji kultury. Oznaczenie organizatora instytucji kultury. samorząd Województwa Wielkopolskiego

Księgarnia PWN: Wojciech Witkowski - Historia administracji w Polsce

#ZwiedzajSzlakPiastowski

Gorzów Wielkopolski, dnia 23 maja 2016 r. Poz UCHWAŁA NR XX/228/16 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO. z dnia 16 maja 2016 r.

na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 1972 r.

HISTORIA ADMINISTRACJI W POLSCE Autor: Wojciech Witkowski

Dynastia Piastów - powtórzenie

O T O M I N O KARTA ADRESOWA ZABYTKU NIERUCHOMEGO GEZ STANOWISKO ARCHEOLOGICZNE. Średniowiecze - ślad osadnictwa

Dolina mlekiem i miodem płynąca

BADANIA ARCHEOLOGICZNE W TOKARACH, GMINA KORCZEW, POWIAT SIEDLCE, NA STANOWISKU NR 5 (SEZON )

Prognoza meteorologiczna na okres i ocena aktualnej i prognozowanej sytuacji hydrologicznej. na okres

Arkadiusz Tabaka Wystawa "Skarby średniowieczne Wielkopolski" w muzeach w Gdańsku, Bytomiu, Gorzowie Wielkopolskim i Wągrowcu

Zadania zaznaczone krzyżykiem w dużych i małych ćwiczeniach. Ćwiczymy czytanie - czarny tekst przy literce w i u.

Rozbicie dzielnicowe

Spis treści. Część I. Dawne państwo polskie (do 1795) Rozdział 1. Państwo patrymonialne (połowa X w. 1320)

RAPORT 55 B Biuletyn IMGW o aktualnej i prognozowanej sytuacji meteorologicznej i hydrologicznej godz. 14:00

Ocena aktualnej i prognozowanej sytuacji meteorologicznej i hydrologicznej

DZIALALNOSC MUZEUM ARCHEOLOGICZNEGO WE WROCLA WIU W LATACH

Punkty Informacyjne. Gutów, r.

Publikacje dostępne w Powiatowym Centrum Informacji Turystycznej, Rynek 14, Gniezno

Łukasz Maurycy Stanaszek. Rodziny z Urzecza z mutacją YP1361

ART. 29: DROGA WODNA Z CHEŁMŻY DO WISŁY

Walka o zjednoczenie i odbudowę państwa polskiego w XIII i XIV w. Paweł Kania

Biuro Prasowe IMGW-PIB :

K O N K U R S Z H I S T O R I I dla uczniów szkoły podstawowej - etap szkolny

Spójność obszaru działania Lokalnej Grupy Działania Między Ludźmi i Jeziorami

Prognoza na najbliższy tydzień

Ocena aktualnej i prognozowanej sytuacji meteorologicznej i hydrologicznej na okres r.

ŻUROMINO OFERTA TECHNICZNA

Transkrypt:

1.Są dumni ze swojego miasta 2.Są z siebie zadowoleni. CECHY MIESZKAŃCÓW WIELKOPOLSKI 3.Są przywiązani do swojego miasta i rejonu 4.Są oszczędni aż do skąpstwa( oglądają każdą monetę dwukrotnie zanim ją wydają;jak poznaniak idzie do znajomych sypie sobie zawsze 3 łyżeczki cukru. Kiedy jest u siebie sypie 1 łyżeczkę cukru. Jednak tak naprawdę lubi herbatę z 2 łyżeczkami cukru. ) 5.Są leniwi 6.Nie są pewni siebie. 7.Są niezbyt gościnni(gość w dom cukierki do szafy). 8.Są zarozumiali 9.Są dokładni, zaradni, pomysłowi 10.są punktualni 11.są pracowici, praktyczni,zorganizowani 12.są pragmatyczni Jak zmieniało się terytorium wielkopolski Wielkopolska położona jest na Pojezierzu Wielkopolskim oraz Nizinie Południowowielkopolskiej. Granice regionu zmieniały się na przestrzeni wieków, w związku z czym obecne rozumienie zasięgu terytorialnego Wielkopolski nie jest jednoznaczne. Dość powszechnie uznaje się natomiast obszar tzw. Wielkopolski właściwej, której głównymi miastami są: Poznań, Kalisz, Konin, Piła, Ostrów Wielkopolski, Gniezno, Leszno. Z kolei w rozszerzającym rozumieniu Wielkopolska dzieli się na Wielkopolska właściwa ziemia kaliska ziemia wschowska ziemia lubuska (Lubusz) ziemia sieradzka ziemia wieluńska Bagnista pradolina rzeki Baryczy stanowiła pierwotnie granicę między Śląskiem a Wielkopolską. Po ukształtowaniu się województw za Wielkopolskę uważany był obszar 2 województw: woj. poznańskiego i woj. kaliskiego (z którego w 1768 r. wydzielono jeszcze województwo gnieźnieńskie). Oba województwa podlegały władzy starosty

generalnego Wielkopolski (łac. capitaneus Maioris Polonie generalis). Ponadto oba województwa odbywały wspólnie sejmiki ziemskie w Środzie Wielkopolskiej. Podobnie jednak jak w przypadku wielu krain historycznych granice są dyskusyjne. Pojęcia Poznańskie obecnie używa się przeważnie na określenie tych terenów Wielkopolski, które w okresie 1815 1918 były pod zaborem pruskim. Ziemie te, ze stolicą Wielkopolski Poznaniem, stanowią tylko część całego regionu, leżącą w jego centrum.. Historia Pierwsze ślady bytności ludzi na terenie dzisiejszej Wielkopolski pochodzą sprzed około 11 tysięcy lat p.n.e. z okolic Wschowy. Są to groty oraz ostrza łowców reniferów reprezentujących kulturę ahrensburską. Prawdopodobnie ludzie ci, trudniący się łowiectwem, zbieractwem i rybołówstwem przebywali na terenach Wielkopolski jedynie w sezonie letnim, zaś zimą wędrując na południe. Około tysiąca lat później pojawili się przedstawiciele innej zbieracko-łowieckiej kultury łowców reniferów zwanej świderską, której podstawę. W kolejnej fazie, około 8000 lat p.n.e., pojawili się ludzie reprezentujący kulturę komornicką, a po nich kulturę janisławicką. Obie te kultury należały do tak zwanej grupy "myśliwych z psem". Z czasów kultury janisławickiej pochodzą znaleziska Smolnie Wielkim oraz obozowisko odkryte w dolinie Głównej na poznańskim Janikowie. Pojawiali się również okazjonalnie przedstawiciele kultur zbierackołowieckich z terenu dzisiejszych północnych Niemiec (pozostawili po sobie ślady obozowiska na Komandorii w dolinie Cybiny). Na przełomie V i IV tysiąclecia p.n.e. półkoczownicze ludy zbieracko-łowieckie zastąpiły względnie osiadłe ludy rolnicze, stosujące metodę wypaleniskową. Były to ludy kultury ceramiki wstęgowej, początkowo rytej (osada na Szelągu), a następnie kłutej (osady na Dębcu). Ludność ta przybyła na tereny Wielkopolski przez Śląsk i Bramę Morawską z obszarów leżących w dolinie Dunaju. Ślady ich bytności odnaleziono między innymi na zachód od Konina i na Pałukach. Nie jest pewne, czy przedstawiciele tych kultur wywędrowali, zostali wyparci bądź wchłonięci przez następną falę osadników reprezentującą kulturę pucharów lejkowatych, która pojawiła się na tych terenach około 3500 roku p.n.e. W młodszym neolicie zastąpiła ją kultura amfor kulistych, której przedstawiciele zajmowali się głównie pasterstwem. Ludzie ci pozostawili po sobie resztki obozowisk w dolinach Warty i Bogdanki. W tym samym czasie tereny na wchód od Warty odwiedzali przedstawiciele niżej rozwiniętej kultury ceramiki dołkowo-grzebykowej, którzy przybywali z północnego wschodu. Około 2200 lat p.n.e. zaczęły pojawiać się grupy reprezentujące kultury ceramiki sznurowej, które przez niektórych badaczy uznawane są za pierwszą falę ludności o pochodzeniu indoeuropejskim. W początkach epoki brązu Wielkopolska znalazła się na północnym skraju obszaru objętego kulturą unietycką (z tego okresu pozostały groby na poznańskim wzgórzu św. Wojciecha), której centrum znajdowało się na

terenie dzisiejszych Czech. Około 1500 roku p.n.e. miejscowa ludność zaczęła prezentować kulturę pounietycką, zwaną też kulturą przedłużycką. W XIII w. p.n.e. na te ziemie przybyli Wenedowie, reprezentujący kulturę łużycką, a dokładniej zachodniołużycką. Niektórzy uważają, że była to ludność blisko spokrewniona z dzisiejszymi Słowianami, inni identyfikują ich z Ilirami bądź Dakami. Była to pierwsza na tych terenach kultura epoki żelaza. Nie powstał co prawda żaden duży ośrodek hutniczy, jednak żelazo pozyskiwano na terenie całego regionu z rud darniowych. Do najbardziej znanych stanowisk tej kultury należy osada w Biskupinie. Około roku 500 p.n.e. miała miejsce pokojowa penetracja tych ziem przez północny, zamieszkujący dzisiejsze Pomorze Gdańskie, odłam Wenetów reprezentujących kulturę pomorską. W ciągu około 100-150 lat obie grupy Wenetów zasymilowały się. W tym czasie w Wielkopolsce wytworzył się szlak handlowy łączący Półwysep Apeniński z ujściem Wisły (w przebiegu odpowiadał on rzymskiemu szlakowi bursztynowemu). W IV w. p.n.e. tereny Wielkopolski zostały spustoszone przez najazdy mieszkających na południu Sigynnów, będących odłamem Scytów. Jednocześnie ze wschodu przybyła fala reprezentujących słabiej rozwiniętą kulturę wschodniołużycką (być może spokrewnionych ze Słowianami) Neurów. Istnieją hipotezy, że w rzeczywistości współdziałali oni ze Scytami. Nowi przybysze co prawda zdominowali dotychczasowych mieszkańców, lecz przejęli od nich sporo z ich kultury, łącząc ją z elementami własnymi. W ten sposób wykształciła się miejscowa odmiana kultury grobów kloszowych. W III w. p.n.e. zamarła wymiana z południem kontynentu, a poszczególne grupy etniczne zlały się ze sobą. Około roku 125 p.n.e. pod wpływem kultury przemieszczających się przez Kujawy i Śląsk Celtów oraz wpływów rzymskich wykształciła się w dorzeczu Warty i Wisły kultura przeworska. Kolejne wieki cechuje istnienie szlaku bursztynowego łączącego Rzym z południowym Bałtykiem. Docierały nim, głównie do wschodniej Wielkopolski, wpływy Rzymskie. W III i w. p.n.e. ze wschodu na zachód przez południową Wielkopolskę i Kujawy wędrowali Celtowie zaś z północy na południe wzdłuż szlaku bursztynowego różne plemiona germańskie (Skirowie i Bastarnowie w III w. p.n.e., Goci i Gepidowie oraz Burgundowie w III w. n.e.). Skarb ze Słuszkowa, fragment, Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej w Kaliszu. Handel zamarł w V wieku, kiedy to trwały najazdy Hunów. Wówczas ziemie Wielkopolski zdominował system drobnoplemienny. Obszar Wielkopolski zamieszkiwały już wówczas wg niektórych historyków najprawdopodobniej plemiona słowiańskie takie jak Serbów. W VIII wieku Serbowie przenieśli się na zachód, nad Łabę, a dorzecze Warty zajął zachodni odłam Polan. Z nimi wiąże się powstanie nowego grodu na Ostrowie Tumskim, Gnieźnie, Ostrowie Lednickim czy Gieczu. Na początku X wieku władzę nad grodami plemiennymi Polan przejęli Piastowie.

Wielkopolska stanowiła centrum polityczne kraju do 1031 roku, gdy region spustoszyła reakcja pogańska oraz najazd Brzetysława I w 1038 roku. W XIII wieku nastąpiła silna ekspansja Brandenburczyków na zachodnie granice Wielkopolski. Zajęli oni Ziemię Lubuską oraz kasztelanię santocką. Jednocześnie zajęli tereny na pograniczu Wielkopolski i Pomorza Zachodniego. W wyniku tych działań powstała Nowa Marchia. Silna polityka kolonizacyjna powiązana z tworzeniem nowych miast (np. Landsberg dzisiejszy Gorzów Wlkp.) i osad wiejskich, doprowadziła z czasem do całkowitej germanizacji zajętych terenów. Pod koniec XIII wieku książęta wielkopolscy podejmowali próby zjednoczenia pod swoim przywództwem księstw polskich i odrodzenia Królestwa Polskiego, czego zwieńczeniem była koronacja na króla Polski Przemysła II. Po jego zamordowaniu przez Brandenburczyków Wielkopolska została podzielona wzdłuż rzeki Obry pomiędzy księcia śląskiego Henryka III Głogowczyka i księcia kujawskiego Władysława Łokietka, którego część została niedługo później opanowana przez czeskiego króla Wacława II, a po jego śmierci przez Henryka Głogowczyka i jego synów. Po powrocie Łokietka z wygnania rycerstwo wielkopolskie opanowała dzielnicę i oddało Łokietkowi, który po koronacji na króla Polski w Krakowie scalił ją na powrót w jednym państwie z Małopolską kończąc w ten sposób epokę rozbicia dzielnicowego. Po tym okresie poza Wielkopolską pozostały jednak już na stałe tereny Ziemi Lubuskiej oraz tereny zajęte przez Nową Marchię. Syn Łokietka Kazimierz Wielki zdołał jeszcze odzyskać wielkopolskie tereny położone w ziemię wschowską.

Zmiany terytorium wielkopolski Polska za panowania Mieszka I

wielkopolska współczesna Bibliografia: www.certyfikacja-budownictwo.pl www.wikipedia.org.pl www.regionwielkopolska.pl www.ankietka. Pl www.polmap.republika.pl Wielkopolska nasza kraina pod redakcją Włodzimierza Łęckiego, wydawnictwo Kurpisz, Poznań 2004