Rysunki poglądowy, złożeniowy i wykonawczy >>> Rysunk złożeniowy i wykonawczy >>> RYSUNKI TECHNICZNE Rysunki techniczne są formą graficzną przedstawiającą w konwencjonalny sposób plany konstrukcyjne lub zasady działania różnych przedmiotów. Osoby podejmujące się wykonania takich projektów muszą przestrzegać szeregu norm regulujących stosowane oznaczenia, rodzaj perspektywy, sposoby pomiaru itp. Dzięki narzuceniu odgórnych standardów zachowuje się precyzję wyrażania myśli i uniwersalność przekazu. Odróżnia to grafikę użytkową od rysunku artystycznego, który w założeniu ma być ekspresyjny i umożliwiać wielopłaszczyznową interpretacje. W przeszłości projekty techniczne były kreślone odręcznie, z użyciem specjalistycznych narzędzi, takich jak: przykładnica, grafion, kółkownik, krzywiki czy pantograf. W wypadku popełnienia poważniejszego błędu cały szkic musiał być przygotowywany od początku. Dopiero wprowadzenie programów do komputerowego wspomagania projektowania (ang. computer-aid ed design system, CAD) zmieniło ten stan rzeczy. Od tej pory wszelkie poprawki i uwagi można nanosić w czasie rzeczywistym, a poprzednio zebrane pomiary wykorzystywać przy kolejnych projektach. Systemy 3D CAD w rodzaju Autodesk Inventor lub SolidWorks wnoszą możliwość zebrania 1 / 6
wszystkich rysunków w jedną funkcjonalną całość. Dzięki nim można zweryfikować, czy obliczenia zostały przeprowadzone prawidłowo, a projekt jest fizycznie wykonalny. Pozwala to zaoszczędzić znaczne środki finansowe w wypadku tworzenia planów budynków, statków, maszyn lotniczych czy pojazdów motorowych. Rezultat stanowi podstawę do krytycznej analizy projektu przez większą liczbę osób z różnych dziedzin, czyli wizualizację ostatecznego produktu. RYSUNEK WYKONAWCZY: Jednym z rodzjów rysunków technicznych jest rysunek wykonawczy. Jest to jeden z najważniejszych rysunków. Na podstawie rysunku wykonawczego można odtworzyć kształt przedmiotu z dokładnymi wymiarami. Na rysunku wykonawczym znajdują się miedzy innymi takie dane jak dokładność wykonania danej rzeczy i rodzaj wykorzystanego materiału. Na tego typu rysunku znajdują się konieczne rzuty przedmiotu oraz jego przekroje. Na rysunku wykonawczym znajduje się tabelka rysunkowa, w której umieszczone są miedzy innymi takie informacje jak numer rysunku, wielkość podziałki, nazwisko konstruktora rysunku, nazwa rysunku wykonawczego. Rysunki wykonawcze poszczególnych elementów mogą być umieszczone na oddzielnych arkuszach. Każdy element rysunku wykończeniowego musi być zwymiarowany w możliwie najpełniejszy sposób i jeśli to jest potrzebne na rysunku musi się znaleźć informacja na temat tolerancji, sposobu wykończenia powierzchni. Na rysunku powinna się znaleźć również informacja o materiale, z jakiego będzie wytworzony dany element. W zależności od potrzeb rysunek wykonawczy może być wykonany na arkuszach rysunkowych w formacie A0, który stosowany jest do kreślenia dużych rysunków, format A1 służący do kreślenia rysunków zestawieniowych, format A2 służący do kreślenia rysunków zestawieniowych, rysunku detali, format A3 służący do kreślenia detali oraz format A4 służący do kreślenia detali i schematów. Na rysunku wykonawczym przedmiotu przedstawia się go w takim położeniu jaki zajmuje podczas obróbki, która nadaje mu kształt charakterystyczny dla tego przedmiotu. Rysunek jednego elementu z uwzględnieniem wszystkich wymaganych przekrojów i detali (mogą być umieszczone na oddzielnym arkuszu). Element na rysunku wykonawczym musi być zwymiarowany w możliwie najpełniejszy sposób. Jeśli tylko jest to potrzebne, podaje się na rysunku wykonawczym informacje na temat tolerancji, sposobu wykańczania powierzchni i obróbki cieplnej elementu. Na rysunku podaje się także informację o materiale, z którego ma być wykonany oraz przybliżoną masę i moment bezwładności gdy to jest wymagane. RYSUNEK ZŁOŻENIOWY: 2 / 6
Rysunek całej maszyny, urządzenia, zespołu lub podzespołu ze wszystkimi elementami wchodzącymi w jego skład. Zwykle przedstawia pewną ilość widoków, przekrojów i detali. Może mieścić się na jednym arkuszu, lub zajmować większą ich ilość. Na rysunku złożeniowym umieszcza się tylko podstawowe, gabarytowe wymiary. Wszystkie elementy urządzenia muszą być zidentyfikowane i opisane w tabeli. Przy opisie elementu typowego odsyła się do katalogu lub odpowiedniej normy. Dla elementów nietypowych odsyła się do odpowiedniego rysunku wykonawczego. Na rysunku złożeniowym podaje się wszystkie instrukcje montażowe. Oznacza się też wszystkie pasowania. Rodzaje rysunków technicznych Ze względu na sposób wykonania: Odręczny szkic techniczny Jest to rysunek odręczny, wykonany najczęściej na białym papierze. Szkic techniczny służy do wstępne Rysunek techniczny wykonawczy Rysunek wykonawczy jest jednym z najważniejszych rysunków. Pozwala odtworzyć kształt przedmiotu Rysunek techniczny złożeniowy Rysunek złożeniowy jest przedstawieniem wytworu w całości. Na rysunku muszą być uwidocznione ws Rysunek techniczny montażowy Rysunek montażowy jak sama nazwa mówi pokazuje nam sposób montażu wytworu techniki. Nie zawi Rysunek techniczny schematyczny Rysunek schematyczny przedstawia zasadę działania urządzenia. W rysunkach schematycznych stosu Podział rysunków technicznych maszynowych można przeprowadzić wg wielu kryteriów. Mnogość tych kryteriów spowodowała, że wszystkie dotychczasowe próby stworzenia klasyfikacji rysunków maszynowych miały charakter teoretyczny i nie doprowadziły do poprawnego rozwiązania tego zagadnienia. 3 / 6
Według sposobu przedstawienia podmiotu rysunki techniczne maszynowe dzieli się na: - Szkic - przedstawienie przedmiotu wykonane odręcznie i stanowiące zwykle podstawę do wykonania rysunku - Rysunek - przedstawienie przedmiotu wykonane w określonej podziałce i przy użyciu przyborów rysunkowych - Schemat - przedstawienie w sposób uproszczony zasady działania lub budowy mechanizmu maszyny lub urządzenia - Plan - przedstawienie rozmieszczenia maszyn, urządzeń lub instalacji - Wykres - przedstawienie zależności między dowolnymi wielkościami zmiennymi Według metody rzutowania rysunki techniczne maszynowe dzieli się następująco: - Rysunek rzutowy - rysunek przedstawiający przedmiot w rzutach prostokątnych na wzajemnie prostopadłe płaszczyzny - Rysunek aksonometryczny - rysunek przedstawiający przedmiot w rzucie aksonometrycznym jednowymiarowym albo dwuwymiarowym prostokątnym lub ukośnym - Rysunek perspektywiczny - rysunek przedstawiający przedmiot w rzucie perspektywicznym Według stopnia złożenia przedmiotu rysowanego rysunki techniczne maszynowe dzieli się w następujący sposób: - Rysunek złożeniowy - rysunek przedstawiający wszystkie podzespoły i części zespołu w złożeniu. Rysunki zespołu bywają często nazywane rysunkami złożeniowymi zespołu - Rysunek częściowy - rysunek przedstawiający fragment całego wyrobu lub zespołu - Rysunek części - rysunek przedstawiający jedną część maszynową Według przeznaczenia rysunki techniczne maszynowe dzieli się na produkcyjne i specjalne. Do rysunków produkcyjnych zalicza się: - zestawieniowy - rysunek złożony lub zespołowy z wymiarami wszystkimi innymi danymi 4 / 6
potrzebnymi do wykonania wszystkich części i ich zmontowania. Rysunek taki jest więc połączeniem rysunku złożeniowego i rysunku wykonawczego części składowych - Rysunek wykonawczy - rysunek części zawierający wszystkie dane potrzebne do jej wykonania - Rysunek bezwymiarowy - rysunek wykonawczy z liniami wymiarowymi. Lecz bez liczb wymiarowych, przedstawiający jeden z przedmiotów o jednakowych kształtach, ale różniących się wielkością. Na rysunku takim nie obowiązuje zachowanie podziałki - Rysunek zabiegowy (operacyjny) - rysunek zawierający wszystkie dane potrzebne do wykonania jednego zabiegu technologicznego lub operacji - Rysunek czynnościowy - rysunek zawierający wszystkie dane potrzebne do wykonania jednej czynności technologicznej - Rysunek montażowy - rysunek zawierający wszystkie dane potrzebne do montażu zespołu lub wyrobu - Rysunek surówki - rysunek przedstawiający przedmiot w stanie surowym Do rysunków specjalnych zalicza się rysunki: - Rysunek instalacyjny - rysunek przedstawiający rozmieszczenie elementów instalacji i sposobu ich łączenia - Rysunek sytuacyjny - rysunek przedstawiający położenie przedmiotu, który jest podmiotem rysunku, względem sąsiadujących przedmiotów - Rysunek fundamentowy - rysunek przedstawiający fundament oraz sposób zamocowania na nim maszyn lub urządzeń - Rysunek ogólnowymiarowy - rysunek zawierający tylko główne wymiary przedmiotu, ważne ze względu na przeznaczenie rysunku - Rysunek patentowy - rysunek będący częścią dokumentacji patentowej, wykonany wg wymagań Urzędu Patentowego - Rysunek ofertowy - rysunek będący częścią dokumentacji ofertowej - Rysunek katalogowy - rysunek przeznaczony do umieszczenia w katalogu - Rysunek poglądowy - rysunek przedstawiający tylko istotne cechy przedmiotu - Rysunek pokazowy - rysunek o tematyce technicznej przeznaczony do celów pokazowych, szkoleniowych - Rysunek reklamowy - rysunek o tematyce technicznej przeznaczony do celów reklamowych - Rysunek przezroczowy - rysunek przeznaczony do wykonania przeźrocza - Rysunek drukarski - rysunek przeznaczony do wykonania klisz drukarskich W zależności od cech charakterystycznych rysunku i przeznaczenia może on być zaliczony do 5 / 6
dwóch lub więcej wymienionych grup. 6 / 6