PRZEBUDOWA I ADAPTACJA DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH BUDYNKU URZĘDU GMINY W TRZYCIĄśU ST IE - 17 Zakres robót instalacyjnych w budynku: 1. DemontaŜ przewodów istniejących. 2. Kucie bruzd pod przewody kabelkowe. 3. Układanie przewodów elektrycznych. 4. MontaŜ opraw oświetleniowych i osprzętu elektrycznego. 5. Pomiary i badania instalacji elektrycznych. 6. Odbiory robót. Informacje o terenie budowy - jak w części ogólnobudowlanej specyfikacji technicznej. Kategorie robót Roboty w zakresie instalacji budowlanych. Roboty instalacyjne elektryczne Roboty w zakresie instalacji elektrycznych. Roboty w zakresie układania przewodów instalacji elektrycznej. Roboty montaŝowe osprzętu elektrycznego i opraw oświetleniowych. Instalacyjne roboty elektryczne. Oprawy oświetleniowe oraz osprzęt elektryczny wg projektu i zestawienia materiałów INSTALACJE ELEKTRYCZNE CPV 45315100-9 WYMAGANIA DOTYCZĄCE WYKONANIA ROBÓT. NaleŜy zapewnić równomierne obciąŝenie faz linii zasilających oraz odpowiednie przyłączenie odbiorów jednofazowych. Mocowanie puszek w ścianach i gniazd wtyczkowych powinno zapewniać niezbędną wytrzymałość na wyciąganie wtyczki z gniazda. Gniazda wtyczkowe i wyłączniki naleŝy instalować w sposób niekolidujący z wyposaŝeniem pomieszczania. W sanitariatach naleŝy przestrzegać zasady poprawnego rozmieszczenia osprzętu z uwzględnieniem przestrzeni ochronnych. PołoŜenie wyłączników klawiszowych naleŝy przyjmować takie, aby w całym pomieszczeniu było jednakowe. Pojedyncze gniazda wtyczkowe ze stykiem ochronnym naleŝy instalować w takim połoŝeniu, aby styk ten występował u góry. Przewody do gniazd wtyczkowych 2-biegunowych naleŝy podłączyć w taki sposób, aby przewód fazowy dochodził do lewego bieguna, a przewód neutralny do prawego bieguna. Układanie i mocowanie przewodów Instalacje podtynkowe naleŝy wykonywać przewodami wieloŝyłowymi płaskimi. Instalacje natynkowe, układane w korytkach i w rurach winidurowych przewodami kabelkowymi okrągłymi. Układanie rur elektroinstalacyjnych obejmuje: Sprawdzenie droŝności rur. Cięcie. Połączenie rur. Wprowadzenie rur do puszek i innych elementów instalacji. Umocowanie rur do podłoŝa. MontaŜ korytek instalacyjnych obejmuje: Trasowanie. Odmierzanie i ucięcie korytek. Wykonanie ślepych otworów. Osadzenie kołków rozporowych. Umocowanie korytek za pomocą wkrętów.
PRZEBUDOWA I ADAPTACJA DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH BUDYNKU URZĘDU GMINY W TRZYCIĄśU ST IE - 18 Zmontowanie pozostałych elementów łącznych i pokryw. Przewody wprowadzane do puszek powinny mieć nadwyŝkę długości niezbędną do wykonania połączeń. Zagięcia i łuki w płaszczyźnie przewodu powinny być łagodne. W tym celu naleŝy przeciąć wzdłuŝ mostki pomiędzy Ŝyłami przewodu nie uszkadzając ich izolacji. PodłoŜe do układania na nim przewodów powinno być gładkie. Przewody naleŝy mocować do podłoŝa za pomocą klamerek. Mocowanie klamerkami naleŝy wykonywać w odstępach około 50 cm, wbijając je tak, aby nie uszkodzić Ŝył przewodu. Do puszek naleŝy wprowadzać tylko te przewody, które wymagają łączenia w puszce, pozostałe przewody naleŝy prowadzić obok puszki. Przed tynkowaniem końce przewodów naleŝy zwinąć w luźny krąŝek i włoŝyć do puszek a puszki zakryć pokrywami lub w inny sposób zabezpieczyć je przed zatynkowaniem. Zabrania się układania przewodów bezpośrednio w betonie, w warstwie wyrównawczej podłogi, w złączach płyt itp. bez stosowania osłon w postaci rur. MontaŜ sprzętu i osprzętu Stosować osprzęt instalacyjny wg p. 2.5. Osprzęt instalacyjny naleŝy mocować o podłoŝa w sposób trwały zapewniający mocne i bezpieczne jego osadzanie w ślepych otworach na zaprawie gipsowej. Łączniki montować obok drzwi w strefie pionowej tak, aby środek najwyŝej połoŝonego łącznika znajdował się nie wyŝej niŝ 115 cm ponad gotową powierzchnią podłogi. Gniazda wtyczkowe i łączniki instalacyjne instalowane ponad powierzchniami pracy powinny być umieszczane w poziomej strefie instalacyjnej na wysokości 105 cm ponad gotową powierzchnią podłogi. Gniazda wtyczkowe, łączniki i wypusty przyłączeniowe, które muszą być umieszczone poza zalecanymi strefami instalowania powinny być zasilane liniami biegnącymi prostopadle do najbliŝej połoŝonej poziomej strefy instalacyjnej. Łączenie przewodów Łączenia przewodów naleŝy wykonywać w aparatach, w osprzęcie instalacyjnym i w puszkach rozgałęźnych. Nie wolno stosować połączeń skręcanych w tynku. Przewody muszą być ułoŝone swobodnie i nie mogą być naraŝone na naciągi i dodatkowe napręŝenia. Do danego zacisku naleŝy przyłączać przewody o rodzaju wykonania, przekroju i w liczbie, do jakich zacisk ten jest przystosowany. W przypadku stosowania zacisków, do których przewody są przyłączane za pomocą oczek, pomiędzy oczkiem a nakrętką oraz pomiędzy oczkami powinny znajdować się podkładki metalowe, zabezpieczone przed korozją w sposób umoŝliwiający przepływ prądu. Długość odizolowanej Ŝyły przewodu powinna zapewniać prawidłowe przyłączenie. Zdejmowanie izolacji i oczyszczenie przewodu nie moŝe powodować uszkodzeń mechanicznych. W przypadku stosowania Ŝył ocynkowanych proces oczyszczenia nie powinien uszkodzić warstwy cyny. Końce przewodów miedzianych z Ŝyłami wielodrutowymi (linek) powinny być zakończone zaprasowanymi tulejkami lub ocynowane. Przyłączanie odbiorników Miejsca połączeń Ŝył przewodów z zaciskami odbiorników powinny być dokładnie oczyszczone. Samo połączenie musi być wykonane w sposób pewny pod względem elektrycznym i mechanicznym oraz zabezpieczone przed osłabieniem siły docisku i korozją. W miejscach naraŝonych na uszkodzenia mechaniczne przewody doprowadzone do odbiorników muszą być chronione rurami osłonowymi z PCV. MontaŜ opraw oświetleniowych MontaŜ opraw oświetleniowych obejmuje następujące czynności: - wyznaczenie miejsca zawieszenia, przykręcenia, - przygotowanie podłoŝa do zamocowania oprawy, - rozpakowanie oprawy, - oczyszczenie oprawy,
PRZEBUDOWA I ADAPTACJA DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH BUDYNKU URZĘDU GMINY W TRZYCIĄśU ST IE - 19 - otwarcie oprawy, - obcięcie i zarobienie końców przewodów - wyposaŝenie oprawy w źródła światła, zapłonniki i sprawdzenie przed zamontowaniem, - zamontowanie oprawy, - podłączenie przewodów, - uzupełnienie oprawy w odbłyśniki, osłony, siatki i klosze, - zamknięcie oprawy. Przewody opraw oświetleniowych naleŝy łączyć z przewodami wypustów za pomocą złączy świecznikowych. Próby montaŝowe, badania i pomiary Sprawdzenie obwodów elektrycznych niskiego napięcia: - określenie obwodu, oględziny instalacji, - oględziny instalacji - sprawdzenie stanu połączeń w puszkach i łącznikach, - odłączenie odbiorników, - pomiar ciągłości obwodu, - podłączenie odbiorników, Pomiary rezystancji izolacji instalacji naleŝy wykonać dla kaŝdego obwodu oddzielnie od strony zasilania induktorem 500 V lub 1000 V. Rezystancja izolacji między badaną fazą i pozostałymi fazami połączonymi z przewodem neutralnym lub ochronnym nie moŝe być mniejsza od: - 0,25 M? dla instalacji 230 V, - 0,50 M? dla instalacji 400 V, Sprawdzenie samoczynnego wyłączania zasilania - próba działania wyłącznika róŝnicowoprądowego. Z prób montaŝowych naleŝy sporządzić protokół. Po pozytywnym zakończeniu wszystkich badań i pomiarów objętych próbami montaŝowymi naleŝy załączyć instalację pod napięcie i sprawdzić czy: - punkty świetlne są załączane zgodnie z załoŝonym programem, - w gniazdach wtyczkowych przewody fazowe są dołączone do właściwych zacisków, - silniki obracają się we właściwym kierunku. Nakłady rzeczowe robocizny ustalono dla zakresu i warunków technicznych: - określonych w wytycznych przeprowadzania badań i oceny instalacji elektrycznych podczas odbioru końcowego obiektu budowlanego, wyd. COBR ElektromontaŜ, - określonych w instrukcjach eksploatacji urządzeń elektrycznych, - określonych w Polskich Normach. Nakłady rzeczowe robocizny za "pierwszy pomiar" dla określonej grupy badań lub grupy urządzeń występują raz na obiekcie. Nakłady rzeczowe na sprawdzenie "obwodu elektrycznego", uwzględniają badanie i sprawdzenie odcinka końcowego instalacji elektrycznej, począwszy od ostatniego zabezpieczenia obwodu, łącznie z przyłączeniami pośrednimi w puszkach rozdzielczych do zacisków odbiornika elektrycznego. W tablicy przez pomiar rezystancji izolacji pomiędzy przewodami roboczymi a ziemią przewody ochronne PE naleŝy traktować jako ziemię a przewód N jako przewód roboczy. Próba działania wyłącznika róŝnicowoprądowego testerem instalacji jest jednocześnie próbą ciągłości przewodów ochronnych. Nakłady rzeczowe uwzględniają równieŝ sporządzenie protokołu z pomiaru i badań, zawierającego wyniki pomiaru wraz z oceną. Przewody połączeń wyrównawczych. Przewody połączeń wyrównawczych dodatkowych (miejscowych) łączące ze sobą dwie części przewodzące dostępne powinny mieć przekrój nie mniejszy niŝ najmniejszy przekrój przewodu ochronnego przyłączonego do jednej z tych części. Przewód połączeń wyrównawczych dodatkowych, łączący część przewodzącą dostępną z częściami przewodzącymi obcymi, powinien mieć przekrój nie mniejszy niŝ połowa przekroju przewodu ochronnego przyłączonego do części przewodzącej dostępnej.
PRZEBUDOWA I ADAPTACJA DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH BUDYNKU URZĘDU GMINY W TRZYCIĄśU ST IE - 20 NaleŜy przestrzegać zasadę, Ŝe przekrój przewodu wyrównawczego nie będącego Ŝyłą przewodu lub kabla nie moŝe mieć przekroju mniejszego niŝ 2,5 mm2 o ile jest zabezpieczony przed uszkodzeniami mechanicznymi i 4 mm2 o ile nie jest zabezpieczony przed takimi uszkodzeniami. Jako połączenia wyrównawcze dodatkowe mogą być wykorzystane części przewodzące obce stałego charakteru jak np. stalowe konstrukcje budowlane. Po wykonaniu instalacji i urządzeń ochrony przeciwporaŝeniowej powinna być przeprowadzona próba montaŝowa, tj. - oględziny wykonanej instalacji wraz z urządzeniami i aparatami wchodzącymi w jej skład, - pomiary impedancji pętli zwarciowych w instalacji ochrony przed dotykiem pośrednim, - pomiary rezystancji uziemień, Na podstawie oględzin instalacji naleŝy sprawdzić czy została ona wykonana zgodnie z dokumentacją techniczną i wymaganiami niniejszego rozdziału. W szczególności naleŝy sprawdzić: - prawidłowość połączeń i przebiegu tras przewodów ochronnych, - umocowania przewodów ochronnych, - rodzaje i wymiary poprzeczne przewodów ochronnych właściwych i zastępczych oraz jakość wykonanych połączeń i przyłączeń, - oznakowanie barwne przewodów ochronnych, - prawidłowość mocowań urządzeń i aparatów oraz ich połączeń z instalacją. Pomiary impedancji pętli zwarciowych naleŝy przeprowadzić z zachowaniem przepisów bezpieczeństwa dla wszystkich chronionych urządzeń lub uziemień. W sieciach z systemem uziemień moŝna dokonać pomiaru rezystancji styków połączenia urządzeń z przewodami uziemiającymi i rezystancji przewodów uziemiających. Protokół pomiaru skuteczności ochrony przed poraŝeniem powinien zawierać dokładne określenie badanego odbiornika, wielkość zabezpieczenia tego odbiornika, wymaganą krotność prądu zabezpieczenia, zmierzony prąd zwarciowy, zmierzoną impedancję pętl zwarciowej oraz wnioski. Równocześnie w protokóle naleŝy uwidocznić stosowaną metodę pomiarową, typ i numer aparatu pomiarowego. Pomiary rezystancji uziomów naleŝy przeprowadzić zgodnie z wymaganiami podanymi w przepisach. DOKUMENTY ODNIESIENIA. Dokumentacja projektowa Normy: PN-84/E-02033 Oświetlenie wnętrz światłem elektrycznym PN-EEC 364-4-481:1994Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Dobór środków ochrony w zaleŝności od wpływów zewnętrznych. Wybór środków ochrony przeciwporaŝeniowej w zaleŝności od wpływów zewnętrznych. PN-IEC 60364-1:2000Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Zakres, przedmiot i wymagania podstawowe PN-IEC 60364-3:2000Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ustalenie ogólnych charakterystyk PN-IEC 60364-441:2000Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przeciwporaŝeniowa. PN-IEC 60364-442:1999Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed skutkami oddziaływania cieplnego. PN-IEC 60364-443:1999Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed prądem przetęŝeniowym. PN-DEC 60364-4-442:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed przepięciami. Ochrona instalacji niskiego napięcia przed przejściowymi przepięciami i uszkodzeniami przy doziemieniach w sieciach wysokiego napięcia. PN-IEC 60364-4-443:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa.
PRZEBUDOWA I ADAPTACJA DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH BUDYNKU URZĘDU GMINY W TRZYCIĄśU ST IE - 21 Ochrona przed przepięciami. Ochrona przed przepięciami atmosferycznymi lub łączeniowymi. PN-IEC 60364-4-444:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed przepięciami. Ochrona przed zakłóceniami elektromagnetycznymi (EMI) w instalacjach obiektów budowlanych. PN-EC 60364-4-45:1999Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed obniŝeniem napięcia. PN-EC 60364-4-46:1999Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Odłączanie izolacyjne i łączenie. PN-EC 60364-4-47:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Stosowanie środków ochrony zapewniających bezpieczeństwo. Postanowienia ogólne. Środki ochrony przed poraŝeniem prądem elektrycznym PN-EC 60364-4-473:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Stosowanie środków ochrony zapewniających bezpieczeństwo. Środki ochrony przed prądem przetęŝeniowym. PN-EC 60364-4-482:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Dobór środków ochrony w zaleŝności od wpływów zewnętrznych Ochrona przeciwpoŝarowa. PN-EC 60364-5-51:2000Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŝ wyposaŝenia elektrycznego. Postanowienia ogólne PN-EC 60364-5-52:2002 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŝ wyposaŝenia elektrycznego. Oprzewodowanie. PN-EC 60364-5-523:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŝ wyposaŝenia elektrycznego. ObciąŜalność prądowa długotrwała przewodów. PN-EC 60364-5-53:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŝ wyposaŝenia elektrycznego. Aparatura rozdzielcza i sterownicza. PN-EC 60364-5-534:2003 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŝ wyposaŝenia elektrycznego. Urządzenia do ochrony przed przepięciami. PN-EC 60364-5-537:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŝ wyposaŝenia elektrycznego. Aparatura rozdzielcza i sterownicza. Urządzenia do odłączenia izolacyjnego i łączenia PN-EC 60364-5-54:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŝ wyposaŝenia elektrycznego. Uziemienia i przewody ochronne PN-EC 60364-6-61:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Sprawdzenie. Sprawdzenie odbiorcze PN-EC 60364-5-559:2003 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŝ wyposaŝenia elektrycznego. Inne wyposaŝenie. Oprawy oświetleniowe i instalacje oświetleniowe. PN-EC 60364-7-701:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji. Pomieszczenia wyposaŝone w wannę lub basen natryskowy. 9 l/e-05010 Zakresy napięciowe instalacji elektrycznych w obiektach budowlanych
PRZEBUDOWA I ADAPTACJA DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH BUDYNKU URZĘDU GMINY W TRZYCIĄśU ST IE - 22 PN-EC 61024-l:2001/Apl:2002 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. Zasady ogólne. PN-EC 61024-1-1:200l/Apl:2002 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. Zasady ogólne. Wybór poziomów ochrony dla urządzeń piorunochronnych. PN-EC 61024-1-2:2002 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. Zasady ogólne. Przewodnik B - Projektowanie, montaŝ, konserwacja i sprawdzanie. PN-EC 61312-1:2001 Ochrona przed piorunowym impulsem elektromagnetycznym. Zasady ogólne. PN-EC 61312-2:2003 Ochrona przed piorunowym impulsem elektromagnetycznym. Cześć 2:Ekranowanie obiektów, połączenia wewnątrz obiektów i uziemienia PN-86/E-05003.01 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. Wymagania ogólne. PN-89/E-05003.03 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. Ochrona obostrzona. PN-92/E-05003.04 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. Ochrona specjalna. PN-90/E-05023 Oznaczenia identyfikacyjne przewodów elektrycznych barwami lub cyframi.