UCHWAŁA Nr XXXV/264/2014 RADY GMINY LELIS z dnia 7 listopada 2014 r. w sprawie wezwania do usunięcia naruszenia prawa Na podstawie art. 53 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz.270, ze zm.) oraz w związku z art. 101 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2013 r., poz. 594, ze zm.), uchwala się,co następuje: 1. W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia interesów prawnych mieszkańców Gminy Lelis przez uchwałę Rady Gminy Lelis Nr XXXIV/253/2014 z dnia 7 października 2014 r. w sprawie uchwalenia studium uwarunkowań i kierunków zagosporowania przestrzennego Gminy Lelis, z dnia 21 października 2014 r., wystosowanego przez Pana Krzysztofa Piotrowskiego, Rada Gminy Lelis stwierdza, że składający pismo nie wykazał interesu prawnego, który mógłby być naruszony przez kwestionowaną przez niego uchwałę w sprawie Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Lelis. W związku z tym, nie jest on uprawniony do wniesienia skargi w trybie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, a wezwanie Gminy do usunięcia naruszenia jest bezprzedmiotowe. Zgodnie z brzmieniem powołanej regulacji, warunkiem wniesienia skargi na uchwałę Rady Gminy oraz skutecznego wezwania do usunięcia naruszenia, jest legitymowanie się interesem prawnym lub uprawnieniem, które zostało naruszone poprzez tę uchwałę. Interes prawny (lub uprawnienie), zgodnie z przyjętym poglądem w orzecznictwie i doktrynie prawa, musi być interesem indywidualnym, pozostającym w bezpośrednim związku z uchwałą i naruszonym, nie tylko istniejącym czy zaangażowanym. Konieczne jest by skarżący wykazał ograniczenie przysługujących mu na podstawie normy prawa materialnego uprawnień (zob. wyrok NSA z 4 września 2001 r. II SA 1410/01, W. Kisiel komentarz do art. 101 powołanej ustawy [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, LexisNexis Warszawa 2010 r., s. 801 i n.). Ustalenia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy nie mogą naruszać interesu prawnego skarżącego. Studium jest aktem polityki przestrzennej, nie ma charakteru aktu prawa powszechnie obowiązującego i stanowi akt polityki przestrzennej prowadzonej przez gminę (zob. Z. Niewiadomski (red.) Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne. Komentarz, C. H. BECK, Warszawa 2011 r., s. 80 i n.). Nie kształtuje prawa 1
własności nieruchomości. Skutek taki wywołuje, z zakresu aktów planowania, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (art. 6 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym), ponieważ jest on aktem prawa miejscowego (aktem powszechnie obowiązującym). Studium nie określa przeznaczenia terenu ani innych ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości, ponieważ, zgodnie z nazwą, wyznacza planowane przez gminę kierunki rozwoju przestrzeni, które są wiążące tylko dla jej organów. Kierunki te nie obowiązują właścicieli nieruchomości dopóki nie wejdzie w życie odpowiadający im miejscowy plan. Ustalenia planu miejscowego mogą być zatem traktowane jako regulacja, która w sferze prawnej ogranicza prawa właściciela nieruchomości. Skutku takiego nie niosą ze sobą kierunki określone w studium. Wbrew twierdzeniom skarżącego kwestionowana przez niego uchwała nie reguluje zatem planowanego przeznaczenia i sposobu wykorzystania nieruchomości, której właścicielem jest składający pismo. Wskazany w piśmie przebieg linii energetycznej nie stanowi w sensie prawnym przesądzenia o jej lokalizacji, nie uprawnia do jej budowy ani nie zakazuje innej zabudowy na wskazanych działkach. Stanowi on wyraz planowania rozwoju przestrzennego gminy, który nie dotyka interesu prawnego właścicieli. Dopiero miejscowy plan, przewidując taką lokalizację, dawałby podstawy do rozpatrywania naruszenia interesu prawnego. Co do powołanego w piśmie wyroku NSA z 26.08.2011 r. II OSK 1027/11, to w pełni potwierdza on stanowisko Rady Gminy zawarte w niniejszym uzasadnieniu. NSA wyrokiem tym oddalił skargę kasacyjną od wyrok WSA z dnia 9 lutego 2011 r. sygn. akt IV SA/Po 809/10, który odmówił możliwości zaskarżenia uchwały w sprawie studium w trybie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Warto zauważyć, że powołane w piśmie skarżącego zdanie zostało wyrwane z kontekstu uzasadnienia do powołanego wyroku NSA z 26.08.2011 r., w którym czytamy m.in.: Uchwały w sprawie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, jakkolwiek mogą być zaskarżane do sądu administracyjnego na podstawie art. 101 u.s.g., jednak jak podkreśla się w orzecznictwie, prawdopodobieństwo uwzględnienia takiej skargi jest niewielkie. Wynika to z faktu, że studium nie jest aktem prawa miejscowego, jest aktem wewnętrznie obowiązującym jedynie organy gminy. Zatem jedynie pośrednio może wpływać na prawa i obowiązki podmiotów spoza systemu organów administracji publicznej (wyrok NSA z 3 sierpnia 2007 r., II OSK 614/07). Powołane w piśmie orzeczenie zawiera również następujące tezy: Ustalenia studium dopóki nie zostaną w odpowiedniej formie uwzględnione w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, nie mogą stanowić podstawy do wydawania decyzji administracyjnych, bowiem mówiąc najprościej studium nie jest źródłem prawa (wyroki NSA z: 23 czerwca 2010 r., II OSK 1025/09; 22 listopada 2010 r., II OSK 1203/10). Tymczasem w skardze, jak i w 2
skardze kasacyjnej, jakby zapomniano o tym, że uchwała o studium w zasadniczy sposób różni się od uchwały o miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Zarzuty podnoszone przez Skarżącego oraz wnioski i powołane orzecznictwo odnoszą się w rzeczywistości do planu miejscowego, a nie do studium, jak podkreślono to w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Przepisy art. 4, art. 6 ust. 1, art. 9 ust. 4, art. 15 ust. 1, art. 17 pkt 4, art. 20 ust. 1 u.p.z.p. podniesione w skardze kasacyjnej, a wcześniej w skardze, dotyczą planu miejscowego, a nie studium. Natomiast charakter wiążący ustaleń studium przy sporządzaniu planu miejscowego (art. 9 ust. 4 u.p.z.p.) jest dyrektywą dla organów gminy, a nie przesłanką do kwestionowania ustaleń studium. Brak zgodności planu miejscowego z ustaleniami studium może stanowić podstawę zaskarżenia planu, a nie zarzut przeciw studium kiedy jeszcze plan miejscowy nie został uchwalony. Skoro ustaleniami studium realnie i bezpośrednio nie można naruszyć prawa własności, to bezzasadne są również zarzuty oparte na przepisach konstytucyjnych (art. 31 ust. 3 w związku z art. 32 ust. 1 i art. 64 ust. 3 Konstytucji RP) oraz art. 140 k.c. Jeśli chodzi o najnowsze orzecznictwo, odmowa możliwości powołania oparcia skargi na studium znajduje potwierdzenie w wyroku NSA z 20.03.2014 r. II OSK 2572/12. Biorąc pod uwagę powyższe, Rada Gminy nie widzi podstaw do uwzględnienia skierowanego do niej pisma. Niezależnie od wyżej przedstawionej argumentacji, Rada Gminy dodatkowo odniosła się do zarzutów rzekomego naruszenia zasad sporządzenia studium, podniesionych w przedmiotowym wezwaniu. Należy co prawda podkreślić, iż materia ta stanowi przedmiot nadzoru wojewody, który bada zgodność studium z prawem, ale nie ulega wątpliwości, iż zarzuty podniesione w wezwaniu są całkowicie bezpodstawne, co wykazano poniżej. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Lelis przyjęte uchwałą nr XXXIV/253/2014 z dnia 7 października 2014 r. zostało sporządzone zgodnie z ustawą z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2012 r. poz. 647 ze zm.) oraz z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (Dz. U. z 2004r. Nr 118 poz. 1233). Podkreślić należy w tym miejscu, że 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury dopuszcza sporządzenie studium w odpowiedniej, relatywnie małej skali - od 1:5000 do 1:25000. Na potrzeby sporządzenia studium gminy Lelis posłużono się mapą topograficzną w skali 1:25000. Ze względu na dopuszczoną przez ustawodawcę skalę (w skali 1:25000 1cm na mapie odpowiada w terenie 250 m) oraz rodzaj mapy (na mapie topograficznej brak jest m.in. granic własności), na której sporządza się studium, rysunek studium niejednokrotnie charakteryzuje się niewielką precyzją w zakresie wyznaczania granic obszarów o odmiennych kierunkach zagospodarowania. 3
Powyższe w pełni koresponduje z dyspozycją 7 pkt 2 (w związku z 7 pkt 1 lit d) rozporządzenia. Zgodnie z powołanym przepisem, granice obszarów określa się na rysunku studium w sposób dostosowany do skali mapy. Nie ulega wątpliwości, że uwzględniając skalę oraz charakter rysunków studium (pokazują one w sposób schematyczny infrastrukturę techniczną nie posługując się przykładowo delimitacją wynikającą z podziałów geodezyjnych) wyznaczenie precyzyjnej granicy np. terenów dróg publicznych nie byłoby możliwe (a także potrzebne ze względu na charakter studium). Co do zasady bowiem infrastruktura liniowa (kolejowa, drogowa) na rysunku studium przyjmuje postać ideogramu a nie precyzyjnego wyznaczenia linii rozgraniczających obszaru np. pasa drogowego. W tym miejscu warto zauważyć, że linia na rysunku studium, w skali 1:25000, o grubości 0,5 cm przy literalnym czytaniu odpowiadałaby w terenie pasowi szerokości 125 m. Tym samym zarzut nieuwzględnienia w rysunku studium nieznacznej zmiany w przebiegu drogi publicznej nie znajduje uzasadnienia w przedmiotowej sprawie. Prognoza oddziaływania na środowisko sporządzona została w trybie przewidzianym ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013 r. poz. 1235, ze zm.). Zgodnie z dyspozycją art. 53 powołanej ustawy Wójt Gminy Lelis uzgodnił zakres i stopień szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko z właściwymi organami przewidzianymi ustawą. W oparciu o uzgodniony zakres została sporządzona, w ramach strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, prognoza oddziaływania na środowisko. Dokument ten następnie został pozytywnie zaopiniowany i uzgodniony w zakresie przewidzianym ustawą przez właściwe organy (Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego i Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska). Zgodnie z dyspozycją art. 10 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w studium uwzględnia się uwarunkowania występujące w gminie. Zarzut co do nieuwzględnienia w studium uwarunkowań wynikających z dotychczasowego przeznaczenia, zagospodarowania i uzbrojenia terenu nie znajduje uzasadnienia. Przede wszystkim należy zauważyć, że ze względu na konieczność zapewnienia ciągłości dostaw energii elektrycznej realizacja projektowanej linii 400kV po śladzie istniejącej linii 220kV jest niemożliwa istniejąca linia 220kV będzie mogła zostać rozebrana (zastąpiona) dopiero po wybudowaniu i uruchomieniu projektowanej linii 400kV. W związku powyższym dokonano analizy uwarunkowań występujących w gminie, której celem było zaproponowanie optymalnego przejścia projektowaną linią 400kV. Pod uwagę brano m.in. uwarunkowania w zakresie: istniejącego zagospodarowania, obowiązujących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, wydanych decyzji o warunkach zabudowy, występowania 4
prawnych form ochrony przyrody, występowania obszarów powodziowych czy też względy społeczne. Mając na uwadze chęć optymalizacji przejścia przez teren gminy, zaproponowano ślad projektowanej linii 400kV. Jednak ze względu na wyniki powyższych analiz w zakresie istniejących uwarunkowań projektowana linia jedynie na niewielkim fragmencie przebiega wzdłuż istniejącej linii 220kV przewidzianej do rozbiórki. Wyznaczony w studium przebieg projektowanej linii 400kV stanowi zatem nowy kierunek stanowiący wynik analizy uwarunkowań. To natomiast wpisuje się w delegację art. 10 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zgodnie, z którym w studium określa się w szczególności kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów. Inwestycja polegająca na budowie dwutorowej linii NN 400kV relacji Ostrołęka Olsztyn Mątki stanowi inwestycję celu publicznego w rozumieniu art. 6 pkt 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2014 r., poz. 518 ze zm.). Charakter inwestycji sprawia, że jej lokalizacja nie może być zdeterminowana wyłącznie względami ładu przestrzennego i wymogami jego ochrony. Równie istotne są uwarunkowania techniczne, czy też szerzej kwestię ujmując potrzeby w zakresie rozwoju infrastruktury technicznej, wskazane expressis verbis w art. 1 ust. 2 pkt 10 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2012 r. poz. 647 ze zm.). Niezależnie od powyższego ślad projektowanej linii został wyznaczony w sposób uwzględniający aspekty społeczne. Dodatkowo należy zwrócić uwagę, że projektowana linia ma na celu zastąpienie istniejącej linii 220kV. W konsekwencji, po wybudowaniu linii 400kV zostaną uwolnione tereny pod istniejącą linią 220 kv. Przy projektowaniu linii elektroenergetycznych w pierwszej kolejności pod uwagę bierze się grunty rolne. Stanowią one bowiem alternatywę dla gruntów zainwestowanych czy zamieszkanych przez człowieka. Ponadto w przypadku gruntów rolnych ograniczenia związane z budową i eksploatacją linii są relatywnie najmniejsze i pojawiają się przede wszystkim w miejscach posadowienia słupów. Pod liniami działalność rolnicza co do zasady nie jest ograniczona. W odniesieniu do terenów leśnych należy zauważyć, że wyznaczenie przebiegu linii w studium przez zwarte kompleksy leśne nie jest równoznaczne ze znacznymi wycinkami w lasach. Obecnie bowiem w elektroenergetyce stosowana jest technologia słupów nadleśnych gdzie ewentualne wycinki lasów ograniczają się do miejsc posadowienia słupów. Poza tymi miejscami działalność leśna może być prowadzona bez ograniczeń. Wejście z projektowaną linią w tereny leśne, w przypadku braku możliwości przejścia terenami rolnymi, stanowi niejednokrotnie alternatywę dla przejścia linią przez tereny zamieszkane. Ponadto, mając na względzie punkt wejścia linii do gminy i wyjścia linii z 5
gminy (jeden z wielu elementów determinujących przebieg linii), w jej granicach administracyjnych nie ma możliwości ominięcia terenów leśnych. Wyznaczając przebieg projektowanej linii 400kV wzięto pod uwagę m.in. uwarunkowania przyrodnicze i środowiskowe. Potwierdzeniem ww. stanu rzeczy jest pozytywnie przeprowadzona, w ramach procedury sporządzania studium, strategiczna ocena oddziaływania na środowisko. Inwestycja polegająca na budowie dwutorowej linii 400kV relacji Ostrołęka Olsztyn Mątki stanowi inwestycję celu publicznego. Ze względu na konieczność zapewnienia ciągłości dostaw energii elektrycznej realizacja projektowanej linii 400kV po śladzie istniejącej linii 220kV jest niemożliwa istniejąca linia 220kV będzie mogła zostać rozebrana (zastąpiona) dopiero po wybudowaniu i uruchomieniu projektowanej linii 400kV. Jest to wystarczająca przesłanka do wskazania optymalnej trasy projektowanej linii i w związku z tym weryfikacji dotychczasowej polityki przestrzennej gminy. W związku z powyższym nie sposób jednak zgodzić się z zarzutem naruszenia zasady zaufania do organów samorządowych. Przebieg projektowanej linii 400kV wyznaczony został bowiem z uwzględnieniem m.in. uwarunkowań wynikających z istniejącego zainwestowania czy też zainwestowania docelowego ujętego w obowiązujących planach miejscowych i w dotychczas obowiązującym studium. Powyższe pozwoliło na ograniczenie ewentualnych kolizji oraz zmian w obowiązujących dokumentach planistycznych do minimum. 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. 3. Przewodniczący Rady Gminy Jan Mrozek 6