S t r o n a 1 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Projektu Uproszczonego Planu Urządzenia Lasu dla lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa należących do Wspólnoty Gruntowej wsi Bolimów, Podsokołów, Ziemiary na lata 2011 2020, Gmina Bolimów, Powiat Skierniewicki Woj. Łódzkie WYKONAWCA pracownia urządzania lasu ul. Boczna 28 05-300 Mińsk Mazowiecki tel.025-759 04 94 fax.025-759 64 40 e-mail: agcezar@interia.pl
S t r o n a 2 SPIS TREŚCI strona 1. Informacje ogólne... 3 1.1. Podstawy prawne opracowania 4 1.2. Informacja o zawartości, głównych celach projektu Uproszczonego Planu Urządzania Lasu dla lasów Wspólnoty Gruntowej wsi Bolimów, Podsokołów, Ziemiary (UPUL) 5 2. Powiązanie projektu UPUL z innymi dokumentami 7 3. Analiza stanu środowiska obszaru objętego opracowaniem. 8 3.1. Położenie..8 3.2. Gleby...10 3.3 Wody powierzchniowe..10 3.4 Zasoby przyrodnicze...10 4. Analiza skutków środowiskowych aktualnego stanu gospodarki leśnej..13 5. Analiza i ocena możliwości osiągnięcia celów ustalonych w UPUL.14 6. Analiza i ocena celów ochrony środowiska ustalonych w dokumentach dotyczących ochrony środowiska, istotnych z punktu widzenia projektowanego UPUL, oraz sposób w jaki te cele i problemy zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu...16 7. Analiza i ocena stanu środowiska i celów alternatywnych 18 7.1. Wariant realizacja ustaleń projektu UPUL.18 7.2. Wariant odstąpienie od realizacji ustaleń projektu UPUL...18 8 Analiza i ocena przewidywanego znaczącego oddziaływania.19 9. Działania zapobiegające wystąpieniu negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektu UPUL.24 10. Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projekcie UPUL...27 11. Metody analizy realizacji postanowień projektowanego UPUL..27 12. Metodyka zastosowana przy sporządzaniu Prognozy..28 13. Informacja o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko.28 14. Streszczenie w języku niespecjalistycznym....28 15. Literatura.30 16. Mapy sporządzone na potrzeby prognozy 30 17. Wykaz skrótów.31
S t r o n a 3 1. Informacje ogólne Podstawę sporządzenia Prognozy oddziaływania na środowisko projektu Uproszczonego Planu Urządzania Lasu dla lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa należących do Wspólnoty Gruntowej wsi Bolimów, Podsokołów, Ziemiary w gm. Bolimów (zwaną dalej Prognozą )stanowią obowiązujące przepisy prawa materialnego, to jest ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach, oddziaływania na środowisko (Dz. U. 2008 Nr 199 poz. 1227 z późn. zm.) Prognoza została opracowana na podstawie zawartej umowy. Wytyczne do jej sporządzenia oraz zakres merytoryczny określone zostały w piśmie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Łodzi znak RDOŚ-10-WST.SK-6633-6-2/10/pl z dnia 18 maja 2010 roku oraz w piśmie Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Łodzi znak PWIS-NS-OZNS-072/96/10 545, 655 z dnia 26 maja 2010 roku. Prognozę oddziaływania na środowisko projektu Uproszczonego Planu Urządzania Lasu dla lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa należących do Wspólnoty Gruntowej wsi Bolimów, Podsokołów, Ziemiary w gm. Bolimów przeprowadza się w celu określenia wpływu na środowisko założonych w nim zadań. Głównym celem Prognozy jest określenie potencjalnych skutków dla środowiska, jakie mogą wystąpić w wyniku realizacji zadań w zakresie gospodarki leśnej określonych w projekcie Uproszczonego Planu Urządzania Lasu dla lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa należących do Wspólnoty Gruntowej wsi Bolimów, Podsokołów, Ziemiary w gm. Bolimów zwanym dalej UPUL. Prognoza jest dokumentem wspierającym proces decyzyjny i procedurę konsultacji projektu UPUL.
S t r o n a 4 1.1. Podstawa Prawna opracowania Podstawą prawną opracowania niniejszego dokumentu są: ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach, oddziaływania na środowisko (Dz. U. 2008 Nr 199 poz. 1227 ze zmianami), ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jednolity DZ. U. 2009 Nr 151 poz. 1220, wraz z późniejszymi zmianami). Uwzględniono też następujące akty prawa krajowego: ustawa o lasach z dnia 28 września 1991 r. (tekst jednolity, Dz. U. 2005 Nr 45 poz. 435 z późn. zmianami), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn. 20.12.2005 ( Dz.U.nr 256 poz.2151 ) w sprawie szczegółowych warunków i trybu sporządzania planu urządzenia lasu, uproszczonego planu urządzenia lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. 2004 Nr 121 poz. 1266 z późn. zm.), ustawa z dnia 7 czerwca 2001 roku o leśnym materiale rozmnożeniowym Dz.U. Nr 73 poz. 761. rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dn. 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów ( Dz. U. z 2010 r., Nr 109 poz. 719) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 marca 2006r. w sprawie szczegółowych zasad zabezpieczenia przeciwpożarowego lasów. (Dz. U. Nr 58 poz.405 z dnia 7 kwietnia 2006 r. z późn. zm.) ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz.U. z 2008r. nr 25 poz. 150 z późn. zm), Polityka ekologiczna Państwa z dnia 22 maja 2009 r Polityka leśna Państwa z dnia 22 kwietnia 1997 r., prawa Wspólnotowego: Dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikich ptaków (wraz z późniejszymi zmianami), zwana w skrócie Dyrektywa Ptasią,
S t r o n a 5 Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (wraz z późn. zm.), zwana w skrócie Dyrektywą Siedliskową oraz porozumień międzynarodowych: Konwencja o różnorodności biologicznej - przyjęta 5 czerwca 1992 r. w Rio de Janeiro ratyfikowana przez Polskę 18 stycznia 1996 r., Konwencja Berneńska - Konwencja o ochronie gatunków dzikiej flory i fauny europejskiej oraz ich siedlisk - sporządzona 19 września 1979 r. w Bernie, Konwencja Bońska - Konwencja o ochronie gatunków wędrownych dzikich zwierząt (sporządzona 29 czerwca 1979 r. w Bonn - w Polsce weszła w życie w 1995r.), Konwencja w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego przyjęta 16 listopada 1972 r. w Paryżu. 1.2. Informacja o zawartości, głównych celach projektu Uproszczonego Planu Urządzania Lasu dla lasów Wspólnoty Gruntowej wsi Bolimów, Podsokołów, Ziemiary (UPUL) Główne cele i zawartość projektu uproszczonego planu urządzenia lasu Głównym celem opracowania projektu uproszczonego planu urządzenia lasu jest umożliwienie prowadzenia trwale zrównoważonej gospodarki leśnej. Pod względem prawnym oznacza to, że gospodarowanie lasem i jego zasobami może odbywać się tylko według ważnego uproszczonego planu urządzenia lasu, który sporządza się na okres 10 lat. Cele, dla których wykonano projekt uproszczonego planu urządzenia lasu dla Wspólnoty Gruntowej Wsi Bolimów, Podsokołów i Ziemiary, przedstawiają się następująco: inwentaryzacja zasobów przyrodniczo-leśnych, ocena stanu lasu, ocena zagrożeń lasu, ustalenie ramowych zadań z uwzględnieniem hodowli lasu, ochrony lasu i ochrony przyrody w lasach,
S t r o n a 6 opracowanie map gospodarczych Projekt UPUL lasu zawiera: I. opis ogólny zawiera: 1. nadzór nad lasami Wspólnoty Gruntowej wskazanie nadzorcy 2. warunki przyrodnicze: - określenie krainy i dzielnicy przyrodniczo leśnej - zestawienie siedliskowych typów lasu z określeniem gospodarczego typu zgodnie z aktualnie obowiązującymi zasadami hodowli lasu ramowy skład odnowień i zalesień 3. określenie maksymalnej miąższości możliwej do pozyskania w oparciu o aktualnie obowiązujące wieki rębności i etaty cięć oraz wskaźniki trzebieżowe. Przeciętne wieki rębności dla panujących gatunków drzew w omawianym terenie zostały ustalone następująco zgodnie rozporządzeniem Ministra Środowiska z dn. 20.12.2005r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu sporządzania planu urządzenia lasu, uproszczonego planu urządzenia lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu Dz.U.nr 256 poz.2151 dąb, jesion, wiąz, 120 lat buk, jodła, 100 lat sosna, modrzew, klon, świerk, daglezja 80 lat brzoza, olsza, grab, klon, lipa, akacja 60 lat osika, 40 lat topola, olsza szara 30 lat 4. Ochrona lasu - określenie lokalizacji na terenach objętych opracowaniem UPUL Bolimowskiego Parku Krajobrazowego, obszaru natura 2000 oraz pasa ochronnego rezerwatu rzeki Rawka z zaznaczeniem jakie dokumenty ustalają zabiegi ochronne na wymienionych obszarach, - ustalenie stanu zdrowotnego i sanitarnego lasu, - ustalenie stopnia zagrożenia pożarowego oraz lokalizację i pielęgnację pasów przeciwpożarowych ze wskazaniem jakich dokumentów prawnych należy w tym zakresie przestrzegać. Wskazanie ujęć wody przypadku zagrożenia pożarowego
II. Zestawienie powierzchni i miąższości gatunków panujących (głównych) wg. klas i podklas wieku. III. Opis taksacyjny lasu - szczegółowa inwentaryzacja i opis stanu lasu, projektowane zabiegi hodowlane i gospodarcze z uwzględnieniem ochrony lasu IV. Zestawienie czynności gospodarczych projektowanych na 10 lat, V. Wykaz d-stanów do przebudowy (negatywnych i źle produkujących), VI. VII. Zestawienie pow. leśnych nie zalesionych (halizny i płazowiny), S t r o n a 7 Rejestr działek leśnych wraz z głównymi wskazaniami w zakresie gospodarki leśnej VIII. Wykaz zmian działek leśnych w stosunku do rejestru gruntów IX. Wykaz skrótów i symboli, X. Mapa gospodarcza lasu. 2. Powiązanie projektu UPUL z innymi dokumentami. Partnerami w realizacji Polityki Leśnej Państwa przyjętej przez Radę Ministrów w dniu 22 kwietnia 1997 r. są samorządy i prywatni właściciele lasów oraz inni zarządcy poprzez udział w procesach planistycznych dla właściwego sposobu zarządzania i gospodarowania lasami kształtujący ekosystemy leśne i ich ochronę, m.in. poprzez sporządzanie uproszczonego plan urządzania lasu. Polityka Ekologiczna Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016 zakłada, w perspektywie średniookresowej, działania zmierzające do dalszego racjonalnego użytkowania zasobów leśnych przez kształtowanie ich właściwej struktury gatunkowej i wiekowej, z zachowaniem bogactwa biologicznego, dla rozwijania idei trwale zrównoważonej i wielofunkcyjnej gospodarki leśnej. Na terenach objętych projektem uproszczonego planu urządzenia lasu dla Wspólnoty Gruntowej Wsi Bolimów, Podsokołów i Ziemiary obowiązują postanowienia aktów prawa lokalnego (istotne dla projektu dokumentu): - Program Ochrony Środowiska dla gminy Bolimów, Strategia Rozwoju Gminy Bolimów - zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 24 listopada 1983 r. w sprawie uznania za rezerwaty przyrody (M. P.Nr 39, poz.230 ), - rozporządzenie Nr 36/2005 Wojewody Łódzkiego z dnia 17 października 2005 r. w sprawie Bolimowskiego Parku Krajobrazowego, znajdującego się w
granicach województwa łódzkiego, S t r o n a 8 - rozporządzenie Wojewody Łódzkiego z dnia 27 lutego 2008 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony Bolimowskiego Parku Krajobrazowego określające zakres i sposób ochrony ekosystemów leśnych dla wszystkich typów własnościowych lasów. Wymienione dokumenty opierając się na aktach prawa wyższego rzędu, wyznaczają m.in. ramy dla prowadzenia gospodarki leśnej. Zaproponowane w nich zasady ochrony, zostały wzięte pod uwagę przy sporządzaniu projektu uproszczonego planu urządzenia lasu. Obszar Natura 2000 obejmujący swoim zasięgiem teren Gminy Bolimów posiada planów ochrony ani planów zadań ochronnych. W ramach projektu Opracowanie planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000 na obszarze Polski" założono sporządzenie w roku 2011 planu zadań ochronnych dla SOOS Dolina Rawki". W obecnym projekcie uproszczonego planu urządzenia lasu uwzględniono udostępnione przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Łodzi standardowy formularz danych wraz z przyporządkowanymi do nich warstwami map numerycznych dla obszarów sieci Natura 2000: Dolina Rawki". Powiązanie projektu uproszczonego planu urządzenia lasu z innymi przedsięwzięciami, dla których sporządzono oceny oddziaływania na środowisko. Z informacji otrzymanej w Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Łodzi wynika, że w zasięgu Gminy Bolimów nie będzie ryzyka skumulowanego oddziaływania przedsięwzięć oraz zabiegów ujętych w projekcie planu urządzenia lasu na obszary Natura 2000. 3. Analiza stanu środowiska obszaru objętego opracowaniem. 3.1. Położenie. nie Pod względem fizyczno-geograficznym wg J.Kondrackiego, lasy Osady Bolimów położone są w obrębie prowincji Niżu Środkowoeuropejskiego (31).
S t r o n a 9 Regionalizacja fizyczno-geograficzna gminy Bolimów Jednostka Nazwa jednostki Symbol Prowincja Niż Środkowoeuropejski 31 Podprowincja Niziny Środkowopolskie 318 Makroregion Niziny Środkowomazowieckie 318.7 Mezoregion Równina Łowicko-Błońska 318.72 Obszar opracowania położony jest w centralnej części mezoregionu Równiny Łowicko - Błońskiej, stanowiącego południowo-wschodnią część makroregionu Niziny Środkowomazowieckiej i środkowy fragment podprowincji Niziny Środkowopolskiej. Równina stanowi płaski poziom denudacyjny z wysokościami kształtującymi się w strefie rzędnych 85-110 m n.p.m. W rzeźbie powierzchni terenu można wyróżnić dwie główne jednostki, które są dwiema jednostkami geomorfologicznymi. Są to: wysoczyzna polodowcowa oraz dolina rzeki Rawki wraz z jednostkami o mniejszym zasięgu. Generalnie, teren gminy jest płaski, nachylony z południa ku północy. W dolinie rzeki Rawki zaznaczają się wyraźnie dwa poziomy, w postaci terasy zalewowej i nadzalewowej. W niektórych fragmentach doliny zarysowuje się również słabo widoczny poziom trzeci, w postaci najstarszej terasy plejstoceńskiej. Dolina rzeki Rawki zbudowana jest z utworów plejstoceńskich, na które składają się namułki, mułki i piaski. Wypełniają one dno doliny, jej terasę zalewową i nadzalewową. Obszar charakteryzuje się słabą jakością gleb, przeważają gleby lekkie wytworzone z piasków i glin. Podstawowe parametry klimatyczne, bioklimatyczne i meteorologiczne terenu Rodzaj parametru klimatycznego Wielkość średnioroczna prędkość wiatrów 3-5 m/s udział najczęstszych wiatrów z kierunków zachodnich 31% zbioru
S t r o n a 10 średnioroczna suma opadów atmosferycznych 580 mm/a średnioroczne parowanie terenowe 510 mm/a średnioroczna temperatura dobowa + 7,7 C średnioroczny wskaźnik zadeszczenia 32,7 średnioroczny wskaźnik pluwiotermiczny 3,0 wskaźnik termiczny 23 C 3.2. Gleby. Przeważają tu gleby lekkie, wytworzone z piasków i glin, zaliczane do gleb pseudobielicowych i brunatnych. W dolinie Rawki występują gleby pochodzenia organicznego. 3.3. Wody powierzchniowe. Największym ciekiem wodnym w gminie Bolimów jest rzeka Rawka, ustanowiona wraz z 10 metrowym pasem po obu stronach rzeki rezerwatem przyrody. Rawka jest prawobrzeżnym dopływem Bzury, a jej długość całkowita wynosi 89,9 km. Do terenu opracowania przylega niewielki odcinek dolny biegu rzeki, który tworzy liczne meandry, o pętlach często przecinanych i skracanych. 3.4. Zasoby przyrodnicze. Obiekty podlegające ochronie Lasy Wspólnoty Gruntowej, w przeważającej większości, położone są w granicach Bolimowskiego Parku Krajobrazowego i Obszaru Chronionego Krajobrazu Bolimowsko- Radziejowickiego z Doliną Środkowej Rawki, w niewielkiej części znajdują się w obszarze NATURA 2000 Dolina Rawki oraz przylegają do rezerwatu przyrody Rawka w czterech pododdziałach. Bolimowski Park Krajobrazowy Bolimowski Park Krajobrazowy zasługuje na szczególną uwagę. Utworzony został w 1986 r. i liczy dziś 23130 ha.
S t r o n a 11 W Parku Bolimowskim dominują lasy. Tworzą one mozaikę różnorodnych drzewostanów sosnowych z niewielkimi domieszkami brzozy, czasem osiki. Pojedynczo występują w nich dąb, grab, lipa i klon, rzadko jesion. Sośniny te pokrywają duże powierzchnie o ubogich glebach, często porolnych. Żyzniejsze miejsca porastają fragmenty świetlistych grądów lub resztki starych, ponad 150-letnich dąbrów, będących wspomnieniem dawnej świetności. W podmokłych zagłębieniach teren, wzdłuż cieków wodnych, wokół oczek i starorzeczy wykształciły się olsy. Spośród około 2200 gatunków roślin naczyniowych Polski, tu występuje niemal połowa. Są to nie tylko gatunki właściwe Polsce środkowej, lecz także charakterystyczne dla pogórza, a także okolic nadmorskich. Reżimy ochronne parku krajobrazowego nie są tak ścisłe jak w parku narodowym i dopuszczają działalność gospodarczą. Dlatego też nie należy dziwić się napotkanym w Puszczy Bolimowskiej dużym, często 4-6 hektarowym zrębom. Odnawiane są one sosną z niewielkim dodatkiem innych gatunków drzewiastych: brzozy, olszy, czasem dębu, modrzewia lub świerka. Całego bogactwa i różnorodności flory nie należy szukać w piętrze drzew, ale pod nim -w podszycie i runie, a także w nadrzecznych zaroślach i szuwarach, na śródleśnych polanach, bagniskach i wyrobiskach torfowych, na podmokłych łąkach i pastwiskach. Znaleźć tam można m.in. ponad 40 gatunków objętych ochroną i ponad 100 uznanych za zagrożone i ginące. Należą do nich np. rzadkie już w tej części Polski widłaki, tworzące niewielkie płaty, czy też pojedynczo rosnące kolorowe storczyki. Na wielu pniach spotkać można porosty, świadczące o czystości powietrza. Obszar Chronionego Krajobrazu Bolimowsko-Radziejowicki z doliną środkowej Rawki Obszar ten obejmuje kompleksy leśne Puszczy Bolimowskiej wraz z doliną środkowej Rawki i jej dopływami. Powstał na mocy rozporządzenia nr 36 Wojewody Skierniewickiego 28 lipca 1997 r. w sprawie wyznaczenia obszarów chronionego krajobrazu z późniejszymi zmianami. Rezerwat Rawka Rezerwat przyrody Rawka" został utworzony w 1983 r. na powierzchni 487 ha. Ochronie podlega typowa rzeka nizinna średniej wielkości wraz z jej dolinnym krajobrazem. Rezerwat obejmuje koryto rzeki od źródeł do ujścia na długości około 97 km., dolne odcinki dopływów i starorzecza oraz 10-metrowej szerokości pasy gruntów przylegających do brzegów. Od Starej Rawy do Bolimowa rzeka płynie przez obszar Bolimowskiego Parku Krajobrazowego.
S t r o n a 12 Na dużej części długości Rawki jej koryto ma charakter naturalny. Rzeka płynie wartko, niesie czyste wody, wspaniale meandruje odcinając liczne starorzecza. W wielu miejscach jej brzegi są strome, podmyte. Gdzie indziej w korycie spotyka się wyspy i piaszczyste ławice. Dostęp do rzeki utrudniają gęsto rosnące drzewa i krzewy oraz bujna roślinność zielna, ale także dość często do samego koryta przylegają łąki, pastwiska i pola uprawne. Wzdłuż rzeki spotykamy typowo dolinne zespoły roślinne: łęg olszowy, łęg wierzbowotopolowy oraz zarośla wierzbowe z wierzbą szarą i wierzbą wiciową. Dolinę Rawki cechują nieprzeciętne walory krajobrazowe, estetyczne i przyrodnicze. Wzdłuż całej doliny w rozproszeniu na zboczach rosną potężne, bardzo malownicze, ponad 200-letnie dęby. Są o ne żyw ymi pa miąt kami i św iadkami dawnych puszcz r awskich. U podnóży krawędzi bagniste enklawy zajmują torfowiska, szuwary, olsy i bory bagienne. O bogactwie szaty roślinnej i ogromnym zróżnicowaniu siedlisk świadczy obecność 54 zespołów i zbiorowisk roślinności nieleśnej oraz 8 zespołów leśnych i zaroślowych. Spośród ssaków występują m.in.: rzęsorek rzeczny, piżmaki, łasice, wydry, borsuki, lisy, dziki i sarny oraz bobry. Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000 : Dolina Rawka Kod obszaru : PLH100015 Specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa) Powierzchnia : 2525.4 ha Status obszaru : obszar zatwierdzony Decyzją Komisji Europejskiej Ostoja zlokalizowana jest w centralnej Polsce i obejmuje głównie głęboką i szeroką dolinę rzeki Rawki powstałą w okresie zlodowacenia środkowopolskiego. Charakteryzuje się ona naturalnym, meandrującym korytem i licznymi starorzeczami. Średnia szerokość koryta Rawki wynosi ok. 10 m, a głębokość 1,5 m. Brzegi porasta roślinność łęgową i łąkową. Rzeka Rawka na odcinku 42 km przepływa przez środek Puszczy Bolimowskiej, która wraz z otaczającymi ją ubogimi polami, rozsianymi starymi puszczańskimi wioskami stanowi Bolimowski Park Krajobrazowy. Obszar chroniony jest ze względu na bogatą różnorodność siedlisk i związanych z nimi gatunków roślin i zwierząt. W dolinie występują gleby bagienne, mułowo-bagienne, torfowe i murszowe. Liczne starorzecza i zagłębienia są miejscem występowania interesującej roślinności: wodnej, bagiennej, szuwarowej i zaroślowej. Z cennych siedlisk wymienić należy zmiennowilgotne łąki trzęślicowe, torfowiska, bory i lasy bagienne oraz liczne łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe.
S t r o n a 13 Na terenie ostoi występuje ponad 540 gatunków roślin naczyniowych, a wśród nich co najmniej 27 gatunków chronionych i kilkadziesiąt rzadkich w skali krajowej lub regionalnej takich jak starodub łąkowy, widłak wroniec i wielosił błękitny. Dolina Rawki jest ważnym miejscem lęgu dla wielu ptaków, obserwować tu można błotniaki, muchołówki, jarząbka, zimorodka, bociana białego i czarnego. Gatunkami ściśle związanymi z podmokłym krajobrazem rzeki są również bóbr i wydra oraz płazy: kumak nizinny, traszka grzebieniasta. W lasach ostoi spotkać można także rysia. Pomniki przyrody: Na terenie lasów Wspólnoty Gruntowej znajdują się dwa pomniki przyrody: - 2 dęby szypułkowe w Ziemiarach, w pododdziale 9a 4. Analiza skutków środowiskowych aktualnego stanu gospodarki leśnej. Istniejące problemy ochrony środowiska Spośród problemów ochrony środowiska najistotniejszymi z punktu widzenia realizacji uproszczonego planu u. l. są te, które stanowią zagrożenia dla środowiska leśnego. Mogą one mieć zarówno charakter naturalny jak również związany z działalnością człowieka. Do najbardziej istotnych zagrożeń dla środowiska przyrodniczego na obszarze Wspólnoty Gruntowej Bolimów, Podsokołów, Ziemiary należą: Zmiany stosunków wodnych. Odnotowana mniejsza niż dotąd ilość opadów skutkowała znacznym obniżeniem poziomu wód gruntowych. Wynikiem tego jest znacznie przyspieszony proces lądowienia eutroficznych zbiorników wodnych, sukcesja torfowisk w kierunku zbiorowisk leśnych, osuszanie i eutrofizacja borów i lasów bagiennych. Problemy zdrowotne gatunków drzew liściastych. Najbardziej widoczne jest zamieranie jesionów i dębów, lecz pojawiają się również problemy z brzozą, a ostatnio także z olchą. Przyczyny tych zjawisk nie zostały dotąd wykryte i jednoznacznie określone. Niekontrolowana turystyka i rekreacja prowadząca poprzez nadmierną penetrację do wydeptywania niektórych fragmentów lasu, niszczenia ściółki leśnej i płoszenia zwierząt. Wywożenie śmieci i wylewanie nieczystości do lasu stało się praktyką zarówno okolicznych mieszkańców jak i osób przyjezdnych.
S t r o n a 14 Zaniechanie działania w niektórych wypadkach również może być przyczyną kłopotów z utrzymaniem populacji chronionych siedlisk i gatunków np. wykaszanie łąk rajgrasowych. Problemem jest wybór tego co i w jaki sposób chronić. Zagadnienie to jest szczególnie istotne w przypadku olsowienia" a nawet zatapiania łęgów olszowych i jesionowych (siedlisko priorytetowe) na skutek działalności bobrów (gatunek objęty ochroną częściową i wymieniony w Załączniku II Dyrektywy Siedliskowej). 5. Analiza i ocena możliwości osiągnięcia celów (zadań) ustalonych w UPUL. Sposoby ochrony wynikają z przyjętych i wprowadzonych w życie przepisów prawa, regulujących ramowo zakres i sposób ochrony przyrody. Cele i metody ochrony środowiska Przyjęta przez Polskę na podstawie międzynarodowych konwencji i wprowadzona do prawa krajowego zasada zrównoważonego rozwoju polega na równorzędnym traktowaniu racji społecznych, ekonomicznych i ekologicznych. Podstawowym założeniem uproszczonego planu urządzenia lasu jest zachowanie trwałości lasu, jego ochrona, dbałość o odpowiedni stan i powiększanie zasobów drzewnych. Jednocześnie, dzięki utrzymywaniu i powiększaniu zasobów leśnych kraj nasz ma pozytywny wpływ na bilans węgla, pochłanianie CO2 i ograniczanie efektu cieplarnianego. Poza tym selektywna i oparta o inwentaryzację planowa gospodarka leśna zabezpiecza istniejącą bioróżnorodność na obszarach leśnych. Dyrektywy wspólnotowe w sprawie ochrony dzikich ptaków oraz w sprawie ochrony siedlisk dzikiej fauny i flory (dyrektywa ptasia i siedliskowa) znalazły swoje odzwierciedlenie w utworzeniu obszarów Natura 2000. Wszystkie wymienione w ustawie formy ochrony przyrody, są odpowiednio traktowane w UPUL. Ochronie bioróżnorodności sprzyja zaprojektowany w uproszczonym planie urządzeniowym sposób postępowania hodowlanego. Tam, gdzie było możliwe odnowienie naturalne zastosowano odpowiednie rodzaje rębni sprzyjające takiemu odnowieniu. Na siedliskach olsowych zastosowano rębnię stopniową IV (pododdz.5d,8b), a w przypadku boru mieszanego rębnię gniazdową Rb III (pododdz.8m), zręby zupełne natomiast nie przekraczają pow. 6ha zgodnie z zaleceniami planu ochrony BPK (pow. nawrotu cięć w UPUL to ok. 4ha). Stosowana gospodarka selekcyjna prowadzi do odnawiania lasu gatunkami pożądanymi wiadomego pochodzenia i odpowiedniej jakości.
S t r o n a 15 Zaprojektowane zabiegi pielęgnacyjne w postaci czyszczeń wczesnych (CW), czyszczeń późnych (CP), trzebieży (TW i TP) a także cięć sanitarnych (CS) mają zapewnić odpowiedni stan sanitarny i zdrowotny lasu. Jednocześnie plan nie przewiduje żadnych działań na gruntach nieleśnych ( bagna, łąki itp.). W projekcie uproszczonego planu urządzenia lasu dla Wspólnoty Gruntowej nie zaprojektowano lokalnych regulacji stosunków wodnych pozostawiając naturalny stan rzeki Rawki bez ingerencji czynnika ludzkiego. Projekt uproszczonego planu urządzenia lasu oparty na nowoczesnych zasadach prowadzenia gospodarki leśnej (kształtowanie drzewostanów w kierunku zróżnicowania gatunkowego i wiekowego, zwiększanie zasobów martwego drewna) umożliwia zachowanie, a nawet w dłuższym okresie poprawę, stanu ochrony poszczególnych gatunków. Jednak ze względu na to, że uproszczone plany urządzenia lasu nie podają terminów przeprowadzenia zabiegów, wskazane byłoby monitorowanie drzewostanów przed wykonaniem cięć (zarówno rębni, jak i trzebieży) w okresie lęgowym (II-IX) pod kątem ewentualnego zasiedlenia przez gatunki z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej będących przedmiotem ochrony na terenie OSOP. Przyjęte gospodarcze typy drzewostanów i orientacyjne składy gatunkowe upraw Typ Gospodarczy Orientacyjny skład gatunkowy upraw - % siedliskowy lasu typ drzewostanu Bśw So So 80, Brz, Św i inne 20 Bw So So 80, Brz, Św i inne 20 BMśw Db So So 70, Db i inne 30 LMśw Db So So 50%, Db40%, Md i inne 10% LMw So Db Db 60%, So 30 %, Js i inne 10% Lśw Db Db 80%, Md i inne 20 % Lw Db Db 80%, Js i inne 20% Ol Ol Ol 90%, Js i inne 10% Skład gatunkowy upraw został zaprojektowany zgodnie z wytycznymi aktualnie obowiązujących zasad hodowli lasu z zastrzeżeniem że, materiał używany do zalesień i odnowień musi spełniać wymogi ustawy z dnia 7 czerwca 2001 roku o leśnym materiale rozmnożeniowym Dz.U. Nr 73 poz. 761
S t r o n a 16 6. Analiza i ocena celów ochrony środowiska ustalonych w dokumentach dotyczących ochrony środowiska, istotnych z punktu widzenia projektowanego UPUL, oraz sposób w jaki te cele i problemy zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu. Projektując zabiegi zawarte w UPUL brano pod uwagę następujące zalecenia i wymogi dla następujących obszarów chronionych: Rezerwat przyrody Rawka - objęty ochroną na podstawie zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 24 listopada 1983 r. w sprawie uznania za rezerwaty przyrody (M. P. Nr 39, poz. 230 ). Rezerwat Rawka obejmuje rzekę Rawkę od jej źródeł do ujścia, wraz z rozgałęzieniami koryta rzeki, starorzeczami, dolnymi odcinkami prawobrzeżnych dopływów, Krzemionki, Korabiewki, Rokity i Grabinki oraz przybrzeżnymi pasami terenu o szerokości 10 m. Celem ochrony jest zachowanie w naturalnym stanie typowej rzeki nizinnej średniej wielkości wraz z krajobrazem jej doliny oraz środowiska życia wielu rzadkich i chronionych roślin i zwierząt. Uwzględniono sąsiedztwo rezerwatu przyrody Rawka oraz zakazy określone w ustawie o ochronie przyrody ( Art. 15 ) dla rezerwatu przyrody. Bolimowski Park Krajobrazowy utworzony rozporządzeniem Nr 36/2005 Wojewody Łódzkiego z dnia 17 października 2005 r. w sprawie Bolimowskiego Parku Krajobrazowego, znajdującego się w granicach województwa łódzkiego ustalono szczególne cele ochrony parku, w tym: -zachowanie pozostałości dawnych puszcz, tworzących obecnie Puszczę Bolimowską, bogactwa szaty roślinnej, obejmującej liczna grupę chronionych i rzadkich gatunków roślin i zbiorowisk roślinnych, - zachowania w niewielkim stopniu przekształconego krajobrazu doliny Rawki i innych rzek, obszarów leśnych oraz śródleśnych polan, a także kompleksów łąk i pastwisk. Rozporządzeniem Wojewody Łódzkiego z dnia 27 lutego 2008 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony Bolimowskiego Parku Krajobrazowego określono zakres i sposób ochrony ekosystemów leśnych dla wszystkich typów własnościowych lasów, w tym : - preferowanie rodzimych gatunków drzew zgodne z naturalnym zasięgiem geograficznym oraz niedopuszczanie nasadzeń gatunków obcych, - niedopuszczanie zrywki na siedliskach wilgotnych i podmokłych w sposób minimalizujący naruszenie warstwy próchnicznej gleby, - zalecanie, w miarę możliwości, prowadzenie prac leśnych poza okresem lęgowym ptaków, - zalecanie zachowania drzew dziuplastych, Zalecono by sporządzanie uproszczonych planów urządzania lasów określających sposób gospodarowania był zgodny z zasadami przyjętymi w lasach państwowych. Określono zakres prac związanych z ochroną roślin, zwierząt i grzybów dziko występujących w następujący sposób: a) oszczędzanie stanowisk przy pracach leśnych poprzez :
S t r o n a 17 - pozostawienie fragmentów drzewostanu (biogrup) o promieniu 20-40 m z bogatszymi stanowiskami chronionych, rzadkich i zagrożonych gatunków w przypadku rębni zupełnych, - niedopuszczanie do usuwania podszytu i przeprowadzania zrywki w pozostawionych biogrupach, Natura 2000 - najważniejszą zasadą odnoszącą się do obszarów Natura 2000 jest ta, która mówi iż zabronione jest podejmowanie działań mogących w znaczący sposób pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk gatunków roślin i zwierząt, a także w znaczący sposób wpłynąć negatywnie na rośliny i zwierzęta gatunków, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000 (art. 33.1 ustawy o ochronie przyrody). W kontekście w/w istotnych zapisów odnośnie rezerwatu Rawka oraz obszarów Natura 2000 pokrywających się w znacznej mierze z rezerwatem Rawka oraz jego bezpośrednim sąsiedztwem, należy zauważyć, że w Uproszczonym Planie Urządzenia Lasu nie zaprojektowano żadnych zbiegów gospodarczych zmieniających strukturę istniejących drzewostanów w postaci rębni zupełnych, zaprojektowano jedynie zabiegi pielęgnacyjne w postaci trzebieży, nie naruszających w żaden sposób struktury istniejących drzewostanów, wprost przeciwnie wzmacniające siły witalne poprzez selekcje pozytywną. Analizując wpływ UPUL na drzewostany w kontekście zapisów planu ochrony BPK, na podstawie tych samych dokumentów z poprzednich dziesięcioleci należy jednoznacznie stwierdzić, że struktura występujących na terenie przedmiotowej Wspólnoty nie zmienia się, co wskazuje na to że zabiegi planowane w ramach uproszczonych planów utrzymują trwałość i ciągłość produkcji leśnej i drzewostanów jednocześnie. Nie zmienia się także struktura typów siedliskowych lasów pozostając na zbliżonym poziome. Zabiegi hodowlane zawarte w UPUL zostały zaprojektowane w oparciu o aktualne Zasady hodowli lasu obowiązujące również w Lasach Państwowych wprowadzonych zarządzeniem nr 99 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 24 grudnia 2002 roku. Także docelowy skład typów siedliskowych lasów uwzględniający rodzime gatunki drzew został zaprojektowany zgodnie z w/w zasadami. Pozostałe zalecenia dotyczące zwłaszcza planu ochrony BPK zostały opisane w dziale 3 i 4 opisu ogólnego UPUL oraz szczegółowych zadaniach gospodarczych zawartych w opisie taksacyjnym lasu.
S t r o n a 18 7. Analiza i ocena stanu środowiska i celów alternatywnych. 7.1. Wariant realizacja ustaleń projektu UPUL. Gospodarka leśna w lasach nie stanowiących własności Skarbu Państwa oparta jest o tworzone indywidualnie uproszczone plany urządzenia lasu. Aktualny stan lasów oraz występująca w nich różnorodność siedlisk przyrodniczych i gatunków wynika w dużej mierze z prowadzenia planowej, wielofunkcyjnej gospodarki leśnej opartej o uproszczone plany urządzenia lasu. Wartość uproszczonych planów urządzenia lasu wynika między innymi z następujących przesłanek: uproszczony plan u.l. zawiera część inwentaryzacyjną - opis taksacyjny, w którym znajduje się szczegółowy opis lasu, jego stanu i zmian w nim zachodzących, integralną częścią planu są mapy wizualizujące część opisową, zawarte w planie wskazania gospodarcze określają sposób postępowania na kolejny okres gospodarczy przy jednoczesnej możliwości przewidzenia w istotnym stopniu konsekwencji tych działań, uproszczone plany u.l. opierają się na wielopokoleniowej wiedzy leśników i przyrodników same w sobie stanowią źródło specjalistycznej wiedzy, która może być udostępniana wielu instytucjom i społeczeństwu, zunifikowany sposób zbierania, agregowania, analizy i tworzenia baz danych w ramach uproszczonych planów u.l. umożliwia łatwe korzystanie z tych zasobów. 7.2. Wariant odstąpienie od realizacji ustaleń projektu UPUL. Brak realizacji uproszczonego planu urządzenia lasu spowoduje: działanie wbrew prawu podstawą prowadzenia zrównoważonej gospodarki leśnej jest zatwierdzony przez właściwego starostę uproszczony plan urządzenia lasu, utratę kontroli nad działaniami dokonywanymi w lesie, a co za tym idzie stanem lasu i procesami w nim zachodzącymi, zagrożenie trwałości lasu w przypadku pozyskania drewna w rozmiarze przekraczającym zadania planowe, starzenie się drzewostanów, pogorszenie ich stanu sanitarnego i zdrowotnego w przypadku niewielkiego pozyskania drewna, brak realizacji zabiegów pielęgnacyjnych i hodowlanych to brak poprawy
S t r o n a 19 stabilności i bioróżnorodności lasu, ograniczenie dostępności drewna i produktów drewnopochodnych niezbędnych do zaspokajania potrzeb społeczeństwa, ograniczenie zatrudnienia lub utratę pracy dla osób zatrudnionych w leśnictwie i branżach od niego zależnych. 8. Analiza i ocena przewidywanego znaczącego oddziaływania. Elementy planu mogące znacząco oddziaływać lub znacząco oddziałujące na środowisko lub obszar Natura 2000 Rodzaj zabiegu Szczegółowość Możliwe znaczące Opis Skala lub zapisu w planie informacji zapisana w planie urządzenia lasu oddziaływanie powierzchni WSPÓLNOTY ha 1 2 3 4 5 Odnowienia Do konkretnego znaczące w Skład gatunkowy upraw 23,1760 wydzielenia przypadku stosowania wynika z zasad Pododdz.: składów gatunkowych zupełnie niezgodnych z typem lasu hodowli lasu 2g,2o,2ax,2bx,3o,5d.7a,7ax,8b,8m,8o.12d., 12k Użytkowanie Do konkretnego Znaczące w przypadku Sposób 22,2560 rębne wydzielenia niektórych gatunków i zagospodarowania Pododdz.: siedlisk, zależnie od został przyjęty ze 2ax,2bx,3o,5d.7a, liczby stanowisk i względu na aktualny 8b,8m,8o.12d., zgodności z zasadami stan drzewostanu i 12k hodowli lasu wielkość powierzchni zgodnie z zaleceniami planu ochrony BPK oraz wyliczonym etatem cięć oraz zasadami hodowli lasu
S t r o n a 20 Usuwanie Ogólny zapis Znacząco, jeżeli cały W UPUL nie ma 0,00 wiatrołomów dotyczący całego posusz jest usuwany, zapisów do tyczących oraz posuszu obszaru bądź usuwane drzewa istniejącego posuszu czynnego są miejscem oraz jego usuwania występowania gatunków naturowych". Lokalna Do konkretnego znacząco w przypadku Brak zapisów w UPUL 0,00 regulacja wydzielenia stałego odwadniania dotyczących działań stosunków mających na celu wodnych zmianę regulacji stosunków wodnych Prognoza wpływu uproszczonego planu urządzenia lasu na środowisko Ocenę wpływu uproszczonego planu urządzenia lasu na środowisko na terenie obszaru objętego opracowaniem przedstawiono przede wszystkim w formie tabelarycznej odnosząc się do siedlisk przyrodniczych, wymagających ochrony roślin i zwierząt objętych ochroną gatunkową. Ujęte w projekcie uproszczonego planu urządzenia lasu zabiegi gospodarcze, które będą realizowane w sąsiedztwie siedlisk nieleśnych, nie powinny wpływać negatywnie na stan ich zachowania. Wskazania dotyczące odnowień drzewostanów są w znacznym stopniu kierunkowane przez gospodarczy typ drzewostanu i orientacyjny skład gatunkowy uprawy. Doskonaląc gospodarkę leśną starano się urozmaicić skład gatunkowy, uwzględniono również składy drzewostanów właściwe dla siedlisk przyrodniczych. Prognoza wpływu uproszczonego planu urządzenia lasu na środowisko w granicach zasięgu terytorialnego Wspólnoty Gruntowej Wsi Bolimów Podsokołów Ziemiary obejmuje rodzaje planowanych czynności i zadań gospodarczych oraz ich przewidywane oddziaływanie na elementy środowiska. Do zadań gospodarczych, które mogą mieć znaczący wpływ na środowisko zaliczono między innymi: odnowienia, rębnie zupełne i częściowe oraz cięcia pielęgnacyjne i trzebieże. W skład elementów środowiska, na które może oddziaływać UPUL wchodzą zarówno czynniki biotyczne (m. in.: różnorodność biologiczna, rośliny i zwierzęta) oraz abiotyczne (m. in.: woda, powietrze, zasoby naturalne i
S t r o n a 21 dobra materialne). Szczegółową ocenę zadań gospodarczych na poszczególne elementy środowiska zestawiono w formie tabeli, którą zmieszczono poniżej. W prognozie zastosowano skalę oddziaływania określającą wpływ dodatni, ujemny lub obojętny oraz jego wielkość w skali trzystopniowej (1,2,3). Należy jednak zwrócić uwagę, że oddziaływanie łączne planowanych czynności i zadań gospodarczych nie jest ich sumą. Ocena łączna może być wynikiem braku zaplanowanych czynności, np.: w przypadku zabytków brak zaplanowanych działań gospodarczych jest pozytywny. Przewidywane oddziaływanie uproszczonego planu urządzenia lasu na środowisko w granicach obszaru zasięgu terytorialnego Wspólnoty Gruntowej Wsi Bolimów, Podsokołów, Ziemiary L p Elementy środowiska Zalesieni Odnowi Rębnie Rębnie Oddziaływanie łączne. a enia Pielęgnowanie drzewostanów częściowe i przebudowa stopniowa zupełne planowanych czynności i zadań gospodarczych 1 2 3 4 5 6 7 8 1. Różnorodność + 3 +3 + 1 +3-1 + 3 biologiczna 2. Ludzie + 1 +1 + 1 + 1 + 1 +2 3. Zwierzęta +3 +1 0 + 1-1 +3 4. Rośliny +3 +1 0 +2-1 +2 5. Woda +3 0 0 0-1 +2 6. Powietrze +3 0 0 0 0 0 7. Powierzchnia ziemi +3 +3 0 0 0 +3 8. Krajobraz +1 0 0 +1 +1 +1 9. Klimat 0 0 0 0 0 0 10 Zasoby naturalne +3 0 0 0 0 +3 11 Dobra materialne +3 +1 +1 +1 +1 +2 12 Łączna ocena. oddziaływania 3 ) +3 +2 +1 +3-1 +2 uproszczonego planu urządzenia lasu na środowisko v > Symbole przewidywanego znaczącego oddziaływania planowanych czynności gospodarczych na elementy środowiska oraz symbole dotyczące okresu tego oddziaływania: + (plus) wpływ dodatni, pozytywny; 0 (zero) - brak znaczącego wpływu, - (minus) wpływ znaczący, 1. oddziaływanie krótkoterminowe,
S t r o n a 22 2.oddziaływanie średnioterminowe, 3. oddziaływanie długoterminowe (np. -3. to symbol znaczącego oddziaływania długookresowego ); 2 ) Zadania gospodarcze formułowane na poziomie ogólnym (nie adresowane do wydzieleń drzewostanowych) nie kwalifikują się do ujęcia w formie macierzy, stąd omówienie ich przewidywanego wpływu jest możliwe tylko w formie tekstowej. 3 ) Łączna ocena nie wynika ze średniej arytmetycznej poszczególnych ocen, lecz stanowi indywidualne podsumowanie zagadnienia przez eksperta. Uzasadnienie prognozy oddziaływania uproszczonego planu urządzenia lasu na środowisko w granicach zasięgu terytorialnego Wspólnoty Gruntowej Wsi Bolimów, Podsokołów i Ziemiary Różnorodność biologiczna zalecane w UPUL ochrona i zachowanie gatunków roślin i zwierząt objętych ochroną gatunkową, wprowadzanie gatunków drzew odpowiednich do siedlisk, ochrona bagien i torfowisk. W długim okresie wpływ dodatni. Ludzie prowadzenie wielofunkcyjnej gospodarki leśnej (w oparciu o UPUL) zapewnia pracę, a więc i dochody wielu grupom zawodowym. Zabezpiecza jednocześnie zapotrzebowanie na surowiec drzewny. Zachowanie trwałości lasów i ich udostępnianie umożliwia społeczeństwu rekreację, wypoczynek oraz edukację przyrodniczą, zapewnia też dodatkowe dochody zbieraczom runa leśnego. Wpływ dodatni. Woda - wyznaczenie lasów wodochronnych nad brzegami cieków i zbiorników wodnych, zalecana ochrona bagien i torfowisk, wyznaczanie stref ekotonowych z opisem ich tworzenia. Wpływ dodatni. Powietrze - las jest naturalnym filtrem wody i powietrza, dostarcza tlen i obniża stężenie dwutlenku węgla. Gospodarka leśna ukierunkowana jest przez zapisy UPUL na trwałe utrzymanie lasu. Wpływ dodatni. Powierzchnia ziemi utrzymywanie roślinności leśnej na powierzchni powstrzymuje proces degradacji gleb. Wyznaczanie lasów ochronnych gleb zabezpiecza przed erozją ziemię na stromych zboczach jarów i wąwozów. Wpływ dodatni. Krajobraz zapisy UPUL wpływają na kształtowanie krajobrazu leśnego (zalesienia, zręby, odnowienia, zachowanie lasów). Mozaikowatość lasów, zróżnicowanie powierzchniowe, gatunkowe i wiekowe wzbogacają i urozmaicają krajobraz. Wpływ ten w różnym czasie może być zróżnicowany, jednak w dłuższym okresie jest dodatni. Klimat trwałe utrzymanie lasu korzystnie wpływa na warunki klimatyczne. Wpływ dodatni. Zasoby naturalne - wpływ na powiększanie zasobów leśnych stanowiących odnawialne
S t r o n a 23 zasoby naturalne. Istotne znaczenie w gospodarce mają również owoce runa leśnego, zioła, rośliny, zwierzyna. Wpływ dodatni. Dobra materialne gospodarka leśna prowadzona na podstawie UPUL przynosi wymierne dochody dla właścicieli lasów, zapewnia pracę i dochody wielu grupom zawodowym, a przede wszystkim jest istotnym składnikiem gospodarki kraju. Wpływ ustaleń projektu planu na rośliny i zwierzęta objęte ochroną gatunkową Podczas projektowania zabiegów gospodarczych w uproszczonym planie urządzenia lasu nie zaplanowano żadnych zabiegów wpływających znacząco na ochronę roślin i zwierząt chronionych. Niektóre z chronionych gatunków roślin runa leśnego i zwierząt takich jak: bóbr, przylaszczka pospolita, kopytnik pospolity, barwinek pospolity, bluszcz pospolity, kalina koralowa, konwalia majowa, kruszyna pospolita, porzeczka czarna, turówka wonna i inne występują na terenie objętym opracowaniem na wielu stanowiskach i nie prowadzono ich szczegółowej inwentaryzacji. Zaplanowane zabiegi obejmą jedynie część ich stanowisk, a zwierzęta mają możliwość zmiany miejsca pobytu. Nie powinna zatem zaistnieć sytuacja, która spowodowałaby istotny ubytek w liczebności i kondycji ich populacji. W uproszczonym planie urządzenia lasu nie ma także zapisów o przeznaczeniu powierzchni leśnej na inne, nie związane z gospodarką leśną cele, takie jak budowa urządzeń wodnych budynków czy innych obiektów budowlanych.
S t r o n a 24 Wpływ ustaleń projektu uproszczonego planu urządzenia lasu na gatunki ptaków występujących na terenie lasów Wspólnoty Gruntowej Osady Bolimów W przypadku gatunków ptaków występujących na terenie obszaru objętego opracowaniem dokonano oceny wpływu zabiegów gospodarczych UPUL odnosząc się do poszczególnych grup zamieszkujących określone typy krajobrazu. Ptaki lęgowe krajobrazu leśnego (warunkiem gniazdowania jest obecność jakiegoś elementu krajobrazu leśnego, bądź obecność tego krajobrazu jako całości). Wszelkie działania gospodarcze ujęte w uproszczonym planie urządzenia lasu mają na celu zachowanie lasów w możliwie jak najlepszym stanie, co sprzyja utrzymaniu gatunków ptaków związanych z lasami. Zgodnie z zaleceniami zawartymi w projekcie UPUL w cięciach zupełnych i uprzątających pozostawiane powinny być kępy starych drzew (dział 3 opisu ogólnego). W trzebieżach na powierzchni nie wyznacza się do usunięcia drzew dziuplastych, pozostawiany jest również podszyt i podrosty. W planie urządzenia lasu nie określa się natomiast terminu wykonania zabiegu, pozostawiając tę kwestię wykonawcy planu. O ile nie jest możliwe wstrzymanie wszystkich cięć w okresie lęgowym, o tyle jest to wskazane w przypadku zlokalizowania na powierzchniach trzebieżowych zasiedlonych gniazd dużych ptaków, które nie wymagają ochrony strefowej (np.: jastrząb, myszołów). Lęgowe gatunki ptaków wodno-błotnych W uproszczonym planie urządzenia lasu obszary wodno-błotne ujmowane są jako tereny przeznaczone do naturalnej sukcesji i nie planuje się na nich żadnych zadań gospodarczych (zgodnie z zaleceniami planu ochrony BPK). Lęgowe ptaki krajobrazu rolniczego Uproszczony Plan urządzenia lasu nie zajmuje się planowaniem zabiegów gospodarczych na gruntach rolnych. 9. Działania zapobiegające wystąpieniu znaczących oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektu UPUL. Ogólne wytyczne i zalecenia prowadzenia racjonalnej gospodarki leśnej Zadania w uproszczonym planie urządzenia lasu zostały zaprojektowane w taki sposób, aby prowadzona w oparciu o nie wielofunkcyjna, trwale zrównoważona gospodarka leśna przynosiła pozytywne efekty w wielu dziedzinach. Oznacza to działalność zmierzającą do kształtowania i wykorzystywania lasów w taki sposób i w takim tempie, aby zapewnić zachowanie ich bogactwa i różnorodności biologicznej, żywotności,
S t r o n a 25 potencjału regeneracyjnego oraz wysokiej produkcyjności, przy zachowaniu zdolności (teraz i w przyszłości) do wypełniania wszystkich ważnych funkcji ochronnych, gospodarczych i społecznych na poziomie lokalnym, narodowym i globalnym, bez szkody dla innych ekosystemów. Zgodnie z ustawą o lasach podstawą prowadzenia trwale zrównoważonej gospodarki leśnej jest uproszczony plan urządzenia lasu. Ochrona siedlisk przyrodniczych Inwentaryzacja siedlisk przyrodniczych wymagających ochrony, w tym siedlisk przyrodniczych o znaczeniu priorytetowym, występujących w obszarze opracowania jest pierwszym krokiem do ich zachowania i ochrony. Dzięki znajomości ich stanu i położenia możliwy jest dobór takich sposobów prowadzenia gospodarki leśnej, które umożliwią utrzymanie tych siedlisk w stanie niezmienionym. Chronione siedliska leśne Na siedliskach przyrodniczych w obszarze Natura 2000 i 10 metrowej strefy ochronnej rezerwatu Rawka nie zaplanowano żadnych rębni ani zabiegów zakłócających stosunki wodne, zachowując nienaruszoną strukturę drzewostanów i siedlisk leśnych. Na całej powierzchni opracowania projektu UPUL zaleca się stosowanie składów gatunkowych upraw i gospodarczych typów drzewostanu uwzględniających właściwy dla nich, naturalny skład drzewostanów. Kierunkowane przez nie zabiegi gospodarcze będą preferować gatunki odpowiednie dla siedliska przyrodniczego. Użytkowanie rębne będzie realizowane w większości przy zastosowaniu na bogatszych siedliskach rębni złożonych z okresem odnowienia powyżej 15 lat. Na użytkowanych powierzchniach zaprojektowano pozostawienie części starego drzewostanu w postaci kęp. Gospodarka leśna prowadzona w ten sposób nie powinna pogorszyć stanu siedlisk, a poprzez kształtowanie zróżnicowania gatunkowego i wiekowego drzewostanów jej wpływ może być pozytywny. Chronione siedliska nieleśne Ochrona większości nieleśnych siedlisk przyrodniczych odbywa się poprzez brak ingerencji w obszary, na których te siedliska występują (bagna, mszary, torfowiska) jak też projektowanie stref ekotonowych w ich najbliższym otoczeniu.
S t r o n a 26 Ochrona rzadkich i chronionych gatunków Zaprojektowane w uproszczonym planie urządzenia lasu wskazania gospodarcze nie ingerują znacząco w środowisko ekosystemów leśnych, są efektem wiedzy i wieloletnich doświadczeń leśników w zakresie kształtowania środowiska leśnego dlatego wpływają na zachowanie należytej ochrony poszczególnych gatunków. Rzadkie i chronione rośliny W miejscach występowania rzadkich i chronionych gatunków roślin czynności gospodarcze powinny być przeprowadzone zimą, przy pokrywie śnieżnej w celu uniknięcia negatywnych skutków ich oddziaływania. Standardem w zakresie użytkowania lasu jest stosowanie rębni w okresie zimowym. Przy występowaniu skoncentrowanym możliwe jest także wyłączenie w postaci kęp fragmentów powierzchni gospodarowania. Rzadkie i chronione zwierzęta Również w przypadku zwierząt skuteczna ochrona gatunkowa jest możliwa dzięki znajomości miejsc ich występowania. Szczegółowa inwentaryzacja zwierzyny prowadzona jest w kołach łowieckich oraz odrębnych opracowań naukowych. Stosowanie rębni złożonych pozwoli na stopniowe wprowadzanie zmian w środowisku leśnym i jak najdłuższe zachowanie dojrzałych drzew. Ponadto na powierzchniach zrębowych planowane jest pozostawianie grup starodrzewu, które w przyszłości tworzyć będą ważny element struktury lasu potrzebny gatunkom preferującym stare drzewa. Ochrona bagien i torfowisk, kształtowanie stref ekotonowych nad brzegami cieków i zbiorników wodnych korzystnie wpływa na różnorodność biologiczną i stwarzają dogodne warunki bytowania również dla gatunków zwierząt nie związanych z lasem. Ocena wpływu zaplanowanych zabiegów na integralność obszarów Natura 2000 W projekcie uproszczonego planu urządzenia lasu nie ma zaplanowanych zabiegów mogących naruszyć integralność obszarów Natura 2000. Realizacja zaprojektowanych czynności gospodarczych nie wpłynie negatywnie na siedliska, rośliny i zwierzęta występujące na obszarach Natura 2000, ani też na ekosystem jako całość, nie zaburza spójności czynników strukturalnych i funkcjonalnych warunkujących zrównoważone trwanie populacji gatunków i siedlisk przyrodniczych, dla ochrony których zaprojektowano obszary Natura 2000.
S t r o n a 27 10. Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projekcie UPUL. Procedura opracowywania uproszczonego planu urządzenia lasu jest procesem, podczas którego z wielu możliwych wariantów wybierane są rozwiązania optymalne, łączące w sobie zaspokajanie potrzeb społeczno - gospodarczych i ochronę przyrody. Wszelkie projektowane działania gospodarcze były rozpatrywane w wielu aspektach. Wybór sposobu postępowania ujętego w uproszczonym planie urządzenia lasu nastąpi po konsultacjach społecznych i przy udziale nadleśnictwa. Możliwe rozwiązania alternatywne były rozpatrywane i weryfikowane na etapie projektowania w ramach UPUL. W związku z tym dla projektu uproszczonego planu urządzenia lasu, który został poddany analizie i ocenie w niniejszej prognozie nie przewiduje się rozwiązań alternatywnych dotyczących rodzajów zabiegów hodowlano gospodarczych. Alternatywą może być jedynie podana wielkość użytkowania, która jest wartością maksymalną i można ją stosować w różnych wielkościach do wartości określonej w UPUL bez znaczącego wpływu na drzewostan i środowisko. Alternatywą w przypadku braku wykonania rębni są zabiegi trzebieżowe, których maksymalna wielkość jest określona w punkcie 3 opisu ogólnego UPUL zgodnie z zapisami ustawy o lasach. Uproszczony plan urządzenia lasu, po zatwierdzeniu przez właściwego starostę stanowi dokument, zawierający zarówno ustalenia obligatoryjne, których realizacja jest konieczna, jak też zadania fakultatywne dające określoną swobodę w sposobie ich realizacji. 11. Metody analizy realizacji postanowień projektowanego UPUL. Monitorowanie obligatoryjnych zadań gospodarczych wykonywanych na terenie wspólnoty powinien prowadzić Zarząd Wspólnoty oraz organ nadzorujący. Zgodnie z zapisami ustawy o lasach organem nadzorującym gospodarkę leśną w lasach nie stanowiących własności Skarbu Państwa jest starosta w przedmiotowym przypadku Starosta Skierniewicki.