K.0/1 Nastroje społeczne Polaków w sierpniu 01 roku Warszawa, sierpień 01 r. Według 70% Polaków sprawy w Polsce idą w złym kierunku. Przeciwnego zdania jest co piąty badany (0%), a co dziesiąty (%) nie ma w tej sprawie wyrobionej opinii. Zdaniem większości Polaków (70%) polska gospodarka znajduje się w kryzysie, a co piąty badany uważa, że kryzys ten jest głęboki (0%). Co czwarty uważa, że gospodarka rozwija się, a % ankietowanych na zadane pytanie nie potrafi udzielić konkretnej odpowiedzi. Prognozując materialne warunki życia ludności w naszym kraju, prawie połowa Polaków (%) spodziewa się pogorszenia sytuacji. % osób uważa, że będzie mnie więcej tak samo, a 1% liczy na poprawę. % badanych nie wypowiada się jednoznacznie na ten temat. NIP: 6-0--81; REGON: 010 BNP Paribas Bank Polska S.A. nr konta: 17 1600 7 000 017 80 6001 Sąd Rejonowy dla M.St. Warszawy XIII Wydział, KRS 0000061, Kapitał zakładowy: 00.000 zł, w pełni opłacony
Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowań zawartych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania źródła: Zespół Badań Społecznych OBOP w TNS Polska. W sierpniu, jak co miesiąc, Zespół Badań Społecznych OBOP w TNS Polska przeprowadził badanie nastrojów społecznych 1. Respondentów zapytano o opinie na temat kierunku biegu spraw w naszym kraju, ocenę stanu polskiej gospodarki, a także zmiany w sytuacji materialnej ludności, jakiej badani spodziewają się w ciągu najbliższych trzech lat. Poniżej prezentowane są wyniki bieżącej edycji badania oraz zestawianie danych z poprzednich miesięcy. OCENA KIERUNKU BIEGU SPRAW W KRAJU Według 70% Polaków sprawy w Polsce idą w złym kierunku. Przeciwnego zdania jest co piąty badany (0%), a co dziesiąty (%) nie ma w tej sprawie wyrobionego zdania. w dobrym CZY PANA(I) ZDANIEM OGÓLNIE RZECZ BIORĄC SPRAWY W POLSCE IDĄ W DOBRYM CZY W ZŁYM KIERUNKU? IV V VI VII VIII IX X XI XII I 1 II 1 III 1 IV 1 V 1 VI 1 VII 1 VIII 1 0% % % 7% % 1% % 0% % % 1% % 0% 1% 8% % 0% w złym 70% 6% 68% 61% 6% 6% 1% 8% 6% 67% 6% 71% 71% 7% 60% 67% 70% brak zdania % 1% % 1% 1% 1% 1% 1% 1% % 1% 7% % 8% 1% % % W porównaniu z lipcem w sierpniu nastroje społeczne Polaków uległy pogorszeniu. O punkty procentowe zwiększył się odsetek osób pesymistycznie oceniających kierunek rozwoju spraw, a o punkty spadł udział badanych optymistycznie patrzących na sytuację w Polsce. Takie wyniki oznaczają, że w czerwcu na czas trwania Euro 01 nastroje Polaków polepszyły się, a od tego czasu systematycznie pogarszają się, wracając do stanu sprzed mistrzostw. 1 Sondaż TNS Polska zrealizowano w dniach - sierpnia 01 r. na ogólnopolskiej, losowej, reprezentatywnej próbie 00 mieszkańców Polski w wieku 1 i więcej lat. Maksymalny statystyczny błąd pomiaru dla tej wielkości próby wynosi +/-,1%, przy wiarygodności oszacowania równej %.
CZY PANA(I) ZDANIEM - OGÓLNIE RZECZ BIORĄC - SPRAWY W POLSCE IDĄ W DOBRYM CZY W ZŁYM KIERUNKU? ogółem 0 70 mężczyźni kobiety 17 7 68 1-1 lat 0- lat 0- lat 0- lat 0- lat 60 lat lub więcej 0 1 18 16 18 6 7 77 7 71 1 6 podstawowe, gimnazjalne zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne licencjat, wyższe 1 80 81 6 8 6 8 wieś miasto do 0 tys. miasto 1-00 tys. miasto pow. 00 tys. 1 16 0 0 7 7 6 8 w dobrym w złym trudno powiedzieć Opinie Polaków najbardziej różnicuje wykształcenie im badani są lepiej wykształceni, tym więcej osób patrzy na kierunek, w jakim zmierzają sprawy w Polsce, optymistycznie (od % wśród osób z wykształceniem podstawowym do % wśród osób z wykształceniem wyższym). Częściej niż ogół zmian na lepsze spodziewają się także mieszkańcy średnich (1-00 tys.) i dużych miast (powyżej 00 tys.) po 0%.
CZY PANA(I) ZDANIEM - OGÓLNIE RZECZ BIORĄC - SPRAWY W POLSCE IDĄ W DOBRYM CZY W ZŁYM KIERUNKU? ogółem 0 70 lewicowe 1 76 6 centrolewicowe 7 8 centroprawicowe 1 prawicowe 17 76 7 w ogóle się nie interesuje 77 raczej się nie interesuje 18 7 raczej się interesuje 6 6 8 bardzo się interesuje 60 8 PiS 8 7 SLD 0 70 Ruch Palikota 7 61 PSL 1 7 PO 6 w dobrym w złym trudno powiedzieć Osoby o poglądach centrowych częściej niż ogół uważają, że sprawy w Polsce idą w dobrym kierunku takiego zdania jest % osób o poglądach politycznych centroprawicowych i 7% o poglądach centrolewicowych. Im ankietowani bardziej zainteresowani są sprawami polityki, tym większy jest ich optymizm pozytywne opinie na temat kierunku, w jakim zmierzają sprawy w Polsce, wyraża % w ogóle nieinteresujących się polityką oraz % tych, którzy tematem tym interesują się bardzo. Negatywnie o kierunku, w jakim zmierzają sprawy w Polsce, zdecydowanie częściej niż inni, mówią zwolennicy PiS (8%), a rzadziej sympatycy PO (6%).
OCENA STANU POLSKIEJ GOSPODARKI Zdaniem większości Polaków (70%) polska gospodarka znajduje się w kryzysie, a co piąty badany uważa, że kryzys ten jest głęboki (0%). Co czwarty uważa, że gospodarka rozwija się, a % ankietowanych na zadane pytanie nie potrafi udzielić konkretnej odpowiedzi. Gospodarka znajduje się w stanie dynamicznego rozwoju JAK PAN(I) OCENIA OBECNY STAN POLSKIEJ GOSPODARKI? IV V VI VII VIII IX X XI XII I 1 II 1 III 1 IV1 V 1 VI 1 VII 1 VIII 1 1% % 1% % % % % % % % 1% % 1% 1% % % 1% ROZWIJA SIĘ 0% % % % 1% % % % % 6% 6% % 7% 6% % 0% % Gospodarka znajduje się w stanie powolnego rozwoju Gospodarka znajduje się w stanie lekkiego kryzysu % 0% 1% % 0% 6% % % % % % 8% 6% % % 8% % 6% % % % 6% 0% % 7% 0% 7% 7% 8% % 8% % 6% 0% JEST W KRYZYSIE 6% 6% 60% 60% 61% 6% % 60% 71% 68% 68% 68% 66% 70% % 6% 70% Gospodarka znajduje się w stanie głębokiego kryzysu 1% 0% 18% 16% 1% 16% 17% 1% 1% 1% 1% 0% 1% % 1% 18% 0% Trudno powiedzieć % % 8% % 8% % 6% % % 6% 6% % 7% % 6% 6% % W sierpniu opinie Polaków na temat obecnego stanu gospodarki kraju uległy pogorszeniu. O punktów procentowych zmniejszył się odsetek Polaków uważających, że nasza gospodarka rozwija się i o 6 punktów wzrósł udział ankietowanych, którzy sądzą, że polska gospodarka jest w kryzysie.
JAK PAN(I) OCENIA OBECNY STAN POLSKIEJ GOSPODARKI? ogółem 70 mężczyźni 8 67 kobiety 7 1-1 lat 0- lat 0- lat 0- lat 0- lat 60 lat lub więcej 0 18 16 7 6 70 78 78 6 16 podstawowe, gimnazjalne zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne licencjat, wyższe 1 18 7 81 77 68 6 wieś miasto do 0 tys. miasto 1-00 tys. miasto pow. 00 tys. 71 7 61 76 7 gospodarka znajduje się w stanie rozwoju trudno powiedzieć gospodarka znajduje się w stanie kryzysu Optymistyczne oceny polskiej gospodarki są tym częstsze, im lepiej wykształceni są badani (od 1% wśród respondentów z wykształceniem podstawowym do % z wyższym). Częściej dobre oceny gospodarce wystawiają też osoby młodsze (1-1 lat 0%, 0- %). 6
JAK PAN(I) OCENIA OBECNY STAN POLSKIEJ GOSPODARKI? ogółem 70 lewicowe 6 7 1 centrolewicowe 6 61 centroprawicowe 6 61 prawicowe 1 76 w ogóle się nie interesuje 1 6 raczej się nie interesuje 7 raczej się interesuje 6 71 bardzo się interesuje 6 PiS 8 SLD Ruch Palikota PSL PO gospodarka znajduje się w stanie rozwoju trudno powiedzieć 88 7 66 67 gospodarka znajduje się w stanie kryzysu Częściej niż ogół dobrze o stanie polskie gospodarki mówią osoby o poglądach politycznych centrowych (zarówno prawicowych jak i lewicowych po 6%), bardzo interesujący się polityką (%) a także zwolennicy PO (%). 7
SPOŁECZNY OPTYMIZM - PROGNOZA ZMIAN MATERIALNYCH WARUNKÓW ŻYCIA Prognozując materialne warunki życia ludności w naszym kraju, prawie połowa Polaków (%) spodziewa się pogorszenia sytuacji. % osób uważa, że będzie mnie więcej tak samo, a 1% liczy na poprawę. % badanych nie wypowiada się jednoznacznie na ten temat. CZY UWAŻA PAN(I), ŻE W CIĄGU NAJBLIŻSZYCH TRZECH LAT MATERIALNE WARUNKI ŻYCIA LUDNOŚCI W NASZYM KRAJU POPRAWIĄ SIĘ, CZY POGORSZĄ? IV V VI VII VIII IX X XI XII I 1 II 1 III 1 IV 1 V 1 VI 1 VII 1 VIII 1 Nastąpi wyraźna poprawa 1% 1% 1% 1% 0% 1% 1% 1% 1% 1% 0% 0% 0% 0% 1% 1% 1% POPRAWA 1% 0% 17% 1% 18% % % 0% 1% 1% 1% 1% 16% 1% 17% 16% 1% Nastąpi pewna poprawa BĘDZIE MNIEJ WIĘCEJ TAK SAMO Nastąpi pewne pogorszenie 18% 1% 16% 0% 18% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 16% 1% 16% 1% 1% % % 1% % % 7% 7% % % % % 1% % 7% 6% 0% % % % % 0% % % 7% % 1% 8% 0% % % 7% 6% % % POGORSZENIE % % 8% 8% % 7% % % % % % % 7% 6% % 1% % Nastąpi znaczne pogorszenie % % % 8% % 8% 8% % 1% 16% 1% 1% 1% % 8% 8% % Trudno powiedzieć % % % 7% 6% % 6% % % % % % % % % % % W sierpniu w porównaniu do lipca prognozy Polaków co do sytuacji materialnej życia ludności pogorszyły się. O punkty procentowe (z 16% do 1%) zmalał odsetek osób, które spodziewają się poprawy sytuacji, a o 8 punktów procentowych (z 1% do %) wzrósł udział tych, którzy przewidują pogorszenie. Mniej jest także tych, którzy nie przewidują zmian (spadek o 6 punktów procentowych). 8
CZY UWAŻA PAN(I), ŻE W CIĄGU NAJBLIŻSZYCH TRZECH LAT MATERIALNE WARUNKI ŻYCIA LUDNOŚCI W NASZYM KRAJU POPRAWIĄ SIĘ CZY POGORSZĄ? ogółem 1 mężczyźni kobiety 1 1 1 7 1-1 lat 0- lat 0- lat 0- lat 0- lat 60 lat lub więcej 1 1 1 6 1 7 8 1 0 7 0 1 podstawowe, gimnazjalne zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne licencjat, wyższe 1 1 17 7 60 6 0 wieś miasto do 0 tys. miasto 1-00 tys. miasto pow. 00 tys. 1 1 1 7 8 1 nastąpi poprawa będzie mniej więcej tak samo nastąpi pogorszenie trudno powiedzieć Częściej od ogółu badanych poprawy materialnych warunków życia oczekują dwudziestolatkowie (1%) oraz osoby z wyższym wykształceniem (17%). Pogorszenia sytuacji materialnej częściej niż inni obawiają się respondenci w wieku 0- lat (7%) oraz 60 lat lub więcej (%), osoby z wykształceniem podstawowym (60%) i zawodowym (%).
CZY UWAŻA PAN(I), ŻE W CIĄGU NAJBLIŻSZYCH TRZECH LAT MATERIALNE WARUNKI ŻYCIA LUDNOŚCI W NASZYM KRAJU POPRAWIĄ SIĘ CZY POGORSZĄ? ogółem 1 lewicowe 1 7 centrolewicowe 6 8 centroprawicowe 0 prawicowe 1 7 8 w ogóle się nie interesuje 8 7 raczej się nie interesuje 1 0 raczej się interesuje 17 6 bardzo się interesuje 1 PiS 8 66 1 SLD 1 0 Ruch Palikota 18 PSL 17 8 PO 7 6 nastąpi poprawa będzie mniej więcej tak samo nastąpi pogorszenie trudno powiedzieć Optymistycznie o przyszłej sytuacji materialnej ludności w Polsce częściej niż ogół mówią przede wszystkim osoby o poglądach centrowych (%), bardzo interesujące się polityką (%), ale także zwolennicy PO (7%). Bardziej niż inni pesymistyczni wobec przyszłości są badani o poglądach politycznych prawicowych (8%) oraz zwolennicy PiS (66%).
PORÓWNANIE TRZECH WSKAŹNIKÓW NASTROJÓW SPOŁECZNYCH W sierpniu podobnie jak w poprzednich miesiącach ankietowani negatywnie oceniają wszystkie trzy badane aspekty. Liczba pesymistycznych opinii znacząco przeważa nad optymistycznymi, a więc wszystkie oceny netto są ujemne. W porównaniu z wynikami z poprzednich miesięcy, oceny netto wszystkich trzech wskaźników pogorszyły się i wróciły do stanu z maja tj. sprzed Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej. OCENY NETTO IV V VI VII VIII IX X XI XII I 1 II 1 III 1 IV 1 V 1 VI 1 VII 1 VIII 1 KIERUNEK ZMIAN W KRAJU -0 - -6 - -1 - -16-8 -0 - -0 - -1 - - - -0 STAN GOSPODARKI -LETNIA PROGNOZA MATERIALNYCH WARUNKÓW ŻYCIA LUDZI - -1-8 - -0-17 - - -7 - - - - - - - - -6 - -1-17 - -1-1 - -1 - -8 - -1 - -7 - -6 dane w pkt. proc.
Czy Pana(i) zdaniem - ogólnie rzecz biorąc - sprawy w Polsce idą w dobrym czy w złym kierunku? OCENA KIERUNKU BIEGU SPRAW OGÓŁEM PŁEĆ WIEK WYKSZTAŁCENIE MIEJSCE ZAMIESZKANIA REGION AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA GRUPA SPOŁECZNO - ZAWODOWA STOSUNEK DO WIARY POGLĄDY POLITYCZNE ZAINTERESOWANIE POLITYKĄ PREFERENCJE WYBORCZE mężczyźni kobiety 1-1 lat 0- lat 0- lat 0- lat 0- lat 60 lat lub więcej podstawowe, gimnazjalne zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne licencjat, wyższe jeszcze się uczy wieś miasto do 0 tys. miasto 1-00 tys. miasto pow. 00 tys. małopolski wschodni katowicki dolnośląski wielkopolski pomorski centralny pracuje zawodowo nie pracuje zawodowo kierownicy / specjaliści prywatni przedsiębiorcy pracownicy administracji i usług robotnicy rolnicy gosp. domowe / nie pracuje zajmuje się domem emeryci / renciści uczniowie i studenci bezrobotni Wierzący(a) i regularnie Wierzący(a) i nieregularnie Wierzący(a) i nieregularnie Niewierzący lewicowe centrolewicowe centroprawicowe prawicowe trudno powiedzieć w ogóle się nie interesuje raczej się nie interesuje raczej się interesuje bardzo się interesuje PiS SLD Ruch Palikota PSL PO inna partia, jaka niezdecydowani w dobrym w złym trudno powiedzieć LICZBA OSÓB 0 70 00 68 76 17 7 0 7 6 1 187 1 7 6 18 18 77 16 16 7 171 18 71 80 1 81 6 6 8 8 16 1 6 8 1 7 80 16 7 0 17 0 6 8 10 16 70 1 160 0 60 1 1 7 8 66 7 67 1 10 1 6 18 7 7 0 67 8 1 7 1 08 6 7 7 67 6 6 6 1 1 7 7 1 86 1 81 7 8 16 7 70 1 6 8 7 8 7 8 16 7 1 17 7 1 1 60 1 1 1 1 76 6 0 7 8 76 1 1 17 76 7 1 7 1 78 77 6 18 7 8 6 6 8 7 60 8 8 7 1 0 70 0 7 61 8 1 7 6 16 1 8 0 6 17 1
Jak Pan(i) ocenia obecny stan polskiej gospodarki? OCENA GOSPODARKI OGÓŁEM PŁEĆ WIEK WYKSZTAŁCENIE MIEJSCE ZAMIESZKANIA REGION AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA GRUPA SPOŁECZNO - ZAWODOWA STOSUNEK DO WIARY POGLĄDY POLITYCZNE ZAINTERESOWANIE POLITYKĄ PREFERENCJE WYBORCZE OCENA KIERUNKU BIEGU SPRAW mężczyźni kobiety 1-1 lat 0- lat 0- lat 0- lat 0- lat 60 lat lub więcej podstawowe, gimnazjalne zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne licencjat, wyższe jeszcze się uczy wieś miasto do 0 tys. miasto 1-00 tys. miasto pow. 00 tys. małopolski wschodni katowicki dolnośląski wielkopolski pomorski centralny pracuje zawodowo nie pracuje zawodowo kierownicy / specjaliści prywatni przedsiębiorcy pracownicy administracji i usług robotnicy rolnicy gosp. domowe / nie pracuje zajmuje się domem emeryci / renciści uczniowie i studenci bezrobotni Wierzący(a) i regularnie Wierzący(a) i nieregularnie Wierzący(a) i nieregularnie Niewierzący lewicowe centrolewicowe centroprawicowe prawicowe trudno powiedzieć w ogóle się nie interesuje raczej się nie interesuje raczej się interesuje bardzo się interesuje PiS SLD Ruch Palikota PSL PO inna partia, jaka niezdecydowani w dobrym w złym trudno powiedzieć gospodarka znajduje się w stanie dynamiczne go rozwoju gospodarka znajduje się w stanie powolnego rozwoju gospodarka znajduje się w stanie lekkiego kryzysu gospodarka znajduje się w stanie głębokiego kryzysu trudno powiedzieć LICZBA OSÓB 1 0 0 00 1 7 7 0 76 0 1 1 1 8 6 8 16 7 1 1 8 17 187 6 1 18 1 18 7 1 16 1 16 6 171 1 6 1 1 18 1 7 1 6 1 1 16 7 8 1 7 80 0 18 17 1 8 18 10 6 8 160 0 7 16 6 1 18 1 6 1 1 1 1 17 7 10 1 7 16 0 0 1 18 0 7 6 08 67 1 1 8 1 6 1 1 0 1 1 8 8 17 7 1 7 8 8 70 7 8 1 8 8 0 7 7 1 1 1 1 1 7 8 1 1 7 1 7 1 6 8 16 1 0 16 76 6 16 1 1 0 0 1 18 8 78 1 6 6 1 18 8 0 0 1 7 1 8 7 1 1 8 1 0 7 18 8 1 1 8 6 16 6 1 8 6 7 18 1 7 8 70 6 17 1
Czy uważa Pan(i), że w ciągu najbliższych trzech lat materialne warunki życia ludności w naszym kraju poprawią się, czy pogorszą? OPTYMIZM OGÓŁEM PŁEĆ WIEK WYKSZTAŁCENIE MIEJSCE ZAMIESZKANIA REGION AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA GRUPA SPOŁECZNO - ZAWODOWA STOSUNEK DO WIARY POGLĄDY POLITYCZNE ZAINTERESOWANIE POLITYKĄ PREFERENCJE WYBORCZE OCENA KIERUNKU BIEGU SPRAW mężczyźni kobiety 1-1 lat 0- lat 0- lat 0- lat 0- lat 60 lat lub więcej podstawowe, gimnazjalne zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne licencjat, wyższe jeszcze się uczy wieś miasto do 0 tys. miasto 1-00 tys. miasto pow. 00 tys. małopolski wschodni katowicki dolnośląski wielkopolski pomorski centralny pracuje zawodowo nie pracuje zawodowo kierownicy / specjaliści prywatni przedsiębiorcy pracownicy administracji i usług robotnicy rolnicy gosp. domowe / nie pracuje zajmuje się domem emeryci / renciści uczniowie i studenci bezrobotni Wierzący(a) i regularnie Wierzący(a) i nieregularnie Wierzący(a) i nieregularnie Niewierzący lewicowe centrolewicowe centroprawicowe prawicowe trudno powiedzieć w ogóle się nie interesuje raczej się nie interesuje raczej się interesuje bardzo się interesuje PiS SLD Ruch Palikota PSL PO inna partia, jaka niezdecydowani w dobrym w złym trudno powiedzieć nastąpi wyraźna poprawa nastąpi pewna poprawa będzie mniej więcej tak samo nastąpi pewne pogorszenie nastąpi znaczne pogorszenie trudno powiedzieć LICZBA OSÓB 1 1 00 0 1 7 6 76 1 1 1 7 7 7 1 18 8 7 187 1 1 0 18 1 6 1 16 1 1 1 171 0 1 1 8 1 1 1 0 1 7 7 1 17 7 16 1 7 8 0 1 8 80 1 1 7 17 1 1 10 1 6 160 8 6 1 1 1 0 6 16 1 1 1 10 1 6 1 1 1 8 0 1 1 6 7 1 08 18 8 67 6 6 1 1 1 8 6 1 1 6 1 1 1 1 8 0 1 1 70 1 7 8 1 1 8 1 1 0 1 1 8 1 1 1 7 1 1 1 17 1 1 1 18 8 0 1 6 6 76 0 7 6 1 1 1 7 1 0 7 78 0 8 1 7 6 1 8 1 16 7 1 8 7 1 1 1 1 0 18 8 17 6 1 6 16 0 6 0 6 7 6 0 18 0 0 1 70 8 7 1