Polskie źródła wsparcia inwestorów planujących przedsięwzięcia energetyczne Janina Kawałczewska RCEE w Płocku Seminarium jest elementem projektu pn. "Człowiek - energia - środowisko. Zrównoważona przyszłość Mazowsza, Kujaw i Ziemi Łódzkiej" finansowanego ze środków NFOŚiGW w Warszawie.
I. Podstawowy problem przeciwdziałania zmianom klimatu, to: kondycja energetyczna środowiska tj. stan zasobów, źródeł, efektywności odbiorców energii, systemów zarządzania wpływających na przepływ energii, możliwość korekty i optymalizacji zużycia energii. Problemy główne: ograniczone zasoby surowców energetycznych, niestabilny rynek dostawców surowców energetycznych, coraz wyższe koszty pozyskiwania surowców, duży wzrost zapotrzebowania na energię, zmiany klimatyczne, rosnące znaczenie energetyki w polityce, monokulturowość rynku dostaw energii.
II. Źródła finansowania przedsięwzięć. fundusze własne, środki krajowe i zagraniczne. 1. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2007-2013 - w tym energetyka 1,7 mld Euro (Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku (6%) ) oś priorytetowa X. 1.1. Cele: podwyższenie sprawności wytwarzania, przesyłania, dystrybucji i użytkowania energii (działanie dotyczące zwiększania stopnia wykorzystania energii pierwotnej, obniżenie energochłonności sektora publicznego, wytwarzanie energii z OZE, zmniejszenie strat przy przesyle energii i ciepła); wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych, w tym biopaliw (wzrost energii i ciepła z OZE biomasa, biogaz, energia wiatru, wody, słońca, energia, geotermalna, biopaliwa, produkcja urządzeń dla OZE, budowa i modernizacja sieci elektroenergetycznych).
1.2. Beneficjenci (samorządy, przedsiębiorstwa, szkoły wyższe państwowe, kościoły, organizacje pozarządowe). 1.3. Działania: Działanie 4.5 wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie ochrony powietrza (do 30% kosztów istniejących instalacji spalania paliw modernizacja (do 20 mln zł). Działanie 9.1 wysokosprawne wytwarzanie energii (np. bioelektrownie) 305 mln zł łącznie. Działanie 9.2 efektywna dystrybucja energii Działanie 9.3 Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej Więcej - strona internetowa http://www.dotacjeue.org.pl. Działania POIŚ 9.4. Departament funduszy Europejskich 9.5. Ministerstwa Gospodarki 9.6. (omówione później)
2. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (www.nfosigw.gov.pl) Warszawa, ul. Konstruktorska 3. 2.1. Nowy program dla osób fizycznych, które zamierzają wybudować energooszczędny dom lub kupić mieszkania o podwyższonym standardzie energetycznym. 2.2. Dofinansowanie 45% kredytu do kolektorów słonecznych (300 mln zł nastąpiło potrojenie inwestycji) więcej Bank Ochrony Środowiska www.bankbos.pl
2.3. Priorytety NFOŚiGW w zakresie energetyki na 2012 r 5.1. OZE i obiekty wysokosprawnej kogeneracji 5.3. System Zielonych Inwestycji GIS 5.4. Efektywne wykorzystanie energii 5.5. POIiŚr IX. Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku i efektywności energetycznej 5.6. Realizacja przedsięwzięć finansowanych ze środków pochodzących z darowizny rządu Królestwa Szwecji 5.7. Inteligentne sieci energetyczne 5.8. Likwidacja niskiej emisji wspierające wzrost efektywności energetycznej i rozwój OZE
2.4. System Zielonych Inwestycji (GIS). - Protokół z Kioto do Ramowej Konwencji Narodów w/s zmian klimatu, - mechanizmy ułatwiające wywiązywanie się ze zobowiązań redukcyjnych handel usprawnieniami emisji gazów do cieplarnainych. emisji państwa emitujące mniej niż wyznaczony cel redukcji emisji gazów cieplarnianych mogą sprzedawać wolne jednostki państwom emitujących więcej niż wyznaczony cel, cel (GIS) - stwarzanie i wzmocnienie proekologicznego efektu wynikającego ze zbywania jednostek przyznanej emisji, (tzw. AAU), - wykorzystanie środków pozyskanych ze zbycia nadwyżki jednostek emisji na realizację celów związanych z ochroną środowiska w państwie zbywcy jednostek, uzgodnionej z państwem nabywcą terminów wykorzystania środków, przeznaczenie ich na określone rodzajowo przedsięwzięcia, uzyskane efekty, na ochroną środowiska, w tym klimatu. Zadanie wykonuje NFOŚiGW jako krajowy operator, środki są na tzw. Rachunku Klimatycznym, a przekazywane są na programy i projekty Krajowego Systemu Zielonych Inwestycji,
Programy priorytetowe ze środków GIS (NFOŚiGW - System Zielonych Inwestycji GIS). zarządzanie energią w budynkach użyteczności publicznej (3 mld zł do 2014 roku termomodernizacja budynków, odnawialne źródła energii w nich), poprawa efektywności wykorzystania energii, Nabór konkurs NFOŚiGw biogaz biogazownie rolnicze (dotacje i pożyczki), tryb konkursowy (wykorzystanie biogazu do wytworzenia ciepła, wprowadzenia gazu do sieci) biomasa ciepłownie i elektrociepłownie o mocy do 20 MWt przyłącza energetyczne (przebudowa i budowa sieci elektroenergetycznych w celu podłączenia OZE elektrowni wiatrowych) konkursy. zarządzanie energią w budynkach wybranych podmiotów sektora publicznego (adm. Rządowej, PSP, PAN itp.). Więcej NFOŚiGW System Zielonych Inwestycji GIS - www.nfosigw.gov.pl/system-zielonych-inwestycji---gis/.
NFOŚiGW (do 2012 roku 2,5 mld zł ze środków krajowych). Środki krajowe: (pochodzą z opłat zastępczych, jakie Urząd Regulacji Energetyki nakłada na producenta elektryczności za niespełnienie wymogu zapewnienia w sprzedawanej przez siebie energii, odpowiedniego jej udziału z OZE oraz opłat za korzystanie ze środowiska i kar za degradację środowiska). OZE I Program dla przedsięwzięć w zakresie OZE i obiektów wysokosprawnej kogeneracji (1,5 mld zł - 2009-2012 rok). 15 letnie, niskooprocentowane pożyczki, do 75 % kosztów kwalifikowanych (nie więcej niż 50mln zł) w OZE, których koszt przekracza 10 mln zł, kwota pożyczki - 4 mln zł-50 mln zł. możliwość umorzenia do 50% pożyczki.
OZE II Program dla przedsięwzięć dot. OZE i obiektów wysokosprawnej kogeneracji. program realizowany we współpracy z 10 WFOŚiGW (m.in. w Warszawie, Toruniu) 560 mln zł - na pożyczki 15 letnie, o 2% oprocentowanie pokrywające 75 % kosztów kwalifikowanych OZE, których koszt wynosi od 0,5 10 mln zł). OZE III dla osób fizycznych i wspólnot mieszkaniowych dla kolektorów słonecznych. dopłata 45 % do kredytu brutto. kredyt do 100 % kosztów kwalifikowanych (300 mln zł, 250 tys. m2 kolektorów). Geotermia dofinansowania badań środowiskowych związanych z poszukiwaniem i rozpoznawaniem wód termalnych do ich wykorzystania do wytwarzania energii.
3. Inne źródła 3.1. Departament Funduszy Europejskich Ministerstwa Gospodarki Instytucja wdrażająca POJiŚ. Działania 9.4 - wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych (wszystkie możliwe OZE od 10 mln zł, 30-70% dofinansowanie, większe OZE od 20 mln zł ) maksymalna kwota wsparcia 70 mln. Działanie 9.5 wytwarzanie biopaliw ze źródeł odnawialnych (budowa instalacji do produkcji biokomponentów, do produkcji biogazu, od 20 mln zł maksymalnie do 30 mln zł dofinansowanie - 30-70% kosztów kwalifikowanych. Działanie 9.6. sieci ułatwiające odbiór energii z OZE. Działanie 10.3 Rozwój przemysłu dla OZE - przedsiębiorcy wytwarzający urządzenia dla OZE, od 8 mln zł do 30 mln zł, dofinansowanie 30-70% kosztów kwalifikowanych. więcej: Departament Funduszy Europejskich Ministerstwa Gospodarki. 3.2. AR i MR Program Rozwoju Obszarów Wiejskich. Działanie 321 75% kosztów kwalifikowanych do 3 mln zł na wytwarzanie lub dystrybucję energii z OZE. Więcej: PROW 2007 2013 - http://www.minrol.gov.pl/pol/wsparcie-rolnictwa-irybolowstwa/prow-2007-2013.
4.1.Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie (www.wfosigw.pl), ul. J. S. Bacha 2, 02-743 Warszawa. 4.1. Program i konkursy z dziedziny ochrona powietrza - Programy program dla jednostek samorządu terytorialnego z zakresu ochrony powietrza pn. Zakup i montaż kolektorów słonecznych, program dla osób fizycznych i wspólnot mieszkaniowych pn. Zakup i montaż kolektorów słonecznych. - Konkursy zakup i montaż pomp ciepła o mocy do 160kW (ponad 2 mln zł). termomodernizacja budynków użyteczności publicznej (docieplenia, wymiana okien i drzwi), modernizacja źródła ciepła o mocy do 30 kw (z węglowych na gaz, olej opałowy, pompy ciepła itp.), - Różnica między konkursami a programami. 4.2. Nabory stałe z zakresu przeciwdziałania zmianom klimatu.
4.3. Formy dofinansowania. pożyczki o preferencyjnym stałym oprocentowaniu do 80% kosztów całkowitego zadania, spłata w ciągu 10 lat, karencja 12 miesięcy (może być przedłużona o 2 lata). Oprocentowanie 2 3,5 % w stosunku rocznym. dotacje do 50% kosztów całkowitych inwestycyjnych i nieinwestycyjnych (w tym zakupy inwestycyjne), do 100% kosztów kwalifikowanych (edukacja ekologiczna, ochrona przyrody, opinie, ekspertyzy, badania naukowe, monitoring, skutki awarii, zadrzewienia), dopłaty do oprocentowania lub częściowych spłat kapitału kredytów bankowych (do 30%), umorzenia (nie może przekraczać 40% - zasady w umowie pożyczki), np. umorzenie dla OZE do 30%, modernizacja sieci cieplnych, gazowych 20% - 25%, przyłączenie do sieci cieplnych, termomodernizacja 15 %. Szczegóły zasady udzielenia i umorzenia pożyczek oraz udzielenia dotacji ze środków WFOŚiGW w Warszawie strona www.wfosigw.pl.
4.4. Lista priorytetów WFOŚiGw w Warszawie na 2012 rok. Podstawa ustalenia Polityka ekologiczna państwa, Traktat Akcesyjny, strategie i programy, Prawo ochrony środowiska. wspieranie projektów z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, Regionalnego Programu Operacyjnego, Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, odpady, ze szczególnym uwzględnieniem instalacji wytwarzających energię, odnawialne źródła energii (priorytet dachy, dla kolektorów słonecznych, gdzie zdejmowany jest eternit), mogilniki ich likwidacja, monitoring środowiska (WJOŚ, RDOŚ), zadania Państwowej Straży Rybackiej, obiekty dla retencji wodnej w celu ochrony przed powodzią, odbudowa urządzeń melioracji podstawowych i szczegółowych w celu ochrony przed wodami podsiąkowymi i opadowymi. - Nabory stałe: III termin 4.05 15.06. 2012 rok (dot. ochrony powietrza). - Programy 2012 rok są już zamknięte. - Konkursy (zakończone) termomodernizacja budynków, modernizacja źródeł ciepła o mocy do 30 KW, zakup i montaż pomp ciepła do 160 KW.
Załącznik nr 1 1. Polska izba Gospodarcza Energii Odnawialnej w Warszawie www.pigeo.org.pl 2. Krajowa Agencja Poszanowania Energii w Warszawie www.kape.gov.pl 3. Stowarzyszenie Energii Odnawialnej w Warszawie www.seo.org.pl 4. Polska Izba Biomasy w Warszawie www.biomasa.org.pl 5. EC BREC Instytut Energetyki Odnawialnej Sp. z.o.o. w Warszawie www.iweo.pl 6. Mazowiecka Agencja Energetyczna S.A. w Warszawie. 7. Stowarzyszenie Gmin Polska Sieć Energia City ( PNEC), Kraków www.pnec.org.pl 8. Clima Heat w Płocku, www.climahit.pl 9. Stowarzyszenie Krajowa Izba Biopaliw, Warszawa, www.kib.pl 10. Towarzystwo Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych w Grudziądzu, www.trmew.pl 11. Polskie Stowarzyszenie Geotermalne, Kraków, www.energiageotermalna.org.pl 12. Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej w Szczecinie, www.pweo.pl 13. Ogólnopolskie Stowarzyszenie Poszanowania Energii i Środowiska Warszawa, www.sape.org.pl