ROGRAM NAUZANIA DLA ZAWODU OIEKUN MEDYZNY, 532102 O STRUKTURZE RZEDMIOTOWEJ wersja po recenzjach Warszawa 2012 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 1
SIS TREŚI 1. TY ROGRAMU: RZEDMIOTOWY... 3 2. RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY... 3 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA:... 3 4. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO... 3 5. ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO... 4 6. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU OIEKUN MEDYZNY Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO... 4 7. INFORMAJA O ZAWODZIE OIEKUN MEDYZNY... 5 8. UZASADNIENIE OTRZEY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE OIEKUN MEDYZNY... 5 9. OWIĄZANIA ZAWODU OIEKUN MEDYZNY Z INNYMI ZAWODAMI... 5 10. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE OIEKUN MEDYZNY... 6 11. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU OIEKUN MEDYZNY... 8 12. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH RZEDMIOTÓW... 12 1. Opieka nad osoba chorą i niesamodzielną... 13 2. Zdrowie ubliczne... 23 3. Zarys anatomii, fizjologii i patologii z elementami pierwszej pomocy... 30 4. Zarys psychologii i socjologii... 37 5. Działalność gospodarcza w ochronie zdrowia... 45 6. Język migowy... 55 7. Język obcy w ochronie zdrowia... 59 8. Komputerowe wspomaganie działalności w ochronie zdrowia 66 9 Zabiegi higieniczne, pielęgnacyjne i opiekuńcze - pracownia 70 10. Działania opiekuńcze nad osobą chorą i niesamodzielną... 85 11. raktyki zawodowe...94 ZAŁĄZNIK... 111 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 2
TY SZKOŁY: Szkoła policealna Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 1. TY ROGRAMU: RZEDMIOTOWY 2. RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA: Autorzy: mgr Jolanta Sieplińska, mgr Grażyna rokurat,? Krzysztof is (język migowy) Recenzenci: dr n.med. Jolanta Glińska, mgr inż. Halina ielecka Konsultanci: mgr Urszula Wojtkiewicz 4. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO rogram nauczania dla zawodu OIEKUN MEDYZNY opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: Ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw ( Dz.U. z 2011r., Nr 205, poz. 1206); Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego; Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. z dn.17 lutego 2012r. poz.184). Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych; proponuję dodać: ( Dz. U. z dnia 22 lutego 2012r.) Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników z dnia 21 czerwca 2012 r. (Dz.U. z 2012 r. poz. 752) Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lutego 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych z późn. zmianami. Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach z dnia 17 listopada 2010 r. Rozporządzeniem w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach z dnia 31 grudnia 2002 r. z późn. zmianami. Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 grudnia 2010r.w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz. U. z dnia 23 grudnia 2010r.) Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach z dnia 31 grudnia 2002 r. z późn. zmianami rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 3
5. ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie co najmniej następujących celów ogólnych kształcenia zawodowego: elem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczospołecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, mobilność zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. 6. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU OIEKUN MEDYZNY Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO rogram nauczania dla zawodu opiekun medyczny uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. rogram uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: 1) umiejętność zrozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; 2) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; 3) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; 4) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi; 5) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 6) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 4
7) umiejętność pracy zespołowej. Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego W programie nauczania dla zawodu opiekun medyczny uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: podstawy przedsiębiorczości i edukację dla bezpieczeństwa. 7. INFORMAJA O ZAWODZIE OIEKUN MEDYZNY Opiekun medyczny to zawód, który został wprowadzony do klasyfikacji zawodów w olsce od lipca 2007 roku. To zawód, który powstał dzięki ogromnemu wysiłkowi Ministerstwa Zdrowia i Ministerstwa Edukacji Narodowej. Opiekun medyczny to osoba, która w sposób profesjonalny pomaga osobie chorej i niesamodzielnej zaspokoić jej podstawowe potrzeby życiowe. Opiekun medyczny rozpoznaje i rozwiązuje problemy opiekuńcze osoby chorej i niesamodzielnej w różnym wieku. Jest to osoba, która pomaga swoim podopiecznym zaspokajać potrzeby bio psycho-społeczne. Asystując personelowi medycznemu podczas wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych, pomaga mu i jednocześnie wspiera osobę chorą i niesamodzielną. odczas świadczenia usług z zakresu opieki medycznej osobie chorej i niesamodzielnej podejmuje współpracę z zespołem opiekuńczym i terapeutycznym. Opiekun medyczny to zawód zaufania publicznego. oprzez swoją postawę zawodową popularyzuje zachowania prozdrowotne.. 8. UZASADNIENIE OTRZEY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE OIEKUN MEDYZNY ostępujący proces starzenia się europejskich społeczeństw spowodował zwiększenie zapotrzebowania na świadczenie usług opiekuńczych osobom chorym i niesamodzielnym. Obserwuje się również bardzo niskie zainteresowanie kształceniem w zawodzie : ielęgniarka; jest ich z każdym rokiem mniej. Skutkuje to ogromną potrzebą kształcenia w zawodzie Opiekun Medyczny.. To zawód należący do branży medycznej, w której strukturach zachodzą nieustanne przemiany. ranża ta potrzebuje kompetentnych opiekunek i opiekunów, aby i świadczyli usługi opiekuńcze, pielęgnacyjne i higieniczne wobec swoich podopiecznych. Istnienie tego zawodu zwiększy efektywność i jakość usług adresowanych do osób niesamodzielnych. Zachodzące procesy demograficzne i starzenie się społeczeństw przyczyniają się do tego, że zawód ten jest poszukiwanym zawodem na rynku pracy zarówno w olsce jak i za granicą. 9. OWIĄZANIA ZAWODU OIEKUN MEDYZNY Z INNYMI ZAWODAMI odział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów to: H, DG, JOZ, KS, OMZ oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów z branży medyczno społecznej: Kwalifikacja Symbol zawodu Zawód Elementy wspólne rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 5
Z.4 Świadczenie usług opiekuńczych osobie chorej i niesamodzielnej 532102 Opiekun medyczny KZ(Z.a) Z.1. Świadczenie usług w zakresie masażu 325405 Technik Masażysta KZ(Z.a) Z.2. Wykonywanie i dobieranie przedmiotów ortopedycznych oraz Środków pomocniczych 321403 Technik ortopeda KZ(Z.a) Z.9. Świadczenie usług 325907 Terapeuta zajęciowy KZ(Z.a) w zakresie terapii zajęciowej Z.10. Świadczenie usług medycznych w zakresie ortoptyki 325906 Ortoptystka KZ(Z.a) Z.11. Świadczenie usług opiekuńczych i wspomagających rozwój dziecka 325905 Opiekunka dziecięca KZ(Z.a) Z.12. Wykonywanie medycznych czynności ratunkowych i innych świadczeń opieki zdrowotnej w stanach nagłego 325601 Ratownik medyczny KZ(Z.a) zagrożenia zdrowotnego oraz prowadzenie edukacji w tym zakresie Z.14. rowadzenie działalności profilaktyczno-leczniczej pod nadzorem i na zlecenie lekarza dentysty oraz utrzymanie 325102 Higienistka KZ(Z.a) gabinetu w gotowości do pracy i prowadzenie promocji zdrowia stomatologiczna Z.15. Asystowanie lekarzowi dentyście i utrzymanie gabinetu w gotowości do pracy 325101 Asystentka KZ(Z.a) stomatologiczna Z.16. Świadczenie usług w zakresie dietetyki 322001 Dietetyk KZ(Z.a) Z.17. Wykonywanie i naprawa wyrobów medycznych z zakresu protetyki dentystycznej, ortodoncji oraz epitez twarzy 321402 Technik dentystyczny KZ(Z.a) Z.18. Świadczenie usług medycznych w zakresie protetyki słuchu 321401 rotetyk słuchu KZ(Z.a) Z.19. Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu środkami farmaceutycznymi i 321301 Technik farmaceutyczny KZ(Z.a) materiałami medycznymi Z.20. Wykonywanie dezynfekcji i sterylizacji medycznej 321104 Technik sterylizacji KZ(Z.a) medycznej Z.21. Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii 321103 Technik elektroradiolog KZ(Z.a) Z.22. Montaż i eksploatacja urządzeń elektronicznych i systemów informatyki medycznej 311411 Technik elektroniki i informatyki medycznej 10. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE OIEKUN MEDYZNY Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie opiekun medyczny powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) rozpoznawania i rozwiązywania problemów opiekuńczych osoby chorej i niesamodzielnej w różnym stopniu zaawansowania choroby i w różnym wieku 2) pomagania osobie chorej i niesamodzielnej w zaspokajaniu potrzeb bio-psycho-społecznych KZ(Z.a) rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 6
3) asystowania pielęgniarce i innemu personelowi medycznemu podczas wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych 4) konserwacji, dezynfekcji przyborów i narzędzi stosowanych podczas wykonywania zabiegów 5) podejmowania współpracy z zespołem opiekuńczym i terapeutycznym podczas świadczenia usług z zakresu opieki medycznej nad osobą chorą i niesamodzielną Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie opiekun medyczny: efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (H, DG, JOZ, KS, OMZ -wyłącznie dla zawodów nauczanych na poziomie technika) efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru medyczno społecznego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów KZ(Z.a) efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie Z.4 Świadczenie usług opiekuńczych osobie chorej i niesamodzielnej. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 7
11. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU OIEKUN MEDYZNY Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 07 lutego 2012r w sprawie ramowych planów nauczania minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 800 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych minimum 400 godzin, a na kształcenie zawodowe praktyczne 400 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie opiekun medyczny minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: - na kształcenie w ramach kwalifikacji Z.4. przeznaczono minimum 320 godzin; - na kształcenie w ramach efektów wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia przeznaczono minimum 400 godzin. Tabela 3. lan nauczania przedmiotowego Lp. Nazwa przedmiotu I semestr II semestr Liczba godzin w okresie nauczania tygodniowo łącznie Kształcenie zawodowe teoretyczne 1 Opieka nad osobą chorą i niesamodzielną 3 3 3 80 2 Zdrowie publiczne 1 2 1,5 32 3 Zarys anatomii, fizjologii i patologii z elementami pierwszej pomocy 4 3 3,5 112 4 Zarys psychologii i socjologii 2 1 32 5 Działalność gospodarcza w ochronie zdrowia 2 1 32 6 Język migowy 3 1,5 48 7 Język obcy zawodowy w ochronie zdrowia 2 1 32 8 Komputerowe wspomagania działalności w ochronie zdrowia 2 1 32 Łączna liczba godzin na kształcenie zawodowe teoretyczne 12 13 12,5 400 Kształcenie zawodowe praktyczne* rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 8
8 Zabiegi higieniczne, pielęgnacyjne i opiekuńcze- pracownia 7 6 6,5 208 9 Działania opiekuńcze nad osobą chorą i niesamodzielną 6 6 6 192 Łączna liczba godzin na kształcenie zawodowe praktyczne 13 12 12,5 400 raktyki zawodowe I sem. - 2 tyg. II sem. - 2 tyg. 160 Egzamin potwierdzający kwalifikację Z.4. odbywa się pod koniec klasy pierwszej. Minimalny wymiar praktyk zawodowych tyg. godz. sem I - zgodnie z podstawą programową 2 80 sem II - zgodnie z podstawą programową 2 80 Razem 4 160 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 9
Wykaz przedmiotów i działów programowych dla zawodu opiekun medyczny Nazwa przedmiotu Nazwa działu programowego Liczba godzin 1. Opieka nad osobą chorą i niesamodzielną 2. Zdrowie publiczne 3. Zarys anatomii, fizjologii i patologii z elementami pierwszej pomocy 4. Zarys psychologii i socjologii 5. Działalność gospodarcza w ochronie zdrowia 6. Język migowy 7. Język obcy zawodowy w ochronie zdrowia 8. Komputerowe wspomaganie działalności w ochronie zdrowia 1.1 acjent jako podmiot opieki 30 1.2 Zasady opieki nad osobą chorą i niesamodzielną 50 2.1 Organizacja ochrony zdrowia 12 2.2 romocja zdrowia i profilaktyka 10 2.3 Higiena w zakładach ochrony zdrowia 10 3.1 odstawy anatomii i fizjologii człowieka 64 3.2 Zarys patologii 16 3.3 ierwsza pomoc w stanach zagrożenia życia i zdrowia 32 4.1 sychologia jako nauka o człowieku 20 4.2 Elementy socjologii 12 5.1 Rynek świadczeń zdrowotnych 10 5.2 rzepisy formalno-prawne dotyczące działalności zawodowej. 10 5.3 Zasady prowadzenia działalności gospodarczej 12 6.1. Niesłyszący i język migowy 4 6.2. Daktylografia 8 6.3. Ideografia 36 7.1. Terminologia medyczna w pracy opiekuna medycznego. 7.2. orozumiewanie się z pacjentem i współpracownikami w języku obcym 8.1. Techniki informatyczne, przetwarzanie danych komputerowych i komunikacja elektroniczna 8.2. Wykorzystanie technologii informatycznych w pracy opiekuna medycznego 9. Zabiegi higieniczne, pielęgnacyjne i 9.1 Wykonywanie zabiegów higieniczno pielęgnacyjnych 112 16 16 18 14 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 10
opiekuńcze - pracownia 9.2 Wykonywanie czynności opiekuńczych 96 10. Działania opiekuńcze nad osobą chorą i niesamodzielną 11. raktyki zawodowe 10.1 Świadczenie opieki osobie chorej i niesamodzielnej 10.2 Opiekun medyczny w zespole opiekuńczym i terapeutycznym 96 11..1 Zabiegi higieniczno-pielęgnacyjne 80 11.2 zynności opiekuńcze 80 96 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 11
12. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH RZEDMIOTÓW W programie nauczania dla zawodu opiekun medyczny zastosowano taksonomię celów A. Niemiecko 1. Opieka nad osobą chorą i niesamodzielną 80 godzin 2. Zdrowie publiczne 32 godzin 3. Zarys anatomii, fizjologii i patologii z elementami pierwszej pomocy 112 godzin 4. Zarys psychologii i socjologii 32 godzin 5. Działalność gospodarcza w ochronie zdrowia 32 godzin 6. Język migowy 48 godzin 7. Język obcy zawodowy w ochronie zdrowa 32 godzin 8. Komputerowe wspomaganie działalności w ochronie zdrowia 32 godziny 9. Zabiegi higieniczne, pielęgnacyjne i opiekuńcze - pracownia 208 godzin 10. Działania opiekuńcze nad osobą chorą i niesamodzielną 192 godzin 11. raktyki zawodowe 160 godzin rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 12
1. Opieka nad osoba chorą i niesamodzielną 1.1. acjent jako podmiot opieki 1.2. Zasady opieki nad osobą chorą i niesamodzielną Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 1.1. acjent jako podmiot opieki Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi. oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia KZ(Z.a)(12)1 Zastosować techniki aktywnego słuchania; odstawowe pojęcia pacjent, podmiot opieki, KZ(Z.a)(12)2 Określić bariery komunikacyjne pojawiające się w kontakcie z pacjentem, jego rodziną i opiekowanie się, pomoc, pomaganie, proces pielęgnowania, samoopieka, problem, potrzeba. grupą społeczną; Modele pielęgnowania założenia teoretyczne KZ(Z.a)(12)3 Określić zasady porozumiewania się z modelu D. Orem, Roper oraz V. Henderson pacjentem i jego rodziną; Opiekun medyczny w zespole opiekuńczym i KZ(Z.a)(12)4 Zidentyfikować sytuacje trudne w terapeutycznym. porozumiewaniu się; acjent jako podmiot opieki. KZ(Z.a)(22)1 Określić zasady etycznego postępowania w Adaptacja człowieka do roli pacjenta przyjęcie stosunku do pacjenta; chorego do szpitala, pomoc w zaadoptowaniu KZ(Z.a)(22)2 Określić zasady etycznego postępowania w się do warunków szpitalnych, ocena stanu stosunku do współpracowników; ogólnego, komunikowanie się z pacjentem i jego KS(1)1 rzestrzegać zasad kultury podczas relacji z rodziną, prawa pacjenta. pacjentami i współpracownikami. otrzeby bio-psycho-społeczne, poziom KS(1)2 Dbać o poszanowanie godności drugiego samoopieki, problemy higieniczne pacjenta- człowieka podczas wykonywania zadań zawodowych rozpoznawanie, planowanie opieki. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 13
KS(6)1 rzejawić gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego; KS(6)2 Wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych; Z.4.1(3)1 Żanalizować dokumentację osoby chorej i niesamodzielnej. Z.4.1(3)2 rzeprowadzić wywiad z osobą chorą i niesamodzielną oraz jej rodziną. Z.4.1(4)1 Scharakteryzować potrzeby biologiczne i psychospołeczne osoby chorej i niesamodzielnej; Z.4.1(4)2 Rozpoznać problemy higieniczne osoby chorej i niesamodzielnej; Z.4.1(4)3Ocenić poziom samoopieki osoby chorej i niesamodzielnej; Z.4.1(4)4 Udokumentować wyniki oceny stanu podopiecznego na podstawie wywiadu, obserwacji i analizy danych. Z.4.1(4)5 Ustalić zakres uprawnień opiekuna medycznego do oceny stanu ogólnego pacjenta; Z.4.1(5)1 Reagować na zmieniające się problemy osoby chorej i niesamodzielnej; Z.4.1(5)2 Reagować profesjonalnie na zmieniające się potrzeby osoby chorej i niesamodzielnej; Z.4.1(6)1 Określić poziom wiedzy osoby chorej i niesamodzielnej.w zakresie samoopieki; Z.4.1(6)2 Określić poziom samoopieki w zakresie podstawowych i złożonych czynności dnia codziennego. Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego D D Wiek podeszły wyznaczniki opieki. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 14
Z.4.3(9)1 Scharakteryzować etapy adaptacji pacjenta do warunków szpitalnych; Z.4.3(9)2 Zapoznać osobę chorą i niesamodzielną z topografią placówki ochrony zdrowia lub pomocy społecznej, w której przebywa; Z.4.3(9)3 Zapoznać osobę chorą i niesamodzielną z osobami sprawującymi profesjonalną opiekę w placówce ochrony zdrowia lub pomocy społecznej, Z.4.3(10)1 Określić zmiany w zakresie samoopieki związane z postępującą chorobą przewlekłą i starością Z.4.3(10)2 Określić poziom samoopieki związany z fizjologią starzenia sie Z.4.3(10)3 Określić zadania opiekuna w edukacji zdrowotnej pacjenta z przewlekłą chorobą lub starością. lanowane zadania (ćwiczenia) Na podstawie opisu przypadków: 1. rozpoznanie poziomu samoopieki osoby chorej i niesamodzielnej 2. rozpoznanie problemów higienicznych chorej i niesamodzielnej. 3. raplanowanie opieki nad osobą chorą i niesamodzielną w zależności od stanu ogólnego 4. wspieranie osoby chorej i niesamodzielnej w procesie adaptacji do warunków szpitalnych Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w pracowni wyposażonej w: foliogramy, filmy dydaktyczne, stanowisko komputerowe dla nauczyciela, z dostępem do Internetu, z drukarką, ze skanerem, oraz z projektorem multimedialnym Środki dydaktyczne Do działu acjent jako podmiot opieki należy zastosować następujące środki dydaktyczne: prezentacje multimedialne, filmy dydaktyczne, foliogramy, broszury, ulotki, plansze, opisy przypadków, przykładowa dokumentacja pielęgnacyjno-opiekuńcza chorych, przykładowa dokumentacja medyczna, materiały źródłowe. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 15
Zalecane metody dydaktyczne Osiągnięcie efektów kształcenia umożliwi stosowanie aktywizujących metod nauczania i ćwiczeń praktycznych. odczas ćwiczeń, pracując w zespołach 3-4 osobowych uczniowie powinni rozpoznawać problemy, planować środki i metody opieki nad chorym. Dominującą metodą kształcenia powinna być metoda tekstu przewodniego, która ułatwi uczniom samodzielne zbieranie i analizowanie informacji, metoda przypadku polegająca na analizowaniu przypadków opisujących problemy opiekuńcze osoby chorej i niesamodzielnej,. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie zbiorowej i grupowej - liczba osób w grupie - 10-15. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Ocenianie i sprawdzanie efektów kształcenia należy przeprowadzać na podstawie ustalonych kryteriów, zgodnie z obowiązującą skalą ocen. Kryteria oceniania: Uczeń potrafi: - rozpoznać stan ogólny osoby chorej i niesamodzielnej, - ocenić poziom samoopieki osoby chorej i niesamodzielnej, - rozpoznać problemy higieniczne osoby chorej i niesamodzielnej - zaplanować opieki nad osobą chorą i niesamodzielną w zależności od stanu ogólnego - określić zasady wsparcia osoby chorej i niesamodzielnej w procesie adaptacji do warunków szpitalnych Osiągnięcia uczniów można oceniać na podstawie: odpowiedzi ustnych, sprawdzianów pisemnych, testów dydaktycznych, opracowanych projektów, oceny opisowej, samooceny uczniów, oceny koleżeńskiej, informacji zwrotnej. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia. - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 1.2. Zasady opieki nad osobą chorą i niesamodzielną rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 16
Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi. oziom wymagań programowych ( lub ) KS(1)1 rzestrzegać zasad kultury podczas relacji z pacjentami i współpracownikami. KS(1)2 Dbać o poszanowanie godności drugiego człowieka podczas wykonywania zadań zawodowych KS(3)1 Określić cele oraz przewidywane efekty podejmowanych działań KS(3)2 Określić czynniki mające wpływ na efektywność podejmowanych działań KS(4)1 Zanalizować poprawność i zasadność propozycji innych dotyczących planowania i realizacji zadań zawodowych. D KS(8)1 Zanalizować mocne i słabe strony wykonywanych przez siebie działań D KS(8)2 Ocenić wykonywane przez siebie działania D OMZ(1)1 Określić rodzaj zadania, czas i niezbędny sprzęt na wykonanie zadania OMZ(1)2 Zaplanować miejsce i technikę wykonywanego zadania zawodowego; OMZ(1)3 Stworzyć bezpieczne warunki do wykonania zadania, zgodne z obowiązującymi przepisami; OMZ(2)1 Rozpoznać kompetencje i umiejętności osób w zespole; OMZ(2)2 Rozdzielić zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu; Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia - Kompetencje zawodowe opiekuna medycznego. - lanowanie i organizowania pracy opiekuna medycznego. - Metody i zasady wykonywania zabiegów higienicznych. - Zasady zaspokajania potrzeb bio-psychospołecznych. - Sposoby zapewnienia osobie chorej i niesamodzielnej wygodnego i bezpiecznego ułożenia w łóżku. - Zasady i metody zapewnienia osobie chorej i niesamodzielnej bezpieczeństwa podczas sprawowania opieki. - rzepisy sanitarno-epidemiologiczne obowiązujące podczas sprawowania opieki. - Materiały, środki, przybory i sprzęt do wykonywania zabiegów higienicznych. - Udogodnienia, sprzęt ortopedyczny i rehabilitacyjny w pracy opiekuna medycznego. - Aktywizowanie i organizacja czasu wolnego rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 17
OMZ(3)1 Zmobilizować współpracowników do wykonywania zadań; osobie chorej i niesamodzielnej. OMZ(3)2 Wydać dyspozycje osobom realizującym poszczególne - Zadania opiekuna medycznego w edukacji zadania; zdrowotnej. OMZ(4)1 Zmonitorować jakość wykonywanych zadań; OMZ(4)2 Ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów; D OMZ(5)1 Zastosować badanie opinii pracowników na temat warunków pracy OMZ(5)2 Zaplanować zmiany techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakości pracy OMZ(6)1 rzekazać informacje dotyczące wykonywanych zadań zawodowych za pomocą raportów pisemnych i ustnych, OMZ(6)2 rzeprowadzić konstruktywną rozmowę ze poszczególnymi współpracownikami na temat organizacji i wykonywania zadań zawodowych. H(7)1 Organizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami ergonomii H(7)2 rzestrzegać zasad ochrony przeciwpożarowej miejsca pracy H(7)3 Dokonać utylizacji odpadów zgodnie z przepisami dotyczącymi ochrony środowiska H(8)1 Użyć odzieży roboczej i obuwia roboczego zgodnie z obowiązującymi przepisami (normami). H(8)2 Dobrać rodzaj środka ochrony indywidualnej w zależności od stopnia i rodzaju zagrożenia w środowisku pracy Z.4.3(1)1 rzestrzegać zasad wykonywania czynności opiekuńczych; Z.4.3(1)2 Określić cele poszczególnych czynności opiekuńczych; Z.4.3(1)3 Określić wskazania do wykonywania czynności opiekuńczych; Z.4.3(1)4 Określić przeciwwskazania do wykonywania czynności rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 18
opiekuńczych Z.4.3(2)1 Zaplanować czynności opiekuńcze w zakresie kompetencji opiekuna. Z.4.3(2)2 Zorganizować czynności opiekuńcze nad osobą chorą i niesamodzielną z uwzględnieniem jej stanu zdrowia. Z.4.3(3)1 Zadbać o higienę otoczenia osoby chorej i niesamodzielnej. Z.4.3(3)2 Zapewnić odpowiednią temperaturę, powierzchnię, wyposażenie, ekspozycję na światło słoneczne, wilgotność powietrza w zależności od stanu pacjenta; Z.4.3(3)3 Zadbać o estetyczny wygląd otoczenia osoby chorej i niesamodzielnej; Z.4.3(4)1 Określić zakres świadczonej opieki w zależności od poziomu samoopieki osoby chorej i niesamodzielnej; Z.4.3(4)2 omóc osobie chorej w wykonywaniu czynności życia codziennego. Z.4.3(4)3 omóc osobie niesamodzielnej w wykonywaniu czynności życia codziennego. Z.4.3(5)1 Określić przeznaczenie sprzętu ortopedycznego i rehabilitacyjnego w zależności od stanu osoby chorej i niesamodzielnej; Z.4.3(5)2 omóc osobie chorej i niesamodzielnej w użytkowaniu sprzętu rehabilitacyjnego Z.4.3(5)3 omóc osobie chorej i niesamodzielnej w użytkowaniu sprzętu ortopedycznego. Z.4.3(6)1 Zmotywować osobę chorą i niesamodzielną do podjęcia aktywności życiowej. Z.4.3(6)2 Zorganizować czas wolny w zależności od stanu zdrowia i miejsca pobytu osoby chorej i niesamodzielnej rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 19
Z.4.3(7)1 Określić kompetencje zawodowe opiekun a medycznego w zespole terapeutycznym; Z.4.3(7)2 Współpracować z zespołem terapeutycznym; Z.4.3(7)3 Zapewnić obieg informacji o sobie chorej i niesamodzielnej w zespole terapeutycznym lub opiekuńczym. Z.4.3(8)1 Scharakteryzować zasady i metody zapewnienia osobie chorej i niesamodzielnej bezpieczeństwa podczas sprawowania opieki. Z.4.3(8)2 Zapewnić poczucie bezpieczeństwa fizycznego osobie chorej i niesamodzielnej podczas hospitalizacji. Z.4.3(8)3 Zapewnić poczucie bezpieczeństwa psychicznego osobie chorej i niesamodzielnej podczas hospitalizacji. Z.4.3(11)1 Rozpoznać sytuację trudną u osoby chorej i niesamodzielnej; Z.4.3(11)2 Udzielić profesjonalnego wsparcia w sytuacji trudnej osobie chorej i niesamodzielnej; Z.4.3 (12)1 Określić poziom aktywności ruchowej osoby chorej i niesamodzielnej; Z.4.3 (12)2 Dobrać odpowiedni sprzęt do przemieszczania się osobie chorej i niesamodzielnej; Z.4.3 (12)3 Zachęcić do podjęcia aktywności ruchowej osobie chorej i niesamodzielnej; Z.4.3(13)1 Określić zmiany zachodzące w stanie zdrowia pacjenta; Z.4.3(13)2 oinformować pielęgniarkę o każdej zaobserwowanej zmianie w stanie zdrowia osoby chorej i niesamodzielnej podczas wykonywania czynności opiekuńczych. Z.4.3(13)3 Zapobiegać zmianom w stanie zdrowia osoby chorej i niesamodzielnej poprzez stosowanie odpowiednich technik opiekuńczych. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 20