2015 RYNEK USŁUG IT W POLSCE
Koordynator projektu: Janusz Górecki, Head of Research, ABSL e-mail: janusz.gorecki@absl.pl Autorzy raportu: Piotr Czupryn, IT Operations Manager, Kemira rozdział 7 Janusz Górecki, Head of Research, ABSL rozdział 1, 2, 3, 4 Ewa Kapusta, Market Analyst, ABSL rozdział 3, 5 Aleksandra Kujawa, Business Unit Manager, Antal International rozdział 6 Grzegorz Micek, Adiunkt, Uniwersytet Jagielloński rozdział 1, 2, 4 Grzegorz Śniadała, Global Master Data Management technical platform leader, Procter & Gamble rozdział 7 Projekt graficzny i skład: www.ponad.pl ABSL 2015 Wszystkie prawa autorskie do niniejszego utworu należą do ABSL. Z wyłączeniem wyjątków przewidzianych prawem, używanie, udostępnianie, przetwarzanie, kopiowanie, dokonywanie adaptacji, modyfikowanie lub retransmisja niniejszego utworu, w części lub w całości, dokonane w jakiejkolwiek formie, bez zgody ABSL wyrażonej na piśmie, jest naruszeniem prawa autorskiego.
1. Usługi IT w Polsce liczba firm, 4 zatrudnienie, lokalizacja 2. Wartość, struktury i perspektywy wzrostu 12 rynku usług IT w Polsce 3. Charakterystyka działalności 14 firm świadczących usługi IT 4. Klastry IT w Polsce jako platforma współpracy 30 firm innowacyjnych 5. Rynek pracy 32 6. Wynagrodzenia 42 7. Podsumowanie 46 2015 RYNEK USŁUG IT W POLSCE
4 1 Usługi IT w Polsce liczba firm, zatrudnienie, lokalizacja W firmach świadczących usługi IT pracuje w Polsce ponad 140 tys. osób. W 2013 roku usługi IT w Polsce stanowiły około 1,7% wartości globalnego rynku usług IT, z kolei wartość rynku usług IT to 29% całkowitej wartości rynku IT w Polsce (dane IDC). Liczba firm usługowych IT 1 działających w Polsce dynamicznie rośnie. Według danych GUS w ciągu czterech lat (2009-2013) wzrosła z 40,2 tys. do 60,7 tysiąca, to jest o ponad połowę. Ponad 60% wzrost liczby firm odnotowały Wrocław, Kraków, Lublin i Rzeszów. W firmach świadczących usługi IT pracuje w Polsce ponad 140 tys. osób 2. W dużych przedsiębiorstwach (zatrudniających co najmniej 200 osób) w usługach IT zatrudnionych jest 55 tys. pracowników, w tym około 18,7 tys. w firmach należących do krajowego kapitału (Ryc. 2). Dwie trzecie pracujących w dużych firmach oferujących usługi IT jest zatrudnionych w przedsiębiorstwach zagranicznych. Największym zatrudnieniem w usługach IT po firmach polskich odznaczają się przedsiębiorstwa amerykańskie (13,9 tys. pracowników) i francuskie (10 tys.). 1 PKD 62 (Działalność związana z oprogramowaniem i doradztwem w zakresie informatyki oraz działalność powiązana). 2 Szacunki ABSL. Zatrudnienie włącznie z firmami jednoosobowymi. 1% 1% 2% 2% 2% 2% 5% Polska USA Francja Finlandia Niemcy Japonia Wielka Brytania Korea Południowa 7% 55 tys. 34% Szwajcaria Indie inne 18% Rycina 1 Struktura zatrudnienia w dużych firmach usługowych IT w Polsce według krajów pochodzenia Źródło: opracowanie własne ABSL 26%
Rynek usług IT w Polsce Usługi IT w Polsce liczba firm, zatrudnienie, lokalizacja 5 USŁUGI IT * W POLSCE DUŻE FIRMY USŁUGOWE IT W POLSCE ** 60,7 tys. liczba firm świadczących usługi IT 140 tys. liczba zatrudnionych w usługach IT 29% udział usług IT w wartości rynku IT 55 tys. łączna liczba pracowników 34% zatrudnienie w firmach z kapitałem polskim 66% zatrudnienie w firmach z kapitałem zagranicznym 1,7% udział usług IT w Polsce w wartości globalnego rynku usług IT Rycina 2 Rynek IT w Polsce w liczbach Źródło: opracowanie własne ABSL * włącznie z firmami jednoosobowymi ** zatrudniające ponad 200 osób
O Raporcie Celem niniejszego raportu ABSL jest kompleksowa charakterystyka rynku usług IT w Polsce. W publikacji przedstawiono wyniki analiz tematycznych bazujących na wypowiedziach 61 respondentów, reprezentujących najważniejsze firmy działające w branży, oferujące usługi IT dla klientów biznesowych i instytucjonalnych. Publikacja jest odpowiedzią na zapotrzebowanie firm współpracujących w ramach IT Club ABSL na opracowanie, w którym zostaną przedstawione najbardziej istotne charakterystyki branżowe dotyczące rynku usług IT w Polsce. Czytelnicy raportu mogą zapoznać się m.in. ze strukturą działalności firm oraz omówieniem istotnych trendów branżowych w obszarze usług IT. W publikacji zaprezentowano uwarunkowania rynku usług IT w Polsce oraz przedstawiono prognozy jego dalszego rozwoju. Raport zawiera ponadto informacje na temat klastrów IT, a także rynku pracy oraz wynagrodzeń w obszarze IT. Pragnę podziękować wszystkim osobom, które poświęciły swój czas na wypełnienie ankiet lub przygotowanie informacji wykorzystanych na potrzeby niniejszej publikacji. Janusz Górecki Head of Research, ABSL W badaniu ABSL wzięło udział 61 firm pochodzących z 12 krajów. Respondenci badania zatrudniają w usługach IT ponad 38 tys. osób (z czego blisko 10,5 tys. miejsc pracy wygenerowały firmy polskie). 30 26 44% 56% Liczba firm Liczba firm 25 20 15 10 5 0 Zatrudnienie w usługach IT w firmach uczestniczących w badaniu Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie ankiety skierowanej do firm [N=61 firm] 30 25 20 15 10 5 0 < 100 11 before 2000 10 100-499 19 2000-2005 > 1 000 Rok rozpoczęcia działalności w Polsce przez firmy uczestniczące w badaniu Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie ankiety skierowanej do firm [N=61 firm] 15 500-1 000 22 2006-2010 10 9 2011-2015 Firma jest częścią globalnych struktur Firma jest niezależnym podmiotem Struktura organizacyjna firm uczestniczących w badaniu Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie ankiety skierowanej do firm [N=61 firm] 28% 44% 28% Komercyjny dostawca usług it / centrum outsourcingu IT Model hybrydowy (klienci zewnętrzni i wewnętrzni) Jednostka działająca na rzecz firmy macierzystej / część centrum usług wspólnych Sposób funkcjonowania firm uczestniczących w badaniu Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie ankiety skierowanej do firm [N=61 firm]
Szczecin Zielona Góra Koszalin Aglomeracja Katowicka Asseco Capgemini Comarch Future Processing IBM Infovide-Matrix ING Services JCommerce LGBS Sii SMT Software Steria Sygnity Unit4 Wasko Białystok Comarch SMT Software Sygnity Transition Technologies Wasko Bielsko-Biała Asseco Comarch Infovide-Matrix JCommerce LGBS Wasko Bydgoszcz Asseco Atos Poznań Wrocław Bydgoszcz Toruń Opole Trójmiasto Łódź Częstochowa Kielce Mobica Wasko Częstochowa LGBS Kielce Transition Technologies Wasko Koszalin REC Global Sygnity Transition Technologies Kraków Akamai Technologies Asseco Capgemini Cisco Comarch EPAM System Ericpol Google HCL IBM IT Kontrakt itworks JCommerce Luxoft Motorola Solutions Nokia Networks Qumak Sabre Samsung Sii Olsztyn Aglomeracja Katowicka Kraków Bielsko-Biała Warszawa Rzeszów Białystok Lublin SMT Software Sygnity UBS Lublin Asseco BL Stream Comarch Mobica Sii Wasko Łódź Accenture Services Atos Asseco Comarch Ericpol Fujitsu Technology Solutions GFT Mobica Samsung Sii Transition Technologies Wasko Olsztyn Sprint Wasko Opole Capgemini Future Processing Poznań CenturyLink Comarch Rynek usług IT w Polsce Usługi IT w Polsce liczba firm, zatrudnienie, lokalizacja GFT Hicron Infovide-Matrix IT Kontrakt JCommerce Samsung Sii SMT Software Sygnity Wasko Wikia Rzeszów Asseco Comarch JCommerce Mobica Wasko Szczecin BLStream Mobica REC Global Tieto Wasko Toruń Atos Trójmiasto ADVA Optical Networking Acxiom Atos Asseco Comarch EPAM Systems Intel IT Kontrakt Jeppesen Lufthansa Systems Qumak Sii Sygnity Wasko Warszawa 7N Accenture Services Atos BLStream Capgemini Citibank 7 Comarch Comp Connectis Fujitsu Technology Solutions Google Hicron Infovide-Matrix IT Kontrakt itworks JCommerce LGBS Mobica PKP Informatyka Procter&Gamble Qumak Sii SMT Software Sygnity Transition Technologies Wasko Wrocław Atos BLStream Capgemini Comarch Credit Suisse Google Hicron HP IBM IT Kontrakt LGBS Luxoft Nokia Networks REC Global Redknee Rinf SMT Software Sygnity Tieto Transition Technologies Unit4 Wasko Zielona Góra REC Global Sygnity Rycina 3 Wybrane firmy świadczące usługi IT w Polsce* Źródło: opracowanie własne ABSL * informacja dotyczy central i firm zatrudniających w skali kraju co najmniej 200 osób
8 Rynek usług IT w Polsce Usługi IT w Polsce liczba firm, zatrudnienie, lokalizacja Tabela 1 Wybrane największe firmy świadczące usługi IT w Polsce Nazwa firmy Profil działalności Kraj pochodzenia Rok powstania Przedział zatrudnienia (tylko w usługach IT) 7N Usługi doradcze w zakresie rozwoju systemów IT, dopasowania IT do biznesu oraz infrastruktury IT i operacji Dania 2008 200-500 Akamai Technologies Przyspieszanie i zabezpieczanie danych i aplikacji USA 2011 200-500 Accenture Services Usługi doradcze i outsourcingowe w zakresie IT USA 2001 1 000+ Acxiom Wsparcie informatyczne (m.in. w zakresie programowania, testowania, administracji systemów i sieci, administracji baz danych, zarządzania bezpieczeństwem sieci i systemów) dla klientów i oddziałów firmy USA 2008 200-500 ADVA Optical Networking Dział R&D. Tworzenie oprogramowania telekomunikacyjnego Niemcy 2003 200-500 Asseco Atos Produkcja i rozwój oprogramowania; kompleksowe, dedykowane rozwiązania IT Usługi doradcze i technologiczne; integracja systemów i usług zarządzanych; Cloud, Big Data, rozwiązania Security Polska 1991 1 000+ Francja 2000 1 000+ BLStream Zaawansowane rozwiązania mobilne i webowe Finlandia 2001 200-500 Capgemini Polska (Infrastructure Services) Capgemini Polska (Software Solutions) Wsparcie klientów w zakresie systemów IT Francja 2004 1 000+ Rozwój oprogramowania i usługi IT Francja 2004 500-1 000 CenturyLink Usługi na wirtualnych, dedykowanych oraz kolokacyjnych platformach USA 2010 200-500 Cisco Citibank International (Citi Service Center) Usługi wsparcia technicznego i biznesowego w zakresie doradztwa i usług technicznych (m.in. monitoring sieci i infrastruktury klientów), zarządzania w chmurze Administracja dostępami na serwerach i bazach danych, administracja systemami, kontrola technologiczna i bezpieczeństwo informacji, obsługa infrastruktury teleinformatycznej z wykorzystaniem technologii VoIP oraz wsparcie użytkowników stacji roboczych USA 2012 500-1 000 USA 2005 500-1 000 Comarch Producent rozwiązań informatycznych oraz integrator Polska 1991 1 000+ Comp Connectis Credit Suisse Integrator systemów IT oraz dostawca rozwiązań z zakresu bezpieczeństwa, usług serwisowych oraz szkoleniowych Outsourcing kadry IT, testowanie oprogramowania, wynajem programistów Opracowywanie oprogramowania dla banku, usługi z zakresu zarządzania ryzykiem i infrastruktury technologicznej Polska 1993 500-1 000 Polska 2003 200-500 Szwajcaria 2007 1 000+ EPAM Systems Prowadzenie i wdrażanie projektów IT USA 2011 200-500 Ericpol Fujitsu Technology Solutions Rozwiązania dedykowane w obszarach telekomunikacji, komunikacji M2M i aplikacji Usługi IT w ramach Service Desk. Dostarczanie usług związanych z obsługą systemów zarządzania, infrastrukturą informatyczną, outsourcingiem desktopów, networkingiem centrów danych oraz pakietem usług powiązanych (w tym help desk) Polska 1991 1 000+ Japonia 2009 500-1 000
Rynek usług IT w Polsce Usługi IT w Polsce liczba firm, zatrudnienie, lokalizacja 9 Nazwa firmy Profil działalności Kraj pochodzenia Rok powstania Przedział zatrudnienia (tylko w usługach IT) Future Processing Projektowanie, implementacja, testowanie i integracja oprogramowania Polska 2004 500-1000 GFT Rozwiązania IT dla sektora bankowości Niemcy 2007 500-1000 Google Centra badawczo-rozwojowe i innowacji USA 2007 200-500 HCL Wsparcie IT, rozwój aplikacji informatycznych i usług infrastrukturalnych Indie 2007 500-1000 Hicron Systemy klasy ERP, rozwiązania SAP; kompleksowe projekty IT; integracja oraz projektowanie dedykowanych rozwiązań IT Polska 2006 250-500 HP (Applications Services Global Delivery) Projektowanie, rozwój, dokumentowanie i utrzymanie aplikacji USA 2005 500-1 000 IBM Global Services Delivery Centre IBM Software Laboratory Centrum wsparcia technicznego drugiego i trzeciego poziomu, zarządzanie problemem i zmianą w projektach Inteligentna analityka i hurtownie danych, chmury obliczeniowe (ze szczególnym uwzględnieniem wirtualizacji i zarządzania przestrzenią dyskową) i zarządzanie elementami dużej infrastruktury IT USA 2009 1 000+ USA 2005 500-1 000 Infovide-Matrix Dostawa usług doradczych i rozwiązań IT (rozwiązania na zamówienie) Polska 1991 500-1 000 ING Services Intel Hosting zasobów systemowych, usługi zdalnego zarządzania zasobami informatycznymi, usługi związane z bezpieczeństwem IT Rozwój nowych technologii oraz produktów, przeznaczonych na rynek serwerów; projektowanie, implementacja oraz walidacja sterowników grafiki trójwymiarowej dla układów graficznych; tworzenie i testowanie oprogramowania do kart sieciowych; departament zarządzania usługami sprzedaży internetowej Holandia 2003 500-1 000 USA 2002 1 000+ IT Kontrakt Outsourcing kadry IT Polska 2004 500-1 000 itworks Usługi ITO (w tym audyt obszaru IT) Polska 1980 200-500 Jcommerce Jeppesen LGBS Projektowanie, doradztwo oraz wdrażanie rozwiązań informatycznych z obszaru Information Management; usługi w zakresie outsourcingu specjalistów IT, realizacji projektów pod klucz oraz autorskich szkoleń BI Rozwój i testowanie aplikacji na urządzenia mobilne; produkty integrujące nawigację i informacje logistyczne Projekty informatyczne dla biznesu; usługi outsourcingowe, wdrożenia własnych produktów i rozwiązań partnerów, migracje istniejącego oprogramowania na nowe platformy Polska 2005 200-500 USA 1993 200-500 Polska 2004 500-1 000 Lufthansa Systems Digitalizacja map lotniczych i morskich; dedykowane rozwiązania IT Niemcy 1998 200-500 Luxoft Rozwiązania IT w zakresie handlu akcjami, instrumentami pochodnymi, obrotu na rynku dewizowym Rosja 2010 500-1 000 Mobica Usługi w zakresie oprogramowania (definicja, projekt, testowanie i wdrożenie), systemy wbudowane Wielka Brytania 2006 500-1 000 Motorola Solutions Rozwój oprogramowania dla sektora administracji, służb mundurowych i przedsiębiorstw USA 1998 1 000+ Nokia Networks Badania oraz testy nowych technologii telekomunikacyjnych Finlandia 2000 1 000+
10 Rynek usług IT w Polsce Usługi IT w Polsce liczba firm, zatrudnienie, lokalizacja Nazwa firmy Profil działalności Kraj pochodzenia Rok powstania Przedział zatrudnienia (tylko w usługach IT) PKP Informatyka Procter & Gamble Qumak REC Global Redknee Usługi informatyczne dedykowane firmom działającym na rynku transportowo-logistycznym Usługi IT na rzecz grupy (m.in. obsługa danych referencyjnych i cenowych) Systemy do zarządzania dużymi organizacjami, systemy transportowe, projektowanie i wdrożenia infrastruktury lotniskowej Usługi badawczo-rozwojowe w zakresie inżynierii oprogramowania dla nowych produktów; rozwiązania dla firm programistycznych Produkty wspierające działalność operatorów teleinformatycznych; programy zarządzające sposobem naliczania opłat, mierzeniem czasu rzeczywistych rozmów, wystawianiem faktur oraz systemami bilingowymi Polska 1960 500-1000 USA 2003 200-500 Polska 1985 500-1000 Polska 2007 200-500 Kanada 2013 200-500 Rinf Outsourcing i rekrutacja specjalistów IT Polska 2003 200-500 Sabre Tworzenie oprogramowania oraz dostarczanie wsparcia technicznego w sektorze turystyki USA 2001 1 000+ Samsung (Research & Development Center) Systemy specjalizujące się w integracji rozwiązań mobilnych i multimedialnych (w tym automatyzacja i monitorowanie procesów biznesowych, integracja danych i narzędzi analityki biznesowej) Korea Południowa 2000 500-1 000 Sii SMT Software Services Steria Analizy, testy i rozwój oprogramowania, zarządzanie infrastrukturą oraz integracja i utrzymanie systemów Outsourcing specjalistów, zespołów i projektów informatycznych (w tym rozwiązania dedykowane, rozwiązania mobilne, rozwiązania online, systemy GIS, testy i audyty bezpieczeństwa) Dostawa usług i rozwiązań IT, doradztwo, optymalizacja infrastruktury, aplikacji i procesów biznesowych Francja 2006 1 000+ Polska 2002 1 000+ Francja 2005 500-1 000 Sprint Dostawca systemów telekomunikacyjnych i integrator IT Polska 1988 200-500 Sygnity Doradztwo, integracja aplikacji, bezpieczeństwo danych, platformy systemowe, centra przetwarzania danych, systemy pamięci masowych i archiwizacji danych, testowanie oprogramowania, zarządzanie infrastrukturą Polska 1991 1 000+ Tieto Usługi w zakresie infrastruktury i konkretnych rozwiązań IT Indie 2008 500-1 000 Transition Technologies UBS Unit4 Wasko Produkcja i sprzedaż oprogramowania, optymalizacja procesów technologicznych, tworzenie rozwiązań w technologiach mobilnych, działalność badawczo-rozwojowa, outsourcing usług programistycznych, consulting usług programistycznych Analiza danych, rozwój oprogramowania, ocena analiza ryzyka w zakresie IT Producent oprogramowania biznesowego klasy ERP, HR, Business Intelligence Projektowanie i produkcja oprogramowania, realizacja kompleksowych usług w zakresie wdrażania, utrzymania i eksploatacji systemów informatycznych Polska 1991 500-1000 Szwajcaria 2007 500-1000 Holandia 2002 200-500 Polska 1988 500-1000 Źródło: opracowanie własne ABSL
Rynek usług IT w Polsce Usługi IT w Polsce liczba firm, zatrudnienie, lokalizacja 11
12 2 Wartość, struktury i perspektywy wzrostu rynku usług IT w Polsce Według analiz IDC wartość rynku usług IT w Polsce w 2013 roku sięgnęła poziomu 3,14 mld USD. Największą wartość rynku odnotowano w usługach projektowych (1,625 mld USD czyli ponad 50% wartości rynku usług IT), w tym przede wszystkim w integracji systemów. Usługi wsparcia wygenerowały 29,5%, z kolei usługi outsourcingowe 18,8% wartości rynku usług IT 3. W roku 2013 udział firm deklarujących wykorzystanie narzędzi IT do rozwiązania problemów biznesowych wzrósł do niemal 65%. Pomimo rozwoju outsourcingu procesy IT w większości polskich firm są nadal prowadzone wewnętrznie. Zdaniem największej grupy respondentów IDC decyduje o tym szybki czas reakcji na zdarzenie związany z ograniczoną formalizacją wewnętrznych procedur i większą elastycznością działań. Z drugiej strony główną zaletą korzystania z outsourcingu usług IT jest poprawa jakości usług przy jednoczesnej redukcji kosztów 4. Według IDC największym odbiorcą usług IT w 2013 roku był sektor finansowy (24,1% udziału w rynku), administracja (20,5%), media i komunikacja (ICT) (16,4%), a następnie sektor produkcyjny (14,3%). Struktura usług IT według rodzaju świadczonych usług staje się coraz bardziej dojrzała. 29% 19% 52% 3 Poland IT Services Market 2014 2018 Forecast and 2013 Analysis, IDC; IDC CEE Black Book Q3/2014. Rynek usług projektowych Rynek usług wsparcia Rynek usług outsourcingowych 4 Zupełnie nowy świat outsourcingu usług IT. KPMG IT Outsourcing Service Provider Performance & Satisfaction Study 2014/2015. Rycina 4 Struktura rynku usług IT (według wartości) Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie danych IDC Rozdział sporządzono na podstawie danych IDC zawartych w publikacji Poland IT Services Market 2014-2018 Forecast and 2013 Analysis. Więcej informacji: http://idcpoland.pl/eng/
Rynek usług IT w Polsce Wartość, struktury i perspektywy wzrostu rynku usług IT w Polsce 13 Spada w niej udział podstawowych usług (instalacja infrastruktury i wsparcie techniczne), a rośnie udział usług outsourcingowych. W 2013 roku najwięcej usług (według ich wartości) było świadczonych w obszarze integracji systemów (24,8%), a wszystkie rodzaje outsourcingu skupiły 18,8% wartości usług IT. Według danych IDC najbardziej dynamicznie rosły w latach 2012-2013: rozwój dedykowanych aplikacji (custom application development, wzrost o 8,1%), hosting infrastruktury (hosting infrastructure services, wzrost o 16,7%) i zarządzanie aplikacjami klienta 5 (hosted application management, wzrost o 20,8%). Perspektywy rozwoju sektora usług IT w Polsce IDC przewiduje umiarkowany rozwój rynku usług IT z uwagi na skłonność firm do ścisłej kontroli budżetów IT i korzystania z takich usług zewnętrznych, które są koniecznie z uwagi na regulacje i uwarunkowania rynkowe. Obok usprawnienia usług IT połączonego z poprawą ich elastyczności redukcja kosztów usług IT jest drugim najważniejszym celem biznesowym dla firm 6. Według IDC wydatki na usługi IT będą rosły w Polsce w średniorocznym tempie 4,6% (CAGR, 2013-2018), aby osiągnąć w roku 2018 poziom 3,941 mld USD. Jednymi z wyższych wskaźników wzrostu odznaczać się będą usługi outsourcingowe, których udział w rynku usług IT w latach 2013-2018 wzrośnie z 18,8% do 21,9% (Tab. 2). Najbardziej dynamiczny wzrost odnotują usługi z zakresu hostingu infrastruktury (hosting infrastructure services, 17,5% CAGR, 2013-2018) i zarządzania aplikacjami klienta (hosted application management, 17,6% CAGR, 2013-2018), do czego może się przyczynić szersze wykorzystanie rozwiązań w chmurze. 5 Zarządzanie poza centrum danych dostawcy, w dedykowanym klientowi środowisku lub w środowisku dzielonej infrastruktury. 6 Zupełnie nowy świat outsourcingu usług IT. KPMG IT Outsourcing Service Provider Performance & Satisfaction Study 2014/2015. Tabela 2 Perspektywy wzrostu rynku usług outsourcingowych IT (2013-2018) Segment CAGR (2013-2018) Wartość rynku (w mln USD) Udział w rynku usług IT 2013 2018 2013 2018 Zarządzanie aplikacjami (Application Management) 6,6% 74,26 102,18 2,4% 2,6% Outsourcing systemów IT (Information System Outsourcing) 0,0% 193,92 194,34 6,2% 4,9% Outsourcing sieci i desktopu (Network and Desktop Outsourcing) 0,5% 122,95 119,73 3,9% 3,0% Zarządzanie aplikacjami klienta (Hosted Application Management) 17,6% 26,53 59,58 0,8% 1,5% Hosting Infrastruktury (Hosting Infrastructure Services) 17,5% 173,40 388,86 5,5% 9,9% Suma 591,06 864,69 18,8% 21,9% Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie danych IDC
14 3 Charakterystyka działalności firm świadczących usługi IT Rynek usług IT dla klientów biznesowych i instytucjonalnych cechuje się dużą różnorodnością. Firmy świadczą szeroki wachlarz usług IT dla klientów wewnętrznych i zewnętrznych z wielu regionów świata. Zdecydowana większość podmiotów działa w co najmniej kilku obszarach tematycznych usług IT. W niniejszym rozdziale przedstawiono wybrane, istotne zdaniem autorów, aspekty działalności firm świadczących usługi IT w Polsce. 1% Na Rycinie 5 zaprezentowano strukturę zatrudnienia przedsiębiorstw w usługach IT, w podziale na branże ich firm macierzystych. Zestawienie oparto na odpowiedziach firm zatrudniających w usługach IT łącznie 38 000 osób. Największym udziałem w strukturze zatrudnienia analizowanych podmiotów charakteryzuje się sektor ICT (58%). W firmach zajmujących się usługami biznesowymi i profesjonalnymi pracuje 31% ogółu zatrudnionych w usługach IT, a w firmach z sektora finansowego 10%. Wśród klientów (zewnętrznych i wewnętrznych) badanych firm zajmujących się świadczeniem usług IT najczęściej znajdują się podmioty z sektora finansowego. Na rzecz przedsiębiorstw z tej branży pracuje 2/3 respondentów. Udział firm świadczących usługi IT dla wyszczególnionych branż jest większy w przypadku firm będących niezależnymi podmiotami (w porównaniu do firm będących częścią globalnych struktur). 31% 10% 58% Wyniki analizy wskazują, że udział firm świadczących usługi IT dla wyszczególnionych branż jest większy w przypadku firm zatrudniających co najmniej 100 osób (w porównaniu do firm w których pracuje mniej niż 100 osób). Technologie i telekomunikacja (sektor ICT) Usługi biznesowe i profesjonalne (w tym BPO) Usługi finansowe (bankowe, ubezpieczeniowe, inwestycyjne) Inne branże Rycina 5 Struktura zatrudnienia firm w usługach IT w podziale na branże podmiotów macierzystych Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie ankiety skierowanej do firm [N=61 firm zatrudniających 38 000 osób]
Rynek usług IT w Polsce Charakterystyka działalności firm świadczących usługi IT 15 Usługi finansowe (bankowe, ubezpieczeniowe, inwestycyjne) Technologie i telekomunikacja Usługi biznesowe i profesjonalne Usługi konsumenckie (w tym handel i dystrybucja) Produkcja towarów przemysłowych i konsumenckich Energia, usługi komunalne (media), surowce i półprodukty Sektor publiczny Ochrona zdrowia Inne branże 66% 65% 67% 64% 50% 81% 51% 41% 63% 41% 35% 48% 41% 35% 48% 36% 29% 44% 33% 26% 41% 31% 21% 44% 8% 9% 7% Udział firm świadczących usługi IT dla danej branży [%] Ogółem Firma jest częścią globalnych struktur Firma jest niezależnym podmiotem 0 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% Rycina 6 Struktura branżowa klientów (zewnętrznych i wewnętrznych) obsługiwanych przez firmy świadczące usługi IT w podziale na model organizacyjny firmy Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie ankiety skierowanej do firm [N=61 firm] Usługi finansowe (bankowe, ubezpieczeniowe, inwestycyjne) Technologie i telekomunikacja Usługi biznesowe i profesjonalne Usługi konsumenckie (w tym handel i dystrybucja) Produkcja towarów przemysłowych i konsumenckich Energia, usługi komunalne (media), surowce i półprodukty 66% 83% 42% 64% 71% 54% 51% 57% 42% 41% 54% 23% 41% 49% 31% 36% 40% 31% Udział firm świadczących usługi IT dla danej branży [%] 33% Sektor publiczny 40% 23% Ogółem 31% Ochrona zdrowia 37% Firma zatrudnia co najmniej 100 osób 23% 8% Firma zatrudnia <100 osób Inne branże 9% 8% 0 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% Rycina 7 Struktura branżowa klientów (zewnętrznych i wewnętrznych) obsługiwanych przez firmy świadczące usługi IT w podziale na przedziały zatrudnienia Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie ankiety skierowanej do firm [N=61 firm]
16 Rynek usług IT w Polsce Charakterystyka działalności firm świadczących usługi IT Udział firm świadczących usługi IT z wyszczególnionych kategorii [%] 0 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% Application Lifecycle Management Software development 82% Application Lifecycle Management Software maintenance 79% Application Lifecycle Management Application area: ERP, CRM, BI, EAI (etc.) 52% Application Lifecycle Management Technology origin: custom, vendor based 33% Enabling Services Project Management 59% Enabling Services Service Management 48% Enabling Services Business Analysts 43% Enabling Services Research & Development 36% Enabling Services Other Enabling Services 25% Infrastructure Management / Support Middleware / Databases 54% Infrastructure Management / Support Applications / Tools 52% Infrastructure Management / Support Network and Collaboration tools 48% Infrastructure Management / Support OS 48% Infrastructure Management / Support Data (Storage / Backup) 44% Infrastructure Management / Support Virtualization 39% Infrastructure Management / Support Hardware 36% User support / Service Desk 51% Information Security User Management 38% Information Security Audit / Compliance / Implementation 31% Automatization / Optimization of Service Delivery (cost, quality) 34% Request Fulfillment / process execution (BPO) 28% Inne kategorie usług IT, nie wymienione powyżej 34% 0 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% Rycina 8 Rodzaje usług IT świadczonych w badanych firmach Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie ankiety skierowanej do firm [N=61 firm]
Rynek usług IT w Polsce Charakterystyka działalności firm świadczących usługi IT 17 Udział firm świadczących usługi IT z wyszczególnionych kategorii [%] 0 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% Application Lifecycle Management Software development Application Lifecycle Management Software maintenance Application Lifecycle Management Application area: ERP, CRM, BI, EAI (etc.) Application Lifecycle Management Technology origin: custom, vendor based Enabling Services Project Management Enabling Services Service Management Enabling Services Business Analysts Enabling Services Research & Development Enabling Services Other Enabling Services Infrastructure Management / Support Middleware / Databases Infrastructure Management / Support Applications / Tools Infrastructure Management / Support Network and Collaboration tools Infrastructure Management / Support OS Infrastructure Management / Support Data (Storage / Backup) Infrastructure Management / Support Virtualization Infrastructure Management / Support Hardware User support / Service Desk Information Security User Management Information Security Audit / Compliance / Implementation 81% 84% 78% 80% 44% 64% 31% 36% 61% 56% 50% 44% 36% 52% 36% 20% 28% 25% 47% 64% 53% 52% 44% 52% 47% 48% 36% 56% 42% 36% 39% 32% 44% 60% 39% 36% 31% 32% Automatization / Optimization of Service Delivery (cost, quality) Request Fulfillment / process execution (BPO) 39% 28% 25% 32% Firmy zagraniczne Firmy polskie Inne kategorie usług IT, nie wymienione powyżej 22% 24% 0 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% Rycina 9 Zakres usług IT świadczonych w badanych firmach w podziale na firmy polskie oraz zagraniczne Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie ankiety skierowanej do firm [N=61 firm]
18 Rynek usług IT w Polsce Charakterystyka działalności firm świadczących usługi IT Szybki rozwój firm usługowych w Polsce raport Deloitte Technology Fast 50 Central Europe 2014 W pierwszej dwudziestce raportu Deloitte Technology Fast 50 Central Europe 2014 wśród firm z Europy Środkowo-Wschodniej znalazło się aż osiem przedsiębiorstw z Polski. Wśród 50 szybko rosnących firm nowych technologii ponad 1/3 firm stanowią przedsiębiorstwa z Polski. Wysoką dynamikę wzrostów wyraża się w tym, że polskie firmy odznaczają się większym niż średnia dla wszystkich 50 szybko rosnących firm w Europie Środkowo-Wschodniej wzrostem przychodów (738% w latach 2009-2013). Dodatkowo wśród dziesięciu wyróżnionych w Deloitte Technology Fast 50 Central Europe 2014 mniejszych przedsiębiorstw szybko rosnących (tzw. wschodzących gwiazd rising stars) znalazły się cztery firmy z Polski. ABSL IT Club Misją ABSL IT Club jest stworzenie środowiska przyjaznego dla innowacji, w którym różne firmy o odmiennej specyfice potrafią zjednoczyć się dzięki wizji stworzenia zróżnicowanego i stymulującego środowiska współpracy, które umożliwi branży IT w Polsce wspięcie się na wyższy poziom rozwoju. Wymiana poglądów w IT Club ma miejsce w trzech obszarach roboczych: Benchmarking, badania i analizy, Zarządzanie talentami oraz kontakt z uczelniami wyższymi, Public relations, prawo i lobbing. IT Club to zespół specjalistów IT działających na zasadzie non-profit, reprezentujących zarówno firmy z branży będące członkami ABSL jak i spoza organizacji. IT Club pozostaje również otwarty na dzielenie doświadczeń i współpracę z podmiotami z innych krajów europejskich.
Rynek usług IT w Polsce Charakterystyka działalności firm świadczących usługi IT 19
20 Rynek usług IT w Polsce Charakterystyka działalności firm świadczących usługi IT Zdecydowanie najwięcej miejsc pracy w badanych firmach (46%) zostało wygenerowanych w usługach związanych z zarządzaniem cyklem życia aplikacji (Application Lifecycle Management). Kolejnym z obszarów charakteryzujących się najwyższą liczbą pracowników jest zarządzanie infrastrukturą (Infrastructure Management) z 20% udziałem w strukturze zatrudnienia. Na trzecim miejscu znajdują się usługi wspomagające (Enabling Services), którymi zajmuje się 11% pracowników badanych firm. Globalny zasięg świadczonych usług charakteryzuje działalność aż 49% firm. Usługi świadczone dla wybranych krajów lub regionów świata są przedmiotem działalności 41% podmiotów. W przypadku 10% firm usługi skierowane są do odbiorców z jednego kraju. 49% 41% 11% 6% 11% 6% 46% 10% Globalny zasięg świadczonych usług Usługi świadczone dla wybranych krajów lub regionów świata Usługi świadczone na rzecz odbiorców z jednego kraju Application Lifecycle Management Infrastructure Management Enabling Services 20% User support / Service Desk Request Fulfillment / process execution Inne kategorie usług IT, nie wymienione powyżej Rycina 10 Struktura zatrudnienia w podziale na kategorie świadczonych usług IT Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie ankiety skierowanej do firm [N=44 firmy zatrudniające 15 740 osób] Rycina 11 Zasięg usług IT świadczonych przez firmy Źródło: opracowanie własne ABSL na podstawie ankiety skierowanej do firm [N=61 firm] Firmy działające w Polsce świadczą usługi IT na rzecz klientów zewnętrznych i wewnętrznych z wielu różnych części świata. Zdecydowana większość koncentruje się na obsłudze podmiotów działających w Europie Zachodniej (80%). Usługi dla polskich klientów biznesowych i instytucjonalnych realizuje 74% badanych przedsiębiorstw. Ponad połowa firm pracuje jeszcze na rzecz klientów z Ameryki Północnej i Europy Środkowo-Wschodniej (z wykluczeniem Polski). Analizując zasięg geograficzny działalności firm z polskim kapitałem należy zauważyć, że dominująca część z nich kieruje swoje usługi do klientów z Polski (88%). Większość pracuje również na rzecz podmiotów z Europy Zachodniej (64%). Udział klientów z Ameryki Północnej i Europy Środkowo- Wschodniej (z wykluczeniem Polski) wynosi po 40%.