Co zmienia się w tym względzie od 2011 roku? Pytanie Czy od 1 stycznia 2011 r. nie będzie możliwe refakturowanie usług medycznych czy edukacyjnych przez inne podmioty niż te, które usługi wykonują, a więc na podobnych zasadach, jak w przypadku czynności zastrzeżonych dla Poczty Polskiej? Odpowiedź Istotnie - od dnia 1 stycznia 2011 r. część usług zwolnionych, w przypadku których zwolnienie podatkowe ma charakter podmiotowo-przedmiotowy, nie będzie mogła być refakturowana ze zwolnieniem podatkowym. 1 / 5
Uzasadnienie Do końca 2010 r. od podatku zwolnione były niemal wszystkie usługi w zakresie ochrony zdrowia. Jak wynika z brzmienia załącznika nr 4 do ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u., wolne od podatku są - mieszczące się w grupowaniu 82 PKWiU - usługi w zakresie ochrony zdrowia, z wyłączeniem usług weterynaryjnych". Dotyczy to także refakturowania tych usług. W zakresie refakturowania pozostają one nadal usługami w zakresie ochrony zdrowia". Są one więc także zwolnione od podatku od towarów i usług, w przypadku ich refakturowania. Od 1 stycznia 2011 r. od podatku natomiast zwolnione będą: - usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawa towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane przez zakłady opieki zdrowotnej; - usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone przez lekarzy i lekarzy dentystów, pielęgniarki i położne, osoby wykonujące inne zawody medyczne, psychologów. 2 / 5
Zauważyć trzeba, że zwolnienia związane z ochroną zdrowia od 1 stycznia 2011 r. będą miały charakter przedmiotowo-podmiotowy (a nie jak dotychczas - przedmiotowy). Zwolnienie obejmować będzie bowiem określone świadczenia wykonywane albo przez zakłady opieki zdrowotnej (art. 43 ust. 1 pkt 18 u.p.t.u.) albo przez przedstawicieli określonych profesji medycznych (art. 43 ust. 1 pkt 19 u.p.t.u.). W sprawie C-401/05, VDP Dental Laboratory NV a Staatssecretaris van Financiën, ETS uznał, że zwolnienie w analizowanym artykule, podobnie jak większość zwolnień przewidzianych w dyrektywach VAT, ma charakter przedmiotowo-podmiotowy. Z tego względu oprócz przedmiotu transakcji istotny jest również status podmiotu świadczącego daną usługę. Tym samym przepis ten nie ma zastosowania do dostaw protez dentystycznych dokonywanych przez pośrednika, który nie jest dentystą lub technikiem dentystycznym, lecz który jedynie nabył te protezy od technika dentystycznego. Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że zwolnienia dla świadczeń związanych z ochroną zdrowia będą obejmować te świadczenia wykonywane przez: - zakłady opieki zdrowotnej; - osoby fizyczne, które wykonują zawody medyczne; - spółki osobowe, w ramach których większość wspólników to osoby wykonujące zawody medyczne; - wszystkie inne podmioty, o ile zatrudniają na umowę o pracę osoby wykonujące zawody medyczne. Z powyższego wynika, że podmiot - niebędący ZOZ-em, ani nie zatrudniający przedstawicieli zawodów medycznych - który będzie sprzedawał świadczenia medyczne, tylko refakturując świadczenia tego rodzaju wykonywane przez inny podmiot, nie będzie miał prawa do 3 / 5
zastosowania zwolnienia podatkowego. Całość swojego świadczenia będzie musiał sprzedawać ze stawką 23% VAT. Podobnie rzecz się będzie miała z wieloma usługami edukacyjnymi. Część ze zwolnień podatkowych dotyczących usług edukacji też ma charakter podmiotowo-przedmiotowy. Zgodnie z nowymi przepisami od podatku zwolnione będą: 1) usługi świadczone przez: a) jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, w zakresie kształcenia i wychowania, b) uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz jednostki badawczo-rozwojowe, w zakresie kształcenia na poziomie wyższym, - oraz dostawa towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane; 2) usługi prywatnego nauczania na poziomie przedszkolnym, podstawowym, gimnazjalnym, ponadgimnazjalnym i wyższym, świadczone przez nauczycieli; 3) usługi nauczania języków obcych oraz dostawa towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, świadczone przez podmioty inne niż wymienione niżej i wyżej; 4 / 5
4) usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego: a) prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, b) świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów o systemie oświaty - wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, c) finansowane w całości ze środków publicznych, - oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane. Usługi wymienione w punktach 1, 2 oraz częściowo 4 nie będą mogły być refakturowane ze zwolnieniem podatkowym. Usługi, o których mowa w punkcie 3, będą mogły być refakturowane ze zwolnieniem podatkowym (w ich przypadku bowiem nie ma zastrzeżenia podmiotowego). 5 / 5