- Dobre miejsca Czy czasem docierają do Ciebie komunikaty zachęcające do działania na rzecz najbliższego otoczenia? Wyjdź z domu!, Bądź aktywny!, Poznaj sąsiadów!, Działaj lokalnie! Idea poznania swoich sąsiadów i podjęcia sąsiedzkich działań jest ciekawa, ale może być trudna do wprowadzenia w życie dla osób, które do tej pory nie były aktywne w swoim sąsiedztwie. DOKĄD zatem wyjść i GDZIE poznać sąsiadów? - Sąsiadów najczęściej poznajemy na klatce schodowej, na spacerze z psem, na placu zabaw. Te krótkie spotkania to- dobry początek lokalnych znajomości, które często jednak kończą się na zwykłym dzień dobry. Dla tych, którzy szukają kontaktu z innymi sąsiadami, pierwszy krok odbywa się często w przestrzeni wirtualnej - na forach internetowych czy portalach społecznościowych. I coraz częściej udaje się nam takie kontakty nawiązać. Ale znów zadajemy sobie pytanie: co dalej? Gdzie w pobliżu jest miejsce, w którym możemy się spotkać i zrealizować własne pomysły? To pytanie towarzyszy każdemu, kto dopiero poznaje swoją okolicę na nowo. Takimi miejscami są właśnie miejsca aktywności lokalnej, tzw. MAL-e, czyli przestrzenie, które są otwarte na pomysły i potrzeby społeczności lokalnej. MAL-em może być, np. dom kultury albo lokalna klubokawiarnia, w której odbywają się bezpłatne warsztaty i spotkania. Publikacja ta przybliży Ci ideę działania miejsc aktywności lokalnej i zachęci do odwiedzenia któregoś z nich w najbliższym czasie. -
PO CO NAM MIEJSCE? Pomiędzy miejscem pracy, a naszym domem istnieje przestrzeń do odpoczynku spędzania czasu wolnego i budowania więzi z otoczeniem, czyli nasze tzw. trzecie miejsce 1. Pod tym pojęciem kryją się przestrzenie, gdzie czasem spontanicznie, a czasem dość regularnie i w nieformalnej atmosferze spotykamy się, chcąc spędzić czas z dala od obowiązków domowych i zawodowych. Trzecie miejsce to neutralna przestrzeń, dzięki której możemy zbudować więzi z ludźmi z naszego otoczenia. To w nim rodzą się nowe pomysły i utrwalają ważne w danym środowisku wartości. Trzecim miejscem może okazać się, np. lokalna kawiarnia, dom kultury lub biblioteka. Kawiarnia staje się dziś galerią sztuki i kinem, muzeum pracownią artystyczną i miejscem spotkań, a podwórko biblioteką i sceną teatralną2. Instytucje, prywatne inicjatywy i organizacje pozarządowe stają się bardziej elastyczne, otwarte na potrzeby lokalnej społeczności i coraz chętniej udostępniają swoją przestrzeń dla realizacji pomysłów mieszkanek i mieszkańców. Od 2014 roku Urząd m.st. Warszawy oferuje system wsparcia dla miejsc aktywności lokalnej, w ramach którego miejsca otwarte na mieszkańców, ich działania i potrzeby, uzyskują pomoc merytoryczną i inansową.
Zgodnie z ideą, która przyświeca miejscom aktywności lokalnej, a w szczególności - domom sąsiedzkim, są to nie tylko pomieszczenia, czy przestrzenie dla aktywnych mieszkańców, ale uzewnętrznienie pewnej ilozo ii działania. Instytucje, przedsiębiorstwa prywatne czy siedziby organizacji pozarządowych otwierają się, współpracując z lokalną społecznością MIEJSCA AKTYWNOŚCI LOKALNEJ Czy są to domy kultury, szkoły, a może kawiarnie? Każda z tych odpowiedzi jest poprawna, ponieważ miejsca aktywności lokalnej określają pewien styl pracy, a nie nowy rodzaj instytucji. MAL-e to miejsca otwarte na społeczność lokalną sprzyjające realizowaniu pomysłów mieszkańców (np. pokazów, spotkań, kiermaszów itp.), nawiązywaniu sąsiedzkich relacji oraz aktywnemu spędzaniu wolnego czasu w najbliższym otoczeniu. Miejsca te wspierają lokalne działania bezpłatnie. Miejsca aktywności lokalnej mogą być prowadzone przez: instytucje publiczne, np. biblioteki, domy kultury, szkoły, ośrodki pomocy społecznej; lokalne przedsiębiorstwa, np. klubokawiarnie, kawiarnie, sklepy, prywatne teatry; organizacje pozarządowe (NGO), np. udostępniając lokale przez nie wynajmowane; spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe oraz rady osiedli, np. kluby osiedlowe. Jako Urząd m.st. Warszawy staramy się tworzyć ogólnowarszawską sieć, która łączy wszystkie miejsca otwarte na mieszkańców i ułatwia znalezienie informacji o MAL-u w Twojej okolicy. Znajdziesz ją na stronie: www.inicjatywa.um.warszawa.pl/siecmal
To niezwykłe osiedle wzniesione zostało według planów jako tymczasowe osiedle mieszkaniowe dla pracowników Biura Odbudowy Stolicy w 1945 r. na okres 5 lat. Przetrwało jednak do dziś i stanowi wyjątkową ciekawostkę warszawskiego Śródmieścia. Działa tu partnerstwo Otwarty Jazdów. Jego głównym celem jest zachowanie Osiedla Jazdów w obecnym charakterze oraz dbanie o jego dziedzictwo historyczne, przyrodnicze i społeczne. Zgłaszając się do doświadczonych animatorów z Otwartego Jazdowa, możesz liczyć na pomoc w organizacji wydarzenia i skorzystać z przestrzeni jednego z domków lub terenu pomiędzy nimi. Znajdziesz tam też doświadczonych animatorów, którzy podpowiedzą Ci, jak skutecznie działać w mieście.
Praska Światoteka jest inicjatywą konsorcjum TU PRAGA WAW PL. Miejsce otwarte do realizacji działań społecznokulturalnych z mieszkańcami na Pradze Północ. Praską Światotekę tworzą ludzie, którzy poprzez działania, integrowanie i animowanie społeczności chcą pobudzać jej kreatywność do realizowania oddolnych inicjatyw. W tygodniu prowadzone są tu warsztaty, zajęcia artystyczne i edukacyjne, otwarte dla wszystkich grup wiekowych, internetowe Radiopraga.pl oraz portal o tematyce kulturalnospołecznej www.tupraga.waw.pl. Praska Światoteka zaopatrzona jest w rzutnik, ekran, krzesła i sprzęt multimedialny do rejestrowania spotkań. A w bardzo dużej kuchni można organizować spotkania kulinarne.
Siedziba Fundacji Jeden Muranów mieści się w uroczym bloku przy ul. Miłej. Już od 10 lat lokal ten jest miejscem spotkań, warsztatów i różnego rodzaju zajęć, z których mogą korzystać mieszkańcy. Fundacja stara się animować życie lokalne, przywracać pamięć o historii tego terenu i zachęcać wszystkich do działania w swojej okolicy. Najbardziej znani są z organizacji corocznego Pikniku Jeden Muranów. Zaglądając na Miłą, znajdziesz przyjaznych ludzi, którzy pomogą Ci w pisaniu wniosku do budżetu partycypacyjnego i doradzą, jak zrealizować inicjatywę lokalną. Jeśli szukasz miejsca do działania, to też jest dobre do tego miejsce. W siedzibie Fundacji znajdują się dwie sale, w których mogą odbywać się, m.in. zajęcia plastyczne, taneczne, komputerowe i wiele innych.
Domy sąsiedzkie działają po to, aby na co dzień spełniać funkcję miejsca aktywności lokalnej. Są to konkretne, ogólnodostępne przestrzenie, w których mieszkańcy mogą sami być gospodarzami lub współgospodarzami (razem z pracownikami instytucji/organizacji prowadzącej dom sąsiedzki). Ich głównym celem jest wspieranie pomysłów i działań mieszkanek i mieszkańców, dlatego Urząd m.st. Warszawy stara się zapewniać do tego lokal, wynagrodzenie koordynatorów i niezbędne materiały. W domu sąsiedzkim mieszkańcy mogą, m.in. rozwijać swoje zainteresowania (sąsiedzkie warsztaty i szkolenia), organizować spotkania lub po prostu razem spędzać czas. Dom sąsiedzki to nie tylko dostępny lokal, ale przede wszystkim społeczność ludzi związanych z tym miejscem i angażujących się w jego działania (np. poprzez samopomoc). Mieszkanki i mieszkańcy, którzy współtworzą program domu sąsiedzkiego mogą mieć także wpływ na regulamin, wygląd miejsca i jego wyposażenie oraz wybór koordynatora miejsca. Domy sąsiedzkie działają w oparciu o: ZASADĘ WZAJEMNOŚCI jeśli korzysta z zasobów lub działań domu sąsiedzkiego, daję mu w zamian coś od siebie np. sam/a prowadzę zajęcia, pomagam w organizacji miejsca, uzupełniam czasem np. materiały plastyczne czy zapas herbaty; WZAJEMNE ZAUFANIE koordynatora do mieszkańców, mieszkańców do koordynatora, mieszkańców do siebie nawzajem; OTWARTOŚĆ dom sąsiedzki jest otwarty dla wszystkich okolicznych mieszkańców; tolerancję i poszanowanie indywidualności każdego mieszkańca; TOLERANCJĘ i poszanowanie indywidualności.
GDZIE SĄ DOMY SĄSIEDZKIE W WARSZAWIE? 1 Centrum Społeczne Paca 40 (ul. Paca 40, Praga Południe) 2 3 pokoje z kuchnią (ul. Głębocka 84, Białołęka) 3 Mokotowskie Centrum Integracji Mieszkańców (ul. Woronicza 44a, Mokotów) 4 Akumulator (ul. Gotarda 16, Mokotów, a od 2017 roku na ul. Rzymowskiego 32, Mokotów) 5 Klub Osiedlowy SURMA (ul. Białobrzeska 17, Ochota) 6 Centrum Samopomocy Mieszkańców Sami Sobie (ul. Tarczyńska 11, Ochota) 7 Cafe Sąsiad (ul. Księcia Ziemowita 16, Targówek) 8 Piaskownica (ul. Piaskowa 7, Wola) 9 Klub Sąsiedzki przy Młynarskiej 35a (Wola) 10 Dom Sąsiedzki "Szmulowizna" (ul. Łochowska 31, Praga Północ) 11 MAL na Kłobuckiej (ul. Kłobucka 14, Ursynów; otwarcie w poł. 2017) 12 Samogłoska (ul. Samogłoska 9a, Bielany) 13 WCK Gibalskiego 10 (u. Gibalskiego 10, Wola) W domach sąsiedzkich każdy może realizować własne pomysły na działania. Oferują one mieszkańcom bezpłatną przestrzeń umożliwiającą realizację różnorodnych przedsięwzięć oraz, w miarę możliwości, sprzęt: rzutnik, lipchart, laptop. Możesz skorzystać w nich ze wsparcia organizacyjnego, a często animacyjnego, co pozwala na stworzenie różnorodnej oferty dla dzieci, młodzieży, dorosłych i seniorów. Co się może dziać w domu sąsiedzkim? Oferta domów sąsiedzkich w dużej mierze opiera się na sąsiedzkim potencjalne i organizacji tam działającej. Z jednej strony jest odpowiedzią na potrzeby mieszkanek i mieszkańców. Z drugiej zaś, jest tworzona przez nich samych i bazuje na lokalnych zasobach.
12 2 7 8 9 5 10 13 1 6 4 3 11
WSPARCIE DLA TWOICH POMYSŁÓW Sieć miejsc aktywności lokalnej Powstała po to, aby pokazać mieszkankom i mieszkańcom, jak wiele jest miejsc, z pomocą których mogą zrealizować swoje działania. MAL-e należące do sieci mogą liczyć na pomoc merytoryczną, a w niektórych przypadkach inansową ze środków m.st. Warszawy. Informacje o samej sieci i o tym jak do niej dołączyć znajdziesz na stronie: www.inicjatywa.um.warszawa.pl/siecmal Kontakt: mal@um.warszawa.pl Spółdzielnia Kultury To internetowa przestrzeń, w której instytucje, organizacje, grupy nieformalne i wszyscy chętni, nieodpłatnie dzielą się swoimi zasobami przestrzenią, sprzętem, produktami kultury. Na stronie: www.spoldzielniakultury.waw.pl znajdują się zasoby, które można pożyczać nieodpłatnie na organizację działań lokalnych / kulturalnych / społecznych niekomercyjnych i otwartych dla mieszkańców Warszawy.
Warszawa Lokalnie Warszawa Lokalnie rozwija działania w Warszawie, dzięki czemu BEZPŁATNIE skorzystać m.in. z: lokalne możesz Wiedza Skorzystaj z doświadczenia innych osób działających w Warszawie. Dowiedz się, w jaki sposób możesz współpracować z Urzędem m.st. Warszawy i poznaj dobre praktyki, które zostały opisane w następujących publikacjach: Niezbędnik aktywnych mieszkańców Działaj w swojej okolicy! Inicjatywa lokalna w Warszawie - krok po kroku Legalni sąsiedzi. Czyli o czym warto pamiętać organizując wydarzenie sąsiedzkie w przestrzeni publicznej Wszystkie publikacje dostępne są na stronie: www.inicjatywa.um.warszawa.pl/publikacje oraz w siedzibie Centrum Komunikacji Społecznej Urzędu m.st. Warszawy (ul. Senatorska 27).
Gdy planujesz wydarzenie lokalne lub chcesz zrealizować swój pomysł służący lokalnej społeczności, możesz skorzystać z inicjatywy lokalnej lub budżetu partycypacyjnego. INICJATYWA LOKALNA: Jeżeli wraz z sąsiadami macie pomysł na konkretny, ważny dla Was i dla Waszej społeczności projekt możecie złożyć wniosek do urzędu, aby wspólnie z nim ten pomysł zrealizować. W ramach inicjatywy lokalnej mieszkanki i mieszkańcy Warszawy zrealizowali wspólnie z urzędem wiele projektów, m.in. ogródki społecznościowe, odnawianie podwórek lub pikniki sąsiedzkie. Więcej informacji o inicjatywie lokalnej znajdziesz na stronie: www.inicjatywa.um.warszawa.pl/lokalna BUDŻET PARTYCYPACYJNY: Budżet partycypacyjny to proces, w trakcie którego mieszkanki i mieszkańcy decydują, na co powinny zostać przeznaczone publiczne pieniądze. Swoją decyzję podejmują, zgłaszając projekty, dyskutując o nich i wybierając te, które chcieliby, żeby były zrealizowane. W Warszawie dzięki projektom, które wygrały głosowanie, można było wprowadzić wiele udogodnień od remontów nawierzchni jezdni po stworzenie nowych placów zabaw. Niektóre biblioteki publiczne udało się zaopatrzyć w nowe książki, s inansowano pracę instruktorów różnorodnych zajęć, zbudowano domki dla ptaków i owadów. www.twojbudzet.um.warszawa.pl