SPRAWOZDANIE z wizytacji Oddziału Zewnętrznego Aresztu Śledczego Warszawa Służewiec w Grodzisku Mazowieckim przeprowadzonej w dniach 22 i 24 września 2009r. przez SSR (del) Agnieszkę Komorowicz Poprzednia wizytacja miała miejsce we wrześniu 2008r. wyniki jej dały podstawę do sformułowania pozytywnej oceny pracy wizytowanej jednostki. Sformułowano jednak zalecenia powizytacyjne w zakresie konieczności podejmowania dalszych prac remontowych pawilonu mieszkalnego w celu wyrównania warunków mieszkalnych osadzonych z panującymi w pawilonach Aresztu Śledczego Warszawa Służewiec. W tym przedmiocie zalecenia powizytacyjne są w trakcie realizacji, przeprowadzono, bowiem remont klatki schodowej w pawilonie mieszkalnym oraz korytarza łączącego pawilon z wyjściem od strony pola spacerowego. Wykonano również projekt i położono nową instalację elektryczną w łaźni. W dalszym ciągu jednak widoczne są potrzeby remontowania piętro budynku mieszkalnego, jak i pomieszczeń łaźni oraz dachu nad częścią budynku, w której znajduje się radiowęzeł. Od poprzedniej wizytacji jednostka nie zmieniła swego przeznaczenia, jest to zakład karny typu półotwartego dla skazanych mężczyzn, dorosłych, odbywających karę po raz pierwszy. Osadzeni posiadają grupy P-2/p w liczbie 41, P-2/z w liczbie 40. Pojemność jednostki wynosi 72 miejsca. W czasie wizytacji w jednostce przebywało 81 skazanych, a od 1 października 2008r. do 31 sierpnia 2009r. ogółem 208. Obsada kadrowa funkcjonariuszy Służby Więziennej nie uległa zmianie, w dalszym ciągu zatrudnionych jest dwóch funkcjonariuszy. W Oddziale Zewnętrznym realizowane są wszystkie zadania związane z odbywaniem kary pozbawienia wolności, z wyłączeniem przyjęć i zwolnień. Zadanie te, pozostają w zakresie Działu Ewidencji Aresztu Śledczego Warszawa Służewiec, dlatego też w Oddziale znajduje się tylko część B akt
osobowych osób osadzonych, z których wybrano losowo i przeanalizowano kilka - bez zastrzeżeń. Warunki zakwaterowania są w zasadzie dobre. Część cel jest już wyremontowana, większość jednak oczekuje na dostosowanie ich standardem, zwłaszcza w wyodrębnieniu i wyposażenia kącików sanitarnych, do tych, w jakim stanie są cele w pawilonach Aresztu Śledczego Warszawa Służewiec. W nowo wyremontowanych celach w kącikach sanitarnych nie zostało wymienione wyposażenie, jak i pozostałe wyposażenie cel dotyczy to także wszystkich łóżek czy szafek. W pawilonie mieszkalnym jest 14 cel w tym 4-3 osobowe, 4-9 osobowe, 3-5 osobowe, 2-8 osobowa, 1-2 osobowa. Dla niepalących są 4 cele - 18 skazanych. W porze dziennej cele są otwarte tj. od 7-19, natomiast w porze nocnej są zamykane. Widzenia, jak poprzednio odbywają się w środy, soboty i niedziele w wyremontowanej sali widzeń, w której znajduje się również kącik dla dzieci. Planowane są prace remontowe dotyczące wymiana dachu, szczególnie nad radiowęzłem, gdzie widoczne są już zacieki na suficie, remont cel, jak i należy rozważyć podjęcie prac remontowych pomieszczeń łaźni. Opiekę medyczną zapewnia jeden lekarz zatrudniony na 0, 2 etatu i 1 pielęgniarka zatrudniona na 0,4 etatu. W razie potrzeby Oddział korzysta z pomocy medycznej Aresztu Śledczego Warszawa Służewiec. Skazani w dalszym ciągu są zatrudniani poza terenem Oddziału odpłatnie, jak i nieodpłatnie. W czasie wizytacji 33 skazanych było zatrudnionych na zewnątrz, 10 osób oczekiwało na zatrudnienie. Zatrudnienie ma miejsce w grupach Budokrusz 1 i 2" - 8 skazanych, Wzorek 1 i 2" - 13. Nieodpłatnie zatrudnionych jest 12 skazanych w grupach w Domu Pomocy Społecznej Izdebno Kościelne - 3, Domu Rehabilitacyjne - Opiekuńczym w Milanówku - 3, w Muzeum w Stawisku - 2 oraz w Urzędzie Miasta, gdzie zajmują się sprzątaniem nielegalnych wysypisk śmieci na terenie gminy - 4 skazanych. Na terenie Oddziału zatrudnionych było 21 skazanych pracujących w kuchni -10, przy
sprzątaniu - 3 5 w grupie remontowej - 3, radiowęźle i bibliotece -1, pomoc magazyniera 2, przy sprzątaniu terenu przyległego do wizytowanej jednostki - 2. Ogółem zatrudniono 54 osoby w tym 38 odpłatnie i 16 nieodpłatnie. Zaznaczyć należy, że od poprzedniej wizytacji zmalała liczba osób zatrudnionych odpłatnie i wzrosła liczba skazanych zatrudnionych nieodpłatnie. Do 31.07.2008r. w Gimnazjum nr 3 zatrudnionych było 4 skazanych. Do zatrudnienia przygotowywanych jest 14 osób. Zatrudnianie skazanych jest niewątpliwie ważnym i wymagającym kontynuowania w dotychczasowym zakresie czynnikiem wychowawczym. Skazani korzystali z różnego rodzaju zajęć wychowawczych, jak i kulturalno oświatowych, również w ramach przyznawanych im nagród. W związku, z czym w okresie od 1 października 2008r, do 31 sierpnia 2009r., udzielono; - z art. 138 1 pkt 7 kkw - 119 wyjść dla 19 skazanych; - z art. 138 1 pkt 8 kkw. - 75 wyjść dla 16 skazanych; - z art. 91 7 kkw - 6 wyjść dla 6 skazanych; - z art. 141 a 1 kkw - 4 dla 4 skazanych; - z art. 91 3 kkw. - 256 wyjść dla 19 skazanych - w ramach uczestnictwa w terapii w Przychodni Uzależnień w Grodzisku Mazowieckim, 2 skazanych uczestniczyło w pielgrzymce do Częstochowy, - - z art. 91 4 kkw. - 548 wyjść dla 65 skazanych w ramach zajęć kulturalno - oświatowymi, udziału w akcjach społecznych oraz zajęć sportowych. Skazani ponadto mieli możliwość uczestniczenia w różnego rodzaju programach i kursach: psychokorekcyjnym dla kierowców zatrzymanych za prowadzenie pojazdów pod wpływem nietrzeźwości lufo w stanie po użyciu alkoholu, uczestniczyło 17 skazanych, program dotyczący relaksacji dźwiękiem gongu i mis tybetańskich - uczestniczyło 14 skazanych. Od stycznia 2008r. realizowany jest w dalszym ciągu program readaptacji
społecznej dla absolwentów oddziałów terapeutycznych uzależnionych od alkoholu w zakresie profilaktyki uzależnień i promocji zdrowego stylu życia - uczestniczy w nim 17 skazanych. Kolejno prowadzone są obecnie Lekcje przestrogi" w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu i agresji dla 15 skazanych. Przeprowadzono także program aktywizacji zawodowej Krok do wolności" dla 17 skazanych, program integracji skazanych z rodzinami, korzystało 20 skazanych, kurs pierwszej pomocy dla 10 skazanych, kurs komputerowy- 10 skazanych, kurs języka angielskiego, dwie edycje dla 9 i 11 skazanych oraz kurs kucharza małej gastronomii - 12 skazanych. Ponadto organizowane są w każdy czwartek mitingi AA, w każdy wtorek spotkania Bractwa więziennego", co najmniej raz w miesiącu Biuro Porad Obywatelskich. W zależności od potrzeb organizowane są też spotkania z przedstawicielami Fundacji Sławek" i Patronatu". Skazani korzystają też z Biblioteki Miejskiej poprzez wypożyczanie książek w ramach uzupełnienia księgozbioru Oddziału Zewnętrznego, jak i z terapii w Poradni Uzależnień w Grodzisku Mazowieckim. Skazany mogli także korzystać ze spotkań organizowanych przez Klinikę art. 42 kkw. W dalszym ciągu na terenie jednostki znajduje się kaplica obrządku rzymsko-katolickiego, w której w pierwszą i w trzecią niedzielę miesiąca odbywają się msze. W wizytowanym okresie nie miały miejsca wypadki nadzwyczajne. W rozmowie z osadzonymi obecnymi w pawilonie mieszkalnym uznać należy, że atmosfera w Oddziale nie budzi wątpliwości, osadzeni nie zgłaszali uwag, co do pracy administracji. Tylko jeden z osadzonych miał pytanie dotyczące możliwości skorzystania z przerwy w odbywaniu kary, uzyskał stosowne informacje w tym przedmiocie. Z uwagi na powyższe pracę, jak i funkcjonowanie Oddziału Zewnętrznego w Grodzisku Mazowieckim należy ocenić pozytywnie. Na uwagę zasługuje zaangażowanie kierownictwa, jak i wychowawców w prawidłowe funkcjonowanie wizytowanej jednostki.
Niemniej jednak w dalszym ciągu zachodzi konieczność sformułowania zaleceń powizytacyjnych w zakresie kontynuowania oraz podejmowania dalszych niezbędnych prac remontowych pawilonu mieszkalnego, jak i wymiany wyposażenia cel w kierunku wyrównania warunków mieszkalnych osadzonych z panującymi w pawilonach Aresztu Śledczego Warszawa Służewiec. Warszawa 20 października 2009r.