Oczekiwania pracodawców w zakresie wiedzy, kompetencji i umiejętności studentów - wybrane wyniki badania bezpośredniego Tomasz Dorożyński Wojciech Urbaniak Katedra Wymiany Międzynarodowej Uniwersytet Łódzki Konferencja organizowana w ramach projektu Utworzenie nowych interdyscyplinarnych programów kształcenia w zakresie ekonomii ochrony środowiska (w języku polskim i angielskim) w Uniwersytecie Łódzkim współfinansowany ze środków funduszy norweskich i funduszy EOG, pochodzących z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii oraz środków krajowych w ramach Funduszu Stypendialnego i Szkoleniowego. Nr umowy: FSS/2014/HEI/W/0124/U/0014
1. Badanie bezpośrednie z wykorzystaniem kwestionariusza ankietowego; 2. I połowa 2015 roku; 3. Celem badania było poznanie opinii pracodawców na temat wiedzy, kompetencji i umiejętności, w które powinien być wyposażony absolwent wyższej uczelni w odniesieniu do tworzonych w ramach projektu programów kształcenia. 2
1. Kwotowy dobór próby; 2. Respondenci: głównie pracownicy szczebla kierowniczego właściciele firm, prezesi, dyrektorzy i ich zastępcy oraz w mniejszym stopniu średniego kierownicy, pełnomocnicy; 3. Obszar badania: województwo łódzkie 4. W skład próby badawczej weszło 200 podmiotów, w tym: - 194 przedsiębiorstwa; - 6 podmiotów prawnych niebędących przedsiębiorstwami. 3
Liczba badanych podmiotów Wielkość zatrudnienia Przedsiębiorstwa zatrudniające: bezwzględna w % do 9 osób 115 57,5 10 49 osób 46 23,0 50 249 osób 26 13,0 250 i więcej osób 6 3,0 Brak 1 0,5 Inne podmioty prawne 6 3,0 Razem 200 100,0 4
Lokalizacja Przedsiębiorstwa: Liczba badanych podmiotów bezwzględna w % Łódź 128 66,0 Łódzki Obszar Metropolitalny (wraz z Łodzią) pozostała część województwa łódzkiego 165 85,1 29 14,9 razem 194 100,0 Inne podmioty prawne 6 Razem 200 5
L.p. Nazwa Średnia Odchylenie standardowe Średni błąd względny Mediana Moda 1. Umiejętności podstawowe 4,257 0,794 0,187 4 5 2. Przedsiębiorczość 4,326 0,820 0,190 4 5 3. Umiejętności analityczne 4,049 0,975 0,241 4 4 4. Przeciętnie 4,210 0,863 0,206 4 5 Respondenci mieli do wyboru następujące warianty : zdecydowanie tak (5), tak (4), ani tak ani nie(3), nie (2), zdecydowanie nie (1) 6
L.p. Nazwa Średnia odpowiedz i Odchylenie standardowe Średni błąd względny Mediana Moda 1. Poprawne 4,416 0,775 0,175 5 5 posługiwanie się językiem polskim 2. Praca w grupie 4,237 0,818 0,193 4 5 3. Kierowanie zespołami 4,056 0,864 0,213 4 4 ludzkimi 4. Dyskutowanie i 4,298 0,765 0,178 4 4 argumentowanie w sposób zrozumiały 5. Znajomość i 4,278 0,746 0,174 4 5 umiejętność wykorzystania technik negocjacyjnych 6. Przeciętnie 4,257 0,794 0,187 4 5 7
L.p. Nazwa Średnia 1. Podejmowanie decyzji w warunkach ryzyka Odchylenie standardowe Średni błąd względny Mediana 4,146 0,815 0,197 4 4 Moda 2. Kreatywność, umiejętność znajdywania twórczych rozwiązań dla zróżnicowanych problemów 4,589 0,695 0,151 4 5 3. Radzenie sobie ze 4,267 0,914 0,214 4 5 stresem 4. Wytrwałość i 4,376 0,750 0,171 4 5 samodyscyplina w doprowadzaniu długoterminowych działań do końca 5. Umiejętność pracy pod 4,254 0,924 0,217 4 5 presją czasu 6. Przeciętnie 4,326 0,820 0,190 4 5 8
L.p. Nazwa Średnia Odchylenie standardowe Średni błąd względny Mediana Moda 1. Opracowywanie analiz i tworzenie z nich syntez 3,721 1,078 0,290 4 4 2. Przeprowadzanie analizy 3,490 1,093 0,313 4 4 SWOT 3. Wyciąganie wniosków 4,188 0,881 0,210 4 4 4. Posługiwanie się danymi liczbowymi i statystycznymi 5. Wykorzystywanie Internetu 6. Umiejętność prezentacji (np. opracowywanych rozwiązań projektu) 3,913 1,056 0,270 4 4 4,431 0,927 0,209 5 5 4,056 1,001 0,247 4 4 7. Posługiwanie się 4,543 0,792 0,174 5 5 językami obcymi w analizach i prezentacjach 8. Przeciętnie 4,049 0,975 0,241 4 4 9
L. p. Wyszczególnienie Średnia 1. Podstawowe wiadomości z ekonomii Odchylenie standardowe Średni błąd względny Mediana 4,056 0,908 0,224 4 4 Moda 2. Innowacje ekologiczne 4,030 1,007 0,25 4 4 3. Podstawy etyki 3,985 0,977 0,245 4 4 4. Ekonomia odnawialnych 3,863 0,988 0,256 4 4 źródeł energii 5. Podstawy ekologii 3,848 1,036 0,269 4 4 6. Polityka ochrony środowiska 3,783 0,928 0,245 4 4 7. Ekonomiczne aspekty ekologii 3,772 0,953 0,252 4 4 8. Pisanie biznes planów 3,758 1,163 0,309 4 4 9. Podstawy prawa gospodarczego 10. Analiza finansowa przedsiębiorstw 3,753 0,915 0,244 4 4 3,747 1,011 0,27 4 4 10
L.p. Nazwa dziedziny Średnia Odchylenie standardowe Średni błąd względny Mediana 1. Podstawowe wiadomości z ekonomii 4,005 1,003 0,250 4 4 2. Rachunkowość 3,980 0,987 0,248 4 4 3. Analiza finansowa przedsiębiorstw 3,954 0,991 0,251 4 4 4. Podstawy etyki 3,938 0,980 0,249 4 4 Optymalizacja źródeł finansowania inwestycji wg następujących kryteriów: 5. koszty finansowania 3,933 0,903 0,230 4 4 6. finanse krajowe 3,923 0,908 0,231 4 4 zagraniczne (waluta transakcji) 7. ryzyka 3,918 0,978 0,250 4 4 8. Przeprowadzanie analiz rynków krajowych 3,877 0,950 0,245 4 4 Moda 9. Mechanizmy funkcjonowania strefy euro, koszty i korzyści przystąpienia Polski z punktu widzenia przedsiębiorstwa 3,872 1,050 0,271 4 4 10. Wykorzystanie walutowych transakcji terminowych do redukcji ryzyka kursowego 3,836 0,955 0,249 4 4 11
Dla niemal wszystkich dziedzin średnie wyniosły powyżej 3,0, co oznacza przy przyjętej skali, przewagę pozytywnych i uzasadnia potrzebę kształcenia w obszarach zaproponowanych w projekcie, choć w niejednakowym stopniu. Respondenci (pracodawcy) podkreślali duże znaczenie poprawnego posługiwania się językiem polskim i językami obcymi. Zdecydowanie słabiej ocenili potrzebę nabycia przez studentów umiejętności analitycznych, choć w tej grupie były najbardziej zróżnicowane. Jeżeli chodzi o wiedzę, którą przede wszystkim powinien nabyć absolwent kierunku Ekonomia Ekobiznes i specjalności Inwestycje i finanse międzynarodowe to respondenci kładli największy nacisk na ogólną wiedzę z ekonomii, choć także wysoko ocenili potrzebę posiadania wiedzy specjalistycznej. Zdobyta wiedza i umiejętności podczas studiów powinny być rozwijane głównie poprzez praktyki i staże zawodowe. Jedną z docenianych przez pracodawców form zdobywania doświadczenia praktycznego przez studentów jest wykonywanie różnego rodzaju projektów związanych z realną gospodarką. 12