INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE LEKARZ DENTYSTA KOD 226101 ZAKRES TEMATYCZNY INFORMACJI: I. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY II. SYTUACJA NA RYNKU PRACY MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH III. ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW BADANIA PRACODAWCÓW I ANALIZA INTERNETOWYCH OFERT PRACY IV. PROGNOZY RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW V. KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE VI. INFORMACJE DODATKOWE VII. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku LEKARZ DENTYSTA Strona 1
I. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY Lekarz dentysta (225101) to jeden z 2443 zawodów ujętych w obowiązującej od 1 stycznia 2015 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (DZ.U. z 2014 r. poz. 1145). W poprzedniej wersji klasyfikacji obowiązującej w okresie od 01 lipca 2010 r. do 31 grudnia 2014 r. zawód lekarz dentysta mieścił się w grupie zawodów pozostali lekarze dentyści ( kod 223290). Lekarz dentysta odbywa staż podyplomowy przyznający ograniczone prawo do wykonywania zawodu, w zakresie stomatologii zachowawczej, chirurgii stomatologicznej, stomatologii dziecięcej i protetyki stomatologicznej; podejmuje leczenie pacjentów pod kierunkiem i nadzorem oraz opieką koordynatora stażu; zalicza sprawdziany i kolokwium z zakresu stażu w wybranej dziedzinie: zdaje Lekarsko-Dentystyczny Egzamin Państwowy; zalicza staż podyplomowy. Zadania zawodowe: dokonanie wyboru stażu podyplomowego; zapoznanie się z obowiązkami i uprawnieniami wynikającymi z obowiązującej ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz przepisami regulującymi odbywanie stażu i ramowym programem stażu podyplomowego lekarza dentysty; ustalenie z koordynatorem indywidualnego harmonogramu realizacji stażu na podstawie ramowego programu; realizowanie staży cząstkowych oraz udział w szkoleniach; zapoznawanie się z organizacją pracy w przychodni lub gabinecie dentystycznym; wykonywanie zabiegów diagnostycznych i leczniczych pod kierunkiem koordynatora stażu; wykonywanie, wspólnie z koordynatorem stażu, zabiegów operacyjnych oraz metod diagnozowania albo leczenia stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta; po akceptacji koordynatora stażu wystawianie recept, opinii i orzeczeń lekarskich oraz skierowań do lekarzy dentystów specjalistów; udzielanie pomocy dentystycznej w nagłych przypadkach; zapoznawanie się z przepisami z zakresu orzecznictwa lekarskiego; odbywanie dyżurów medycznych; prowadzenie karty stażu; odbywanie sprawdzianów i kolokwium z zakresu stażu w wybranej dziedzinie: stomatologii zachowawczej, stomatologii dziecięcej, chirurgii stomatologicznej, protetyki stomatologicznej, periodontologii i ortodoncji; złożenie Lekarsko-Dentystycznego Egzaminu Państwowego przyznającego ograniczone prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty na okres nie dłuższy niż 5 lat. 1. 1 Wortal Publicznych Służb Zatrudnienia http://psz.praca.gov.pl/rynek-pracy/bazy-danych/klasyfikacja-zawodow-i-specjalnosci/wyszukiwarka-opisow-zawodow LEKARZ DENTYSTA Strona 2
Profil kompetencyjny 2 dla grupy specjaliści do spraw zdrowia - kod 22 3 Kompetencje to cechy osoby, które przejawiają się w działaniach prowadzących do wykonywania zadań zawodowych na wymaganym poziomie oraz w zachowaniach przekładających się na konkretne efekty, dzięki czemu są obserwowalne, podlegają rozwojowi poprzez szkolenia oraz nabyte doświadczenia w realizacji określonych zadań. Dla grupy specjaliści do spraw zdrowia wyróżniono cztery kluczowe kompetencje: 1. Sprawność motoryczna - Wykonywanie złożonych ruchów dokładnie, szybko i w zmiennych warunkach, w celu realizacji zadań. Na sprawność motoryczną wpływają: zdolności kondycyjne (siła, szybkość, moc, wytrzymałość, gibkość) oraz koordynacyjne (dostosowanie ruchu, różnicowanie ruchu, zdolności: utrzymywania równowagi, szybkiej reakcji, orientacja, sprzężenia ruchów, rytmizacji). 2. Sumienność w dążeniu do rezultatów - wysoka efektywność realizacji zadań w ściśle określonym terminie i z należytą starannością, uwzględniającą własne kompetencje i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez utrzymywanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności. 3. Otwartość na innych - Pozytywne nastawienie i traktowanie innych oraz okazywanie chęci ich zrozumienia. 4. Gotowość - do podnoszenia kwalifikacji - Otwartość na wiedzę i na zadania umożliwiające jej zdobycie. Wykorzystywanie napotkanych problemów jako okazji do rozwoju. Chęć eksperymentowania i podejmowania nowych zadań. Staranna analiza sukcesów i porażek oraz traktowanie tych drugich jako cennej lekcji. II. SYTUACJA NA RYNKU PRACY MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W 2016 roku w ewidencji powiatowych urzędów pracy w województwie kujawsko-pomorskim odnotowano 11 nowych rejestracji w zawodzie lekarz dentysta. W grupie bezrobotnych z tym zawodem 3 stanowiły osoby w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. W 2016 roku do powiatowych urzędów pracy nie zgłoszono wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej w zawodzie lekarz dentysta. 2 3 NBK Narzędzie do badania kompetencji. Podręcznik dla doradców zawodowych Warszawa, 2014 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7.08.2014r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz.U. 2014 poz. 1145). LEKARZ DENTYSTA Strona 3
BEZROBOTNI I ZGŁOSZONE WOLNE MIEJSCA PRACY LUB AKTYWIZACJI ZAWODOWEJW ZAWODZIE LEKARZ DENTYSTA Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej ogółem Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu 2016 11 2 3 0 0 0 2015 15 2 0 0 0 0 2014 8 0 0 0 1 0 2013 4 1 0 0 0 0 2012 5 3 0 0 0 0 Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych za lata 2012-2016 4 Większa liczba nowych rejestracji bezrobotnych niż zgłoszonych wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej spowodowała, że w latach 2012-2014 zawód lekarz dentysta był zawodem nadwyżkowym, tzn. takim, na który na rynku pracy istniało mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie 5. Od 2015 r. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (obecnie Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) zmieniło metodologię prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Według nowej metodologii zamiast wskaźnika intensywności nadwyżki/deficytu zawodów dokonuje się wyboru zawodów deficytowych i nadwyżkowych na podstawie trzech wskaźników: wskaźnika dostępności ofert pracy, wskaźnika długotrwałego bezrobocia oraz wskaźnika płynności bezrobotnych 6. Wprowadzona zmiana 4 Informacja przygotowana na podstawie Załącznika Nr3 do Sprawozdania o rynku pracy MRPiPS- Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności dane za 2015r. Raporty z lat 2010-2014 znajdują się na stronie WUP Toruń http://podlupa.wup.torun.pl/ 5 6 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonywano na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym0 okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedzia6le od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. Wskaźnik dostępności ofert pracy: iloraz średniomiesięcznej liczby bezrobotnych danej grupie zawodów, w badanym okresie i średniomiesięcznej liczby wolnych miejsc pracy dostępnych w PUP i Internecie w danej grupie zawodów w badanym okresie. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia: iloraz liczby długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu. Wskaźnik płynności bezrobotnych: iloraz odpływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i napływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie. LEKARZ DENTYSTA Strona 4
spowodowała, że sytuacja znacznej części zawodów pozostaje nieokreślona nie przynależy do żadnej z grup. W I i II półroczu 2016 roku oraz w 2015r. w województwie kujawsko-pomorskim grupa elementarna lekarze dentyści nie miała określonego statusu na rynku pracy 7. III. ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW BADANIA PRACODAWCÓW I ANALIZA INTERNETOWYCH OFERT PRACY W badaniach sondażowych zrealizowanych w 2013r. pracodawcy zgłosili zapotrzebowanie na kadry medyczne z wyższym wykształceniem, w tym z zawodem lekarz dentysta stomatologia zachowawcza z entodoncją. W 2012r. w 5-letniej prognozie pracodawcy planowali zatrudnić lekarzy różnych specjalizacji. W analizowanym okresie pracodawcy nie planowali zwolnić osób z tym zawodem. W wynikach badań przeprowadzonych wśród pracodawców przez Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu w 2014 nie ma informacji na temat planów zatrudnienia lub zwolnienia osób z zawodem lekarz dentysta. 8 W badaniu internetowych ofert pracy realizowanym na zlecenie Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Toruniu, obejmującym okres wrzesień-listopad 2014 oraz luty-kwiecień 2015 zawód lekarz dentysta nie wystąpił. 9 Raport z badania ofert pracy publikowanych w Internecie w województwie kujawsko-pomorskim w 2015 roku nie zawiera informacji dotyczących zawodu lekarz dentysta IV. PROGNOZY RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW Barometr zawodów to jednoroczna prognoza sytuacji w zawodach. Opiera się na opinii ekspertów (pracowników urzędów pracy oraz agencji zatrudnienia), którzy wspólnie analizują sytuację w poszczególnych zawodach. Ocenie podlegają zawody najczęściej występujące na rynku pracy. Na podstawie podobieństwa wykonywanych zadań, zawody te zostały ujęte w 165 grup. Lekarze dentyści bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji oraz lekarze dentyści specjaliści (nazwa grupy elementarnej w KZiS 10 ) tworzą w barometrze grupę zawodową dentyści. 7 Informacja o deficycie i nadwyżce dla wybranego województwa http://mz.praca.gov.pl 8 Raport z badania 445 pracodawców 6 kluczowych branż woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonego w 2014r. w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą II oraz wyniki badań 2000 pracodawców przeprowadzonych w latach 2010-2013 w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą, znajdują się na stronie www.podlupa.wup.torun.pl. 9 Raport końcowy z badania za okresy wrzesień-listopad 2014 oraz luty-kwiecień 2015 znajdują się na stronie www.podlupa.wup.torun.pl/biblioteka/raporty-wyniki/ 10 Klasyfikacja Zawodów i Specjalności LEKARZ DENTYSTA Strona 5
W 2017 roku, wg prognozy zapotrzebowania na pracowników w województwie kujawsko-pomorskim, dentyści będą grupą zrównoważoną, to znaczy taką, w których liczba ofert pracy będzie zbliżona do liczby osób zdolnych i chętnych do podjęcia zatrudnienia w danym zawodzie (podaż i popyt zrównoważą się). 11. PROGNOZA NA 2017 WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO POMORSKIE ZMIANA ZAPOTRZEBOWANIA NA PRACOWNIKÓW DENTYŚCI 11 Raport podsumowujący badanie w województwie kujawsko-pomorskim znajduje się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/ LEKARZ DENTYSTA Strona 6
RELACJA MIĘDZY DOSTĘPNĄ SIŁĄ ROBOCZĄ A ZAPOTRZEBOWANIEM NA PRACOWNIKÓW DENTYŚCI KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE Niniejsza informacja została przygotowana na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego na temat studentów roku akademickiego 2014/2015 oraz absolwentów roku akademickiego 2013/2014 przekazanych, na potrzeby prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych przez Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. W województwie kujawsko-pomorskim nie ma szkoły wyższej kształcącej w zawodzie lekarz dentysta. W Polsce 10 szkół wyższych kształci w tym zawodzie na kierunku lekarskodentystycznym. Są to następujące uczelnie: Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich We Wrocławiu Uniwersytet Medyczny w Lublinie Uniwersytet Medyczny w Łodzi Uniwersytet Jagielloński w Krakowie Warszawski Uniwersytet Medyczny Uniwersytet Medyczny w Białymstoku Gdański Uniwersytet Medyczny Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie LEKARZ DENTYSTA Strona 7
Zasady kształcenia w odniesieniu do studiów wyższych są regulowane przez następujące przepisy: Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. 2005, Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.), http://isip.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu20051641365 Ustawa z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw 1 (Dz. U. Nr 84 poz. 455), http://isap.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu20110840455 Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 2 listopada 2011r. w sprawie Krajowych Ram Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego (Dz. U. Nr 253, poz. 1520), http://isap.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu20112531520 Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 3 października 2014 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia (Dz. U. 2014, Nr 0, poz. 1370). http://isap.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu20140001370. EFEKTY KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU LEKARSKO - DENTYSTYCZNYM Absolwent kierunku lekarsko dentystycznego jest przygotowany między innymi do : prowadzenia profesjonalnej opieki dentystycznej w zakresie profilaktyki, leczenia, promocji zdrowia i edukacji prozdrowotnej, zaplanowania leczenia w zakresie problemów stomatologicznych, V. INFORMACJE DODATKOWE PRZYDATNE STRONY http://poradnik-stomatologiczny.pl - poradnik stomatologiczny LITERATURA Materiały i technologie współczesnej protetyki stomatologicznej - Stanisław Majewski, Mariusz Pryliński. Stomatologia estetyczna - redakcja naukowa wydania polskiego Marta Tanasiewicz Stomatologia zachowawcza tom I i II Theodore M. Roberson, Harald O. Heymann, Edward J. Swift Jr, praca zbiorowa pod redakcją Stanisława Suliborskiego Współczesna radiologia stomatologiczna Ingrid Różyło-Kalinowska,Teresa Katarzyna Różyło Opracowała: Izabela Piasecka WUP w Toruniu - Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Akceptowała: Bogusława Szewczyk-Modrzejewska Kierownik Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Aktualizacja: czerwiec 2017 r. LEKARZ DENTYSTA Strona 8
VI. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ Dostęp do rynków pracy krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie dentysta w krajach EOG: Zawód dentysta należy do tzw. zawodów sektorowych, w których uznanie kwalifikacji odbywa się w sposób automatyczny, pod warunkiem posiadania przez wnioskodawcę dokumentów poświadczających kwalifikacje (dyplomów, zaświadczeń) wymienionych w załączniku V lub VI do dyrektywy 2005/36/WE albo na zasadzie praw nabytych. Szczegółowych informacji odnośnie procedury automatycznego uznania kwalifikacji udzielają krajowe i okręgowe organy samorządów zawodowych. Informacja nt. sektorowych zawodów medycznych: http://www.nauka.gov.pl/g2/oryginal/2013_05/69085b602bd16dde0fd582957be1b965.pdf Zapotrzebowanie na osoby z zawodem dentysta wg Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej http://eures.europa.eu Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z zawodem dentysta zgłoszone zostały 782 oferty pracy w 17 krajach EOG. Najwięcej ofert pracy w ww. zawodzie znajduje się w: Wielkiej Brytanii (395 ofert), Niemczech (184 oferty), Szwecji (67 ofert), Czechach (59 ofert) - dane wg stanu na dzień 14.12.2013 r. Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie dentysta w krajach EOG najczęściej powinny dysponować 2-5 letnim udokumentowanym doświadczeniem zawodowym wraz z odpowiednimi certyfikatami. Należy pamiętać, że pracodawcy oczekują od pracownika znajomości języka kraju, w którym zamierzają podjąć pracę. Przykładowe stawki płacy w zawodzie dentysta w wybranych krajach: Wielka Brytania: od 60 godzinę/brutto, 50.000 80.000 rocznie/brutto, Niemcy i Szwecja: oferują wynagrodzenie uzależnione od miejscowych stawek wynagrodzenia bądź posiadanych przez kandydata kwalifikacji i specjalizacji. Opracowała: Magdalena Zboińska LEKARZ DENTYSTA Strona 9