Ile kosztuje janosikowe
Definicja System wyrównania dochodów samorządów dotyczy ich dochodów podatkowych (PIT, CIT, na poziomie gminnym dodatkowo opłaty i podatki lokalne, np. od nieruchomości). Istnieją 2 mechanizmy wyrównywania: 1) Część wyrównawcza subwencji, pochodząca w całości, z budżetu państwa. W jej skład wchodzi kwota podstawowa i kwota uzupełniająca. 2) Część równoważąca, która składa się z kwoty pochodzącej z wpłat samorządów - tzw. janosikowe.
Podstawowe fakty o janosiku Mechanizm janosikowego nie służy wyrównywaniu dochodów jednostek samorządu terytorialnego: Przed dokonaniem wpłat i przed otrzymaniem części równoważącej subwencji, średnie dochody w grupie powiatów dokonujących wpłat wyniosły 765,76 zł na mieszkańca, a w grupie powiatów nie dokonujących wpłat - 870,06 zł Powiaty wpłacące janosikowe 765,76 zł Powiaty niewpłacące janosikowego dane za 2010 rok 870,06 zł
Podstawowe fakty o janosiku W 2010 r. dochody w przeliczeniu na mieszkańca trzech najbogatszych, według kryteriów janosika, powiatów po dokonaniu wpłat plasowały je wśród wszystkich 314 powiatów odpowiednio: Powiat warszawski zachodni Powiat piaseczyński Powiat pruszkowski Po zapłaceniu janosikowego Po zapłaceniu janosikowego Po zapłaceniu janosikowego miejsce 183 miejsce 216 miejsce 301
Powiaty PIT PIT + subwencja wyrównawcza Subwencja równoważąca PIT + subwencja wyrównawcza wpłata do budżetu państwa Dochody ogółem Dochody ogółem wpłata do budżetu państwa Działanie powiatowego janosika Powiaty wpłacające janosikowe 236,79 237,09 25,40 171,51 791,16 725,58 Powiaty niewpłacające janosikowego 98,32 170, 67 20,54 170,67 890,60 890,60 Rok 2010; dane w zł na mieszkańca
Ppowiat Dochody podatkowe Subwencja wyrównawcza Janosikowe Subwencja równoważąca Pozostałe dochody własne Pozostała subwencja Dotacje Dochody ogółem Jak działa system? Porównanie dochodów powiatu legionowskiego (11. najbogatszy ) i dąbrowskiego (6. najbiedniejszy ). legionowski 251,84 0-62,71 21,64 80,11 149,50 275,49 715,87 dąbrowski 52,90 136,06 0 11,01 62,85 286,92 478,77 1028,52 Dane w przeliczeniu na mieszkańca, 2010 rok 3,3 zł
Podstawowe fakty o janosiku Średnia wysokość 2010 r. gminnych dochodów podatkowych w 2010 r. na 1 mieszkańca: 1 195, 67,87 zł Gmina Rusinów: 2010 r. dochód podatkowy na 1 mieszkańca: 265,87 zł Gmina Potok Górny: 2010 r. dochód podatkowy na 1 mieszkańca: 254,30 zł (najniższy w kraju)
Podstawowe fakty o janosiku Obciążenie budżetów niektórych powiatów wpłatami na janosikowe przekracza 20% ogółu ich dochodów, zagrażając tym samym możliwości wykonywania przez nie podstawowych zadań. Janosikowe oznacza zagrożenia dla zbilansowania budżetów: Powiat Otwocki: 4,7 mln zł janosikowego aby zbilansować budżet, musi wziąć 3 mln zł kredytu, groźba nieuchwalenia budżetu na 2014 rok. Janosikowe jest płacone przez niektóre gminy, powiaty i województwa nie z ogólnych dochodów, ale bezpośrednio z wpływów naszych podatków (np. z podatku od naszych mieszkań). Na poziomie powiatowym opłata pochodzi z PIT i CIT.
Ile zapłacimy janosikowego w 2012 r.? 70,30 zł Gdańsk 39,12 zł 25,14 zł Szczecin Olsztyn 13,37 zł Toruń 245,69 zł Płock 135,18 zł Poznań Warszawa 481,49 zł Łódź 34,17 zł 89,88 zł 40,23 zł 111,00 zł Wrocław Gliwice Katowice Bielsko - Biała Kraków 50,57 zł 81,30 zł Ile każdy obywatel zapłaci janosikowego w 2012 roku?
Ile kosztuje janosikowe? Powiat Wpłata na powiatowe janosikowe w 2004 (w mln) Wpłata na powiatowe janosikowe w 2012 (w mln) Wzrost powiatowego janosikowego (w mln) Łączna wpłata na powiatowe janosikowe w latach 2004-2012 (w mln) Warszawa 252 509 257 3 870 Poznań 35 67 32 492 Kraków 22 61 39 380 Wrocław 20 57 37 356 Katowice 19 31 12 253 Gdańsk 13 32 19 229 Sopot 6 8 2 54 Toruń 1,2 2,7 1,5 32 Olsztyn 5,8 6,9 1,1 64 Płock 6,1 12,7 6,6 91 Łódź 6,5 25 18,5 169
Wysokość wpłaty z tytułu subwencji równoważącej Podstawowe fakty o janosiku 80% 95% 98% Wysokość wpłat powiatów 0% 0% 0% 20% 25% 30% Wysokość wpłat gmin 100 110 120 125 150 200 300 Wysokość dochodów w stosunku do średniej
Kto płaci janosikowe W 2012 roku na 379 jednostek powiatowych jest: 56 płatników powiatowego janosikowego, z czego płatnikami netto jest 15 powiatów (piaseczyński, pruszkowski, warszawski zachodni, poznański, grodziski, lubiński, legionowski, polkowicki, otwocki, wołomiński, głogowski, mikołowski, bełchatowski, policki, będziński), Płatnik netto to jednostka, która wpłaca do budżetu państwa więcej niż otrzymuje z powrotem w postaci subwencji równoważącej oraz 15 miast na prawach powiat (Warszawa, Poznań, Kraków, Wrocław, Katowice, Gdańsk, Gdynia, Łódź, Sopot, Bielsko-Biała, Tychy, Płock, Szczecin, Olsztyn, Gliwice).
Podstawowe fakty o janosiku Mechanizm janosikowego może budzić wątpliwości konstytucyjne: Istnienie obowiązku dokonywania wpłat może być konstytucyjnie uzasadnione wyłącznie potrzebami wyrównywania systemowych niedoborów dochodów własnych samorządów uboższych (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 25.07.2006 r.) Obowiązujące przepisy ustawy o dochodach JST nie służą realizacji tego celu, gdyż prowadzą, w niektórych przypadkach, do transferu środków z samorządów o niższych dochodach do samorządów o wyższych dochodach Dystrybucja środków zgromadzonych z wpłat janosikowego nie opiera się na kryterium wysokości dochodów własnych, ale na niedoborach finansowania konkretnych zadań, np. dodatki mieszkaniowe (poziom gminny) i utrzymanie dróg (poziom powiatowy i wojewódzki) Na poziomie gminnym janosikowe jest zbyt duże - ponad ¼ zebranych kwot nie jest rozdzielana w ramach subwencji równoważącej i przechodzi do rezerwy subwencji ogólnej co jest niezgodne z zasadami konstytucyjnymi (170-180 mln zł)
Dziękujemy za uwagę