Wpływ robotyzacji na konkurencyjność polskich przedsiębiorstw Krzysztof Łapiński Warszawa, 2 września 216 r. Świat Globalna sprzedaż robotów przemysłowych w latach 21 215 (w tys. sztuk) 3 25 2 15 1 5 78 69 81 97 12 wzrost 8,3% w 215 roku 166 159 112 114 121 113 6 178 229 248 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 13 14 15 Źródło: IFR 2 1
Polska vs Europa Średnia gęstość robotyzacji w Europie jest niemal 4 razy wyższa niż w Polsce! 3 25 2 15 1 5 85 średnia gęstość robotyzacji w Europie* 22 * Liczba robotów przypadająca na 1 tys. pracowników zatrudnionych w przemyśle Źródło: IFR, dane za 214 r. 3 Polska vs Świat 5 45 4 35 3 25 2 15 1 5 Średnia gęstość robotyzacji na świecie jest 3 razy wyższa niż w Polsce! 478 314 292 19 66 średnia globalna gęstość robotyzacji 18 171 164 164 155 139 126 126 123 122 17 Źródło: IFR, dane za 214 r. 4 2
Polska vs Region gęstość robotyzacji Robotyzacja polskiego przemysłu przebiega w tempie niższym niż przeciętnie w Europie, jak również w krajach o podobnym stopniu rozwoju co Polska 1 9 8 7 Europa 6 5 4 3 2 1 Czechy Słowacja Węgry Polska 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 Źródło: IFR 5 Liczba robotów w polskim przemyśle Roboty przemysłowe w Polsce w latach 26-214 (w sztukach) 9 8 7 wzrost 1% w 214 roku 656 7356 7751 8513 6 5 4 3 38 3523 4217 4951 5452 2 1 26 27 28 29 21 211 212 213 214 Źródło: GUS 6 3
Działy przemysłowe o największej liczbie robotów w Polsce Dział przemysłowy Liczba robotów Udział 1 Produkcja pojazdów samochodowych 491 48,1% 2 Produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych 1545 18,2% 3 Produkcja metalowych wyrobów gotowych 811 9,5% 4 Produkcja urządzeń elektrycznych 311 3,7% 5 Produkcja maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowana 281 3,3% 6 Produkcja komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych 235 2,8% 7 Produkcja artykułów spożywczych 227 2,7% 8 Produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetal. 216 2,5% 9 Produkcja metali 193 2,3% 1 Produkcja odzieży 119 1,4% Pozostałe działy przemysłowe 479 5,6% Przemysł ogółem 858 1,% Źródło: GUS, dane za 214 rok 7 Liczba robotów w przemyśle spożywczym, chemicznym i farmaceutycznym Robotyzacja przemysłu chemicznego i farmaceutycznego przebiega w Polsce stosunkowo wolno. Przemysł spożywczy 213 214 145 227 Przemysł chemiczny (w tym kosmetyczny) 57 57 Przemysł farmaceutyczny 2 1 Źródło: GUS 8 4
Środki automatyzacji procesu produkcyjnego w wybranych działach Linie produkcyjne sterowane automatyczn. komputerem Centra obróbkowe w sztukach Obrabiarki laserowe sterowane numerycznie Roboty i manipulatory przemysłowe Komputery Przemysł spożywczy 3289 184 86-523 282 Przemysł chemiczny 149 1112 31 1 175 1163 Przemysł farmaceutyczny 43 271 7-1 31 Przemysł ogółem 298 18696 15537 225 1352 43543 w procentach Przemysł spożywczy 16,4% 9,8%,6% - 4,% 4,8% Przemysł chemiczny 5,2% 5,9%,2%,5% 1,3% 2,7% Przemysł farmaceutyczny 2,1% 1,4%,% -,%,7% Przemysł ogółem 1,% 1,% 1,% 1,% 1,% 1,% Źródło: GUS, dane za 214 rok 9 Przyczyny niskiego poziomu robotyzacji w Polsce Główne powody braku robotyzacji produkcji (w procentach firm, które nie korzystają z robotów) Zmniejsza się odsetek firm, które twierdzą, że profil ich produkcji nie wymaga instalacji robotów. Spada względna liczba firm, które z góry zakładają, że nie odniosą korzyści z robotyzacji. Coraz mniej firm uważa, że zakup robota przekracza ich możliwości finansowe. Zmniejsza się liczba firm, które nie rozważają zastosowania robotyzacji. 1 5
Dlaczego firmy potrzebują robotów? Główne powody robotyzacji przedsiębiorstw w Polsce (w procentach firm, które zainwestowały w roboty) Wzrasta odsetek firm, które wskazują na konieczność zwiększenia wydajności oraz automatyzacji części produkcji. Potrzeba obniżania kosztów produkcji wciąż jest bardzo istotna. Wymóg poprawy elastyczności linii produkcyjnych dla części firm jest ważnym powodem, dla którego warto przeprowadzić robotyzację produkcji. 11 Korzyści wynikające z robotyzacji (1) Efekty finansowe dla firmy (w procentach firm) Firmy, które korzystają z robotów odnotowują wzrost produktywności, rentowności i spadek kosztów produkcji. 12 6
Korzyści wynikające z robotyzacji (2) Efekty rynkowe (w procentach firm) Robotyzacja produkcji prowadzi do poprawy konkurencyjności przedsiębiorstw. 13 Korzyści wynikające z robotyzacji (3) Efekty produkcyjne dla zakładu (w procentach firm) Instalacja robotów ułatwia przestawianie linii produkcyjnych na wytwarzanie innego rodzaju wyrobów. Dzięki robotom wzrasta jakość produkcji. 14 7
Korzyści wynikające z robotyzacji (4) Efekty dla pracowników (w procentach firm) Ogólny wzrost mocy produkcyjnych w zakładzie i wiążący się z tym wzrost produkcji, sprawiają, że rośnie zapotrzebowanie na dodatkową pracę na mniej zrobotyzowanych stanowiskach. 15 Plany dotyczące robotyzacji Firmy posiadające roboty przemysłowe (w procentach firm) Firmy, które korzystają z robotów planują kolejne inwestycje. 16 8
Perspektywy robotyzacji w Polsce W ocenie IBnGR, w sytuacji dynamicznego wzrostu popytu na roboty w gospodarce światowej robotyzacja polskiego przemysłu jest koniecznością. Robotyzacja produkcji, przyczyniając się do poprawy konkurencyjności przedsiębiorstw, zwiększa ogólny poziom konkurencyjności polskiego przemysłu i całej polskiej gospodarki. Obecne tempo robotyzacji jest jednak niezadowalające, a jego utrzymanie będzie pogarszać ogólną konkurencyjność polskich wyrobów przemysłowych na rynkach międzynarodowych. Robotyzacja przemysłu spożywczego w Polsce odbywa się we względnie dobrym tempie. Z kolei tempo robotyzacji w przemyśle chemicznym i farmaceutycznym jest niezadowalające. W Polsce nadal też istnieje duża luka informacyjna dotycząca możliwości zastosowania robotów przemysłowych oraz efektów, jakie ich wdrożenie może przynieść przedsiębiorstwom. Firmy, które już z powodzeniem korzystają z możliwości, jakie daje im robotyzacja produkcji, uzyskują wymierne korzyści ekonomiczne i zwykle znajdują się w lepszej pozycji od konkurentów. Ich doświadczenia powinny stanowić wskazówkę dla firm, które są jeszcze niezdecydowane i mają wątpliwości co do sensowności wdrożenia takiego rozwiązania. 17 Dziękuję za uwagę! 9