Zawsze, gdy nas potrzebujesz RAPORT EKOLOGICZNY

Zawsze, gdy nas potrzebujesz RAPORT EKOLOGICZNY

Spis treści List Prezesa Zarządu PKN ORLEN SA... 3 Wstęp... 4 Polityka środowiskowa... 5 Inwestujemy w środowisko... 6 Odpowiedzialność i Troska ( Responsible Care )... 8 Ochrona powietrza... 9 Pobór wód i zrzut ścieków... 11 Gospodarka odpadami... 12 Opakowania i recykling... 13 Hałas... 15 Środowisko gruntowo wodne... 16 Opłaty za korzystanie ze środowiska... 17 Restytucja sokoła wędrownego... 18 Zielone paliwa... 19 Zielona policja... 23 Zielona Grupa ORLEN... 24 Działania ekologiczne w Grupie ORLEN... 26 Udział Grupy ORLEN w Krajowym Systemie Handlu Emisjami CO 2... 29 Nagrody i certyfikaty... 30

List Prezesa Zarządu PKN ORLEN SA Szanowni Państwo, Ochrona środowiska naturalnego w dobie coraz szybszego rozwoju cywilizacyjnego stanowi jedno z ważniejszych wyzwań dla współczesnego społeczeństwa. PKN ORLEN, jako lider branży rafineryjno-petrochemicznej w Europie Środkowo-Wschodniej, dostrzega swój wpływ na środowisko i dlatego wspiera potrzeby związane z jego ochroną. Świadomi spoczywającej na nas odpowiedzialności za stan środowiska naturalnego, podejmujemy działania, mające na celu osiągnięcie możliwie najwyższej neutralności ekologicznej w odniesieniu do kompleksów produkcyjnych w Polsce, Czechach i na Litwie. Stale inwestujemy w działania proekologiczne, polegające na stałej poprawie jakości i zmniejszaniu wpływu wytwarzanych przez nas produktów paliwowych, zarówno w Polsce, jak i w pozostałych krajach Europy. W 2007 roku wykonaliśmy ponad 700 różnorodnych projektów ekologicznych w obszarze stacji paliw i baz magazynowych zarządzanych przez PKN ORLEN w Polsce, na które przeznaczyliśmy 138 mln zł, czyli o 70 % więcej niż rok wcześniej. Warto zauważyć, że budowa, modernizacja i hermetyzacja kolejnych stacji paliw oraz baz magazynowych przyczyniła się do zdecydowanego zmniejszenia emisji węglowodorów z części magazynowo-dystrybucyjnej Koncernu. Na inwestycje związane z ochroną środowiska w Zakładzie Produkcyjnym w Płocku wydaliśmy ponad 122 mln zł, dzięki którym m.in. znacznie ograniczyliśmy emisję dwutlenku siarki z Zakładowej Elektrociepłowni. Nasze działania na rzecz ochrony środowiska naturalnego zostały docenione w Narodowym Konkursie Ekologicznym Przyjaźni Środowisku organizowanym pod Honorowym Patronatem Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej, w którym nasza Spółka uzyskała certyfikat nadający firmie tytuł Partner Polskiej Ekologii. Zgodnie z misją PKN ORLEN wszelkie działania zamierzamy realizować z zachowaniem dbałości o otaczające nas środowisko naturalne. Z poważaniem Wojciech Heydel Prezes Zarządu

Wstęp W minionym roku kierunki podejmowanych przez nas działań w zakresie ochrony środowiska naturalnego wyznaczała Polityka Środowiskowa Koncernu, zakładająca realizację zrównoważonego rozwoju. Nasze podstawowe działania realizowane w 2007 roku zgodnie ze wskazaniami Polityki Środowiskowej Koncernu to: wytwarzanie produktów przyjaznych dla środowiska (tj. z zachowaniem obowiązujących standardów ochrony środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego), odpowiedzialność za parametry ekologiczne produktów wprowadzanych na rynek, restytucja zagrożonych elementów środowiska. Zadania na rzecz środowiska naturalnego prowadzone były również we wszystkich spółkach Grupy ORLEN. Wiele z nich uhonorowanych zostało za swoje osiągnięcia ważnymi nagrodami i certyfikatami. Nasze działania zostały docenione w Narodowym Konkursie Ekologicznym Przyjaźni Środowisku organizowanym pod Honorowym Patronatem Prezydenta RP. ORLEN uzyskał certyfikat nadający firmie tytuł Partner Polskiej Ekologii. Był to również wyjątkowy rok dla realizacji Programu Odpowiedzialność i Troska. W październiku obchodziliśmy uroczyście jubileusz 15-lecia jego obecności w Polsce, zaś sam ORLEN 10-lecia realizacji programu przez Koncern. Ponad 122 mln zł przeznaczyliśmy na inwestycje związane z ochroną środowiska tylko w samym Zakładzie Produkcyjnym ORLENU w Płocku. Natomiast na stacjach paliw i w bazach magazynowych wykonaliśmy 723 zadania, których koszty wyniosły ponad 138 mln zł (o 70% więcej niż w 2006 roku). Konsekwentna realizacja wyznaczonych celów ekologicznych, nawet przy wzroście produkcji, pozwoliła na dotrzymanie norm ekologicznych w ramach posiadanych pozwoleń oraz na dbałość o otoczenie naturalne wokół Zakładu Produkcyjnego w Płocku. Poczynione przez nas w ubiegłych latach inwestycje pozwoliły na osiągnięcie efektu znacznego ograniczenia emisji dwutlenku siarki z Zakładowej Elektrociepłowni. Prowadzone na szeroką skalę działania modernizacyjne w tym hermetyzacja Rok 2007 był także ostatnim rokiem pierwszego okresu rozliczeniowego europejskiego systemu handlu uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla (CO 2 ). W systemie rozliczane są instalacje ORLENU, jak również spółek z naszej Grupy. Zweryfikowane raporty potwierdzają, że wszystkie instalacje zmieściły się w przydzielonych na ten okres zakresach uprawnień. Niewątpliwy sukces, chodź bez naszego bezpośredniego udziału, odniosła również para sokołów wędrownych gniazdujących w Zakładzie Produkcyjnym w Płocku. W budce lęgowej mieszczącej się na kominie naszej Elektrociepłowni w ubiegłym roku wykluły się 4 pisklęta. W sumie od początku realizacji programu nasz Zakład był miejscem narodzin już 18 młodych sokołów. kolejnych stacji paliw i baz magazynowych - zmniejszyły emisję węglowodorów z części magazynowodystrybucyjnej Koncernu.

Polityka środowiskowa Świadomi wpływu działalności Polskiego Koncernu Naftowego ORLEN S.A. na środowisko deklarujemy systematyczne dostosowywanie metod planowania i prowadzenia procesów do wymogów zasady trwałego i zrównoważonego rozwoju, poprzez zintegrowane traktowanie procesu zapobiegania zanieczyszczaniu i ochrony środowiska. Celowi temu podporządkowujemy strategię Firmy przełożoną na istniejące i przyszłe programy rozwoju oraz na inne działania realizowane w oparciu o wdrożony System Zarządzania Środowiskowego według wymagań normy PN EN ISO 14001:2005. Zobowiązujemy się do jego rozszerzenia na pozostałe jednostki Koncernu na terenie kraju i zbudowanie zintegrowanego Systemu Zarządzania. Deklarujemy, że nasze wysiłki zmierzać będą w kierunku spełnienia następujących celów środowiskowych: 1) Zapewnienia zintegrowanego zapobiegania i monitorowania zanieczyszczeń emitowanych do powietrza, wody i ziemi oraz wytwarzanych odpadów tak, aby zagwarantować wysoki stopień ochrony środowiska jako całości, przy jednoczesnym zachowaniu zasady zrównoważonego rozwoju. 2) Osiągania stanu pełnej zgodności z obowiązującym prawem i normami ekologicznymi oraz z innymi wymaganiami mającymi zastosowanie. 3) Stosowania najlepszych dostępnych technik (BAT) dla nowych oraz modernizowanych obiektów. 4) Podejmowania działań prewencyjnych w zakresie poważnych awarii przemysłowych. 5) Zapewnienia ochrony akustycznej terenów i obiektów wokół Zakładu Produkcyjnego w Płocku objętych taką ochroną. 6) Optymalizacja parametrów środowiskowych produkowanych paliw poprzez stosowanie komponentów niskosiarkowych i biopaliw. 7) Minimalizacja ryzyka rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń w ziemi i wodach oraz ich oddziaływania na zdrowie i życie ludzi. 8) Zapewnienia dostępu do informacji z zakresu wpływu Spółki na środowisko dla wszystkich zainteresowanych. 9) Podnoszenia środowiskowej świadomości załogi. 10) Kontynuowania programu Odpowiedzialność i Troska. 11) Ciągłego doskonalenia Systemu Zarządzania Środowiskowego i jego zintegrowania z Systemem Zarządzania Jakością w celu stworzenia jednego efektywnego Systemu Zarządzania, gwarantującego ciągłe pomniejszanie ujemnego wpływu na środowisko we wszystkich obszarach działalności naszej Firmy. Na początku roku 2007 odbył się audyt kontrolny potwierdzający zgodność funkcjonowania Systemu Zarządzania Środowiskiem z wymaganiami nowej Normy PN-EN ISO 14001:2005. Naszym celem jest osiągnięcie maksymalnej neutralności ekologicznej kompleksu produkcyjnego w Płocku oraz innych jednostek organizacyjnych Spółki na terenie kraju dla ich bezpośredniego otoczenia, przy równoczesnej minimalizacji wpływu na środowisko wynikającego z użytkowania wytworzonych przez nas produktów.

Inwestujemy w środowisko Nakłady inwestycyjne w 2007 roku na zadania związane z ochroną środowiska w Zakładzie Produkcyjnym ORLENU wyniosły ponad 122 mln zł. Warto podkreślić, że nasze inwestycje ekologiczne stanowiły 28% ogółu nakładów inwestycyjnych w Płocku. Do najważniejszych projektów ograniczających wpływ naszego Zakładu na poszczególne elementy środowiska należy zaliczyć: budowę Instalacji HON VII (wraz z infrastrukturą), budowę Instalacji do Hydrorafinacji Oleju Napędowego z Instalacji HOG, Bazy magazynowe Do najważniejszych zadań z zakresu ochrony środowiska, które wykonaliśmy w bazach magazynowych w 2007 roku należy zaliczyć: budowę instalacji dozowania estrów do oleju napędowego w bazach magazynowych w: Sokółce, Gdańsku, Ostrowie Wielkopolskim, Szczecinie, Nowej Soli, Mościskach oraz Wrocławiu, zabezpieczenie przed przenikaniem produktów naftowych do gruntu, hermetyzację czyli ograni- modernizację sieci kanalizacyjnych (I i II systemu), modernizację elektrycznych silników napędowych pomp wody chłodniczej Bloków Wodnych Rafineryjnych 1, 2 i 3, modernizację palników kotła 00 320 Nr 3 w Zakładzie Elektrociepłowni, wymianę silników elektrycznych na Blokach Wodnych Petrochemicznych. Nakłady na zadania środowiskowe wykonane na stacjach paliw i w bazach magazynowych PKN ORLEN w latach 2006 2007 (w tys. zł) 140 000 Na stacjach paliw naszej sieci oraz w bazach maga- 120 000 138 384 130 946 zynowych wykonaliśmy 723 zadania środowiskowe. 100 000 W sumie wydaliśmy ponad 138 mln zł. Nasz budżet ekologiczny był więc o 70% większy w porównaniu 80 000 81 499 do 2006 roku. 60 000 40 000 66 425 20 000 0 2006 2007 nakłady ogółem w tym nakłady na inwestycje

Inwestujemy w środowisko czenie emisji zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego, ograniczenie hałasu, uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej baz w: Bolesławcu, Świnoujściu, Olszanicy i Żurawicy, uszczelnienie toru rozładunkowego w bazie w Świnoujściu, rekultywację środowiska gruntowo-wodnego w wybranych obiektach, wykonanie projektów prac geologicznych na odwiercenie otworów sozologicznych. 14 000 Stacje paliw Nasze działania ekologiczne na stacjach paliw ORLENU to przede wszystkim dostosowywanie funkcjonujących stacji oraz budowa nowych obiektów zgodnych z obowiązującymi przepisami UE w zakresie wyposażenia w urządzenia zabezpieczające środowisko naturalne. Tym samym znakomita większość stacji paliw ORLENU posiada: kanalizację, separatory i inne urządzenia oczyszczające ścieki; instalacje hermetyzacyjne; sondy pomiarowe lub dodatkowo piezometry; uszczelnienia i zbiorniki dwupłaszczowe zabezpieczające przed przenikaniem zanieczyszczeń do gruntu. Łącznie na naszych stacjach w 2007 roku wykonaliśmy 711 zadań związanych z ochroną środowiska, na które przeznaczyliśmy ponad 70 mln zł. GRZP Nakłady ogółem na zadania środowiskowe na stacjach paliw w 2007 roku (w tys. zł) 12 000 10 000 8 000 6 000 4 000 2 000 0 Białystok Gdańsk Katowice Kraków Lublin Łódź Nowa Poznań Rzeszów Szczecin Warszawa Wrocław Wieś nakłady ogółem w tym nakłady na inwestycje

Odpowiedzialność i Troska ( Responsible Care ) ORLEN w roku 2007 obchodził 10-lecie realizacji Programu Odpowiedzialność i Troska. Od 15 lat polskie firmy z branży chemicznej wdrażają zadania i cele Programu. Obecnie Odpowiedzialność i Troska skupia już 37 polskich firm. Realizatorzy Programu zgodnie z jego ideą dążą do ciągłej poprawy jakości swojej działalności w ramach tzw. triady HSE (Health, Safety, Environment), czyli w obszarach ochrony zdrowia, bezpieczeństwa i ochrony środowiska. Dumni jesteśmy z faktu, że W 2007 roku zobowiązaliśmy się do wykonania następujących zadań: 13 z zakresu ochrony środowiska (zrealizowano 7, pozostałe są w trakcie realizacji), 9 z zakresu poprawy bezpieczeństwa procesowego i bezpieczeństwa pracy (zrealizowano 3, pozostałe są w trakcie realizacji), 5 z zakresu zdrowia i profilaktyki zdrowotnej (zrealizowano 3, pozostałe są w trakcie realizacji), 2 edukacyjno-organizacyjne, które zostały zrealizowane. dobrowolne zobowiązanie realizacji zasad Programu, poprzez podpisanie deklaracji uczestnictwa wyraziły również spółki Grupy ORLEN: ANWIL S.A. (w 1995 roku) Inowrocławskie Kopalnie Soli SOLINO S.A. (w 2002 roku) Basell Orlen Polyolefins Sp. z o. o. (w 2003 roku) ORLEN Asfalt Sp. z o. o. (w 2005 roku) ORLEN Eko Sp. z o. o. (w 2005 roku) Do Sekretariatu Programu Odpowiedzialność i Troska w 2007 roku przekazaliśmy: Wskaźniki raportowanie za rok 2006, Bazę danych ekologicznych za rok 2006 oraz Kwestionariusz samooceny przedsiębiorstwa za rok 2006. Informacje zawarte w tych dokumentach wykorzystywane są do bilansowania i oceny kondycji ekologicznej oraz stopnia wdrażania Programu Odpowiedzialność i Troska przez przedsiębiorstwa będące Prezes Zarządu PKN ORLEN S.A. w czerwcu 2007 roku podpisał Deklarację Poparcia dla Światowej Karty Responsible Care, która powstała z inicjatywy Międzynarodowej Rady Stowarzyszeń Chemicznych (ICCA). Jest ona rodzajem dobrowolnej samoregulacji branży chemicznej, zmierzającej w kierunku poszanowania ochrony środowiska, zdrowia i bezpieczeństwa ludzi na całym świecie. Ponadto Karta określa możliwości sprostania wyzwaniom, jakie niesie ze sobą zasada zrównoważonego rozwoju, a także właściwe zarządzanie chemikaliami, zobowiązuje również do zwiększenia przejrzystości działań przemysłu chemicznego. Światowa Karta Responsible Care spotkała się z dużym uznaniem Sekretarza Generalnego ONZ, który ocenił ją jako inspirujący model dla innych branż w zakresie dobrowolnej samoregulacji. Poparcie dla zapisów Karty złożyło kilkanaście Narodowych Stowarzyszeń Chemicznych, w tym również Polska Izba Przemysłu Chemicznego. sygnatariuszami Programu, zrzeszone w ramach Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego Związku Pracodawców.

Ochrona powietrza Przeprowadzone przez nas w 2007 roku pomiary kontrolne emisji zanieczyszczeń do atmosfery nie wykazały przekroczeń poziomów dopuszczalnych, wyznaczonych w Pozwoleniu Zintegrowanym. Mimo większego przerobu ropy naftowej - w stosunku do 2006 roku - poza emisją tlenku węgla odnotowaliśmy znaczące spadki wszystkich emitowanych zanieczyszczeń. Warto podkreślić, że o 31% spadła emisja dwutlenku siarki, a o 23% pyłu ze spalania paliw. W 2006 i 2007 roku emisja charakterystycznych dla Zakładu Produkcyjnego w Płocku zanieczyszczeń kształtowała się na następującym poziomie: Zestawienie emisji wybranych zanieczyszczeń Rodzaj zanieczyszczenia Wielkość emisji [Mg] Wzrost/spadek 2006 2007 [Mg] [%] Łączna emisja wszystkich zanieczyszczeń, w tym 6 594 433,82 6 269 287,66 325 146,16 4,93 Dwutlenek siarki 30 578,34 20 973,30 9 605,04 31,41 Dwutlenek azotu 7 983,84 7 474,71 509,13 6,38 Pył ze spalania paliw 748,10 574,53 173,57 23,20 Dwutlenek węgla 6 553 571,87 6 238 941,29 314 630,58 4,80

Ochrona powietrza Emisja głównych zanieczyszczeń w Zakładzie Produkcyjnym w Płocku w latach 1998 2007 (w tys. Mg) 45 40 40,4 37,8 40,9 35 30 25 20 15 29,4 28,7 26,2 16,4 32,4 31,7 21,0 22,6 33,0 24,5 35,2 27,0 34,2 25,5 30,6 31,5 21,0 10 5 0 2,5 2,6 2,3 3,3 1,6 1,2 1,1 1,1 1,2 1,4 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Emisja łączna (bez dwutlenku węgla) Dwutlenek siarki Suma węglowodorów Dzięki naszym inwestycjom ekologicznym i w efekcie dostosowaniu ORLENU do zaostrzonych norm emisji dla Zakładowej Elektrociepłowni (od 1.01.2007), nastąpił znaczący spadek emisji SO 2 o ponad 30%. Realizacja zadań dotyczących hermetyzacji procesów magazynowania i dystrybucji paliw (bazy magazynowe i stacje paliw) spowodowała znaczne ograniczenie emisji węglowodorów z tych obiektów. Efektem naszych działań jest nie tylko czystsze powietrze, ale także zmniejszenie wysokości opłat ekologicznych dla ORLENU. 10

Pobór wód i zrzut ścieków W 2007 roku nastąpił wzrost (około 6%) poboru wody z Wisły spowodowany głównie większym zapotrzebowaniem na wodę wykorzystywaną do chłodzenia instalacji produkcyjnych (Bloki Wodne). W porównaniu do 2006 roku o prawie 20% wzrosła ilość ścieków odprowadzonych do Wisły. Główną przyczyną takiej sytuacji była deszczowa i wilgotna pogoda w 2007 roku. Do naszego systemu ściekowego, a później Centralnej Oczyszczalni Ścieków, wpłynęło o 35% więcej ścieków opadowych niż rok wcześniej. Ponieważ do sieci wody gospodarczej i przeciwpożarowej odprowadzono więcej wód z odsalania układów chłodniczych, mogliśmy odzyskać i zawrócić do produkcji wody gospodarczej o 4,5% mniej oczyszczonych ścieków niż rok wcześniej. Ilość wody pobranej z Wisły oraz ilość ścieków odprowadzonych do Wisły na tle przerobionej ropy naftowej w latach 2006 2007 (w tys. m 3 ) (w tys. Mg) 25 000 14 000 20 000 13 600 15 000 13 200 10 000 12 800 5 000 12 400 0 2006 2007 12 000 Ilość wody pobranej z Wisły Ilość ścieków odprowadzonych do Wisły Przerób ropy 11

Gospodarka odpadami Odnotowaliśmy w 2007 roku niewielki wzrost ilości wytworzonych odpadów (o 0,5 tys. Mg w stosunku do 2006 roku). Większa niż rok wcześniej ilość złomu stalowego i żeliwnego była efektem prowadzonych rozbiórek instalacji. Cieszy nas fakt poddawania coraz większej ilości wytwarzanych przez nas odpadów procesowi odzysku wzrost o 0,7 tys. Mg. Ilość odpadów wytworzonych w latach 2006 2007 (w tys. Mg) 15 10 13,3 11,8 13,8 12,5 8,0 8,9 5 5,3 4,9 0 2006 2007 Wytworzone ogółem Odzyskane Wytworzone inne niż niebezpieczne z wyłączeniem odpadów komunalnych Wytworzone niebezpieczne 12

Opakowania i recykling W 2007 roku na terytorium Polski wprowadziliśmy cztery rodzaje opakowań: - z tworzyw sztucznych, - z papieru i tektury, - ze stali (w tym z blachy stalowej), - palety drewniane. Warte podkreślenia są następujące fakty: - o 10% zmalała w 2007 roku całkowita masa opakowań wprowadzonych na terytorium kraju, - o ponad 9% wzrosła masa opakowań poddanych odzyskowi. Poza spadkiem całkowitej ilości masy opakowań zmalała również, w stosunku do 2006 roku, ilość opakowań z tworzyw sztucznych (o 32%) oraz opakowań z materiałów naturalnych (o 14%). Nieznacznie wzrosła natomiast masa opakowań z papieru i tektury (o 4%) i opakowań ze stali (w tym z blachy stalowej) o 11%. Przyczyną pozytywnych trendów jest nie tylko nasza wzrastająca świadomość ekologiczna, ale także rosnące z każdym rokiem ustawowe poziomy odzysku i recyklingu ustalane przez Ministra Środowiska. Ustawowe roczne poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych do dnia 31 grudnia 2007* Rodzaj opakowania lub produktu, z którego powstał odpad 2006 2007 % poziom % poziom odzysku recyklingu odzysku recyklingu Opakowania z materiałów naturalnych 13 15 Opakowania ze stali, w tym z blachy stalowej 18 20 Opakowania z tworzyw sztucznych 22 25 Opakowania z papieru i tektury 45 48 Opakowania razem 43 50 25 * zgodnie z zał. do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 maja 2005 roku (Dz. U. Nr 103, poz. 872). 13

Opakowania i recykling Odzysk i recykling Odzysk to wszelkie działania prowadzące do wykorzystania odpadów w całości lub w części polegające na odzyskaniu z nich substancji, materiałów lub energii. Natomiast recykling to taki odzysk, który polega na powtórnym przetwarzaniu substancji zawartych w odpadach w procesie produkcyjnym w celu uzyskania materiału o przeznaczeniu pierwotnym (lub innym). Działania te cieszą się coraz większą popularnością i znajdują zwolenników na całym świecie począwszy od osób indywidualnych, aż po agendy rządowe. Porównanie masy opakowań wprowadzonych w latach 2006 2007 (w kg) W 2007 roku wywiązaliśmy się ze wszystkich obowiązków ustawowych dotyczących recyklingu. Osiągnęliśmy wymagane poziomy dla poszczególnych grup opakowań, które wprowadziliśmy na terytorium kraju: 25% dla tworzyw sztucznych, 48% dla papieru i tektury, 20% dla stali (w tym blachy stalowej). Ponadto odzyskaliśmy 50% wszystkich rodzajów opakowań wprowadzonych na terytorium Polski, w tym również palet drewnianych, co stanowi 99 389 kg. W ten sposób zrealizowaliśmy w pełni rozszerzony obowiązek odzysku zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska. Porównanie masy opakowań poddanych recyklingowi i odzyskowi w latach 2006 2007 (w kg) 120 000 100 000 100 000 80 000 60 000 40 000 20 000 0 113 579 755 102 405 98 627 89 470 74 000 2 097 862 102 567 80 000 60 000 40 000 20 000 0 16 105 24 987 340 90 867 273 41 704 19 725 18 500 414 99 389 38 639 2006 2007 2006 2007 Opakowania z papieru i tektury Opakowania z tworzyw sztucznych Opakowania ze stali, w tym z blachy stalowej Opakowania z materiałów naturalnych (z wyłączeniem palet drewnianych) Palety drewniane Opakowania z papieru i tektury Opakowania z tworzyw sztucznych Opakowania ze stali w tym z blachy stalowej Opakowania z materiałów naturalnych (z wyłączeniem palet drewnianych) Opakowania razem obowiązek recyklingu Dodatkowy obowiązek odzysku, w tym również odzysku palet drewnianych 14

Hałas Poziom hałasu z terenu Zakładu Produkcyjnego w Płocku w 2007 roku monitorowaliśmy w trzech lokalizacjach uzgodnionych z Wydziałem Środowiska i Rolnictwa Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie, tj.: miejscowość Nowa Biała 32a, miejscowość Biała 19, miejscowość Stare Draganie 19. Pomiary wykonywaliśmy na wysokości 4,0 m, a rejestrowane parametry były zbierane w odstępach minutowych. Podstawowe wskaźniki oceny hałasu to: równoważny poziom dźwięku A LAeq, minimalny poziom dźwięku A LAFmin, maksymalny poziom dźwięku A LAFmax. Z prowadzonych pomiarów poziomu dźwięku wokół naszej Firmy wynika, że okresowo występują podwyższone poziomy hałasu. Ponieważ w punktach pomiarowych występuje wiele zakłóceń akustycznych innego pochodzenia niż hałas z ORLENU niemożliwe jest określenie bezpośredniego wpływu naszego Zakładu Produkcyjnego na poziom hałasu w środowisku. Na terenie ORLENU oraz w jego okolicy znajdują się instalacje innych operatorów (np. Basell Orlen Polyolefins, ORLEN Asfalt, ORLEN Oil, ORLEN Eko, Petro Remont) oraz zakłady produkcyjno-usługowe, które mają znaczny wkład w kształtowanie miejscowego klimatu akustycznego. Duże znaczenie ma także hałas komunikacyjny oraz hałasy bytowe związane z bliskością siedlisk ludzkich. W 2007 roku przygotowaliśmy bazę danych źródeł hałasu Zakładu Produkcyjnego w Płocku w programie IMMI firmy Wölfel. Wykonanie obliczeń propagacji hałasu pochodzącego ze źródeł instalacji Zakładu Produkcyjnego w Płocku pozwoliło na uzyskanie miarodajnych informacji o ich uciążliwości dla środowiska w tym zakresie. Na tej podstawie przygotowaliśmy wniosek o zmianę sposobu monitorowania hałasu w obowiązującym nas Pozwoleniu Zintegrowanym. 15

Środowisko gruntowo wodne Zgodnie z obowiązkiem wynikającym z uzyskanego dla naszego Zakładu Produkcyjnego w Płocku Pozwolenia Zintegrowanego, w 2007 roku kontynuowaliśmy prace remediacyjne polegające na sczerpywaniu produktów ropopochodnych i prowadzeniu monitoringu środowiska gruntowo-wodnego. Spadek czerpanych produktów naftowych w 2007 roku spowodowany był głównie niekorzystną zmianą warunków środowiskowych, tj. wysokim poziomem zwierciadła wód podziemnych. Należy podkreślić, że kolejne lata tak intensywnego sczerpywania dają wreszcie pozytywny efekt w postaci spadku ilości wolnego produktu zalegającego w gruncie możliwego do spompowywania. Systematyczne obserwacje i pomiary, w tym monitoring wód podziemnych, pozwalają uznać, że istniejące na terenie Zakładu Produkcyjnego w Płocku plamy produktów naftowych zalegające na zwierciadle wód gruntowych nie stwarzają zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi, a możliwość ich dalszego rozprzestrzeniania się została wykluczona. 16

Opłaty za korzystanie ze środowiska Wnoszone przez nas w 2007 roku opłaty za korzystanie ze środowiska były o ponad 20% niższe w porównaniu z 2006 rokiem. Największy efekt ekologiczny osiągnęliśmy ograniczając zdecydowanie emisję do powietrza (np. emisja dwutlenku siarki (SO 2 ) z Zakładowej Elektrociepłowni). Ponieśliśmy także niższe opłaty za odprowadzanie ścieków do rzeki Wisły w stosunku do roku 2006, mimo wzrostu ich ilości. Możliwe to było dzięki odliczeniu zwiększonego ładunku ChZT pobranego z wodą wiślaną o pogorszonej jakości w stosunku do roku ubiegłego. Znaczny, bo wynoszący 38,1% spadek łącznych opłat za korzystanie ze środowiska (w porównaniu do 2006 roku) odnotowaliśmy w odniesieniu do baz magazynowych i stacji paliw. Taki efekt finansowy był możliwy do osiągnięcia dzięki naszym działaniom inwestycyjnym: zakończeniu hermetyzacji kolejnych baz magazynowych i stacji paliw oraz sprzedaży (lub likwidacji) części obiektów. Opłaty za korzystanie ze środowiska w Zakładzie Produkcyjnym w Płocku w latach 2006 2007 (w mln zł) Opłaty za korzystanie ze środowiska łącznie na stacjach paliw, w bazach magazynowych, zakładach majątku odrębnego PKN ORLEN S. A. (w mln zł) 25 4,00 20 15 21,27 17,05 19,15 15,18 3,50 3,00 2,50 2,00 3,60 2,20 3,50 2,00 10 1,50 5 0 1,04 1,12 1,07 0,74 1,00 0,50 0,00 0,007 0,006 0,11 0,15 Ogółem Za emisję Za pobór wód Za odprowadzanie ścieków Ogółem Za emisję Za pobór wód Za odprowadzanie ścieków 2006 2007 2006 2007 17

Restytucja sokoła wędrownego ORLEN wspólnie ze Stowarzyszeniem na Rzecz Dzikich Zwierząt SOKÓŁ od 6 lat odbudowuje krajową populację sokoła wędrownego poprzez osiedlanie ptaków w środowisku stwarzającym dogodne warunki dla ich egzystencji. Niezmiernie cieszy nas fakt, że od czasu umieszczenia budek lęgowych (w 1999 roku) w ORLENIE zamieszkały sokoły, a na świat przyszło u nas Udało się nam potwierdzić (przy pomocy sprzętu optycznego), że jaja złożyła ta sama samica, która osiedliła się na terenie naszej Firmy w 2002 roku. Na podkreślenie zasługuje fakt, że para sokołów wędrownych, która mieszka w ORLENIE już siódmy rok z rzędu wydała na świat młode, co dla tego gatunku jest rzadkością (zwykle po 3-4 latach następuje przerwa w wydawaniu na świat potomstwa). 18 piskląt sokoła wędrownego. Bytowanie sokołów w obrębie naszego Zakładu Produkcyjnego w Płocku podlega całorocznej obserwacji. Dokonujemy systematycznych przeglądów budek lęgowych, sporządzamy dokumentację fotograficzną i filmową gniazdujących sokołów oraz obrączkujemy pisklęta. W 2007 roku w ORLENIE (tzn. w budce lęgowej zainstalowanej na kominie Zakładowej Elektrociepłowni) przyszły na świat cztery pisklęta sokoła - dwie samiczki i dwa samce. W maju, kiedy odkryliśmy potomstwo, wiek młodych sokołów oceniliśmy na ok. trzy tygodnie. Ptaki zostały zaobrączkowane: obrączkami ornitologicznymi (koloru żółtego, przewidzianymi dla ptaków z lęgów na terenach miejskich/zabudowanych); obrączkami obserwacyjnymi (koloru niebieskiego z dużymi literami i cyframi, dzięki czemu można je odczytać na odległość przy użyciu sprzętu optycznego). 18

Zielone paliwa PROEKOLOGICZNE EFEKTY W ZAKRESIE PRODUKCJI PALIW Benzyny W ubiegłym roku produkowaliśmy następujące gatunki benzyn silnikowych : Eurosuper 95, Super Plus 98, VERVA 98 Wszystkie nasze benzyny zawierają najwyższej jakości pakiet dodatków uszlachetniających, którego głównym składnikiem jest dodatek detergentowy gwarantujący spełnienie najwyższych kryteriów czystości zaworów silnika, określonych w Światowej Karcie Paliw. Eurosuper 95 jest mieszaniną węglowodorów otrzymywanych w procesach przeróbki ropy naftowej. Jest to podstawowy gatunek benzyny oferowanej na rynku krajowym. Obecność najszlachetniejszych komponentów takich jak eter, alkilat i izomeryzat gwarantuje wymaganą liczbę oktanową przy obniżonej zawartości węglowodorów aromatycznych, benzenu i siarki. Super Plus 98 jest wysublimowaną mieszaniną węglowodorów otrzymywanych w procesach przeróbki ropy naftowej. Specyfika zastosowanych komponentów zapewnia wymaganą liczbę oktanową przy obniżonej zawartości węglowodorów aromatycznych, benzenu i siarki, której poziom często nie przekraczał nawet 10 ppm. VERVA 98 jest benzyną bezsiarkową, zapewniającą wysoką skuteczność i trwałość katalizatora. Obniżenie zawartości siarki poniżej 10 mg/kg gwarantuje zapewnienie znacznie mniej korozyjnego środowiska w układzie zasilania silnika, spalania benzyny i układzie wylotowym spalin. Przedłuża żywotność katalizatora spalin. Zapewnia redukcję węglowodorów i tlenku węgla w spalinach. Proces spalania benzyny VERVA 98 w silniku dodatkowo poprawiany jest poprzez zastosowanie specjalnie dobranego i optymalnie dozowanego pakietu dodatków o działaniu myjącym (detergentowym), zapewniającym utrzymanie w czystości układu dolotowego, a nawet gwarantującym wyeliminowanie osadów powstałych podczas stosowania paliwa nieznanego pochodzenia i nie zawierającego detergentów. Posiada właściwości przeciwkorozyjne i przeciwutleniające chroniące paliwo przed degradacją podczas przechowywania. 19

Zielone paliwa Jakość benzyn silnikowych w latach 2005-2007 Asortyment Eurosuper 95 Eurosuper 95 z EETB Super Plus 98 Super Plus 98 z EETB VERVA 98 ZP Płock Średnia zawartość siarki Zawartość benzenu Zawartość etanolu Zawartość eteru MTBE Zawartość eteru ETBE [% wag] [% V/V] [% wag] [% wag] [% wag] 2005 0,0032 0,71 2,52 2006 0,0022 0,62 0,40 2007 0,0007 0,59 0,01 2005 0,0033 0,69 0,01 5,36 2006 0,0029 0,67 6,80 2007 0,0010 0,62 0,05 8,69 2005 0,0008 0,67 9,79 2006 2007 2005 0,0008 0,67 1,49 7,24 2006 0,0006 0,57 0,02 10,09 2007 0,0004 0,52 10,37 2005 0,0008 0,67 2,33 7,45 2006 0,0006 0,57 0,02 10,09 2007 Produkcja najszlachetniejszych komponentów ekologicznych benzyn w latach 2005 2007 [Mg] Rodzaj Komponentu 2005 2006 2007 MTBE 2 258 0 0 ETBE 89 767 101 496 96 846 Alkilat 112 525 126 515 117 278 Izomeryzat 452 559 492 528 371 188 20

Zielone paliwa Oleje napędowe Jakość produkowanych przez nas olejów napędowych już od czterech lat spełnia wymagania unijne, które będą obowiązywały dopiero od 2011 roku. W 2007 roku wytwarzaliśmy następujące gatunki olejów napędowych o zawartości siarki poniżej 10 mg/kg [0,0010 % (m/m)]: dobre właściwości smarne. Podobnie jak inne oleje napędowe paliwo chronione jest przed skażeniem mikrobiologicznym. Olej Napędowy Miejski Super stosowany jest w transporcie naziemnym, zwłaszcza w komunikacji masowej, w dużych aglomeracjach miejskich i strefach ekologicznie chronionych. Olej Napędowy Miejski SUPER jest paliwem produkowanym tylko w nielicznych krajach europejskich pod nazwą City Diesel. Paliwo, w pierwotnej wersji o zawartości siarki 200 mg/kg, zostało wprowadzone na rynek krajowy już w 1994 roku i do tej pory Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A. jest jego jedynym producentem w Polsce. Produkt w stosunku do starej wersji paliwa posiada znacznie zaostrzone wymogi jakościowe. Zawartość siarki jest obniżona do 10 mg/kg. Zawartość węglowodorów aromatycznych wielopierścieniowych do 5% (m/m). W produkcie zastosowano pakiet dodatków uszlachetniających, który poprawia właściwości użytkowe paliwa, zapewniając mu odpowiednie właściwości myjące, przeciwkorozyjne, przeciwutleniające oraz Olej napędowy Ekodiesel Ultra to najwyższej jakości paliwo spełniające najostrzejsze wymagania jakościowe i ekologiczne stawiane paliwom do silników wysokoprężnych w krajach Unii Europejskiej. Najważniejsze atuty paliwa w porównaniu do oleju napędowego produkowanego dotychczas to śladowa zawartość siarki (poniżej 10 mg/kg), obniżona zawartość węglowodorów aromatycznych, podwyższona wartość liczby cetanowej, lepsze właściwości eksploatacyjne w okresie zimowym i wysoki stopień czystości mikrobiologicznej. 21

Zielone paliwa Olej napędowy Bioester 100 pilotażowo (od 1.09.2007 do 31.12.2007) sprzedawaliśmy w sieci naszych stacji paliw na południu Polski jako pierwsze biopaliwo na naszym rynku. Bioester oferowany przez PKN ORLEN to paliwo odnawialne, produkowane z olejów roślinnych (głównie z oleju rzepakowego), przeznaczone dla pojazdów z silnikiem diesla. Spełnia wszelkie wymagania określone w normie PN-EN 14214 obowiązującej zarówno w Polsce, jak i w innych krajach Unii Europejskiej. Bioester można stosować jako samoistne paliwo lub w mieszaninie z konwencjonalnym olejem napędowym. Bioester może służyć do zasilania silników wysokoprężnych m.in. w: autobusach, samochodach ciężarowych, samochodach dostawczych, samochodach osobowych, ciągnikach rolniczych, kombajnach, innych maszynach i urządzeniach. Oleje opałowe Olej opałowy lekki Ekoterm Plus to nowoczesne i bezpieczne w eksploatacji źródło energii, które jest produktem najwyższej jakości, spełniającym normy światowe zarówno pod względem parametrów eksploatacyjnych, jak i wymagań ochrony środowiska. Cechuje go niska zawartość siarki (od końca 2007 roku poniżej 0,10 % (m/m), mała lepkość, niska temperatura płynięcia (poniżej 20 C) i wysoka wartość opałowa. Asortyment i jakość olejów napędowych [% wag] Jakość oleju Ekoterm Plus [% wag] Zawartość siarki Asortyment 2005 2006 2007 Zawartość siarki Asortyment 2005 2006 2007 Ekodiesel Ultra* 0,00070 0,00075 0,00062 ONM Super 0,00045 0,00036 0,00036 * w tym olej napędowy ON VERVA Olej opałowy lekki Ekoterm Plus 0,056 0,117 0,105 22

Zielona policja System Zakładowej Inspekcji Ekologicznej Działalność Systemu Zakładowej Inspekcji Ekologicznej była wyrazem naszej troski o pełną kontrolę i monitoring tych procesów produkcji, które mogą mieć wpływ na środowisko. Zielona Policja, bo tak potocznie nazywają nasi pracownicy inspekcję ekologiczną, w 2007 roku odnotowała 22 interwencje związane z okresowymi uciążliwościami zapachowymi. Większość zgłoszeń wewnątrz Zakładu Produkcyjnego w Płocku dotyczyło planowanych zadań takich jak: postoje remontowe instalacji, dmuchania, płukania i parowania rurociągów, zbiorników, aparatów, kolumn, przełączania reaktorów i zrzutu węglowodorów na pochodnie, odkoksowania i czyszczenia pieców, odwadniania zbiorników slopowych, itd.) Natomiast zdarzenia losowe w Zakładzie związane były z awaryjnymi wyłączeniami instalacji, zwiększonymi zrzutami gazów na pochodnie czy np. wygaszeniami pieców. Każda interwencja była rozpatrywana w sposób szczególny. W rejonie występowania uciążliwości wykonywane były pomiary stężeń zanieczyszczeń oraz podejmowane działania mające na celu identyfikację źródeł uciążliwości. Dokonywany był również przegląd sytuacji meteorologicznej oraz stężeń zanieczyszczeń w automatycznych stacjach monitoringu powietrza. 23

Zielona Grupa ORLEN Wszystkie spółki Grupy ORLEN posiadają uregulowany stan formalno prawny w zakresie ochrony środowiska tzn. dotyczący wprowadzania substancji do powietrza, wytwarzania odpadów, odprowadzania ścieków czy poboru wody powierzchniowej. Zgodnie z Dyrektywą 96/61/WE w sprawie zintegrowanego zapobiegania i ograniczania (kontroli) zanieczyszczeń oraz zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z 26 lipca 2002 roku w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości Pozwolenie Zintegrowane posiadają nasze następujące spółki Grupy ORLEN: Rafineria Trzebinia S.A. dla instalacji biodiesla, dla instalacji hydrorafinacji parafin, dla Energomedii Sp z o. o. na prowadzenie instalacji do spalania paliw. Rafineria Nafty Jedlicze S.A. na prowadzenie Instalacji Regeneracji Olejów Przepracowanych, na prowadzenie Instalacji Destylacji Rurowo Wieżowej DRW, na prowadzenie Instalacji Rozpuszczalniki, dla Raf Energii Sp. z o. o. na prowadzenie Elektrociepłowni, dla Raf Ekologii Sp. z o. o. na prowadzenie Instalacji Spalarni Odpadów. ORLEN Oil Sp. z o. o. ORLEN Asfalt Sp. z o. o. ORLEN Eko Sp. z o. o. Basell Orlen Polyolefins Sp. z o. o. dla instalacji Polietylen I, II i III dla instalacji Polipropylen I, II i III. ANWIL S.A. na prowadzenie instalacji wchodzących w skład Kompleksu Polichlorku Winylu, na prowadzenie instalacji spalania paliw - Elektrociepłowni eksploatowanej w Kompleksie Energetycznym, na prowadzenie instalacji wchodzących w skład Kompleksu Nawozowego, na prowadzenie instalacji składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne z wydzielonymi kwaterami na odpady niebezpieczne (pozwolenie uzyskane w 2007 roku). Spolana a.s. produkcja kaprolaktamu oraz kwasu siarkowego wraz z oczyszczalnią ścieków, produkcja PCW i monomerów chlorku winylu, energetyka, składowisko odpadów toksycznych, elektroliza. Grupa Unipetrol na prowadzenie instalacji: produkcji polimerów (polietylen i polipropylen), produkcji monomerów kraking wodny oraz produkcja zagęszczonego naftalenu, produkcji mocznika, produkcji amoniaku, produkcji wodoru (POX unit) oraz jednostki Chezacarb, produkcji alkoholi OXO, produkcji energii, poboru i uzdatniania wody oraz oczyszczania ścieków. 24

Zielona Grupa ORLEN AB Mažeikių Nafta na prowadzenie instalacji IPPC Mažeikiai Oil Ponadto powyższe dokumenty, zatwierdzone przez kompetentne lokalne władze także posiadają: Rafinery, na prowadzenie instalacji IPPC Butinge terminal, na prowadzenie instalacji IPPC Biržai pumpstation. Grupa Unipetrol dla obiektów produkcyjnych zlokalizowanych na terenie spółek wchodzących w skład holdingu Unipetrol, AB Mažeikių Nafta dla rafinerii w Judekai i terminalu morskiego w Butinge. Zgodnie z Dyrektywą 96/82/WE w sprawie zarządzania zagrożeniami poważnych awarii z udziałem substancji niebezpiecznych oraz zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska (Dz.U. Nr 25/2008, poz.150), część spółek należących do Grupy ORLEN została zakwalifikowana jako zakłady o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej. W związku z tym zobowiązane są one do opracowania dokumentów (Zgłoszenia Zakładu, Programu Zapobiegania Poważnym Awariom, Raportu o Bezpieczeństwie i Wewnętrznego Planu Operacyjno Ratowniczego). Zatwierdzone przez odpowiednie komendy Państwowej Straży Pożarnej raporty takie posiadają: Rafineria Trzebinia S.A. Basell Orlen Polyolefins Sp. z o. o. ORLEN Oil Sp. z o. o. Inowrocławskie Kopalnie Soli SOLINO S.A. ANWIL S.A. Rafineria Nafty Jedlicze S.A. ORLEN Gaz Sp. z o. o. dla swoich rozlewni gazu płynnego. 25

Działania ekologiczne w Grupie ORLEN W Grupie ORLEN w 2007 roku zostało zrealizowanych wiele proekologicznych projektów i działań mających bezpośredni wpływ na otaczające nas środowisko naturalne. ORLEN Oil Sp. z o. o. Uwzględnianie w planach strategicznych firmy działań zmierzających do ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko naturalne; ANWIL S.A. Budowa i uruchomienie instalacji do katalitycznej selektywnej redukcji tlenków azotu (SCR) w gazach odlotowych z linii A i B instalacji kwasu azotowego. Efekt ekologiczny: znaczna redukcja stężenia tlenków azotu odprowadzanych do atmosfery z odgazami pochodzącymi z procesu produkcyjnego; Budowa i uruchomienie instalacji do odgazowania kondensatu technologicznego na linii A Amoniaku. Efekt ekologiczny: zagospodarowanie kondensatu do produkcji wody zasilającej kotły, ograniczenie ilości i ładunku jonu amonowego i związków organicznych w odprowadzanych ściekach; Uszczelnienie kanalizacji przemysłowej poprzez wprowadzenie rękawa uszczelniającego. Efekt ekologiczny: bezwykopowa renowacja kanalizacji bytowej o łącznej długości ponad 10 km minimalizacja możliwości zanieczyszczenia środowiska wodno gruntowego. Zapewnienie środków finansowych na rzecz inwestycji służących ochronie środowiska; Przestrzeganie obowiązujących przepisów prawa związanych z ochroną środowiska; Wybór i stosowanie nowych technologii, które są przyjazne środowisku, m.in.: wprowadzenie do oferty olejów Platinum produktów przeznaczonych do silników dostosowanych do wymagań Euro4 oraz najbardziej rygorystycznych specyfikacji jakościowych producentów samochodów, jak również wymagań klasyfikacji ACEA 2004, produkcja olejów dla ogrodnictwa, rolnictwa i leśnictwa Zielona Linia takich jak np. z serii ORLEN Oil Agro lub ORLEN Oil Trawol, rozpoczęcie programu Base Oil Interchange zmierzającego do uzyskania wysokiej jakości olejów silnikowych (półsyntetycznych i mineralnych) produkowanych w oparciu o oleje bazowe Grupy ORLEN, Zaangażowanie pracowników we wszelkie działania pro-ekologiczne. 26

Działania ekologiczne w Grupie ORLEN Rafineria Trzebinia S.A. Wykonanie projektu modernizacji instalacji deszczowej w Kopalni Soli Góra i Podziemnym Magazynie Ropy i Paliw, zabezpieczającej przed zanieczyszczeniem terenu węglowodorami w przypadku awarii (zadanie zrealizowane w ramach Programu Odpowiedzialność i Troska ); Budowa oczyszczalni ścieków z instalacji do produkcji biodiesla termin realizacji inwestycji został określony na lata 2008 2009. Celem zadania jest wstępne podczyszczanie ścieków z zanieczyszczeń do poziomu umożliwiającego wprowadzenie ich do następnych obiektów oczyszczalni. Cel ekologiczny: ochrona środowiska gruntowo wodnego. Podjęcie działań prowadzących do zwiększenia bezpieczeństwa przeciwpożarowego w Kopalni Soli Góra i Podziemnym Magazynie Ropy i Paliw poprzez: zakup hydrantu HAWLE, wykonanie projektu rozbudowy sieci hydrantowej, przeprowadzanie regularnych szkoleń Ochotniczej Straży Pożarnej działającej na Rafineria Nafty Jedlicze S.A. Budowa instalacji do produkcji rozpuszczalników; Dostosowanie zbiorników magazynowych paliw do obowiązujących przepisów; Wykonanie węzła segregacji olejów przepracowanych; Modernizacja spalarni odpadów; Modernizacja sieci gazów zrzutowych. Inowrocławskie Kopalnie Soli SOLINO S.A. Uruchomienie oczyszczalni ścieków w Kopalni Soli Mogilno; terenie kopalni. Działania te wynikały również z realizacji Programu Odpowiedzialność i Troska. Spolana a.s. Remont kanalizacji ścieków na ulicy U3. Efekt ekologiczny: usunięcie zanieczyszczeń wód chłodzących; Remont zbiornika wychwytującego pod zasobniki NaOH. Efekt ekologiczny: usunięto nieszczelność, która niosła ryzyko zanieczyszczenia wód podziemnych; Budowa składowiska osadów z oczyszczalni ścieków. Efekt ekologiczny: utworzenie zapasów produkcyjnych do ich dalszego wykorzystania; 27

Działania ekologiczne w Grupie ORLEN Aktualizacja systemu monitoringu ścieków. Efekt ekologiczny: zastąpienie przestarzałego systemu (pracującego w DOS-ie) i jego uzupełnienie; Dechloracja kondensatu ze ścieków z elektrolizy. Efekt ekologiczny: zmniejszenie zanieczyszczenia ścieków chlorem; Zamknięcie studzienki ścieków z polimeracji. Efekt ekologiczny: usunięcie emisji lotnych chlorowanych węglowodorów oraz uzyskanie zgodności urządzeń z technologią BAT; Remont napowietrzania NH3 z rafinatu odpadowego. Efekt ekologiczny: zmniejszenie zanieczyszczenia ścieków. AB Mažeikių Nafta Przeprowadzenie w 2007 roku monitoringu zanieczyszczeń powietrza wokół zakładu w czterech punktach pomiarowych położonych w strefie ochronnej zakładu. W ramach tego monitoringu analizowane były następujące zanieczyszczenia: C1-C10, benzen, toluen, ksylen, tlenek węgla, siarkowodór, dwutlenek siarki oraz dwutlenek azotu; Realizowane są liczne inwestycje w zakresie ochrony powietrza (zainstalowano monitoring emisji gazów cieplarnianych do atmosfery) oraz ochrony zasobów wodnych. Grupa Unipetrol Spalanie osadów ściekowych z węglem brunatnym w elektrowni T700. Efekt ekologiczny: osady ściekowe nie będą składowane na hałdach; Użycie metanolu w procesie oczyszczania ścieków. Efekt ekologiczny: dostarczenie biomasy do procesu; Oczyszczanie ścieków pochodzących z jednostki gazyfikacji pozostałości ropy naftowej. Efekt ekologiczny: usuwanie amoniaku ze ścieków i użycie go w procesie odsiarczania w elektrowni T700. 28

Udział Grupy ORLEN w Krajowym Systemie Handlu Emisjami CO 2 Zgodnie z Ustawą z dnia 22 grudnia 2004 roku o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji, instalacjami objętymi systemem handlu emisją CO 2 są: PKN ORLEN S.A. Elektrociepłownia Rafineria ANWIL S.A. Elektrociepłownia ORLEN Asfalt Sp. z o. o. Instalacja rafineryjna w Płocku Instalacja w Trzebini Rafineria Nafty Jedlicze S.A. Instalacja rafineryjna Rafineria Trzebinia S.A. Instalacja rafineryjna Raf Energia Sp. z o. o. - Jedlicze Elektrociepłownia ENERGOMEDIA Sp. z o. o. - Trzebinia Elektrociepłownia Spolana a.s. Unipetrol RPA (dwie instalacje) AB Mažeikių Nafta AB Mažeikių Elektrine Wszystkie wymienione instalacje uzyskały zezwolenia na udział w systemie handlu uprawnieniami do emisji, w których określono sposób monitorowania emisji dwutlenku węgla. Podstawą rozliczenia przyznanych uprawnień jest raport sporządzony 31 grudnia roku poprzedniego i podlegający weryfikacji przez uprawnionego weryfikatora. W ramach Krajowego Planu Rozdziału Uprawnień do Emisji (KPRU I) wszystkie instalacje w naszych spółkach wchodzących w skład Grupy ORLEN posiadały wystarczającą ilość uprawnień do emisji CO 2. Nadwyżki uprawnień zostały zbyte. Ponadto w 2007 roku ORLEN Oil Sp. z o. o. złożył wniosek do Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego o zezwolenie na udział w systemie handlu uprawnieniami do emisji CO 2. Wszystkie instalacje w spółkach wchodzących w skład holdingu Unipetrol i Grupy Mažeikių Nafta, w ramach Krajowych Planów Alokacji (NAP- National Allocation Plan) posiadały wystarczającą ilość uprawnień do emisji CO 2. Nadwyżki uprawnień zostały sprzedane. 29

Nagrody i certyfikaty W 2007 roku otrzymaliśmy wiele nagród, wyróżnień i certyfikatów potwierdzających naszą troskę o środowisko naturalne. Wśród nich należy wymienić: Basell Orlen Polyolefins Sp. z o. o. Spółka uzyskała certyfikat Firma Bliska Środowisku 2007. ORLEN Oil Sp. z o. o. Na XIV Międzynarodowych Targach Stacja Paliw 2007 spółka otrzymała nagrodę Produkt Roku 2007 dla olejów Platinum do silników spełniających wymagania normy emisji spalin Euro4 tj.: olej Platinum Max Energy Euro4 5W/30 do Inowrocławskie Kopalnie Soli SOLINO S.A. Ponownie uzyskano certyfikat zgodności Zintegrowanego Systemu Zarządzania Jakością i Środowiskiem z normami ISO 9001 oraz ISO 14001. samochodów osobowych oraz trzy oleje do wysokoobciążonych silników diesla samochodów ciężarowych i autobusów: Platinum Ultor Progres 10W/40, Platinum Ultor Extreme 10W/40 oraz Platinum Ultor Plus 15W/40. Spółka została laureatem Konkursu Ministra Środowiska Lider Polskiej Ekologii w kategorii Wyrób dla olejów ORLEN Oil z brandem Platinum do silników spełniających wymagania normy Euro4. Komisja konkursowa dostrzegła także inne ekologiczne produkty spółki, jak np.: biodegradowalne oleje do silników zaburtowych łodzi motorowych i stosowane w pracach Rafineria Trzebinia S.A. Firma startowała w IX Edycji Narodowego Konkursu Ekologicznego Przyjaźni Środowisku. W styczniu 2008 roku, decyzją Narodowej Rady Ekologicznej, Spółka znalazła się w gronie zwycięzców. Pretendowała do tytułu w kategorii Przedsiębiorstwo Przyjazne Środowisku, w podkategorii Produkt Godny Polecenia i zdobyła go dla zgłoszonej Linii Produktów BIO (Bioester i ON BIO 20). leśnych oleje Pilarol Eko. Podkreślono także, że na wszystkich etapach produkcji, konfekcjonowania i dystrybucji są przestrzegane normy ochrony środowiska. 30