Schemat blokowy Kopalni Gazu Ziemnego Kościan-Brońsko System monitoringu i dozowania inhibitora korozji Gaz ziemny eksploatowany ze złóż Kościan S, Brońsko i Łęki jest gazem zaazotowanym ze znaczną zawartością CO 2. Wynoszona z odwiertów woda złożowa oraz zawartość w eksploatowanym gazie CO 2 jest przyczyną powstawania środowiska korozyjnego napowierzchniowych instalacji technologicznych. Do ochrony antykorozyjnej zastosowano po raz pierwszy w PGNiG Oddział w Zielonej Górze dozowanie do strumienia eksploatowanego gazu inhibitorów korozji oraz monitoring korozji i pomiary ultradźwiękowe. Kalendarium 1995 r. odkrycie złoża Kościan 1998 r. odkrycie złoża Brońsko 6.04.2001 lipiec 2001 r. podpisanie umowy na dostawę gazu do bloku gazowo-parowego pomiędzy PGNiG SA Oddział ZZGNiG a Elektrociepłownią Zielona Góra S.A. rozpoczęcie budowy KGZ Kościan-Brońsko 15.12.2001 r. zakończenie I etapu zagospodarowania złoża Kościan 16.01.2002 r. rozpoczęcie rozruchu KGZ Kościan-Brońsko 21.01.2002 r. przesłanie pierwszych m 3 gazu do krajowego systemu gazowniczego 25.02.2002 r. oficjalne uruchomienie KGZ Kościan Brońsko 7.06.2002 r. 24.01.2003 r. zakończenie I etapu zagospodarowania złoża gazu ziemnego Kościan, moc dyspozycyjna KGZ Kościan-Brońsko: 50 tys. m 3 /h zakończenie II etapu zagospodarowania złoża gazu ziemnego Kościan, moc dyspozycyjna KGZ Kościan-Brońsko: 100 tys. m 3 /h 16.03.2004 r. rozpoczęcie dostaw gazu do EC w Zielonej Górze 26.05.2004 r. marzec 2005 r. zakończenie I etapu zagospodarowania złoża gazu ziemnego Brońsko, moc dyspozycyjna KGZ Kościan-Brońsko: 150 tys. m 3 /h, instalacje Bonikowo i Białcz: 22,8 tys. m 3 /h zakończenie II etapu zagospodarowania złoża gazu ziemnego Brońsko, moc dyspozycyjna KGZ Kościan-Brońsko: 200 tys. m 3 /h 24.08.2010 r. włączenie do eksploatacji złoża gazu ziemnego Łęki styczeń/luty 2013 r. rozruch instalacji Węzła Kościan
Obszar działania Oddziału w Zielonej Górze Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA w Warszawie Oddział w Zielonej Górze ul. Boh. Westerplatte 15 65-034 Zielona Góra www.pgnig.pl/zielonagora tel. 68 32 91 400, fax 68 32 91 430 KGZ Kościan - Brońsko Kokorzyn, 64-000 Kościan tel. 65 512 64 80 fax 65 512 66 32
KGZ Kościan-Brońsko PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
KGZ Kościan-Brońsko Historia kopalni rozpoczęła się wraz z odkryciem w okolicach miejscowości Kościan nowych złóż gazu ziemnego: Kościan, Bonikowo, Brońsko, Racot, Wielichowo, Ruchocice. Ich zagospodarowywanie zaczęło się od próbnej eksploatacji pojedynczych odwiertów na złożach Bonikowo, Białcz i Racot. Odbywała się ona za pomocą bezobsługowych instalacji przyodwiertowych, które zapewniały kompleksowe przygotowanie gazu ziemnego do sprzedaży (separacja wstępna, redukcja ciśnienia, osuszanie, odrtęcianie). Otrzymane wyniki próbnych eksploatacji pozwoliły na zdobycie doświadczenia w zakresie eksploatacji bezobsługowych instalacji technologicznych i przyczyniły się do podjęcia w 2001 r. decyzji o sposobie zagospodarowania złóż Kościan o zasobach geologicznych około 13 mld m3 i Brońsko o zasobach około 28 mld m3. Budowa kopalni ruszyła w lipcu 2001 r. Realizowano ją w czterech etapach, rozbudowując instalację i zwiększając zdolności eksploatacyjne od 50 do 200 tys. m3 gazu na godzinę. Dokąd trafia gaz Kopalnia eksploatuje złoże Kościan piętnastoma odwiertami (w tym jednym horyzontalnym Kościan-18H) i złoże Brońsko szesnastoma odwiertami. Odbiorcami gazu ziemnego podgrupy Lw z kopalni są: - krajowy system gazowniczy gazu, - Elektrociepłownia Zielona Góra (od 16.03.2004 r.), gaz przesyłany jest gazociągiem Dn 350 relacji Węzeł Kościan Zielona Góra o ciśnieniu roboczym 6,3 MPa, - KGHM Polska Miedź (od 2013 r.), gaz przesyłany jest gazociągiem Dn 350 relacji Węzeł Kościan Żukowice/Polkowice o ciśnieniu roboczym 6,3 MPa, - Wielkopolska Spółka Gazownictwa (od lutego 2013 r.), gaz przesyłany jest gazociągiem Dn 150 relacji Węzeł Kościan Gryżyna o ciśnieniu roboczym 6,3 MPa. Wydobycie gazu KGZ Kościan-Brońsko Gaz do systemu: zawartość metanu 78% wartość opałowa 28,7 MJ/m3 ciepło spalania 31,8 MJ/m3 liczba Wobbego 39,6 MJ/m3 punkt rosy < -25oC zawartość rtęci < 6 µg/m3
Złoże gazu ziemnego Kościan wg D. Gierszewskiej, W. Wilk mapa strukturalna stropu wapienia cechsztyńskiego wg E. Żurawik System grzebieniowy Złoża gazu ziemnego Kościan i Brońsko zostały jako pierwsze w kraju zagospodarowane w nowym systemie tzw. grzebieniowego zbioru (zwanym również kolektorowym systemem zagospodarowania) gazu. Polega on na zabudowaniu w bezpośrednim sąsiedztwie odwiertów instalacji tzw. stref przyodwiertowych, gdzie realizowana jest część procesu technologicznego. Strefy przyodwiertowe, poprzez indywidualne krótkie odcinki gazociągów połączone są z kolektorem zbiorczym, którym gaz transportowany jest do instalacji końcowego uzdatniania. Gaz z odwiertu, po redukcji ciśnienia, oddzieleniu wody i pomiarze ilościowym na strefie przyodwiertowej, jest kierowany do gazociągu zbierającego gaz z poszczególnych odwiertów, a następnie do ośrodka centralnego, gdzie jest poddawany procesom dalszej separacji wody, głębokiego osuszania oraz odrtęciania. Zastosowanie grzebieniowego systemu zbioru gazu pozwoliło na całkowite wyeliminowanie groźnego z punktu widzenia utrzymania ruchu kopalni zjawiska tworzenia się w gazociągach hydratów węglowodorowych.
Złoże gazu ziemnego Brońsko Reńsko-1 Kotusz-1-2 20 4,5 Kotusz-2 wg D. Gierszewskiej, W. Wilk Kokorzyn-1 Białcz-1 Brońsko-8 Brońsko-2 Brońsko-1 Brońsko-11 Brońsko-3 Brońsko-9 Brońsko-10 Brońsko-4 Brońsko-7 Brońsko-5 wg E. Żurawik mapa strukturalna stropu wapienia cechsztyńskiego Brońsko-6