Ochrona właścicieli, zarządów i księgowych firm przed ryzykiem podatkowym oraz karnym i karnoskarbowym
Odpowiedzialność karna i karnoskarbowa
Art. 54. KKS [Nieujawnienie przedmiotu lub podstawy opodatkowania] 1. Podatnik, który uchylając się od opodatkowania, nie ujawnia właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub nie składa deklaracji, przez co naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie. 2. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie jest małej wartości, sprawca czynu zabronionego określonego w 1 podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych. 3. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie nie przekracza ustawowego progu, sprawca czynu zabronionego określonego w 1 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
Art. 55. KKS [Firmanctwo] 1. Podatnik, który w celu zatajenia prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub rzeczywistych rozmiarów tej działalności, posługuje się imieniem i nazwiskiem, nazwą lub firmą innego podmiotu i przez to naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności do lat 3, albo obu tym karom łącznie. 2. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie jest małej wartości, sprawca czynu zabronionego określonego w 1 podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych. 3. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie nie przekracza ustawowego progu, sprawca czynu zabronionego określonego w 1podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
Art. 56. KKS [Oszustwo podatkowe] 1. Podatnik, który składając organowi podatkowemu, innemu uprawnionemu organowi lub płatnikowi deklarację lub oświadczenie, podaje nieprawdę lub zataja prawdę albo nie dopełnia obowiązku zawiadomienia o zmianie objętych nimi danych, przez co naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie. 2. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie jest małej wartości, sprawca czynu zabronionego określonego w 1 podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych. 3. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie nie przekracza ustawowego progu, sprawca czynu zabronionego określonego w 1 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe. 4. Karze określonej w 3 podlega także ten podatnik, który mimo ujawnienia przedmiotu lub podstawy opodatkowania nie składa w terminie organowi podatkowemu lub płatnikowi deklaracji lub oświadczenia lub wbrew obowiązkowi nie składa ich za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Art. 60. KKS [Brak księgi] 1. Kto wbrew obowiązkowi nie prowadzi księgi, podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych. 2. Kto wbrew obowiązkowi nie przechowuje księgi w miejscu wykonywania działalności lub w miejscu wskazanym przez podatnika jako jego siedziba, przedstawicielstwo lub oddział, a jeżeli prowadzenie księgi zostało zlecone biuru rachunkowemu lub innemu uprawnionemu podmiotowi - w miejscu określonym w umowie z biurem rachunkowym lub w miejscu wskazanym przez kierownika jednostki, podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych. 3. Karze określonej w 2 podlega także ten podatnik lub płatnik, który nie zawiadamia w terminie właściwego organu o prowadzeniu księgi przez doradcę podatkowego, lub inny podmiot upoważniony do prowadzenia ksiąg w jego imieniu i na jego rzecz. 4. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego określonego w 1-3 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
Art. 61. KKS [Uchybienia w prowadzeniu księgi] 1. Kto nierzetelnie prowadzi księgę, podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych. 2. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego określonego w 1 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe. 3. Karze określonej w 2 podlega także ten, kto wadliwie prowadzi księgę. Art. 193. OP [Dowód z ksiąg podatkowych] 2. Księgi podatkowe uważa się za rzetelne, jeżeli dokonywane w nich zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty. 3. Za niewadliwe uważa się księgi podatkowe prowadzone zgodnie z zasadami wynikającymi z odrębnych przepisów.
Art. 62. [Naruszenie procedury rachunkowej] 1. Kto wbrew obowiązkowi nie wystawia faktury lub rachunku, wystawia je w sposób wadliwy albo odmawia ich wydania, podlega karze grzywny do 180 stawek dziennych. 2. Kto fakturę lub rachunek wystawia w sposób nierzetelny albo takim dokumentem się posługuje, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od roku, albo obu tym karom łącznie. 2a. Kto fakturę lub rachunek wystawia w sposób nierzetelny albo takim dokumentem się posługuje, a kwota podatku wynikająca z faktury albo suma kwot podatku wynikających z faktur jest małej wartości, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie. 3. Karze określonej w 1 podlega także ten, kto wbrew obowiązkowi nie przechowuje wystawionej lub otrzymanej faktury lub rachunku, bądź dowodu zakupu towarów. 4. Karze określonej w 1 podlega także ten, kto wbrew przepisom ustawy dokona sprzedaży z pominięciem kasy rejestrującej albo nie wyda dokumentu z kasy rejestrującej, stwierdzającego dokonanie sprzedaży. 5. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego określonego w 1-4 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
Art. 84. [Brak nadzoru] 1. Kto, nie dopełniając obowiązku nadzoru nad przestrzeganiem reguł obowiązujących w działalności danego przedsiębiorcy lub innej jednostki organizacyjnej, dopuszcza, chociażby nieumyślnie, do popełnienia czynu zabronionego określonego w tym rozdziale (dot. przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych przeciwko obowiązkom podatkowym i rozliczeniom z tytułu dotacji lub subwencji), podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe. 2. Przepisu 1 nie stosuje się, jeżeli czyn sprawcy wyczerpuje znamiona innego przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego określonego w tym rozdziale albo jeżeli niedopełnienie obowiązku nadzoru należy do ich znamion.
Art. 270a KK [Fałszowanie dokumentów faktur] 1. Kto, w celu użycia za autentyczną, podrabia lub przerabia fakturę w zakresie okoliczności faktycznych mogących mieć znaczenie dla określenia wysokości należności publicznoprawnej lub jej zwrotu albo zwrotu innej należności o charakterze podatkowym lub takiej faktury jako autentycznej używa, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w 1 wobec faktury lub faktur, zawierających kwotę należności ogółem, której wartość lub łączna wartość jest większa niż pięciokrotność kwoty określającej mienie wielkiej wartości, albo z popełnienia przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3. 3. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu określonego w 1 lub 2 podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Art. 271a. [Podanie w fakturze nieprawdy] 1. Kto wystawia fakturę lub faktury, zawierające kwotę należności ogółem, której wartość lub łączna wartość jest znaczna, poświadczając nieprawdę co do okoliczności faktycznych mogących mieć znaczenie dla określenia wysokości należności publicznoprawnej lub jej zwrotu albo zwrotu innej należności o charakterze podatkowym lub takiej faktury lub faktur używa, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w 1 wobec faktury lub faktur, zawierających kwotę należności ogółem, której wartość lub łączna wartość jest większa niż pięciokrotność kwoty określającej mienie wielkiej wartości, albo z popełnienia przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3. 3. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu określonego w 1 lub 2 podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Art. 7. KKS [Kumulatywny zbieg przepisów] 1. Jeżeli ten sam czyn wyczerpuje znamiona określone w dwóch albo więcej przepisach kodeksu, przypisuje się tylko jedno przestępstwo skarbowe lub tylko jedno wykroczenie skarbowe na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów. 2. W wypadku określonym w 1 sąd wymierza karę na podstawie przepisu przewidującego karę najsurowszą, a jeżeli zbiegające się przepisy przewidują zagrożenia takie same - na podstawie przepisu, którego znamiona najpełniej charakteryzują czyn sprawcy. Nie stoi to na przeszkodzie orzeczeniu także innych środków przewidzianych w kodeksie na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów.
Art. 277b. KK [Wysokość grzywny w razie skazania za fałszowanie faktur] W razie skazania za przestępstwo określone w art. 270a 1 lub 2, art. 271a 1 lub 2 albo art. 277a 1, grzywnę orzeczoną obok kary pozbawienia wolności można wymierzyć w wysokości do 3000 stawek dziennych.
Kiedy 25 lat pozbawienia wolności? Art. 277a. KK [Fałszowanie faktur ze znaczną kwotą należności] 1. Kto dopuszcza się przestępstwa określonego w art. 270a 1 albo art. 271a 1 wobec faktury lub faktur, zawierających kwotę należności ogółem, której wartość lub łączna wartość jest większa niż dziesięciokrotność kwoty określającej mienie wielkiej wartości, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 5 albo karze 25 lat pozbawienia wolności. 2. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu określonego w 1 podlega karze pozbawienia wolności do lat 5. Mieniem wielkiej wartości jest mienie, którego wartość w czasie popełnienia czynu zabronionego przekracza 1 000 000 PLN (Art. 115 6 KK).
Art. 8 KKS [Idealny zbieg czynów] 1. Jeżeli ten sam czyn będący przestępstwem skarbowym lub wykroczeniem skarbowym wyczerpuje zarazem znamiona przestępstwa lub wykroczenia określonego w przepisach karnych innej ustawy, stosuje się każdy z tych przepisów. 2. Wykonaniu podlega tylko najsurowsza z kar, co nie stoi na przeszkodzie wykonaniu środków karnych lub innych środków orzeczonych na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów. Środki karne i środki zabezpieczające oraz dozór stosuje się, chociażby je orzeczono tylko na podstawie jednego ze zbiegających się przepisów; w razie orzeczenia za zbiegające się czyny zabronione zakazów tego samego rodzaju lub pozbawienia praw publicznych, sąd stosuje odpowiednio przepisy o karze łącznej. 3. Jeżeli obok kary najsurowszej, która podlega wykonaniu, orzeczono także karę grzywny, również ta kara podlega łącznemu wykonaniu; w razie orzeczenia obok kary najsurowszej kilku kar grzywny, łącznemu wykonaniu podlega tylko najsurowsza kara grzywny.
Art. 11 KK [Jedność czynu. Zbieg przepisów ustawy] 1. Ten sam czyn może stanowić tylko jedno przestępstwo. 2. Jeżeli czyn wyczerpuje znamiona określone w dwóch albo więcej przepisach ustawy karnej, sąd skazuje za jedno przestępstwo na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów. 3. W wypadku określonym w 2 sąd wymierza karę na podstawie przepisu przewidującego karę najsurowszą, co nie stoi na przeszkodzie orzeczeniu innych środków przewidzianych w ustawie na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów.
Przykładowe czynniki powodujące popełnienie czynów zabronionych Błędna wykładnia przepisów Zaplątanie się pustej faktury
Czyn zabroniony Działanie umyślne Działanie nieumyślne Zamiar bezpośredni Zamiar ewentualny
Zamiar bezpośredni - sprawca ma zamiar popełnienia czynu zabronionego, to jest chce go popełnić (art. 9 1 kk). Zamiar ewentualny - sprawca przewidując możliwość popełnienia czynu zabronionego na to się godzi (art. 9 1 kk). Działanie nieumyślne - sprawca nie mając zamiaru popełnienia czynu zabronionego popełnia go jednak na skutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, mimo że możliwość popełnienia tego czynu przewidywał albo mógł przewidzieć (art. 9 2 kk).
Sposoby ochrony Sposoby ochrony Interpretacje indywidualne Opinie prawnopodatkowe Wewnętrzne procedury weryfikacji kontrahentów oraz obiegu dokumentów
Interpretacje indywidualne Opinie prawnopodatkowe
Jak zabezpieczyć się przed pustymi fakturami?
Cechy charakteryzujące podmioty zajmujące się zawodowo wyłudzaniem VAT Bardzo dobra znajomość branży, w której działają Klasa biznes Spełniają wszelkie formalne wymogi prawa (rejestracje, koncesje) Posiadają zaplecze techniczne niezbędne do działania w danej branży Bardzo często zatrudniają nawet kilkudziesięciu pracowników (pracownicy fizyczni, księgowość, dział zakupów, dział sprzedaży, dział HR) Coraz częściej korzystają z usług biur rachunkowych z ugruntowaną pozycją na rynku Realizm w działaniu
Uproszczony schemat wyłudzeń VAT dla transakcji krajowych Rzetelny dostawca uczciwy podatnik A I B I C I A II B II C II A III B III C III A IV B IV C IV Łańcuch A Łańcuch B Łańcuch C Rzetelny odbiorca uczciwy podatnik
Rozbudowany schemat wyłudzeń VAT dla transakcji krajowych Rzetelny dostawca uczciwy podatnik Przesunięcia międzyłańcuchowe A I B I C I A II B II C II A III B III C III A IV B IV C IV Łańcuch A Łańcuch B Łańcuch C Rzetelny odbiorca uczciwy podatnik
Uproszczony schemat wyłudzeń VAT dla transakcji transgranicznych Niemcy Polska III III III III II II II II I I I I III II I Czechy I I I I II II II II III III III III
Uproszczony schemat przykładowej weryfikacji dostawców (dla transakcji towarowych) WERYFIKACJA KONTRAHENTA PRZED ZŁOŻENIEM ZAMÓWIENIA PIERWSZA DOSTAWA PRZYJĘCIE TOWARU NA MAGAZYN (ROZŁADUNEK, WYMIANA DOKUMENTÓW) Osoba weryfikująca przestrzeganie procedur i raportująca Zarządowi POTWIERDZENIE WERYFKACJI PRZEZ KIEROWNIKA MAGAZYNU PRZEKAZANIE NA KONIEC DNIA PRZEZ KIEROWNIKA MAGAZYNU KMPLETU DOKUMENTÓW WRAZ Z ZESTAWIENIEM PRZYJĘTYCH DOSTAW I POTWIERDZENIEM WERYFIKACJI DZIAŁ KSIĘGWOŚCI WPROWADZA FAKTURY DO SYSTEMU
Tworzenie spółek celowych
Model standardowy Spółka Zaplecze magazynowe Zaplecze techniczno - technologiczne Zasoby ludzkie Zaplecze produktowe
Model ze spółkami celowymi Spółka A Zaplecze produktowe Spółka sprzedażowa Spółka E Zaplecze techniczne (maszyny, flota) Spółka B Zaplecze produktowe Spółka C Zasoby ludzkie Spółka D Zaplecze magazynowe
Koniec Dane do kontaktu Wojciech Safian email: wojciech.safian@isp-modzelewski.pl tel. 61 848 33 48