W poprzednim numerze przybliżyliśmy genezę idei opracowania własnych ostrzegawczych stacji radiolokacyjnych w Republice Białorusi

Podobne dokumenty
Pierwszy zestaw nowego radaru pracującego

MSPO 2017: POLSKIE ZDOLNOŚCI RADIOLOKACYJNE

NOWE SYSTEMY ELEKTRONICZNE ARMII ROSYJSKIEJ

PODSTAWY TELEDETEKCJI

WNIOSKI Z BADAŃ KWALIFIKACYJNYCH STACJI ROZPOZNANIA POKŁADOWYCH SYSTEMÓW RADIOELEKTRONICZNYCH GUNICA

RADARY OBSERWACJI POLA WALKI PRZEGLĄD AKTUALNIE STOSOWANYCH ROZWIĄZAŃ

WYBRANE ELEMENTY CYFROWEGO PRZETWARZANIA SYGNAŁÓW W RADARZE FMCW

SAMOCHODOWY RADAR POWSZECHNEGO STOSOWANIA

Cyfrowy system łączności dla bezzałogowych statków powietrznych średniego zasięgu. 20 maja, 2016 R. Krenz 1

ZAUTOMATYZOWANY SYSTEM DOWODZENIA i KIEROWANIA ROZPOZNANIEM ELEKTRONICZNYM SIŁ POWIETRZNYCH WOŁCZENICA

BEZDOTYKOWY CZUJNIK ULTRADŹWIĘKOWY POŁOŻENIA LINIOWEGO

MODYFIKACJA ORAZ ZMIANA TERMINU SKŁADANIA I OTWARCIA OFERT

Systemy i Sieci Radiowe

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia 30 grudnia 2009 r.


ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 6 sierpnia 2002 r. w sprawie urządzeń radiowych nadawczych lub nadawczoodbiorczych, które mogą być

POLSKIE RADARY W POLSKICH RĘKACH

To jeszcze prostsze, MMcc1100!

Badania charakterystyki wyrobu i metody badawcze. Kompatybilność elektromagnetyczna Odporność uzbrojenia na wyładowania elektrostatyczne.

Horyzontalne linie radiowe

Innowacje wzmacniające system ochrony i bezpieczeństwa granic RP

Parametry elektryczne anteny GigaSektor PRO BOX 17/90 HV w odniesieniu do innych rozwiązań dostępnych obecnie na rynku.

PRZYSZŁOŚĆ POLSKIEJ RADIOLOKACJI [RELACJA]

DOSTAWA SYSTEMU CYFROWYCH MIKROFONÓW BEZPRZEWODOWYCH

Gate.

1. Wymagania funkcjonalne dla modułu pozycjonowania patroli zainstalowany moduł musi posiadać następującą funkcjonalność:

adres i nazwa wykonawcy ZAPYTANIE CENOWE

WYJAŚNIENIE I ZMIANA TREŚCI Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia

wielosensorowy system do wykrywania i neutralizacji dronów

dr hab. inż. P. Samczyński, prof. PW; pok. 453, tel. 5588, EIK

AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE

MONITORING PRZESTRZENI ELEKTROMAGNETYCZNEJ

Modem radiowy MR10-GATEWAY-S

Precyzyjne pozycjonowanie w oparciu o GNSS

SILVER SYSTEM ul. Fabryczna Rędziny. Katalog produktów 2010 Firmy SILVER SYSTEM

Wymiary: 90mm/60mm/25mm

Opis elementów ekranu OSD by Pitlab&Zbig

Pomiary w instalacjach światłowodowych.

WISŁA I NAREW: RAKIETY DLA WOJSKA, TECHNOLOGIE DLA POLSKIEGO PRZEMYSŁU

WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY KATEDRA TELEKOMUNIKACJI I APARATURY ELEKTRONICZNEJ. Instrukcja do zajęć laboratoryjnych. Numer ćwiczenia: 7

Zgłoszenie instalacji wytwarzającej pola elektromagnetyczne, która nie wymaga pozwolenia ZGŁOSZENIE

Sygnał vs. szum. Bilans łącza satelitarnego. Bilans energetyczny łącza radiowego. Paweł Kułakowski. Zapewnienie wystarczającej wartości SNR :

ComTroll 105 QuickLINK

Modem radiowy MR10-NODE-S

NOWE MOśLIWOŚCI POMIAROWE ZAKŁADU DYNAMIKI BUDOWLI

MSPO 2018: ŁĄCZNOŚĆ DLA POLSKICH F-16 I ROZPOZNANIE ELEKTRONICZNE ROHDE & SCHWARZ

Łukasz Januszkiewicz Technika antenowa

ZAŁĄCZNIK NR 2.1. ZESTAWIENIE WYMAGANYCH PARAMETRÓW TECHNICZNO UŻYTKOWYCH. Spełnie nie wymaga nego warunku. Lp. PARAMETR/ WARUNEK

RADIOMETR MIKROFALOWY. RADIOMETR MIKROFALOWY (wybrane zagadnienia) Opracowanie : dr inż. Waldemar Susek dr inż. Adam Konrad Rutkowski

Ćwiczenie nr 19. Temat: Instalacja antenowa TV naziemnej - dwie anteny.

CZUJNIK OCHRONY OBWODOWEJ

Promieniowanie stacji bazowych telefonii komórkowej na tle pola elektromagnetycznego wytwarzanego przez duże ośrodki radiowo-telewizyjne

Badane cechy i metody badawcze/pomiarowe

Make: Drony dla początkujących

PL B1. WOJSKOWY INSTYTUT TECHNICZNY UZBROJENIA, Zielonka, PL , MPSO XV Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego

F&F Filipowski Sp. J Pabianice, ul. Konstantynowska 79/81 tel KARTA KATALOGOWA

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1

ABC TECHNIKI SATELITARNEJ

BER = f(e b. /N o. Transmisja satelitarna. Wskaźniki jakości. Transmisja cyfrowa

Załącznik 2. System kamer obserwacji z przodu pojazdu UGV. (Unmanned Ground Vehicle - Bezzałogowy Pojazd Naziemny) Krótka specyfikacja WP6.

Zadanie 1. Dostawa kontrolera sieci bezprzewodowej obsługujący nie mniej niż 500 access-pointów z

Laboratorium pomiarów parametrów anten i badań kompatybilności elektromagnetycznej (EMC)

rh-pwm3 Trzykanałowy sterownik PWM niskiego napięcia systemu F&Home RADIO.

Uniwersalny modem radiowy UMR433-S1-Z/UK UMR433-S1/UK

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 30 października 2003 r.

Próby ruchowe dźwigu osobowego

Rozproszony system zbierania danych.

AnyTone AT400. Dane techniczne i instrukcja obsługi

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1

Tematy prac dyplomowych w Katedrze Awioniki i Sterowania Studia II stopnia (magisterskie)

SYSTEMY WALKI ELEKTRONICZNEJ

ASTOR IC200ALG320 4 wyjścia analogowe prądowe. Rozdzielczość 12 bitów. Kod: B8. 4-kanałowy moduł ALG320 przetwarza sygnały cyfrowe o rozdzielczości 12

Komplet do nadawania i odbioru obrazu video drogą radiową. Instrukcja obsługi

AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE

KARTA POMIAROWA - ćwiczenie nr 2 Parametry techniczno - eksploatacyjne radarów. Nazwisko i imię:

System rejestracji, nadzoru wjazdu i pobytu pojazdów. na terenach przemysłowych

Systemy nawigacji satelitarnej. Przemysław Bartczak

POMIARY TŁUMIENIA I ABSORBCJI FAL ELEKTROMAGNETYCZNYCH

Dziękujemy za zaufanie i wybór naszego urządzenia.

Pytania i odpowiedzi. Zapytania ofertowego. Komory bezechowej radarowej z wyposażeniem. Zapytanie ofertowe nr: 001/MG/0714

ANALIZA PARAMETRÓW RADAROWEGO RÓWNANIA ZASIĘGU

ZMIANA TREŚCI SPECYFIKACJI ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA POSTĘPOWANIE NR D/186/2015

PL B1. POLITECHNIKA LUBELSKA, Lublin, PL BUP 05/13. PIOTR WOLSZCZAK, Lublin, PL WUP 05/16. rzecz. pat.

MD9260. Dualny detektor ruchu zasilany energią słoneczną. Podręcznik użytkownika. Wydrukowano w Chinach Wer.: MD9260-UM-PL-V1.0

Uniwersalny modem radiowy UMR433-S2/UK

inteo Centralis Receiver RTS

GEODEZJA BUDOWNICTWO LEŚNICTWO ROLNICTWO OCHRONA ŚRODOWISKA ENERGETYKA


Z G Ł O S Z E N I E. instalacji wytwarzających pola elektromagnetyczne

Instrukcja obsługi GEN2 Regulowany generator przebiegów prostokątnych

Anteny zewnętrzne do terminali telefonii komórkowej

Polaryzacja anteny. Polaryzacja pionowa V - linie sił pola. pionowe czyli prostopadłe do powierzchni ziemi.

WARUNKI WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH M Próbne obciążenie obiektu mostowego

Radiobudzik FM SoundMaster FUR

F&F Filipowski Sp. J Pabianice, ul. Konstantynowska 79/81 tel KARTA KATALOGOWA

Zestaw słuchawkowy do gier V330. Instrukcja Użytkownika

POLSKA ARMATA 35 MM PO TESTACH. KOLEJNY KROK AMUNICJA PROGRAMOWALNA

ZAPYTANIE OFERTOWE. Kraków

PRZETWARZANIE CZASOWO-PRZESTRZENNE SYGNAŁÓW PROJEKT -2016

Wpływ wybranych parametrów toru obserwacji na zasięg śledzenia PZR NEWA SC

Transkrypt:

W poprzednim numerze przybliżyliśmy genezę idei opracowania własnych ostrzegawczych stacji radiolokacyjnych w Republice Białorusi i pierwsze prace w tej sferze. Ich finałem było przyjęcie do uzbrojenia w połowie listopada 2013 r. i wprowadzenie do służby operacyjnej w styczniu 2014 r. radaru Wostok-D. Dwuwspółrzędna ostrzegawcza stacja radiolokacyjna część Miroslav Gyűrösi ] 2 Światowa premiera prototypu radaru ostrzegawczego Wostok-D miała miejsce na mińskiej wystawie MILEX-2007. Demonstrator technologii dwuwspółrzędnego radaru ostrzegawczego Wostok i seryjna stacja Wostok-D różnią się nie tylko z zewnątrz, ale także zestawem aparatury i rozwiązaniami. Przeznaczenie stacji nie zmieniło się, a wprowadzone modyfikacje związane były z poprawą parametrów i charakterystyk eksploatacyjnych, także wynikających z konieczności wprowadzenia zmian konstrukcyjnych, będących wynikiem kompleksowych badań demonstratora. Celem KB Radar, spółki wiodącej holdingu Sistiemy radiołokaciji, był nie tylko rozwój dwuwspółrzędnego radaru Wostok-D i doprowadzenie go do stopnia gotowości technicznej umożliwiającej wprowadzenie do eksploatacji i produkcji. Opracowanie stacji Wostok-D mia- ło faktycznie być pierwszym etapem szeroko zakrojonego programu, a białoruscy konstruktorzy i przedsiębiorcy mają ambicje stopniowo opracować i wprowadzić do produkcji i eksploatacji także inne rodzaje i typy radarów własnej konstrukcji. Jak wspomniano w pierwszej częśći artykułu (NTW 3/2014), demonstrator technologii Wostok został w latach 2005 2006 poddany intensywnym próbom na Białorusi, a także za granicą, u potencjalnych kontrahentów, w różnych warunkach klimatycznych. Przebieg tych prób stanowił podstawę do wprowadzenia zmian i ulepszeń stacji, która w finalnej postaci otrzymała oznaczenie zakładowe Wostok-D (D dwuchdiminzionalnyj, dwuwspółrzędny). Prace nad prototypem Wostoka-D (w wariancie eksportowym otrzymał oznaczenie Wostok-E) rozpoczęto w 2006 r. Zasadnicze zmiany dotyczyły niektórych detali konstrukcji zespołu antenowego, wykorzystania nowego, większego i cechującego się lepszymi charakterystykami jezdnymi podwozia samochodowego, zmieniła się także filozofia zautomatyzowanego stanowiska operatorskiego. Opracowanie kilku różnych stacji radiolokacyjnych z wykorzystaniem zunifikowanych zespołów i rozwiązań było celem postawionym na samym początku samodzielnych prac nad radiolokacją w niepodległej Białorusi. Skonstruowanie nowego typu nowoczesnego radaru ostrzegawczego, nawet relatywnie prostej stacji pracującej w paśmie metrowym (podkreślmy relatywnie, aczkolwiek stacja 3 2 0 4 / 2 0 1 4

Śledzi także trasy obserwowanych obiektów powietrznych; identyfikuje ich kategorię (oprogramowanie stacji pozwala na wyróżnienie pięciu kategorii obiektów latających: samolot, wiropłat, cel balistyczny, balon, cel niezidentyfikowany); okreś- w zależności od trybu pracy, od 121,25 W do 3104 W. KB Radar podaje zasięg stacji Wostok-D (Wostok-E) od 5 km do 360 km, a zakres obserwacji w azymucie na 360, a w elewacji od +0,5 do +30. Producent deklaruje bardzo wysokie osiągi wykrywania celów różnych kategorii i typów, z uwzględnieniem prawdopodobieństwa skutecznego przechwycenia na poziomie 0,5 i prawdopodobieństwie wystąpienie fałszywego alarmu 10 5, przy azymucie celu 0, na wysokości 10 000 m i pracy nadajnika na fali długości λ = 1,7 m. W przypadku celu o SPO = 50 m² (typu bombowiec strategiczny B-52), w warunkach bez zakłóceń elektronicznych, maksymalna skośna odległość wykrycia przez radar Wostok-D wynosi 360 km (wpływ na to ma rzeczywisty zasięg przyrządowy nad horyzontem radiowym z uwzględnieniem wpływu krzywizny powierzchni ziemi). W analogicznych warunkach duży myśliwiec naddźwiękowy o SPO = 10 m² (np. F-14) może zostać wykryty także z odległości skośnej 360 km, zaś cel o zmniejszonej wykrywalności (typu samolotu F-117A) o SPO rzędu 0,5 m² (wartość dla pasma metrowego) z dystansu 350 km. Odległości wykrycia celu przy występowaniu zakłóceń radioelektronicznych Radar Wostok-D po próbach zakładowych w komorze klimatycznej. Uniwersalne rozwiązanie Konstruktorzy KB Radar modyfikując podczas prac nad docelową stacją Wostok-D (Wostok-E) konstrukmetrowa jest zazwyczaj konstrukcyjnie prostsza od radarów pracujących w wyższych pasmach częstotliwości), jest obecnie sporym wyzwaniem. Nie może zatem dziwić, że konstruktorzy priorytetowo potraktowali opracowanie Wostoka-D, koncentrując się w swej codziennej pracy na rozwiązywaniu problemów, jakie pojawiały się podczas jego rozwoju i późniejszym doprowadzeniu radaru do stadium gotowości do uruchomienia produkcji i wprowadzenia do służby. Z tego też względu rozwojowi innych stacji rodziny Wostok poświęcano wtedy znacznie mniej wysiłku. Dziś, po pomyślnym zakończeniu pierwszego etapu prac, sytuacja uległa zmianie i specjaliści KB Radar przystąpili do konstruowania innych stacji radiolokacyjnych i rozszerzenia oferty radarów rodziny Wostok. Dobre charakterystyki Przeznaczeniem mobilnej dwuwspółrzędnej stacji radiolokacyjnej Wostok-D jest wykrywanie celów powietrznych znajdujących się w jej strefie obserwacji, pomiar parametrów ich ruchu, jak również obróbka informacji radiolokacyjnej i jej dystrybucja do systemów dowodzenia obroną powietrzną. Jako radar dwuwspółrzędny, Wostok-D określa: skośną odległość od celu, azymut i prędkość kątową. meru konkretnej stacji radiolokacyjnej, koordynat geograficznych własnego stanowiska, informacji radiolokacyjnej i wyników kontroli funkcjonalnej aparatury. Konstrukcja radaru i jego oprogramowania zapewnia jego działanie w trybach automatycznym i półautomatycznym, także w warunkach występowania aktywnych i pasywnych zakłóceń. Przestrajanie stacji następuje w paśmie częstotliwości od 150 do 200 MHz, w krokach po 1 MHz. W zakresie roboczym stacja dysponuje łącznie 51 częstotliwościami roboczymi (nośnymi). Konstrukcja aparatury umożliwia przestrajanie automatyczne lub półautomatyczne w trybie od impulsu do impulsu. Maksymalna moc w impulsie sygnału sondującego sięga 56 kw. Średnia moc sygnału sondującego to, la namiar (azymut) na źródło zakłóceń aktywnych; przekazuje opracowaną informację radiolokacyjną do systemów dowodzenia obroną powietrzną (użytkownikom zewnętrznym); wspólnie z dodatkowym interrogatorem radiolokacyjnym może określić przynależność państwową wykrytego obiektu; realizuje rejestrację: daty i czasu, oznaczenia jednostki i nutakże mają być bardzo wysokie (założone warunki analogiczne). Przy ekwiwalentnej gęstości spektralnej aktywnych zakłóceń szumowych na wyjściu anteny stacji zakłóceń aktywnych (z uwzględnieniem współczynnika wzmocnienia anteny) równej 200 W/MHz (fizyczna odległość źródła zakłóceń 200 km) i przy efektywności kompensacji przez aparaturę stacji zakłóceń szymowych na poziomie 30 db, odległość wykrycia celu typu B-52 spada do 182 km, typu F-14 do 126 km, zaś typu F-117A do 56 57 km. 0 4 / 2 0 1 4 3 3

3 4 0 4 / 2 0 1 4 Przednia część nośnika i platformy antenowej. Dobrze widać skrzynkę napędów hydraulicznych anteny, za nim umieszczony jest blok agregatu prądotwórczego. Seryjna dwuwspółrzędna stacja radiolokacyjna Wostok-D. Praktycznie jedyną widoczną różnicą w stosunku do prototypu jest skrzynka na narzędzia i części zamienne na stropie bloku autonomicznego agregatu zasilającego w przedniej części platformy antenowej. widziano możliwość podłączenia aparatury rozpoznania swój-obcy, a także urządzeń transmisji danych do zautomatyzowanych systemów dowodzenia i kierowania. Modyfikacją w konstrukcji stacji Wostok-D w stosunku do demonstratora było także dodanie odpornego łącza światłowodowego, które umożliwia wykorzystanie wynośnego zautomatyzowanego stanowiska operatorskiego w odległości do 500 m od miejsca rozwinięcia stacji. W skład zestawu ostrzegawczej stacji radiolokacyjnej Wostok-D wchodzą: zespół aparaturowo- -antenowy AAP (Antienno-apparatnyj post), zestaw wynośnej aparatury umieszczonej w kabinie KAW-K (Kompliet apparatury wynosnoj w kabinie), zestaw aparatury wynośnej do stanowiska dowodzenia KAW (Kompliet apparatury wynosnoj), zestaw częry teoretycznie można umieścić na dowolnym podwoziu samochodowym, odpowiadającym rozmiarami i nośnością. APP w tej postaci, oprócz podwozia, tworzą: platforma stacji (część nieruchoma, część obrotowa, system sterowania), jednostka antenowa AS-14M, autonomiczne źródło zasilania SAE (Sriedstwo awtonomnowo eliektropitanija), skrzynka pomocniczego źródła zasilania SzWEP (Szkaf wtoricznowo eliektropitanija), szkrzynka obróbki sygnałów SzOS (Szkaf obrabotki signałow) ze zintegrowanym odbiornikiem systemu nawigacji satelitarnej, kompas cyfrowy CUA (Cifrowoj ukazatiel azimuta), skrzynka rozdzielcza zasilania, a także układy ogrzewania i chłodzenia aparatury. Aparatura stacji obejmuje dwa zasadnicze tory sygnałowe. Pierwszym jest tor formowania, roz- ści zamiennych i narzędzi, kable połączeniowe i dokumentacja eksploatacyjna. Zespół aparaturowo-antenowy AAP został konstrukcyjnie pomyślany jako uniwersalny moduł, któcję demonstratora technologii przyjęli kilka zasadniczych ich kierunków. Najbardziej rzuca się w oczy zmiana nośnika z podwozia MAZ-631705-061 na, także trzyosiowe, MZKT-65273-020 o większej nośności, co pozwoliło na bardziej równomierne obciążenie osi i dzięki temu poprawę własności jezdnych, zwłaszcza w terenie. Autonomiczny agregat prądotwórczy konstruktorzy rozmieścili na analogicznym podwoziu, z możliwością jego odsunięcia od stacji na odległość do 100 m (w celu ochrony przed precyzyjnymi środkami rażenia samonaprowadzającymi się na podczerwień). Poważne zmiany wprowadzono także w konstrukcji zespołu antenowego AS-14M, który w porównaniu do AS-14 demonstratora ma całkowicie zautomatyzowany proces rozkładania/składania. Modyfikacje wprowadzono także w bazie elementowej aparatury radaru, co zapewniło rozszerzenie zakresu temperatur eksploatacji, a także możliwość wykorzystania nowocześniejszych algorytmów obróbki sygnału i informacji. Całkowicie zmieniona została konstrukcja zautomatyzowanych stanowisk operatorskich, zwiększono ilość prezentowanych informacji, a także uodporniono na zewnętrzne zakłócenia, przedzielania i wypromieniowania sygnałów sondujących. Drugim tor odbiorczy, obróbki, dystrybucji i zobrazowania informacji radiolokacyjnej. W konstrukcji jednostki antenowej AS-14M wykorzystano 28 aktywnych modułów nadawczych i odbiorczych AAM (Aktiwnyj antiennyj modul ). Wysokoczęstotliwościowy przełącznik systemu antenowego jest czterokanałowy. W celu zachowania wymaganej rozdzielczości w odległości, w konstrukcji aparatury radaru wykorzystano sygnały złożone. Radar Wostok-D w trybie automatycznego określania koordynat celów powietrznych jest w stanie wykryć i śledzić cele powietrzne ze średnim błędem określenia koordynat obiektów powietrznych maks. 25 m w odległości i 50 sekund kątowych w azymucie. W trybie kompensacji zakłóceń aktywnych błąd określenia azymutu nie powinien przekroczyć 60 sekund kątowych. Stacja może jednocześnie śledzić trasy do 250 celów. Aparatura umożliwia krótkotrwale określać namiary (peleng) na co najmniej 10 źródeł aktywnych zakłóceń. Współczynnik tłumienia zakłóceń aktywnych generowanych przez obiekty powietrzne sięga minimum 30 db. W takich samych warunkach trybu automatycznego określania koordynat celu powietrznego deklarowana rozdzielczość wynosi: w odległości maks. 200 m, w azymucie maks. 5,5, zaś w prędkości kątowej maks. 10 m/s. Czas odświeżania informacji zależy od wybranej prędkości obrotu anteny. Przy prędkości 6 obr./min wynosi on 10 sekund, zaś przy prędkości 3 obr./min 20 sekund. Pierwsze kroki ku nowym perspektywom Już w okresie definiowania programu prac nad własnymi konstrukcjami sprzętu radiolokacyjnego na Białorusi zawarto w nim perspektywiczne zamierzenia opracowania licznej rodziny urządzeń różnych kategorii i typów, o różnym przeznaczeniu i charakterystykach, ale powstałych w oparciu o podobne rozwiązania oraz technologie.

Widok na obrotową część jednostki antenowej. Dobrze widoczny jest lewy wysięgnik hydrauliczny, napędy anteny z osłoną, skrzynka bloku obróbki sygnałów i skrzynka bloku zasilania awaryjnego. Otwarta skrzynka bloku obróbki sygnałów. Pierwszymi próbami wykorzystania rozwiązań i technologii powstałych podczas opracowywania stacji Wostok i Wostok-D, datowanymi jeszcze na rok 2006, były projekty wstępne kilku typów stacji radiolokacyjnych pasma metrowego, które mogłyby stanowić rozszerzenie rodziny z uwzględnieniem wymagań i potrzeb potencjalnych użytkowników. Wśród nich były także stacje stacjonarne, czy półstacjonarne, ponieważ mobilność nie jest krytycznym wymogiem dla stacji ostrzegawczych. Spośród nich należy wymienić stacjonarny radar Wostok-PTW (Pieriewozimyj transportirujemyj wraszczajuszczajasja antienna) z obrotowym zespołem antenowym na obiekcie stacjonarnym (platformie). Rozwijanie i zwijanie mogło być zgodnie z potrzebami kontrahenta półautomatyczne lub ręczne. Kolejnym projektem jest stacjonarna stacja Wostok-PTS (Pieriewozimyj transportirujemyj siektornaja antienna) ze stałą, nieobracającą się jednostką antenową z elektronicznym skanowaniem w zakresie 90 w azymucie. W przypadku tego radaru miała zostać umieszczona na stacjonarnej pozycji (platformie). Zakładano ręczny lub półautomatyczny proces rozwijania/zwijania. Bardziej zaawansowany był projekt stacjonarnej trójwspółrzędnej stacji Wostok-PTWW (Pieriewozimyj transportirujemyj wysotomier wraszczajuszczajasja antienna), dysponującej zdolnością określania wysokości lotu celów powietrznych z obrotową jednostką antenową na obiekcie stacjonarnym lub platformie. Ostatni z tych projektów dotyczył stacjonarnej stacji Wostok-PTD (Pieriewozimyj transportirujemyj dalniewo diejstwija) o zasięgu do 600 km. Ten radar także miał mieć obrotową antenę umieszczoną na stacjonarnym obiekcie lub platformie. Stacje radiolokacyjne Wostok-D, Wostok-PTW i Wostok-PTS reprezentowały nowe typy ostrzegawczych radarów pasma metrowego, które rozszerzały ofertę KB Radar na światowych rynkach w tej kategorii wyrobów. Projekty stacji Wostok-PTWW i Wostok-PTD oferowano jako potencjalnych następców radarów Oborona i Niebo sowieckiej proweniencji. Jednak w tych latach wszystkie wspomniane projekty musiały ustąpić miejsca pracom nad bazową stacją Wostok-D, niemniej stale były one w ofercie firmy jako element sondowania zainteresowania potencjalnych klientów. Dziś sytuacja uległa zmianie. KB Radar dysponuje już pierwszą własną konstrukcją doprowadzoną do stadium produkcji i pełnej gotowości użytkowej, a na przestrzeni minionych lat miała możliwość zbierania informacji o potrzebach rynku i uważnie obserwować działania konkurencji, co pozwoliło na wybór najbardziej perspektywicznych kierunków dalszych prac. Aktualnie potencjalnym kontrahentom oferowane są trzy projekty nowych stacji radiolokacyjnych rodziny Wostok: mobilna trójwspółrzędna stacja ostrzegawcza Wostok-3D, mobilny wysokościomierz Wostok-W i mobilny radar obserwacyjny Wostok-3S pracujący w zakresie centymetrowym. Aktualne projekty Mobilna trójwspółrzędna stacja ostrzegawcza Wostok-3D (3 dimienzii) ma służyć do :wykrywania obiektów powietrznych, określania skośnej odległości do nich, azymutu, wysokości i prędkości kątowej, automatycznego śledzenia tras obiektów powietrznych, automatycznego określania kategorii celu, Zbliżenie na moduł antenowy AAM. Widok na jednostkę antenową AS-14M podczas składania zewnętrznych części (po lewej) i po całkowitym złożeniu (po prawej). 3 6 0 4 / 2 0 1 4

Radar Wostok-D w położeniu marszowym. a także przekazywania ujednoliconej informacji radiolokacyjnej do zintegroanych systemów dowodzenia i kierowania. Celem firmy jest zaoferowanie następcy sowieckich dwuwspółrzędnych stacji metrowych P-18, 5N84A, 1Ł13 i trójwspółrzędnego radaru 19Ż6 (35D6, 36D6), a także podobnych konstrukcji innych producentów zagranicznych. W stacji ma być wykorzystana cyfrowa obróbka sygnału i ma ona pracować w dwóch zakresach (metrowym dla odległości i azymutu, zakres decymetrowy do pomiaru wysokości). Konstrukcyjnie nowy zespół Stanowisko robocze obsługi, które powstało z połączenia obu wynośnych zautomatyzowanych stanowisk operatorskich radaru Wostok-D. antenowy ma zostać zamontowany na maszcie jednostki antenowej AS-14M. Bazowe charakterystyki w zakresie pomiaru odległości, azymutu i prędkości kątowej mają być analogiczne jak w stacji Wostok-D. Oczywiście nowością będzie możliwość pomiaru wysokości lotu obiektów powietrznych. Rozdzielczość przy pomiarze kąta elewacji wynosi 1,2, średni błąd pomiaru (w czasie jednego obrotu) kąta elewacji zamyka się w przedziale 0,08 0,1. KB Radar deklaruje możliwość wykorzystania od 4 do 16 sygnałów sondujących (w zależności od potrzeb kontrahenta). Współczynnik tłumienia odbić wywoływanych przez zjawiska pogodowe i obiekty naziemne ma być lepszy od 50 db. Środki rozpoznania radiotechnicznego przeciwnika mają być zdolne do wykrycia pracy stacji Wostok-3D z odległości najwyżej 203 km. Trzyosobowa obsługa ma być zdolna do zwinięcia stacji w czasie 10 minut. Projektant deklaruje osiągnięcie niezawodności pracy na poziomie 1 usterki na 900 godzin pracy. Czas naprawy usterki i ponownego włączenia radaru do pracy bojowej zadeklarowano na maks. 30 minut. Okres do pierwszego remontu generalnego ustalono na minimum 10 lat (14 000 godzin pracy). Deklarowana minimalna żywotność techniczna to 25 lat (32 000 godzin pracy). Projekt mobilnego wysokościomierza radiolokacyjnego Wostok-W (Wysotomier) dotyczy zupełnie nowego urządzenia. Zasadniczą różnicą, także wizualną, jest wykorzystanie jednostki antenowej w kształcie walca z aktywnym fazowanym szykiem antenowym i cyfrowym formowaniem wiązek. Wysokościomierz miałby w zamyśle twórców współpracować z dwuwspółrzędną stacją Wostok-D (Wostok-E), dzięki czemu funkcjonalnie tworzyłyby zestaw trójwspółrzędny. W przypadku samodzielnej pracy, Wostok-W mógłby spełniać rolę stacji trójwspółrzędnej. Według swych konstruktorów stacja w trybie pomiaru wysokości może w pełnym zakresie zastąpić wysokościomierze PRW-13, PRW-16 i PRW-17. Jeśli zaś chodzi o liczbę jednocześnie śledzonych celów, która miałaby sięgać 120 150 celów, zastępowałby do 15 wspomnianych wysokościomierzy powstałych w czasach istnienia ZSRS. W trybie trójwspółrzędnej stacji radiolokacyjnej wysokościomierz Wostok-D może wykrywać obiekty latające, określać odległość do nich, azymut, wysokość i prędkość kątową, automatycznie śledzić do 150 tras obiektów latających (w czasie 10-sekundowego cyklu przeszukiwania), identyfikować kategorię celu i przekazywać informację radiolokacyjną do zintegrowanych systemów dowodzenia. Wostok-W ma pracować w centymetrowym paśmie S, a aparatura stacji umożliwiać ma wykorzystanie 200 częstotliwości roboczych. Maksymalny zasięg ma wynosić 360 km. Z uwzględnieniem prawdopodobieństwa skutecznego przechwycenia na poziomie 0,5 i przy prawdopodobieństwie wystąpienie fałszywego alarmu 10 5, przy azymucie celu 0 i jego wysokości lotu 10 000 m, w przypadku celu typu bombowiec strategiczny B-52, w warunkach bez zakłóceń elektronicznych, maksymalna odległość wykrycia wynosić ma 360 km, w przypadku myśliwca F-14 320 km w trybie wysokościomierza, a w trybie 0 4 / 2 0 1 4 3 7

radaru 3D 210 km. Przy występowaniu zakłóceń radioelektronicznych o ekwiwalentnej gęstości spektralnej aktywnych zakłóceń szumowych na wyjściu anteny stacji zakłóceń aktywnych (z uwzględnieniem współczynnika wzmocnienia anteny) równej 200 W/MHz, przy prawdopodobieństwie skutecznego przechwycenia celu 0,5, prawdopodobieństwie wystąpienie fałszywego alarmu 10 5 i wysokości lotu celu 10 000 m Wostok-W ma być zdolny do wykrycia bombowca B-52 z odległości 220 km w trybie pomiaru wysokości (w trybie radaru 3D 200 km), zaś myśliwca F-14 z odpowiednio 150 i 130 km. Deklarowana rozdzielczość wysokościomierza w odległości wynosi 200 m, w azymucie 5,5, zaś Wizja trójwspółrzędnej stacji radiolokacyjnej Wostok-3D. w kącie elewacji 1,2. Średni błąd pojedynczego pomiaru (podczas jednego cyklu przeszukania przestrzeni) ma nie przekraczać 50 m w odległości, 0,3 w azymucie i 0,05 w kącie elewacji. Radar ma wykorzystywać od 4 do 16 sygnałów sondujących (w zależności od potrzeb kontrahenta). Współczynnik tłumienia odbić wywoływanych przez zjawiska pogodowe i obiekty naziemne ma być lepszy od 40 db. Trzyosobowa obsługa ma być zdolna do zwinięcia stacji w czasie do 15 minut. Deklarowana niezawodność i okresy eksploatacji mają być analogiczne jak w przypadku radaru Wostok-3D. Ostatnim aktualnie realizowanym przez firmę KB Radar projektem jest mobilna trójwspółrzędna stacja obserwacyjna pracująca w paśmie centymetrowym Wostok-3S. W tym przypadku chodzi o zupełnie nową konstrukcję, gdzie z radaru Wostok-D pozostał główny człon nazwy i nośnik. Stacja powstaje jako perspektywiczny konkurent amerykańskiego radaru AN/FPS-117, rosyjskiego Protiwnik-GE i ukraińskiego 80K6M. Z myślą o nim opracowywana jest zupełnie nowa antena z szykiem fazowanym. Wostok-3S projektowany jest z uwzględnieniem wymagań niskiego prawdopodobieństwa wykrycia pracy LPI (Low Probability of Intercept), którą zamierza się osiągnąć na drodze użycia sygnału sondującego, zbliżonego do szumu o małej szczytowej 3 8 0 4 / 2 0 1 4 Wizja wysokościomierza radiolokacyjnego Wostok-W. mocy. Maksymalny zasięg stacji ma sięgać 360 km, a jego aparatura ma pozwalać na użycie 200 częstotliwości roboczych. Formowanie wiązki ma być w pełnym zakresie cyfrowe, antena ma przeszukiwać przestrzeń w azymucie poprzez obrót. Podczas przeszukiwania przestrzeni w kącie elewacji do wykorzystania będą dwa tryby pracy. Przy uwzględnieniu prawdopodobieństwa skutecznego przechwycenia na poziomie 0,5 i prawdopodobieństwie wystąpienia fałszywego alarmu 10-5, przy azymucie celu 0 i jego wysokości lotu 10 000 m, w przypadku celu typu bombowiec strategiczny B-52, w warunkach bez zakłóceń elektronicznych, maksymalna odległość wykrycia wynosić ma 360 km, a myśliwca F-14 310 km. W analogicznych warunkach, ale przy zastosowaniu zakóceń aktywnych (gęstość spektralna na wyjściu 200 W/MHz), B-52 może zostać wykryty z odległości 220 km, a F-14 ze 150 km. Deklarowana rozdzielczość radaru Wostok-3S w odległości wynosi 200 m, w azymucie 1,8, zaś w kącie elewacji 1,2. Średni błąd pojedynczego pomiaru (podczas jednego cyklu przeszukania przestrzeni) ma nie przekraczać 25 m w odległości, 0,15 w azymucie i 0,08 0,1 w kącie elewacji. Radar ma wykorzystywać od 4 do 16 sygnałów sondujących (w zależności od potrzeb kontrahenta). Współczynnik tłumienia odbić wywoływanych przez zjawiska pogodowe i obiekty naziemne ma być na poziomie powyżej 40 db. Trzyosobowa obsługa ma być zdolna do zwinięcia stacji w czasie do 8 minut. Deklarowana niezawodność i okresy eksploatacji mają być analogiczne jak w przypadku stacji Wostok-3D i wysokościomierza Wostok-W. Fotografie w artykule: Miroslav Gyűrösi, NPRUP KB Radar. Wizja trójwspółrzędnej stacji radiolokacyjnej pracującej w paśmie S Wostok-3S.