Raport o oddziaływaniu na środowisko dla przedsięwzięcia polegającego na budowie zbiornika retencyjnego wraz z budowlami towarzyszącymi na rzece Czapelce w m. Kobylany, gmina Terespol, powiat bialski Aneks nr 2 Wnioskodawca: Gmina Terespol Pl. Ryszarda Kaczorowskiego 1, Kobylany 21-540 Małaszewicze Wykonawca: ul. Wileńska 2E/9, 20-603 Lublin www.eumaak.pl, biuro@eumaak.pl tel./fax. 81-534 26 62, 517 608 605 Lublin, 2015 r. Prawa autorskie zastrzeżone
WPROWADZENIE W odpowiedzi na pismo Urzędu Gminy Terespol z dnia 12 luty 2015 roku znak I-KR.7220.5.16.2014.EN (Załącznik nr 1) oraz wskazane w nim uwagi Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia 3 lutego 2015 roku Znak WOOŚ.4242.44.2014.AK poniżej przedstawiono uzupełnienia do Raportu. 1. Zgodnie z Mapą zagrożenia powodziowego Terespol" N-34-144-C-C-2 opracowaną na zlecenie Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej teren przedsięwzięcia położony jest na obszarze zalewowym, z uwagi na to wskazane jest przedstawienie wstępnej zgodny RZGW na realizacje przedmiotowej inwestycji w tym obszarze. Niniejsza inwestycja wynika z realizacji zadań zawartych w zestawieniu inwestycji planowanych do realizacji w perspektywie do 2021 r. dla obszarów dorzeczy: Wisły i Odry, tzw. Masterplanach. Dokument ten został zatwierdzony przez Prezesa Rady Ministrów, a wcześniej uzyskał aprobatę m. in. Ministra Środowiska, Dyrektora Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej oraz Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie. W związku z powyższym oraz mając na uwadze, że na obecnym etapie realizacji dokumentacji technicznej RZGW w Warszawie nie ma podstaw prawnych do wyrażania wstępnej zgody na realizację przedsięwzięcia, informujemy o podjętych i planowanych procedurach uzgodnieniowych z RZGW: a. Składamy wniosek o pozwolenie wodnoprawne (już jest złożony do Urzędu Marszałkowskiego; nie możemy otrzymać pozwolenia wodnoprawnego do czasu aż pozyskamy decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, stąd procedura wydawania pozwolenia wodnoprawnego jest obecnie zawieszona). b. Wniosek obejmuje swoim zakresem: wykonanie urządzenia wodnego budowli przeciwpowodziowej zbiornika retencyjnego z rezerwą przeciwpowodziową wraz z budowlami towarzyszącymi; przebudowę urządzenia wodnego jazu na rzece Czapelka w km 2
8+630; na rozbiórkę urządzeń wodnych rowy melioracji szczegółowej; szczególne korzystanie z wód piętrzenie oraz retencjonowanie śródlądowych wód powierzchniowych; wykonanie obiektów budowlanych i robót budowlanych na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią c. Uzyskujemy decyzję pozwolenie wodnoprawne ze wskazaniem, że należy uzyskać zgodę Dyrektora RZGW na prowadzenie robót budowlanych na terenie szczególnego zagrożenia powodzią. d. Zgodnie z Art. 88l Prawa Wodnego uzyskujemy zgodę Dyrektora RZGW na prowadzenie robót na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią. e. Możliwym jest, że na podstawie decyzji Marszałka, wydającego pozwolenie wodnoprawne, zgodę tą będziemy uzyskiwać przed wydaniem pozwolenia wodnoprawnego. Zgoda ta jest wymagana dopiero na etapie uzyskiwania pozwolenia na budowę. Jednakże na ten moment zadanie jest uzgodnione z WZMiUW w Lublinie, który jest Zarządcą rzeki Czapelki oraz rowów melioracyjnych na terenie inwestycji. 2. Proszę o podanie w jakim stopniu zbiornik Kobylany zabezpiecza osoby, budynki i mienie w gminie Terespol a w jakim stopniu w mieście Terespol. Należy przedstawić stanowisko władz miasta Terespol w przedmiocie ochrony przeciwpowodziowej realizowanej przez przedmiotowy zbiornik w obrębie miasta Terespol. Wg informacji uzyskanych od Wójta Gminy Terespol, na podstawie załączonych map z oznaczeniem stref zagrożenia powodzią oraz stref zredukowanego zagrożenia (załącznik nr 2) po wybudowaniu zbiornika retencyjnego w Kobylanach, zbiornik zredukuje zagrożenia powodzią wg podanych parametrów, z następującym podziałem pomiędzy miasto i gminę Terespol: 3
Lp. Parametr Ogółem Miasto Gmina 1. Powierzchnia chroniona 75 ha 50 ha 25 ha 2. Ilość mieszkańców na terenie chronionym 302 osoby 275 osób 27 osób 3. Ilość budynków mieszkalnych i 184 szt. 161 szt. 23 szt. gospodarczych na terenie chronionym 4. Ilość obiektów przemysłowych (handlowych) i technicznych na terenie chronionym 6 szt. 0 6 szt. 5. Długość dróg na terenie chronionym 2,7 km 2 km 0,7 km 3. Na podstawie opinii geotechnicznej i dokumentacji badań podłoża gruntowego dla potrzeb projektu budowlanego i wykonawczego zbiornika retencyjnego w Kobylanach (przedłożyć do wglądu), o której jest mowa w Raporcie, należy dokonać analizy w zakresie ewentualnej konieczności usunięcia masy organicznej torfowej, celem zapewnienia odpowiedniej jakości retencjonowanych wód oraz stabilności obiektów hydrotechnicznych. Projektant przewiduje stopniowe zdjęcie gruntów organicznych, w tym torfu i składowanie w sposób chroniący go przed zanieczyszczeniem oraz umożliwiający późniejsze wykorzystanie na terenie przedsięwzięcia. Podczas realizacji robót składowanie materiałów oraz hałdowanie i przygotowanie mas ziemnych do wywiezienia (grunty mineralne) lub wbudowania miejscu (grunty mineralne i organiczne)będzie zlokalizowane możliwe jak najdalej od koryta rzeki, przy drodze powiatowej nr 1046L. W poziomie posadowienia dna zbiornika występują grunty mineralne piaski rzeczne oraz piaski gliniaste. Groble ograniczające zbiornik wykonane będą z gruntów miejscowych, wydobytych w trakcie pogłębiania czaszy zbiornika i stanowiących mieszankę piasków i piasków gliniastych. W miejscach, gdzie będą wykonywane groble zostanie usunięta warstwa gruntów organicznych. Ta sama zasada dotyczy terenu między brzegiem zbiornika a drogą powiatową. średni. W poziomie posadowienia jazu występują grunty mineralne piasek na 4
W poziomie posadowienia zastawki wlotowej występują gytie i namuły, które zostaną wymienione na miejscowe grunty mineralne. W poziomie posadowienia mnicha występują gliny pylaste oraz piasek średni. Największa miąższość gruntów organicznych i mineralnoorganicznych występuje w rejonie, gdzie zaprojektowano wyspę i nie planuje się realizacji wykopów, które mogłyby naruszyć tą warstwę. Wszystkie usunięte organiczne masy ziemne zostaną wykorzystane na miejscu inwestycji i będą wbudowane, jako wierzchnia warstwa terenu, grobli i skarp. Na gruntach tych zostanie wykonany obsiew mieszanką traw, który po okresie wzrostu, będzie stanowił ich umocnienie. Nie przewiduje się wywozu gruntów organicznych poza teren inwestycji, ani wykorzystania ich poza terenem inwestycji. 4. Uzupełnienie dotyczące spływów powierzchniowych z terenów sąsiednich oraz z innych dopływów rzeki Czapelki położonych powyżej jazu nie uwzględniło jakości wód, których zanieczyszczenia rolnicze kumulują się z zanieczyszczeniami z terenów przemysłowych tj. m. in. z Wolnego Obszaru Celnego Małaszewicze, urządzeń odwadniających torowiska portu przeładunkowego w Małaszewiczach i odwodnienia nasypów drogi krajowej nr 2 - w Raporcie należy odnieść się oddziaływań skumulowanych. Oczyszczone w separatorach i piaskownikach wody opadowe i roztopowe pochodzące z odwodnienia terenów i połaci dachowych poszczególnych przedsiębiorstw znajdujących się na terenie WOC odprowadzane są do zbiorników chłonnych lub zbiorników odparowujących oraz studni chłonnych. Z torowisk wody są odprowadzane naturalnym spływem grawitacyjnym na przyległe nieutwardzone tereny oraz na sąsiednie tereny zielone należące do PKP. Odwodnienie nasypów drogi krajowej do rowów chłonnych w pasie drogi. Poszczególne przedsiębiorstwa oraz zarządcy terenów i dróg posiadają odpowiednie pozwolenia wodnoprawne na odprowadzanie ścieków do gruntu. Na terenie Gminy Terespol nie ma kanalizacji deszczowej. Wody opadowe i roztopowe nie są odprowadzane do oczyszczalni ścieków. 5
Wody opadowe i roztopowe z dróg osiedlowych, parkingów i budynku administracyjnego Urzędu Gminy Terespol po oczyszczeniu w osadniku oraz separatorze substancji ropopochodnych odprowadzane są kanalizacją deszczową do rowu przydrożnego wzdłuż drogi powiatowej, następnie do rowu melioracyjnego C03, a następnie do rzeki Czapelka, na podstawie obowiązującego pozwolenia wodnoprawnego (załącznik nr 3). Wody opadowe i roztopowe z nowoprojektowanych dróg osiedlowych w rejonie objętym mpzp, będą po oczyszczeniu w osadniku oraz separatorze substancji ropopochodnych odprowadzane kanalizacją deszczową do tego samego rowu. Projekty dróg osiedlowych i kanalizacji deszczowej są w trakcie opracowywania. Rów C03, po przejściu przepustem pod drogą powiatową, w ramach niniejszej inwestycji zostanie rozebrany, a wody płynące tym rowem zostaną ujęte w projektowany rów opaskowy południowy i odprowadzone do rowu doprowadzającego, a następnie do zbiornika. Przepustowość rowu opaskowego południowego oraz rowu doprowadzającego zostały dostosowane do ilości wody, która może dopłynąć po zrealizowaniu zapisów mpzp. Wody opadowe i roztopowe dopływające do zbiornika nie będą miały wpływu na stan czystości wody w zbiorniku, ani nie będą wpływały na jego funkcjonowanie, ponieważ będą podczyszczone w osadnikach zawiesiny mineralnej oraz separatorach substancji ropopochodnych do parametrów wymaganych przez rozporządzenie w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U.2006.137.984). Wolny Obszar Celny Małaszewicze odprowadza wody opadowe do rzeki Czapelki. Ww wody opadowe charakteryzują się głównie zawartością zawiesiny ogólnej i substancji ropopochodnych. Zgodnie z wymaganiami rozporządzenia w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U.2006.137.984) wody opadowe wprowadzane do wód lub do ziemi nie powinny zawierać substancji 6
zanieczyszczających w ilościach przekraczających 100 mg/l zawiesin ogólnych oraz 15 mg/l węglowodorów ropopochodnych. Zanieczyszczenia rolnicze to głównie azot i fosfor, które wspomagają eutrofizację. Przy zanieczyszczeniu wód substancjami ropopochodnymi życie biologiczne zamiera ze względu na zmniejszoną ilość tlenu. Jakość wód rzeki Czapelki wg badań WIOŚ wskazuje potencjał umiarkowany ze względu na parametry biologiczne, stąd brak oddziaływań. 5. Z przedłożonej Ekspertyzy zgodności z Ramową Dyrektywą Wodną dla przedmiotowego przedsięwzięcia wynika, że inwestycja nie koliduje z celami środowiskowymi JCWP, tym samym nie istnieje potrzeba badania przesłanek ustanowienia odstępstw (derogacji) w trybie art. 4 ust. 7 RDW (w Ekspertyzie nie wzięto pod uwagę oddziaływań skumulowanych) natomiast zgodnie z zatwierdzonym przez Rząd Masterplanem dla obszaru dorzecza Wisły przedmiotowa inwestycja została umieszczona na liście nr 2 - inwestycje, które mogą spowodować nieosiągnięcie dobrego stanu wód lub pogorszenie ich stanu/potencjału, i dla których należy rozważyć zastosowanie odstępstwa. W związku z powyższym biorąc pod uwagę oddziaływania skumulowane należy ocenić czy przedmiotowa inwestycja będzie miała wpływ na spełnienie celów środowiskowych dla JCWP. Uzupełnienie p. Krzysztofa Okrasińskiego z firmy Zielone Oko s.c., autora Ekspertyzy : Według Masterplanu dla obszaru dorzecza Wisły, w JCWP Czapelka RW2000232664989 będzie realizowana jedynie jedna inwestycja - budowa zbiornika retencyjnego wraz z budowlami towarzyszącymi na rzece Czapelce w m. Kobylany. Podobne ustalenie przedstawia projekt aktualizacji Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły, gdzie dodatkowo przeprowadzono pogłębiono analizę oddziaływań skumulowanych (załącznik nr 32 ww. projektu aktualizacji PGW). Analiza ta wskazuje, że omawiane przedsięwzięcie jest położone w zlewni bilansowej pn. Zlewnie lewostronnych dopływów Bugu granicznego oraz że jego oddziaływanie nie będzie się kumulować z istniejącymi zmianami hydromorfologicznymi. Skala inwestycji jest niewielka w stosunku do całej JCWP, a charakter przedsięwzięcia 7
uniemożliwia generowanie takiego wpływu na inne JCWP, które skutkowałoby pogorszeniem stanu wód. 6. Z przedstawionych informacji wynika, że część terenów znajdujących się po stronie zachodniej od projektowanego zbiornika za drogą powiatową planowanych jest pod zabudowę mieszkaniową oraz usługową w związku z tym w Raporcie należy również uwzględnić prognozowane spływy powierzchniowe z tych terenów. Wody opadowe spływające z terenów znajdujących na zachód od projektowanego zbiornika są odprowadzane do rowu a następnie bezpośrednio do rzeki Czapelki, za planowanym zbiornikiem. W załączeniu załącznik nr 3 - przedstawiam pozwolenie wodnoprawne na odprowadzanie wód opadowych z analizowanego terenu. Ponadto patrz p. 4. 8
7. Na stronie 5 aneksu nr 1 podano, że inwestycja jest realizowana na obszarze na którym występuje 121 roślin naczyniowych. Nie dołączono inwentaryzacji oraz analizy zebranych danych pod kątem wpływu budowy zbiornika na siedliska i gatunki chronione, które zostaną trwale zniszczone. Brak jest opisu metodyki, okresu w którym była prowadzona oraz osób które brały w niej udział. Proszę o uzupełnienie raportu o dokumenty, które przywołane są w tekście aneksu do raportu w tym aktualnej inwentaryzacji i analizy oraz propozycji ewentualnych działań łagodzących. 8. W Raporcie należy rozbudować informację odnośnie liczby usuwanych drzew i krzewów przez podanie gatunków, wymiarów obwodu na wysokości 1,30 m., w przypadku krzewów należy podać zajmowaną przez nie powierzchnię w rzutach ich koron. Drzewa i krzewy na terenie planowanej inwestycji rosną w szpalerach, które stanowią elementy krajobrazu wykorzystywane przez poruszające się nietoperze. 9. Z przedstawionych informacji wynika, że na terenie inwestycji były prowadzone obserwacje ornitologiczne. Proszę o zaznaczenie na mapach miejsc z których prowadzone były obserwacje i szczegółowych wyników ze wszystkich transektów i punktów obserwacji w poszczególnych dniach obserwacji oraz wnioski jakie w związku z tym wynikły dla ograniczenia zagrożeń spowodowanych realizacją przedsięwzięcia. Przedstawić informację, kto wykonywał inwentaryzację ornitologiczną. 10. Proszę o dołączenie pisemnej opinii eksperta, który wykonywał inwentaryzację motyli w dolinie Czapelki oraz opinię eksperta wraz z inwentaryzacją nietoperzy. W Raporcie powinny się znajdować materiały źródłowe będące wynikiem prac terenowych. Odpowiedzi w zakresie przyrody są zawarte w oddzielnym opracowaniu stanowiącym załącznik do niniejszego Aneksu nr 2. ZAŁĄCZNIKI 1. Wezwanie do uzupełnienia Raportu, 2. Mapy zagrożenia powodziowego, 3. Pozwolenie wodnoprawne. 9