INSTRUKCJA STEROWNIKA SOLARNO-RÓ RÓśNICOWEGO Instrukcja dotyczy modelu: TR-3 Termostat-sterownik różnicowy przeznaczone do pomiaru i regulacji temperatury przy użyciu cyfrowego czujnika ds18b20. Wartość mierzonej temperatury pokazywana jest na 3-elementowym wyświetlaczu led z rozdzielczością 0,1 C. Dwa przekaźniki elektro-magnetyczne umożliwiają sterowanie obwodów regulacji temperatury. Dwa przekaźniki elektro-magnetyczne umożliwiają sterowanie obwodów regulacji temperatury. Sygnalizator akustyczny umożliwia ostrzeganie przed przekroczeniem temperatury. Aktualny stan przekaźników jest sygnalizowany diodami świecącymi. Nastawienie wartości nastaw zapewnia dwa przyciski: P1(-), P2(+). Sterownik przeznaczony do zabudowy. Niewielkie gabaryty zapewniają szybki i estetyczny montaż. Dostępne opcje programowe: - podgląd na temperturę dwóch czujników - zmiana sposobu działania przekaźnika (np. ogrzewanie, chłodzenie lub ręczne wyłączenie lub - kalibracja czujników - zamiana czujników miejscami - progowe wył. lub wył. sterownika - 8 sposobów pracy - nastawa dwóch histerez na jeden pomiar załączenie przekaźnika) Opcje programowe: - nie kasowanie zapisanych nastaw po odłączeniu zasilania - wyświetlenie awarii uszkodzonego czujnika - uśrednianie temperatury przy szybkich zmianach temperatury Przykładowe stosowane sterowane urządzenia: - pompki obiegowe, elektrozawory w urządzeniach solarnych CW i centralnego ogrzewania ciepłej CW - wentylatory, agregaty w urządzeniach chłodniczych - grzałki w urządzeniach grzewczych - itp. OBSŁUGA MENU Aby dostać się do menu z nastawami należy przycisk P1 (lewy) przycisnąć i puścić. Po tej czynności nastąpi wejście do pierwszej nastawy. Operując przyciskami P1(-) i P2(+) ustawiamy nastawę i czekamy ok. 8s ( czas czekania zawsze wynosi ok. 8 sekund dla wszystkich nastaw i liczony jest od ostatniego przyciśnięcia przycisku). Po tym czasie nastąpi samoczynne przejście do następnej nastawy. Po przejściu wszystkich nastaw sterownik powróci do normalnej pracy z nowymi nastawami i zapisanymi w pamięci mikroprocesora. ZASTOSOWANIE I OPIS NASTAW Sterownik solarny posiada możliwość wyświetlania temperatury z dwóch czujników. Aby przełączyć wyświetlanie temperatury z drugiego czujnika, należy przycisnąć przycisk P2. Przy przełączaniu na chwile wyświetli się cyfra 1 lub 2, oznaczające z którego czujnika jest wyświetlana temperatura. cyfra 1 - Wyświetlanie temperatury czujnika A;
cyfra 2 - Wyświetlanie temperatury czujnika B; Występujące w uporządkowanej kolejności nastawy: Nastawa temperatury ograniczania progowego działania sterownika Nastawa ustawiana od -40 do 125 C z krokiem co 1 C. Histeza=2 C. Nastawa progu granicy działania sterownika, gdzie sterownik zostaje wyłączony lub załączony (zależy od wybranej opcji).działanie progu jest ustawiane na czujniku A lub czujniku B. Uruchomienie nastawy w trybie serwisowym (kod 464). Nastawa górnej histerezy Nastawa ustawiana od -25 do 25,4 C z krokiem co 0,1 C. Nastawa dolnej histerezy Nastawa histerezy ustawiana od T C do 25,4 C z krokiem co 0,1 C. T= zmienna od -25,4 C do 0 C Nastawa ta w pewnym zakresie nastawy posiada ujemną wartość. Ujemna maksymalna wartość histerezy dolnej jaką można ustawić jest uzależniona od górnej histerezy. Jeśli np. górna histereza jest ustawiona na 5,3 C to dolną histerezę najniżej można ustawić na wartość -5,2 C. Blokada ta powoduje że nie można przesterować termostat różnicowy. Opcja z ujemną histerezą pozwala na rozszerzoną pracę sterownika różnicowego gdzie wartość przełączenia różnicowego nie znajduje się w obrębie pętli histerez. Nastawa sygnalizacji przekroczenia temperatury dla czujnika A Nastawa ustawiana od -40 do 125 C z krokiem co 1 C. Jeśli nastąpi zrównanie temperatury z czujnika z nastawą przekroczenia temperatury wówczas zadziała sygnalizacja dźwiękowa z buzzera i mruganie wyświetlacza. Sygnalizacja wyłączy po powrocie do stanu pierwotnego. Nastawy sygnalizacji przekroczenia temperatury dla czujnika B Nastawa ustawiana od -40 do 125 C z krokiem co 1 C. Jeśli nastąpi zrównanie temperatury z czujnika z nastawą przekroczenia temperatury wówczas zadziała sygnalizacja dźwiękowa z buzzera i mruganie wyświetlacza. Sygnalizacja wyłączy po powrocie do stanu pierwotnego. Nastawy sposobu pracy przekaźnika A 0 ręczne sterowanie, które pozwala na załączenie lub wyłączenie przekaźnika, niezależnie od temperatury na czujniku. Ręczna sterowanie przekaźnikiem A odbywa się poprzez przyciśnięcie na chwilę przycisku P2. 1 załączenie przekaźnika jeśli temperatura na czujniku A jest mniejsza od temperatury na czujniku B 2 wyłączenie przekaźnika jeśli temperatura na czujniku A jest mniejsza od temperatury na czujniku B Nastawa sposobu pracy przekaźnika B 0 ręczne sterowanie, które pozwala na załączenie lub wyłączenie przekaźnika, niezależnie od temperatury na czujniku. Ręczna sterowanie przekaźnikiem B odbywa się poprzez przyciśnięcie na chwilę przycisku P2. 1 załączenie przekaźnika jeśli temperatura na czujniku A jest mniejsza od temperatury na czujniku B 2
2 wyłączenie przekaźnika jeśli temperatura na czujniku A jest mniejsza od temperatury na czujniku B. Nastawa sposobu pracy buzzera dla czujnika A 0 całkowite wyłączenie buzzera. 1 załączenie buzzera, jeśli temperatura na czujniku A jest większa niż temperatura nastawiona w menu sygnalizacji przekroczenia temperatury dla czujnika A. 2 załączenie buzzera, jeśli temperatura na czujniku jest mniejsza niż temperatura nastawiona w menu sygnalizacji przekroczenia temperatury dla czujnika A Nastawa sposobu pracy buzzera dla czujnika B 0 całkowite wyłączenie buzzera. 1 załączenie buzzera jeśli temperatura na czujniku A jest większa niż temperatura nastawiona w menu sygnalizacji przekroczenia temperatury dla czujnika B. 2 załączenie buzzera jeśli temperatura na czujniku jest mniejsza niż temperatura nastawiona w menu sygnalizacji przekroczenia temperatury dla czujnika B -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- TRYB SERWISOWY -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Aby wprowadzić nastawy w trybie serwisowym należy: - wyłączyć sterownik z zasilania; - przycisnąć przycisk P2; - włączyć sterownik do zasilania; - puścić przycisk P2 - wprowadzić kod serwisowy KOD NASTAWA OPIS DOTYCZY 464 0-1-2-3-4-5-6-7-8 funkcja zakresu pracy róŝnicowej nastawa nr. 32 804 - reset wszystkich nastaw do ustawień początkowych wszystko 806 od -5 0 do5 C skalowanie dokładności czujnika A wszystko 808 od -5... 0 do 5 C skalowanie dokładności czujnika B wszystko 811 - wyłączenie zamiany czujników A > A i B > B 812 - załączenie zamiany czujników A > B i B > A OPIS FUNKCJI W TRYBIE SERWISOWYM KOD 464 - Progowe ograniczenie działania sterownika 0 całkowite wyłączenie ograniczenia sterownika różnicowego. Wyłączenie w menu nastawy (rys. A) 1 Jeśli temperatura na czujniku A będzie niższa od nastawy to sterownik zostanie wyłączony (rys. B) 2 Jeśli temperatura na czujniku A będzie wyższa od nastawy to sterownik zostanie wyłączony (rys. C) 3 Jeśli temperatura na czujniku A będzie niższa od nastawy to sterownik zostanie załączony (rys. D) 4 Jeśli temperatura na czujniku A będzie wyższa od nastawy to sterownik zostanie załączony (rys. E) 3
5 Jeśli temperatura na czujniku B będzie niższa od nastawy 6 Jeśli temperatura na czujniku B będzie wyższa od nastawy 7 Jeśli temperatura na czujniku B będzie niższa od nastawy 8 Jeśli temperatura na czujniku B będzie wyższa od nastawy to sterownik zostanie wyłączony (rys. B) to sterownik zostanie wyłączony (rys. C) to sterownik zostanie załączony (rys. D) to sterownik zostanie załączony (rys. E) Rys. A Rys. B Rys. C Rys. D Rys. E KOD 806 i 808 - Skalowanie dokładności czujników Po wybraniu kodu 806 (czujnik A) lub 808 (czujnik B) w trybie serwisowym jest możliwość przesunięcia całego pomiaru (ofset) w zakresie od -5 do 5 C z rozdzielczością co 0,1 C. Aby wyskalować dokładnie czujniki należy wiedzieć o ile oszukuje czujnik a później tą różnice uwzględnić w skalowaniu. Czujnik ds18b20 posiadają mały błąd pomiaru lecz w praktyce charakteryzuję się przesunięciem temperatury nawet do 3 C w zależności od partii czujników i producenta (MAXIM lub DALLAS). Funkcja ta pozwala to skorygować. DZIAŁANIE HISTEREZY (Sposób pracy przekaźnika ustawiony na 1.) 1. Jeśli przekaźnik A jest wyłączony to ZAŁĄCZENIE przekaźnika A nastąpi dopiero gdy temperatura na czujniku B będzie większa od temperatury na (czujniku A + histereza górna). ZAŁĄCZENIE PRZEKAŹNIKA = [ (temperatura na czujniku A + histereza górna) <= temperatura na czujniku B] lub taki sam wzór zapisany inaczej ZAŁĄCZENIE PRZEKAŹNIKA = [ (temperatura na czujniku A <= (temperatura na czujniku B histereza górna)] 4
2. Jeśli przekaźnik A jest załączony to WYŁACZENIE przekaźnika A nastąpi dopiero gdy temperatura na czujniku A będzie większa od temperatury na ( czujniku B + histereza dolna). WYŁACZENIE PRZEKAŹNIKA = [ temperatura na czujniku A >= (temperatura na czujniku B + histereza dolna)] lub taki sam wzór zapisany inaczej WYŁĄCZENIE PRZEKAŹNIKA = [ (temperatura na czujniku A histereza dolna ) >= temperatura na czujniku B ] Przykład zasady działania histerezy na przekaźniku A. Nastawa nr.37 jest ustawiona na wartość 2. Histereza górna = 3,6 C (nastawa nr.33). Histereza dolna = 4,8 C (nastawa nr.34). Przykład zasady działania histerezy na przekaźniku A przy temperaturze czujnika A poniŝej pętli histerezy. Nastawa nr.37 jest ustawiona na wartość 2. Histereza górna = 6 C (nastawa nr.4). Histereza dolna jest ujemna i wynosi -1,2 C (nastawa nr.34). Na tym wykresie przyjęto dla lepszego wyjaśnienia działania histerezy dolnej, Ŝe temperatura czujnika się nie zmienia (CONST). Przykład ten pozwala na zminimalizowanie strat ciepła np. w sterowaniu wodnym kolektorów słonecznych, gdzie nie było to moŝliwe z normalną histerezą. 5
Przykład zasady działania histerezy na przekaźniku A przy temperaturze czujnika A powyŝej pętli histerezy. Nastawa nr.37 jest ustawiona na wartość 2. Histereza górna = -1,2 C (nastawa nr.4). Histereza dolna jest ujemna i wynosi 6 C (nastawa nr.34). Na tym wykresie przyjęto dla lepszego wyjaśnienia działania histerezy dolnej, Ŝe temperatura czujnika się nie zmienia (CONST). Przykład ten pozwala na zminimalizowanie strat ciepła np. w sterowaniu wodnym kolektorów słonecznych, gdzie nie było to moŝliwe z normalną histerezą. Całkowita histereza jest sumą histerezy dolnej i górnej, którą można ustawić w zakresie od 0 do 50,8 C. Histereza całkowita = histereza górna + histereza dolna. Przykłady: a) 4,8 C= 3,6 C + 1,2 b) 4,8 C= 6 C + (-1,2) C c) 4,8 C= -1,2 C + 6 C Praktyczny i optymalny przykład nastawy histerezy przy sterowaniu pompki obiegowej w wodnym obiegu solarnym: Histereza dolna=0,1 C Histereza górna= strata ciepła w rurze zasilającej=strata ciepła mierzona od 40cm od wylotu rury przy solarze do 40cm rury przy wlocie ciepła do zbiornika + 0,5 C (pompka-załączona). WYPROWADZENIA I SCHEMATY Wygląd zewnętrzny wraz z opisem 6
Podstawowy schemat podłączenia termostatu do odbiornika Schemat podłączenia sterownika z dodatkowym przekaźnikiem elektromagnetycznym. Układ ten zwiększa Ŝywotność przekaźnika w wnętrzu sterownika (styki pracują z bardzo minimalnym prądem). Układ ten pozwala na podłączenie odbiornika o większej mocy np. grzałka 3KW. Cewka przekaźnika powinna być na napięcie 12VDC oraz rezystancja cewki większa od 150 Ω z powodu ograniczonej wydajności prądowej zasilacza sieciowego zasilającego sterownik Schemat podłączenia termostatu z dodatkowym przekaźnikiem elektromagnetycznym. Układ ten zwiększa Ŝywotność przekaźnika w wnętrzu sterownika (styki pracują z bardzo minimalnym prądem). Układ ten pozwala na podłączenie odbiornika o większej mocy np. grzałka 3KW/230V. Cewka przekaźnika dodatkowego, powinna być na napięcie 230VAC. 7
W tym układzie prąd styków przekaźnika dodatkowego powinien być większy od poboru prądu odbiornika w czasie pracy jak przy rozruchu (np. silniki elektryczne). Schemat podłączenia termostatu z dodatkowym przekaźnikiem półprzewodnikowym. Układ ten zwiększa Ŝywotność przekaźnika w wnętrzu sterownika (styki pracują z bardzo minimalnym prądem ok. 4mA). Np. przekaźnik półprzewodnikowy o prądzie przełączania 25 Amper, pozwala na załączanie odbiornika o charakterze indukcyjnym (silniki elektryczne, dmuchawy, agregaty) jak rezystancyjnym (Ŝarówki Ŝarowe, grzałki ) o mocy 5KW/230V. Układ ten jest układem jednofazowym. W tym układzie nie ma ograniczeń co do typu zastosowania przekaźnika półprzewodnikowego jak i do prądu przełączania. CZUJNIK TEMPERATURY Opis pinów wyjściowych czujnika ds18b20 w obudowie TO-92 Sterownik podczas awarii czujnika zabezpiecza urządzenie sterowane poprzez wyłączenie przekaźnika a tym samym wyłączeniu urządzenia. Awaria czujnika nie powoduje zamknięcia dostępu do menu. błąd czujnika A błąd czujnika B Wyświetlenie komunikatu awarii pozwala ustalić który czujnik jest uszkodzony. Jeśli są uszkodzone dwa czujniki to na przemian jest wyświetlany błąd czujnika A i B.Po wyświetleniu błędu czujnika należy odpowiedni czujnik wymienić na sprawny. 8
0,2 Błąd pomiaru [ o C ] 0,1 0 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70-0,1-0,2-0,3 Temperatura czujnika ds18b20 [ o C ] Wykres moŝliwego maksymalnego błędu pomiaru czujnika cyfrowego ds18b20 w zaleŝności od mierzonej temperatury. Źródło punktów pomiarowych - nota katalogowa firmy MAXIM. RESET DO USTAWIEŃ POCZĄTKOWYCH Reset do ustawień początkowych powoduje skasowanie w sterowniku nastaw wprowadzonych przez użytkownika. Reset również usuwa awarie sterownika spowodowane błędnym zapisem nastaw w pamięci lub utratą ich. Wykonanie resetu nie kasuję ustawień przy kalibracji czujników. Po wykonaniu resetu zostaną wprowadzone wartości nastaw: Reset do ustawień początkowych: -Nastawa zakresu pracy sterownika 4 C - wyłączyć sterownik z zasilania - nastawa górnej histerezy..5 C - odczekać minimum 10 sekund - nastawa dolnej histerezy.0,1 C - przycisnąć przycisk P1 - nastawa przekroczenia sygnalizacji temperatury czujnika A..99 C - włączyć sterownik do zasilania - nastawa przekroczenia sygnalizacji temperatury czujnika B...99 C - puścić przycisk P1 po wyświetleniu 3 kresek - nastawa załączania przekaźnika A...1 - nastawa załączania przekaźnika B.2 - nastawa załączania buzzera dla czujnika A....0 - nastawa załączania buzzera dla czujnika B..0 Ustawienia po resecie zostały tak dobrane aby pozwoliły sterować pompką w obiegu solarnym na przekaźniku A bez ustawień w menu. WSKAZÓWKI I UWAGI KONIECZNIE PRZECZYTAJ!!! a) Bezpieczeństwo Podłączanie dodatkowej puszki zaciskowej (brak w zestawie) lub dodatkowych styczników (brak w zestawie) należy wykonać bez napięciowo. Układy połączeń powinny być zgodne jak to jest przedstawione w instrukcji. Po wykonaniu połączeń w puszkach i po zamknięciu puszki należy zasilić puszkę z zewnętrznego źródła napięcia. Podłączenie powinno być wykonane przez uprawnionego elektryka, jeśli zewnętrzne źródło napięcia jest większe od 24V. b) Aby sterownik różnicowy działał poprawnie należy, czujnik B podłączyć do źródła ciepła o wyższej temperaturze. c) Należy zwrócić uwagę przy nastawie histerezy, ponieważ za duże wartości histerezy mogą spowodować całkowitą zmianę pracy sterownika. d) Jeżeli do styków przekaźnika dołączone jest obciążenie o charakterze indukcyjnym (np. cewka, transformator), to w chwili ich rozwierania pojawiają się przejściowe szpilki napięciowe (krótkotrwałe skoki wysokich napięć), wywołane zgromadzeniem się energii w indukcyjności. Mogą one wywołać uszkodzenie urządzenia, szczególnie w aparaturze kontrolno-pomiarowej. W celu uniknięcia takich skutków muszą być zmniejszone do odpowiedniego poziomu. e) Kolory przewodów termostatu są zgodne z kolorami pokazanymi na schematach. f) Przy dużym zabrudzeniu dobrym środkiem do czyszczenia i mycia obudowy termostatu jest alkohol izopropylowy tzw. izopropanol. Dostanie się izopropanolu do wnętrza termostatu nie spowoduje uszkodzenie urządzenia. Izopropanol nie przebarwia ani nie wchodzi w reakcje chemiczną z obudową sterownika. 9
g) Wersja elektroniczna aktualnej instrukcji jest dostępna na stronie www.e-politek.pl/images/sterowniktr3.pdf PODSTAWOWE DANE TECHNICZNE Zasilanie - zasilacz sieciowy...230/13v - pobór prądu bez zasilacza...160ma/13v Wejście ds18b20 (2-przewodowe) - zakres pomiarowy...-40 125 C - zakres nastaw progów (alarmów)...-40 125 C - histereza górna...-25 25,4 C - histereza dolna...-25 25,4 C Dokładność pomiaru - zakres od -10 do -85 C... 0,5 % zakresu pomiarowego - zakres od -40 do -125 C... 2 % zakresu pomiarowego Odczyt cyfrowy LED (standard 3 cyfry) - wysokość cyfr...14mm (0,56cala) - kolor wyświetlania cyfr...ciemno czerwony na ciemno brązowym tle - rozdzielczość wskazań (w zakresie -40-11 C)... 1 C - rozdzielczość wskazań (w zakresie -10 99 C)...... 0,1 C -rozdzielczość wskazań (w zakresie 100 125 C)... 1 C Wyjścia przekaźnikowe... zwierne i rozwierne, 6A / 250V~ (dla obciąŝeń rezystancyjnych) - zabezpieczenie styków...brak Sygnalizacja ostrzegawcza... komunikaty na wyświetlaczu - nastawa czujnika A...-40 125 C - nastawa czujnika B...-40 125 C - sposób ostrzegania...załączenie buzera, miganie wyświetlacza Obudowa... PCV - wymiary... 67 x 48 x 25 mm - montaŝ... na listwie zaciskowej 10
11
KARTA GWARANCYJNA TERMOSTATU TR-3 (przy składaniu reklamacji dołączyć kartę gwarancyjną do dowodu zakupu) Ogólne warunki gwarancji: TR3_L4DS Okres gwarancji wynosi 12 miesiące i liczony od daty zakupu na dowodzie zakupu (paragon lub faktura VAT). Podczas okresu gwarancji należy przesłać uszkodzony sterownik. Bezpłatnie otrzymacie państwo z powrotem sprawne urządzenie. Przed wysłaniem uszkodzonego sterownika wymagany jest kontakt poprzez pocztę elektroniczną: biuro@e-politek.pl, w celu ustalenia przyczyny usterki oraz uznanie reklamacji. W momencie wymiany urządzenia okres gwarancji nie jest liczony od nowa. Koszt wysyłki reklamacyjnej do sprzedawcy pokrywa klient a w odwrotną stronę sprzedawca. 1. Gwarancja nie obejmuje: a). zewnętrzne uszkodzenia mechaniczne lub chemiczne (widoczne pęknięcia obudowy, ingerencji, próby otwarcia obudowy) b). zalanie wodą lub zawilgocenie c). uszkodzenie z przyczyny przepięć w sieci (np. wyładowania atmosferyczne) d). uszkodzenie samych styków przekaźników ( za uszkodzenie styków uważa się brak przepływu prądu przez styki przekaźnika przy zadziałaniu diody tego przekaźnika i słyszalnym załączeniu przekaźnika). 2. Wytwórca nie ponosi żadnej odpowiedzialności: a). za awarie innego urządzenia podłączonego do termostatu i ponoszenie z tym związane koszty. Wszelkie roszczenia wobec sprzedawcy dotyczące rękojmi i gwarancji regulują przepisy Kodeksu Cywilnego Pieczęć i podpis sprzedawcy REKLAMACJA nr. 1 REKLAMACJA nr. 2 REKLAMACJA nr. 3 Wymiana dnia _ Wymieniono: 1. Wymiana dnia _ Wymieniono: 1. Wymiana dnia _ Wymieniono: 1. 2. 2. 2. 3. 3 3. 3. 4. 4. 4. 12