POWIATOWY URZĄD PRACY W KLUCZBORKU 46-200 Kluczbork ul. Sienkiewicza 22b; tel.: 77 447 13 88 MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE KLUCZBORSKIM W 2015 ROKU Kluczbork, kwiecień 2016 1
Spis treści 1. Wstęp...3 2. Analiza ogólnej sytuacji na rynku pracy... 5 3. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych...13 4. Analiza rynku edukacyjnego...16 5. Badanie kwestionariuszowe przedsiębiorstw...18 6. Prognoza lokalnego rynku pracy na rok 2016...23 7. Podsumowanie...26 8. Informacja sygnalna...27 2
1. Wstęp Zgodnie z zapisem ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity Dz.U. z 2015 r. nr 149 z poźn. zm.) prowadzenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest jednym z zadań samorządu województwa oraz powiatu w zakresie polityki rynku pracy. W roku 2015 wprowadzona została Nowa metodologia prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy. Metodologia ta przygotowana została na zlecenie Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich przez Instytut Nauk Społeczno-Ekonomicznych z Łodzi. Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych to proces systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania się popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno-zawodowym oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosków oraz prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemów: szkolenia bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego. Zawody deficytowe to takie, na które istnieje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba bezrobotnych w danym zawodzie. Na potrzeby opracowania rankingu zawodów deficytowych zdefiniowano je jako te, dla których liczba ofert pracy jest wyższa niż liczba bezrobotnych, odsetek długotrwale bezrobotnych jest nieznaczny, a odpływ bezrobotnych przewyższa ich napływ w danym okresie sprawozdawczym. Zawody zrównoważone to takie, na które na rynku pracy występuje zapotrzebowanie zbliżone do liczby bezrobotnych w danym zawodzie. Na potrzeby opracowania rankingu zawodów zrównoważonych zdefiniowano je jako te, dla których liczba ofert pracy jest zbliżona do liczby zarejestrowanych bezrobotnych, odsetek bezrobotnych długotrwale jest nieznaczny, a odpływ bezrobotnych przewyższa ich napływ w danym okresie sprawozdawczym. 3
Zawody nadwyżkowe to takie, na które istnieje na rynku pracy niższe zapotrzebowanie niż liczba bezrobotnych w danym zawodzie. Na potrzeby opracowania rankingu zawodów nadwyżkowych zdefiniowano je jako te, dla których liczba ofert pracy jest niższa niż liczba bezrobotnych, długotrwałe bezrobocie jest relatywnie wysokie, a napływ bezrobotnych przewyższa ich odpływ w danym okresie sprawozdawczym. 1 Celem niniejszego opracowania jest uzyskanie informacji na temat zjawisk zachodzących na lokalnym rynku pracy, dotyczących kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy, w przekroju zawodowym oraz sformułowanie na tej podstawie wniosków, ocen oraz prognoz niezbędnych do prawidłowego wykonywania przez urząd pracy ustawowych zadań. Szczegółowe cele w tym zakresie to: określenie odpowiednich kierunków szkolenia dla bezrobotnych, zapewniających ich większą efektywność, usprawnienie poradnictwa zawodowego poprzez wskazanie zawodów deficytowych i nadwyżkowych, ułatwienie realizacji programów aktywizacji osób długotrwale bezrobotnych. Struktura i skutki bezrobocia wymagają monitoringu rynku pracy i zachodzących w nim procesów dlatego też analiza sytuacji rynku pracy w powiecie kluczborskim jest elementem prawidłowej realizacji podstawowych celów i zadań polityki społecznej w mieście. Rozwój firm i powstające zakłady pracy powodują ciągłe zmiany na rynku pracy, dlatego też należy analizować na bieżąco sytuacje na rynku pracy w powiecie kluczborskim. 1 Przygotowane na podstawie Nowej Metodologii prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy, Instytut Nauk Społeczno-Ekonomicznych, Łódź 2012. 4
2. Analiza ogólnej sytuacji na rynku pracy W powiecie kluczborskim dominującym przemysłem jest produkcja wyrobów z metali, odlewnictwo żelaza i metali kolorowych, obróbka metali, produkcja narzędzi, konstrukcji nośnych ze stali, maszyn, a także zaawansowana automatyka. Rozwój kluczborskiej Strefy Ekonomicznej oferuje nowe miejsca pracy m. in. w firmie Marcegaglia, zajmującej się specjalistyczną produkcją rur ciągnionych. Firma ta zatrudnia przede wszystkim fachowców w branży metalowej: ślusarzy, spawaczy, frezerów, tokarzy oraz wykwalifikowanych operatorów linii produkcyjnych. W II kwartale 2015 r. w powiecie działalność rozpoczął 4-gwiazdkowy hotel ze strefą spa. Do jednych z największych przedsiębiorstw z terenu powiatu kluczborskiego można zaliczyć producenta urządzeń transportowo-dźwigowych, zatrudniającego pracowników w zakresie projektowania, produkcji i zarządzania oraz suwnicowych. W powiecie kluczborskim pracę mogą znaleźć przede wszystkim elektromechanicy i elektromonterzy, spawacze, specjaliści automatyki i robotyki, technicy elektrycy, inżynierowie oraz operatorzy obrabiarek skrawających. Mimo zwiększenia zatrudnienia sprzedawców z powodu otwarcia galerii Miodowej, zawód ten w dalszym ciągu będzie znajdował się w nadwyżce. 2 Powiat kluczborski położony jest na Nizinie Śląskiej nad rzeką Stobrawą prawym dopływem Odry, w północnej części województwa opolskiego. Na powierzchni liczącej 852 km2 zamieszkuje obecnie ok. 66 874 osób. Niekorzystny wpływ na liczbę mieszkańców powiatu ma migracja zarobkowa, która dotyczy przede wszystkim ludzi w wieku produkcyjnym i coraz częściej dobrze wykształconych. Powiat tworzą gminy: Kluczbork, Wołczyn, Byczyna, Lasowice Wielkie trzy pierwsze to gminy miejsko wiejskie, czwarta to gmina wiejska. Powiat kluczborski ma charakter rolniczo przemysłowy wynikający z jego tradycji i historii. 2 Barometr zawodów 2016, raport podsumowujący badanie w województwie opolskim, Kraków 2015. 5
W powiecie kluczborskim na dzień 31.12.2015 stopa bezrobocia wynosiła 10,7%. Łącznie w ewidencji osób bezrobotnych pozostawało 2240 osób w tym 1328 kobiet. Liczba rejestracji w roku 2015 wyniosła 4278 w tym 2283 kobiet. W odniesieniu do liczby osób zarejestrowanych należy również przeanalizować ilość zgłoszonych ofert pracy i miejsc aktywizacji zawodowej. W 2015 roku zgłoszono 1596 ofert z czego 793 to oferty subsydiowane. Dokonując analizy wolnych miejsc pracy w odniesieniu do liczby osób bezrobotnych niezmiernie ważne jest również określenie elementarnych grup zawodów, w których ilość osób bezrobotnych była największa w 2015 roku. Elementarne grupy zawodów o najwyższym wskaźniku długotrwałego bezrobocia Kod Elementarne grupy zawodów stan na wskaźnik koniec długotrwałego okresu bezrobocia 2359 Specjaliści nauczania i wychowania gdzie indziej niesklasyfikowani 25 52,00 2631 Ekonomiści 22 45,45 3115 Technicy mechanicy 34 44,12 3142 Technicy rolnictwa i pokrewni 35 65,71 3220 Dietetycy i żywieniowcy 27 44,44 3314 Średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych 43 48,84 5120 Kucharze 73 57,53 5141 Fryzjerzy 29 41,38 5153 Gospodarze budynków 37 64,86 5223 Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 294 54,76 5230 Kasjerzy i sprzedawcy biletów 17 52,94 7112 Murarze i pokrewni 78 44,87 7125 Szklarze 21 47,62 6
7131 Malarze budowlani i pokrewni 23 60,87 7222 Ślusarze i pokrewni 49 48,98 7223 Ustawiacze i operatorzy obrabiarek do metali i pokrewni 36 50,00 7231 Mechanicy pojazdów samochodowych 48 25,00 7233 Mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych 28 67,86 7318 Rękodzielnicy wyrobów z tkanin, skóry i pokrewnych materiałów 22 72,73 7412 Elektromechanicy i elektromonterzy 16 43,75 7512 Piekarze, cukiernicy i pokrewni 42 52,38 7522 Stolarze meblowi i pokrewni 34 47,06 7531 Krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i pokrewni 22 59,09 7533 Szwaczki, hafciarki i pokrewni 32 53,13 8213 Monterzy sprzętu elektronicznego 20 75,00 8332 Kierowcy samochodów ciężarowych 10 60,00 8341 Operatorzy wolnobieżnych maszyn rolniczych i leśnych 16 50,00 9112 Pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne 47 63,83 9313 Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym 20 15,00 9329 Robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej 27 51,85 niesklasyfikowani 9629 Pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani 94 41,49 Największa liczba osób bezrobotnych wskazana została dla sprzedawców sklepowych (ekspedientów), liczba ta wyniosła 294 osoby, następnie należy wyodrębnić grupę pracowników wykonujących prace proste gdzie indziej nieklasyfikowane gdzie liczba osób bezrobotnych wyniosła 94. Kolejne grupy zawodów elementarnych z największą liczbą osób bezrobotnych to kucharze 73 osoby oraz murarze i pokrewni 78 osób. 7
Omawiając kwestie bezrobocia należy wyszczególnić dane wskazujące dostępność ofert pracy. Elementarne grupy zawodów o najwyższym wskaźniku dostępności ofert pracy Kod Elementarne grupy zawodów wskaźnik dostępności ofert pracy 2142 Inżynierowie budownictwa 25,00 2149 Inżynierowie gdzie indziej niesklasyfikowani 19,00 2161 Architekci 23,00 2221 Pielęgniarki bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji 41,00 2292 Fizjoterapeuci 24,00 2330 Nauczyciele gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych (z wyjątkiem 167,00 nauczycieli kształcenia zawodowego) 2342 Specjaliści do spraw wychowania małego dziecka 56,00 2359 Specjaliści nauczania i wychowania gdzie indziej niesklasyfikowani 81,25 2411 Specjaliści do spraw księgowości i rachunkowości 28,00 2421 Specjaliści do spraw zarządzania i organizacji 51,33 2422 Specjaliści do spraw administracji i rozwoju 88,00 2619 Specjaliści z dziedziny prawa gdzie indziej niesklasyfikowani 43,00 2631 Ekonomiści 233,00 2635 Specjaliści do spraw społecznych 16,00 3111 Technicy nauk chemicznych, fizycznych i pokrewni 26,00 3112 Technicy budownictwa 164,00 3115 Technicy mechanicy 140,00 8
3254 Technicy fizjoterapii i masażyści 15,50 3314 Średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych 510,00 3343 Pracownicy administracyjni i sekretarze biura zarządu 22,92 3431 Fotografowie 25,00 4211 Kasjerzy bankowi i pokrewni 70,00 4224 Recepcjoniści hotelowi 64,00 4312 Pracownicy do spraw statystyki, finansów i ubezpieczeń 16,50 4323 Pracownicy do spraw transportu 28,50 4419 Pracownicy obsługi biura gdzie indziej niesklasyfikowani 56,00 5120 Kucharze 27,48 5131 Kelnerzy 10,70 5141 Fryzjerzy 68,40 5223 Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 32,63 5329 Pracownicy opieki osobistej w ochronie zdrowia i pokrewni gdzie 21,00 indziej niesklasyfikowani 5413 Pracownicy ochrony osób i mienia 14,25 6111 Rolnicy upraw polowych 76,00 6113 Ogrodnicy 54,50 6121 Hodowcy zwierząt gospodarskich i domowych 11,50 6210 Robotnicy leśni i pokrewni 133,00 7112 Murarze i pokrewni 61,00 7115 Cieśle i stolarze budowlani 30,67 7121 Dekarze 14,86 9
7125 Szklarze 253,00 7126 Hydraulicy i monterzy rurociągów 27,00 7233 Mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych 22,63 7318 Rękodzielnicy wyrobów z tkanin, skóry i pokrewnych materiałów 32,78 7412 Elektromechanicy i elektromonterzy 40,80 7512 Piekarze, cukiernicy i pokrewni 75,17 7522 Stolarze meblowi i pokrewni 17,19 7531 Krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i pokrewni 19,71 7537 Kaletnicy, rymarze i pokrewni 24,00 8114 Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów cementowych, 46,50 8121 kamiennych i pokrewni Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji i przetwórstwa metali 16,00 8159 Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów włókienniczych, 29,00 8182 futrzarskich i skórzanych gdzie indziej niesklasyfikowani Maszyniści kotłów parowych i pokrewni 97,00 8211 Monterzy maszyn i urządzeń mechanicznych 23,50 8212 Monterzy sprzętu elektrycznego 15,00 8219 Monterzy gdzie indziej niesklasyfikowani 24,50 8322 Kierowcy samochodów osobowych i dostawczych 20,00 8341 Operatorzy wolnobieżnych maszyn rolniczych i leśnych 107,50 8342 Operatorzy sprzętu do robót ziemnych i urządzeń pokrewnych 20,50 8343 Maszyniści i operatorzy maszyn i urządzeń dźwigowotransportowych 15,50 i pokrewni 9212 Robotnicy wykonujący prace proste w hodowli zwierząt 53,00 9313 Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym 16,87 10
9333 Robotnicy pracujący przy przeładunku towarów 68,00 9629 Pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani 99,56 Dodatkowo warto wskazać również elementarne grupy zawodów o najniższym, różnym od 0 wskaźniku dostępności ofert pracy. Kod Elementarne grupy zawodów wskaźnik dostępności ofert pracy 1221 Kierownicy do spraw marketingu i sprzedaży 0,25 1321 Kierownicy do spraw produkcji przemysłowej 0,25 1420 Kierownicy w handlu detalicznym i hurtowym 0,40 2412 Doradcy finansowi i inwestycyjni 2,00 2423 Specjaliści do spraw zarządzania zasobami ludzkimi 1,12 2433 Specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjnokomunikacyjnych) 0,41 2512 Specjaliści do spraw rozwoju systemów informatycznych 0,25 2621 Archiwiści i muzealnicy 0,63 3240 Technicy weterynarii 0,50 3259 Średni personel do spraw zdrowia gdzie indziej niesklasyfikowany 1,64 3322 Przedstawiciele handlowi 1,09 3331 Spedytorzy i pokrewni 0,40 3339 Pośrednicy usług biznesowych gdzie indziej niesklasyfikowani 0,50 3432 Plastycy, dekoratorzy wnętrz i pokrewni 1,44 4120 Sekretarki (ogólne) 1,70 4212 Bukmacherzy, krupierzy i pokrewni 1,00 4415 Pracownicy działów kadr 0,13 5246 Wydawcy posiłków 1,33 5249 Pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani 0,93 7132 Lakiernicy 0,27 7212 Spawacze i pokrewni 1,80 7214 Robotnicy przygotowujący i wznoszący konstrukcje metalowe 1,76 7511 Masarze, robotnicy w przetwórstwie ryb i pokrewni 1,07 8141 Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów gumowych 1,43 8153 Operatorzy maszyn do szycia 1,33 8160 Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów spożywczych i 0,31 pokrewni 9214 Robotnicy wykonujący prace proste w ogrodnictwie i sadownictwie 0,50 9412 Pomoce kuchenne 1,74 9621 Gońcy, bagażowi i pokrewni 1,71 11
Na koniec okresu sprawozdawczego w ewidencji osób bezrobotnych znajdowało się 2240 osób. Poniżej zaprezentowano liczbę osób bezrobotnych z podziałem na wykształcenie. wykształcenie liczba osób wyższe 233 policealne i średnie zawodowe 495 średnie ogólnokształcące 212 zasadnicze zawodowe 624 gimnazjalne i poniżej 676 12
3. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych Poniżej zaprezentowano ranking zawodów deficytowych w 2015 roku Kod Elementarne grupy zawodów Napływ ofert pracy w okresie Odsetek ofert subsydiowanych (%) Deficyt/ Odsetek równowaga/ wolnych nadwyżka* miejsc pracy (%) PUP Internet rok 1219 Kierownicy do spraw obsługi biznesu i 0 1 0,00 0,07 max deficyt zarządzania gdzie indziej niesklasyfikowani 1321 Kierownicy do spraw produkcji 3 1 0,00 0,27 deficyt przemysłowej 1346 Kierownicy w instytucjach finansowych i 0 3 0,00 0,20 max deficyt ubezpieczeniowych 1420 Kierownicy w handlu detalicznym i 0 5 0,00 0,34 deficyt hurtowym 2142 Inżynierowie budownictwa 1 0 100,00 0,07 nadwyżka 2282 Farmaceuci specjaliści 0 2 0,00 0,14 max deficyt 2359 Specjaliści nauczania i wychowania gdzie 4 0 75,00 0,27 nadwyżka indziej niesklasyfikowani 2424 Specjaliści do spraw szkoleń 1 0 100,00 0,07 max deficyt zawodowych i rozwoju kadr 2433 Specjaliści do spraw sprzedaży (z 10 17 11,11 1,84 deficyt wyłączeniem technologii informacyjnokomunikacyjnych) 2511 Analitycy systemów komputerowych 0 1 0,00 0,07 max deficyt 2512 Specjaliści do spraw rozwoju systemów 1 3 0,00 0,27 deficyt informatycznych 2514 Programiści aplikacji 0 4 0,00 0,27 max deficyt 2522 Administratorzy systemów 0 3 0,00 0,20 max deficyt komputerowych 2523 Specjaliści do spraw sieci 0 1 0,00 0,07 max deficyt komputerowych 2611 Adwokaci, radcy prawni i prokuratorzy 0 1 0,00 0,07 max deficyt 2621 Archiwiści i muzealnicy 8 0 100,00 0,55 deficyt 3118 Kreślarze 1 0 0,00 0,07 max deficyt 3253 Optycy okularowi 1 0 100,00 0,07 max deficyt 3322 Przedstawiciele handlowi 20 15 37,14 2,39 równowaga 3331 Spedytorzy i pokrewni 7 3 60,00 0,68 deficyt 3333 Pośrednicy pracy i zatrudnienia 1 0 0,00 0,07 max deficyt 3339 Pośrednicy usług biznesowych gdzie 3 1 0,00 0,27 deficyt indziej niesklasyfikowani 13
3342 Sekretarze prawni 1 0 100,00 0,07 max deficyt 4132 Operatorzy wprowadzania danych 1 0 100,00 0,07 max deficyt 4212 Bukmacherzy, krupierzy i pokrewni 1 0 100,00 0,07 równowaga 4222 Pracownicy centrów obsługi telefonicznej 0 4 0,00 0,27 max deficyt (pracownicy call center) 4227 Ankieterzy 0 1 0,00 0,07 max deficyt 4414 Technicy archiwiści i pokrewni 1 0 100,00 0,07 max deficyt 4415 Pracownicy działów kadr 1 3 25,00 0,27 deficyt 5131 Kelnerzy 8 2 50,00 0,68 nadwyżka 5132 Barmani 10 0 80,00 0,68 nadwyżka 5163 Pracownicy zakładów pogrzebowych 3 0 100,00 0,20 max deficyt 5223 Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 60 8 54,41 4,64 nadwyżka 5249 Pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie 8 32 12,50 2,73 równowaga indziej niesklasyfikowani 5311 Opiekunowie dziecięcy 4 0 100,00 0,27 max deficyt 5312 Asystenci nauczycieli 2 0 100,00 0,14 max deficyt 6222 Rybacy śródlądowi 1 0 0,00 0,07 max deficyt 7126 Hydraulicy i monterzy rurociągów 4 1 80,00 0,34 nadwyżka 7322 Drukarze 1 0 0,00 0,07 max deficyt 7511 Masarze, robotnicy w przetwórstwie ryb i 42 0 95,24 2,86 równowaga pokrewni 8182 Maszyniści kotłów parowych i pokrewni 1 0 0,00 0,07 nadwyżka 8183 Operatorzy urządzeń pakujących, 2 0 100,00 0,14 max deficyt znakujących i urządzeń do napełniania butelek 8331 Kierowcy autobusów i motorniczowie 1 0 100,00 0,07 max deficyt tramwajów 9129 Pozostali pracownicy zajmujący się 1 0 100,00 0,07 max deficyt sprzątaniem Celem konstrukcji rankingów jest zdefiniowanie elementarnych grup zawodów charakteryzujących się deficytem, równowagą bądź nadwyżką na rynku pracy. Przedstawienie rankingów zawodów deficytowych, zrównoważonych oraz nadwyżkowych, pozwala dodatkowo na wskazanie kierunków natężenia zmian zachodzących w strukturze zawodowej, co za tym idzie, usprawnienie poradnictwa zawodowego. Konstrukcja rankingu opiera się na zestawieniu popytowej i podażowej strony rynku pracy. Jako podażową stronę rynku pracy przyjęto liczbę bezrobotnych zarejestrowanych w urzędzie pracy. Natomiast popyt na rynku pracy określono jako liczbę wolnych miejsc pracy i miejsc 14
aktywizacji zawodowej. 3 3 Przygotowane na podstawie Nowej Metodologii prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy, Instytut Nauk Społeczno-Ekonomicznych, Łódź 2012. 15
4. Analiza rynku edukacyjnego W 2015 roku na terenie powiatu szkoły ponadgimnazjalne ukończyło 635 osób. Najliczniejszą grupę stanowili absolwenci Liceum ogólnokształcącego 141 osób. W niżej przedstawionej analizie za bezrobotnego absolwenta uważa się osobę, która w okresie do upływu 12 miesięcy od dnia określonego w dyplomie, świadectwie czy innym dokumencie potwierdzającym ukończenie szkoły lub zaświadczenie o ukończeniu kursu, pozostaje w rejestrze powiatowego urzędu pracy. Nazwa Liczba absolwentów w Liczba Liczba Wskaźnik Wskaźnik frakcji elementarnej roku szkolnym bezrobotnych bezrobotnych frakcji bezrobotnych grupy zawodów poprzedzającym rok absolwentów* bezrobotnych absolwentów sprawozdawczy * absolwentów wśród wśród bezrobotnych absolwentów Dietetycy i żywieniowcy 3 13 23,08% Kucharze 1 14 7,14% Pracownicy ochrony osób i mienia 1 1 100,00% Pracownicy wsparcia rodziny, pomocy społecznej i pracy socjalnej Recepcjoniści hotelowi Spedytorzy i pokrewni Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) Szefowie kuchni i organizatorzy usług gastronomicznych Technicy budownictwa Technicy fizjoterapii i masażyści 1 1 100,00% 26 16 3 4 11,54% 75,00% 1 1 100,00% 38 7 1 33 2,63% 3,03% 2 3 66,67% 8 1 9 12,50% 11,11% 1 1 100,00% 16
Technicy mechanicy Technicy wsparcia informatycznego i technicznego Średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych 52 16 5 11 9,62% 45,45% 31 16 1 5 3,23% 20,00% 42 25 3 14 7,14% 21,43% Na terenie powiatu kluczborskiego działa aktualnie 7 szkół ponadgimnazjalnych: Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Adama Mickiewicza w Kluczborku, Zespół Szkół Licealno-Technicznych w Kluczborku, Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Marii Skłodowskiej-Curie w Kluczborku, Gimnazjalno-Licealny Zespół w Wołczynie, Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im dr Jana Dzierżona w Bogdańczowicach, Zespół Szkół Gimnazjalnych, Licealnych i Zawodowych w Byczynie, Zespół Szkół Ogólnokształcących Społecznego Towarzystwa Oświatowego, oraz pięć Placówek Oświatowych: Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. Marii Konopnickiej w Kluczborku, Wojewódzki Ośrodek Dokształcania i Doskonalenia Zawodowego w Kluczborku, Młodzieżowy Dom Kultury im. Stanisława Wyspiańskiego w Kluczborku, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Kluczborku, Powiatowy Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Kluczborku. 17
5. Badanie kwestionariuszowe przedsiębiorstw Na potrzeby monitoringu w październiku 2015r. Przeprowadzone zostało badanie lokalnych pracodawców. Celem badania była diagnoza sytuacji na rynku pracy w 2015r. oraz planowanych zmian w wielkości, a także strukturze zatrudnienia w 2016 r. Badaniem objęte zostały podmioty zatrudniające przynajmniej jednego pracownika. 18
Najliczniejszą grupę badanych przedsiębiorców stanowili pracodawcy prowadzący działalność w zakresie pozostałych usług. Podczas badania zwiększenie zatrudnienia zadeklarowało 27,54 % badanych, jednocześnie zmniejszenie zatrudnienia zadeklarowało 2,15 % przedsiębiorców. W analizowanym okresie brak zmian zadeklarowało ponad 70 % badanych. 19
Badanie kwestionariuszowe pozwala w kompleksowy sposób opisać zależności i zmiany jakie zachodzą w strukturze zawodowo-kwalifikacyjnej na lokalnym rynku pracy. Dodatkowo, wyniki badania stanowią podstawę do budowy prognoz, o rocznym horyzoncie czasowym, co umożliwia określenie potencjału siły roboczej w ujęciu lokalnym, zarówno według wielkich grup zawodów, jak i zawodów/specjalności. Ankietyzacja przedsiębiorstw stanowi również źródło informacji odnośnie sposobów rekrutacji, udziału w tym procesie powiatowych urzędów pracy oraz umożliwia wskazanie trudności, jakie napotykają pracodawcy w procesie pozyskiwania nowych kandydatów do pracy. 4 4 Przygotowane na podstawie Nowej Metodologii prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy, Instytut Nauk Społeczno-Ekonomicznych, Łódź 2012. 20
Jak wynika z przeprowadzonych badań, pracodawcy w zdecydowanej większości nie mają problemów ze znalezieniem pracownika. Jedynie 1,60 % przedsiębiorców deklaruje problem ze znalezieniem pracownika, co może być to spowodowane zwiększonymi wymaganiami. 21
Z przeprowadzonych ankiet wynika, iż najpopularniejszą formą poszukiwania pracownika aktualnie są ogłoszenia w Internecie taką odpowiedź przedstawiła 1/4 pracodawców. 22
6. Prognoza Lokalnego rynku pracy na rok 2016 Zmniejszenie zatrudnienia w 2016 r. przewidywało jedynie 2,15% pracodawców, natomiast zdecydowana większość 86,29 deklarowała brak zmian w zatrudnieniu 23
Zwiększenie zatrudnienia w 2016 roku deklarowało 11,56% pracodawców. Prognozowany wskaźnik zatrudnienia netto osiągnął wartość 9,41% co oznacza, że odsetek pracodawców przewidujących przyjęcia do pracy jest wyższy od odsetka pracodawców decydujących się na zmniejszenie zatrudnienia. Informacje odnośnie przewidywanej struktury zatrudnienia według wielkich i średnich grup zawodów mogą być przydatne w głównej mierze do efektywnego planowania działań związanych z dopasowaniem systemu szkolnictwa zawodowego i szkolnictwa wyższego do potrzeb rynku pracy poprzez prezentowanie prognozowanej liczby pracujących w poszczególnych grupach zawodów. Ponadto identyfikacja grup zawodów, na które w ciągu najbliższych kilku lat szacowany jest największy wzrost/spadek zapotrzebowania może być przydatna w procesie modyfikacji treści kształcenia w szkołach ponadgimnazjalnych i uczelniach wyższych. Do poprawy sytuacji absolwentów na rynku pracy (zmniejszenia odsetka 24
bezrobotnych wśród absolwentów) może ponadto przyczynić się ograniczenie naboru uczniów i studentów na wybrane, nieprzyszłościowe kierunki kształcenia. Z drugiej strony, nacisk na edukację młodych osób w kierunkach, na które prognozowany jest największy wzrost popytu, zwiększa ich szansę na znalezienie pracy w przyszłości. Przykładowo, w grupach zawodów, na które szacowany jest największy spadek zapotrzebowania należy rozważyć ograniczenie liczby uczniów. Natomiast nabór uczniów zaleca się zwiększyć w zawodach, na których szacowany byłby największy wzrost liczby pracujących. 5 Zgodnie z deklaracjami pracodawców w 2016 r. największe zapotrzebowanie będzie dotyczyć zawodów: 5 Przygotowane na podstawie Nowej Metodologii prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy, Instytut Nauk Społeczno-Ekonomicznych, Łódź 2012. 25
7. Podsumowanie Wyciągnięcie odpowiednich wniosków z przedstawionej analizy oraz systematyczne obserwowanie procesów zachodzących w gospodarce może mieć wpływ na zmniejszenie bezrobocia. W związku z powyższymi problemami coraz więcej osób bezrobotnych zainteresowanych jest podnoszeniem swoich kwalifikacji zawodowych w takich kierunkach, które wydają się podnosić ich konkurencyjność na rynku pracy i ułatwić uzyskanie pracy. Istotną kwestią są kursy i szkolenia odpowiednio dopasowane do potrzeb rynku. Koniecznym jest więc synchronizacja programów edukacyjnych i działań. Analiza osób bezrobotnych w powiecie kluczborskim wykazała, że ich sytuacja jest nadal trudna. Jednak porównując sytuację z roku 2014 i 2015 można zauważyć, iż nastąpiło zmniejszenie liczby bezrobotnych: Rok 2014 Rok 2015 Stopa bezrobocia 12,7 % Stopa bezrobocia 10,7 % Liczba osób bezrobotnych 2626 Liczba osób bezrobotnych 2240 Ta sytuacja ma miejsce dzięki zwiększającej się inicjatywie w podejmowaniu działań zwiększających aktywizację zawodową bezrobotnych. Najtrudniejsza sytuacja występuje wśród osób długotrwale bezrobotnych, gdzie problemem nie tylko jest brak doświadczenia czy odpowiednich kwalifikacji, ale również nastawienie tych osób do podejmowania jakichkolwiek działań mających na celu aktywizację zawodową. 26
8. Informacja sygnalna 27