Warszawa, dnia 06-04-2017 r. MINISTERSTWO ŚRODOWISKA SEKRETARZ STANU GŁÓWNY GEOLOG KRAJU PEŁNOMOCNIK RZĄDU DO SPRAW POLITYKI SUROWCOWEJ PAŃSTWA Mariusz Orion Jędrysek $SYGNATURA_SPRAWY.JM Pan Marek Kuchciński Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej W odpowiedzi na interpelację posłanek: Agnieszki Pomaskiej i Joanny Muchy oraz posłów: Sławomira Nitrasa, Rafała Trzaskowskiego, Cezarego Tomczyka, Pawła Olszewskiego, Artura Gierady i Piotra Cieślińskiego, z dnia 9 marca 2017 r., w sprawie opłaty od wydobycia bursztynu K8INT10709, przedstawiam następujące informacje. Na wstępie pragnę podkreślić, że procedowany obecnie projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze oraz o zmianie niektórych innych ustaw, powstały z inicjatywy Głównego Geologa Kraju, Pełnomocnika Rządu do spraw Polityki Surowcowej Państwa Mariusza Oriona Jędryska, ma na celu między innymi uporządkowanie polityki Państwa w zakresie wydobywania bursztynu, a także w jak największym stopniu ograniczenie procederu nielegalnej eksploatacji tego surowca. Jedną z proponowanych zmian jest zaliczenie bursztynu do kategorii kopalin objętych własnością górniczą. Złoża tych surowców, objęte prawem własności Skarbu Państwa stanowią ogólnie rozumiane dobro narodowe, a korzyści płynące z tytułu ich pozyskiwania, przynależą wszystkim Polakom w tak dużym zakresie jak to możliwe. Nie podlega dyskusji fakt, że bursztyn, będący niezwykle cennym surowcem i niejako wizytówką Polski winien być traktowany jako dobro narodowe z taką samą uwagą jak pozostałe kopaliny, istotne z punktu widzenia gospodarki i bezpieczeństwa geopolitycznego kraju. Odnosząc się do kwestii sposobu wyliczenia wysokości opłaty eksploatacyjnej, jaką miałyby ponosić podmioty eksploatujące złoża bursztynu w myśl propozycji zmian przepisów w tym zakresie, uprzejmie informuję, że tak jak już wielokrotnie zostało to publicznie powiedziane, wysokość opłaty eksploatacyjnej została wyliczona w oparciu o średniorynkową wartość
bursztynu. Należy przy tym dodać, że wyliczenie to zostało oparte o zakres cen surowca w szerszym horyzoncie czasowym z uwzględnieniem średnioterminowych fluktuacji, dlatego odpowiadając na zawarte w interpelacji pytanie, uprzejmie wyjaśniam, że nie jest prawdą, iż zaproponowana wysokość opłaty eksploatacyjnej została ustalona w oparciu o ceny bursztynu przemycanego z terytorium Ukrainy. Równocześnie wyjaśniam, że ostateczne brzmienie omawianego projektu będzie znane po przejściu całego procesu legislacyjnego, dlatego istnieje możliwość zmiany zaproponowanych przepisów w toku tych prac. Minister Środowiska po konsultacjach ze środowiskiem bursztynniczym przeprowadzi dodatkowe analizy w zakresie zaprojektowanych przepisów, a ostateczna wersja omawianego projektu ustawy będzie przedmiotem obrad Rady Ministrów. Odpowiadając na pytania dotyczące prowadzenia konsultacji odnośnie proponowanych zmian w przepisach dotyczących wydobycia bursztynu, informuję, że projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze oraz o zmianie niektórych innych ustaw został zamieszczony na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji w zakładce Rządowy Proces Legislacyjny, zatem każdy z zainteresowanych podmiotów mógł wziąć udział w ramach prowadzonych konsultacji publicznych, zgłaszając swoje uwagi indywidualnie, jak i w formie zorganizowanej, dlatego nie można mówić o pominięciu przedstawicieli branży bursztynniczej na etapie dotychczas prowadzonych prac legislacyjnych nad omawianym projektem ustawy. Ponadto w dniu 7 kwietnia 2016 r. skierowałem do szerokiego grona podmiotów pismo informujące o możliwości zgłaszania uwag odnośnie ww. projektu ustawy. Na załączniku nr 1 przedstawiam wykaz podmiotów, do których skierowano przedmiotowe pismo. Równocześnie pragnę zauważyć, że przy wielokrotnych pracach legislacyjnych na ustawą Prawo geologiczne i górnicze, które dotyczyły również zmian odnoszących się do złóż bursztynu, środowisko bursztynnicze dotychczas nie zajmowało stanowiska w omawianej sprawie, dlatego nie kierowano do przedstawicieli branży bursztynniczej bezpośredniego zapytania o uwagi do projektowanej zmiany ustawy. Ponadto przedstawiciele Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników brali również udział w posiedzeniu połączonych Senackich Komisji: Środowiska oraz Gospodarki Narodowej i Innowacji, na których omawiane były projektowane zmiany. Zbyt dalekie wydaje się twierdzenie, że planowany wzrost opłaty eksploatacyjnej za wydobywanie bursztynu spowoduje, że wydobywanie tego surowca przestanie być opłacalne i w konsekwencji doprowadzi do likwidacji niewielkich warsztatów bursztynniczych. W okresie ostatnich kilkudziesięciu lat obserwujemy nieustanne zwiększanie się zainteresowania omawianym surowcem, a co z tym idzie również ogromny wzrost jego cen. Analizując chociażby zestawienie cen bursztynu przedstawione w Bilansie Gospodarki Surowcami Mineralnymi Polski i Świata opracowanym w roku 2014 i 2015 widać bardzo silny trend wzrostowy cen w ostatnich latach. Przykładowo według opracowania z 2014 r. cena bursztynu w Polsce w zależności od okazu wynosiła: dla bryłek 20-50 gram 5900 zł/kg, natomiast według opracowania z 2015 r. cena bryłek bursztynu o tej samej frakcji wynosiła już powyżej 20000 zł/kg i mimo, iż na rynku trwa aktualnie korekta tych cen, oczywistym jest, że taki generalny wzrost wartości rynkowej bursztynu powinna mieć przełożenie na odpowiednią podwyżkę stawki opłaty eksploatacyjnej. Dzięki temu, z wyższych cen bursztynu będą mogli skorzystać w większym stopniu, poza koncesjobiorcami, również pozostali beneficjenci: samorząd terytorialny i lokalna społeczność. Ponadto ograniczenie i docelowe wyeliminowanie pozyskiwania bursztynu z nielegalnych źródeł powinno przyczynić się także do zapewnienia konkurencyjności jego rynku.
Dalece nieuzasadnione są także obawy, że zaproponowane przepisy będą sprzyjały przedsiębiorcom z Chin, kosztem rodzimej branży bursztynniczej. Rentowność eksploatacji po wprowadzeniu podwyższonych opłat za wydobycie bursztynu nie będzie zagrożona. Każdy przedsiębiorca w równym stopniu zostanie obciążony kosztami wynikającymi z prowadzenia działalności górniczej. Wskazać należy również, że objęcie złóż bursztynu własnością górniczą umożliwi Ministrowi Środowiska sprawowanie większej kontroli nad procesem udzielania koncesji. W postępowaniach administracyjnych stosowane będą te same standardy, które wypracowane zostały względem pozostałych kopalin będących własnością Skarbu Państwa. Nie można zgodzić się z zawartym w interpelacji twierdzeniem, że wprowadzenie opłaty eksploatacyjnej od wydobytego bursztynu w wysokości 800 zł/kg spowoduje czterokrotny wzrost ceny wyrobu jubilerskiego zawierającego bursztyn (jak to opisano w interpelacji: z 50 zł do 200 zł za 1 mały pierścionek). Średnio 1 gram wyrobu bursztynniczego kosztuje ok. 20 euro, co oznacza, że 1 kg bursztynu w wyrobie kosztuje ok. 20 tys. euro, to jest ok. 90 tys. zł, zatem według zaprezentowanego w interpelacji twierdzenia nowa opłata eksploatacyjna spowodowałaby wzrost opłaty jubilerskiej za kilogram bursztynu z 90 tys. zł do 360 tys. zł, co należy uznać za dużą nadinterpretację. Nawet uwzględniając poprawkę, że na 1 kg wyrobu bursztynniczego potrzebne jest w praktyce kilka kg surowca, to i tak opłata eksploatacyjna w żaden sposób nie może spowodować tak drastycznego wzrostu cen produktów jubilerskich. Równocześnie pragnę zaznaczyć, że projektowany wzrost stawek opłat eksploatacyjnych odnośnie bursztynu jest zmianą konieczną i stanowi odpowiedź na panującą obecnie sytuację na rynku sprzedaży tego surowca. Wprowadzona podwyżka wraz z pozostałymi projektowanymi zmianami legislacyjnymi zapewni większy udział społeczeństwa w czerpaniu zysków z prowadzenia działalności wydobywczej oraz powinno ograniczyć proceder jego nielegalnej eksploatacji, realizowany z pominięciem wymogów określonych aktualnie obowiązującymi przepisami. Pragnę jeszcze raz podkreślić, iż projektowana wersja nie ma charakteru ostatecznego, a posłowie będą mogli zgłaszać uwagi w toku prac parlamentarnych nad przedmiotowym projektem ustawy. Z poważaniem Mariusz Orion Jędrysek Sekretarz Stanu - Główny Geolog Kraju Sekretarz Stanu Mariusz Orion Jędrysek / podpisany cyfrowo/ Do wiadomości: - Departament Spraw Parlamentarnych w KPRM
Zał. 1. Wykaz podmiotów, do których skierowano pismo z 7 kwietnia 2016 r. w sprawie możliwości zgłaszania uwag do projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze oraz o zmianie niektórych innych ustaw 1. Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica 2. Baltic Gas Sp. z.o.o. 3. Baltex Minerały Sp. z o.o. 4. Blue Gas N`R`G Sp. z o.o 5. Bobr Energia Sp. z o.o. 6. Braniewo Energy Sp. z o.o. 7. CalEnergy Resources Poland Sp. z.o.o. 8. DPV Service Sp. z o.o. 9. ECO ENERGY 2010 Sp. z o.o. SKA 10. Energia Cybinka Sp. z o.o. Sp. kom. 11. Energia Karpaty Zachodnie Sp. z o.o. Sp. Kom. 12. Energia Torzym Sp. z o.o. Sp. kom. 13. Energia Zachód Sp. z o.o. Sp. Kom. 14. Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych 15. Forum Przemysłu Wydobywczego 16. Fundacja Pracowania Badań i Innowacji Społecznych Stocznia 17. FX Energy Sp. z o.o. 18. Gas Plus International Sp. z o.o. 19. GAZKOP 1 Sp. z o.o. 20. GAZKOP Wilchwy Sp. z o.o. 21. Górnicza Izba Przemysłowo-Handlowa 22. Green Energy Polska Sp. z o.o. 23. Grupa LOTOS S.A., LOTOS Petrobaltic S.A. 24. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk 25. Instytut Morski w Gdańsku 26. Joyce Investments Sp. z o.o. 27. Kompania Węglowa S.A. 28. Krajowa Izba Gospodarcza 29. Krajowa Izba Gospodarki Morskiej 30. Krajowy Związek Pracodawców Branży Geologicznej 31. Naczelna Organizacja Techniczna 32. NWR Karbonia SA 33. Organizacja Polskiego Przemysłu Poszukiwawczo-Wydobywczego, 34. Państwowy Instytut Geologiczny Państwowy Instytut Badawczy 35. Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. 36. PKN Orlen S.A. 37. Polska Organizacja Przemysłu i Handlu Naftowego 38. Polski Związek Pracodawców Producentów Kruszyw 39. Polski Związek Pracodawców Przemysłu Wydobywczego 40. Pol-Tex Methane Sp. z o.o. 41. Porozumienie Pracodawców Przemysłu Wydobywczego 42. PPI Chrobok S.A. 43. Regionalne Stowarzyszenie Przedsiębiorców Wydobywających Kopaliny Pospolite 44. RWE Dea AG S.A. Oddział w Polsce 45. Sekcja Krajowa Geologiczno-Wiertnicza NSZZ Solidarność 46. Sierra Bravo Sp.z o.o.
47. Stowarzyszenie Hydrogeologów Polskich 48. Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa 49. Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego i Gazowego 50. TRIAS Sp. z o.o. 51. ZOK Sp. z o.o. 52. Związek Powiatów Polskich 53. Związek Pracodawców Górnictwa Węgla Kamiennego 54. Związek Województw RP