Listy zastawne jako rodzaj papierów wartościowych Marta Witek Anna Szymankiewicz Grupa 11
Podstawa prawna 1) Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku o listach zastawnych i bankach hipotecznych (tj. Dz. U. 2015 poz. 1588) W zakresie nieuregulowanym ww. ustawą do zasad emisji, obrotu i wykupu hipotecznych listów zastawnych mają zastosowanie następujące przepisy: 2) Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. nr 184, poz. 1539), 3) Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. nr 184, poz. 1538), 4) Ustawa z dnia 15 stycznia 2015r. o obligacjach (Dz. U. 2015.238).
Podstawa prawna Zasady emisji, zbywania, nabywania, wykupu i zabezpieczenia listów zastawnych w Polsce reguluje Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych.
Rys historyczny List zastawny pojawił się jako konsekwencja zapotrzebowania na długoterminowy kredyt udzielany właścicielom nieruchomości, stanowiących jednocześnie zabezpieczenie tego kredytu. XVIII - początki bankowości hipotecznej, 1769 r. - Śląskie Towarzystwo Kredytowe Ziemskie (Schlesische Landschaft),
Rys historyczny Początkowo towarzystwa kredytowe były zrzeszeniami skupiającymi dłużników odpowiadających solidarnie z tytułu kredytów zaciągniętych przez ich członków. 1852 - Credit Foncier de France jeden z pierwszych banków hipotecznych, 1862 - Frankfurter Hypothekenbank 1872 - Wileński Bank Ziemski 1867 - Akcyjny Bank Hipoteczny we Lwowie
Rys historyczny Prawo emisji listów miały banki oraz inne instytucje upoważnione do udzielania długoterminowego kredytu (tzw. towarzystwa kredytowe). Działalność w tym zakresie była normowana przez ówczesne prawo bankowe z 17 marca 1928 r., którego rozdział III poświęcony był bankom hipotecznym.
List zastawny - Dłużny papier wartościowy, imienny lub na okaziciela, - Źródło pozyskiwania środków przez banki hipoteczne, - Emitentem listów zastawnych w Polsce są baki hipoteczne oraz od 2011 roku Bank Gospodarstwa Krajowego, - List zastawny może być emitowany w formie dokumentu lub w formie zdematerializowanej, - Może on być nominowany w złotych albo w walucie obcej.
List zastawny List zastawny jest szczególnym instrumentem pozyskiwania środków pieniężnych przeznaczonych na kredyt długoterminowy, połączonym z zabezpieczeniem rzeczowym (hipoteka), który stanowi element majątkowy gwarantujący spłatę kredytu. Jest to połączenie idei zbierania środków finansowych ze skutecznym narzędziem ich odzyskiwania. Jednocześnie list zastawny stanowi instytucję rynku kapitałowego.
List zastawny List zastawny można scharakteryzować jako papier wartościowy wierzytelnościowy (dłużny), zawiera on bowiem zobowiązanie emitenta w rozumieniu cywilnoprawnym. Biorąc pod uwagę przedmiot świadczenia będą to zawsze wierzytelności pieniężne. Wyraźnie wyłączono więc możliwość emitowania listów hipotecznych opiewających na świadczenie niepieniężne.
Rodzaje listów zastawnych 1) hipoteczne listy zastawne, których podstawę emisji stanowią wierzytelności banku hipotecznego zabezpieczone hipotekami, w którym to liście bank hipoteczny zobowiązuje się wobec uprawnionego do spełnienia określonych świadczeń pieniężnych (Art. 3.1) 2) publiczne listy zastawne są papierem wartościowym imiennym lub na okaziciela, których podstawą emisji są wierzytelności banku z tytułu m.in. kredytów dla sektora publicznego. (Art. 3.2)
Rodzaje listów zastawnych W obu przypadkach podstawą wystawienia papieru wartościowego jest istnienie wierzytelności emitenta zabezpieczonej w sposób określony przez ustawę: hipoteką w odniesieniu do listów hipotecznych lub gwarancją albo poręczeniem wskazanych w ustawie podmiotów prawa publicznego w przypadku listów publicznych.
Składnikami treści listu zastawnego zgodnie z art. 6 u.o.l.z. są: 1) nazwa hipoteczny list zastawny lub publiczny list zastawny, 2) wskazanie podstawy prawnej emisji, 3) nazwa (firma) banku hipotecznego będącego emitentem oraz jego siedziba,
Składnikami treści listu zastawnego zgodnie z art. 6 u.o.l.z. są: 4) seria i numer hipotecznego listu zastawnego, 5) oznaczenie wartości nominalnej oraz datę, od której nalicza się oprocentowanie i wysokość oprocentowania, a także terminy wypłaty odsetek, termin wykupu hipotecznego listu zastawnego, miejsce płatności oraz warunki wykupu,
Składnikami treści listu zastawnego zgodnie z art. 6 u.o.l.z. są: 6) w przypadku gdy termin wykupu jest dłuższy niż 5 lat, list zastawny powinien zawierać informację, że po upływie 5 lat od dnia emisji bank hipoteczny może dokonać jego umorzenia przed terminem wykupu, oraz informację o warunkach wykupu, 7) informacja, że uprawnionemu z listu zastawnego nie przysługuje prawo wcześniejszego niż w określonym terminie przedstawienia go do wykupu,
Składnikami treści listu zastawnego zgodnie z art. 6 u.o.l.z. są: 8) miejsce i data wystawienia hipotecznego listu zastawnego; 9) podpisy osób uprawnionych do zaciągania zobowiązań w imieniu banku hipotecznego oraz podpis powiernika.
Bezpieczeństwo inwestycji w listy zastawne Listy zastawne są instrumentem finansowym o niskim ryzyku inwestycyjnym, wynikającym z ustawowych wymogów wielostopniowego zabezpieczenia ich emisji i obrotu przez emitenta. Do głównych czynników ograniczających do minimum ryzyko inwestycji w tego typu papiery należą: - Zawężenie zakresu czynności banku hipotecznego - Konserwatywna metodologia wyceny finansowanych nieruchomości, stanowiących ich zabezpieczenie.
BIBLIOGRAFIA Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych http://fundacja1.home.pl/ehipoteka/pol/statystyki/listyzastawne http://www.gazetaprawna.pl/encyklopedia/prawo,hasla,332762,l ist-zastawny.html http://www.bankier.pl/wiadomosc/do-czego-bank-hipotecznywykorzystuje-listy-zastawne-3371453.html https://www.nbportal.pl/slownik/pozycje-slownika/list-zastawny https://www.knf.gov.pl/images/raport_listy_zastawne_tcm75-33996.pdf