Bezpieczeństwo fizyczne policjanta w kontekście interwencji z użyciem broni palnej

Bezpieczeństwo fizyczne policjanta w kontekście interwencji z użyciem broni palnej st. asp. Albert Piórkowski Młodszy wykładowca Zakładu Interwencji Policyjnych CSP podkom. Bogumił Hajdacki Młodszy wykładowca Zakładu Interwencji Policyjnych CSP Jednym z najważniejszych elementów, na który należy zwrócić uwagę podczas przeprowadzania interwencji, jest bezpieczeństwo fizyczne policjantów. Bezpieczeństwo, w znaczeniu ogólnym, jest rozumiane jako całokształt okoliczności mających lub mogących mieć wpływ na realizowanie przez funkcjonariuszy czynności interwencyjnych bez jakiegokolwiek narażenia interweniującego policjanta. W kontekście interwencji z użyciem broni palnej zaś bezpieczeństwo jest rozumiane przede wszystkim jako zastosowanie odpowiednich czynności taktycznych, takich jak np. sprawdzenie obszaru pozostającego poza polem widzenia, wzajemna asekuracja (ustawienie w trójkącie bezpieczeństwa) czy wykorzystywanie osłon. Niniejszy artykuł ma na celu przybliżenie wiedzy z zakresu stosowania niezbędnych instrumentów zwiększających bezpieczeństwo podczas podejmowania interwencji z użyciem broni palnej. Bezpieczeństwo jest jedną z podstawowych i najważniejszych potrzeb każdego człowieka. Tak rozumiane bezpieczeństwo to stan obiektywny, który polega na braku zagrożenia, odczuwany subiektywnie ze strony innych jednostek lub grupy 1. Mówiąc o służbie policyjnej, powinniśmy brać pod uwagę przede wszystkim dwa obszary związane z bezpieczeństwem interweniujących funkcjonariuszy: bezpieczeństwo prawne i fizyczne. Bezpieczeństwo prawne to normy prawa, które chronią policjantów wykonujących czynności służbowe przed zachowaniami osób godzących w dobra prawem chronione, natomiast na bezpieczeństwo fizyczne składa się wiele elementów zarówno o charakterze obiektywnym, jak i subiektywnym. Czynniki obiektywne, czyli niezależne od policjantów, które mają wpływ na bezpieczeństwo fizyczne, to: miejsce zdarzenia (ulica, posesja prywatna); charakter naruszonych norm prawnych, moralnych; czas zdarzenia (pora dzienna, wieczorowo-nocna); osoby uczestniczące, ich stan emocjonalny, nastawienie osób postronnych do interweniujących policjantów 2. Policjant przystępujący do interwencji musi być świadomy wszystkich zagrożeń, jakie mogą go spotkać ze strony uczestników zdarzenia będącego przedmiotem interwencji. Pominięcie pewnych elementów istotnych dla bezpieczeństwa własnego interweniujących może skończyć się tragicznie. Policjant w każdej chwili powinien być przygotowany na przeciwdziałanie ewentualnemu zagrożeniu, nawet w najmniej przez siebie spodziewanym momencie. Powinien przestrzegać zasad ostrożności, czujności i wzajemnej asekuracji 3. Czynniki subiektywne to przede wszystkim: wiedza zawodowa i życiowa; umiejętności taktyczne i techniczne; sprawność fizyczna i intelektualna, odporność na stres, stan emocjonalny; doświadczenie oraz wyposażenie i uzbrojenie 4. Policjanci w czasie pełnienia służby narażeni są na wiele zagrożeń będących skutkiem zachowania osób, w stosunku do których podejmują interwencje. Trudno jest o całkowitą eliminację zagrożeń w służbie. Policjant swoim profesjonalnym zachowaniem, przygotowaniem fizycznym i mentalnym może jednak te zagrożenia minimalizować. Nie wszystkie rodzaje służb cechuje jednakowy poziom ryzyka. Wbrew pozorom najbardziej narażeni nie są policjanci pionu kryminalnego 34 KWARTALNIK POLICYJNY 2/2016

zasady zachowania bezpieczeństwa czy wydziałów realizacyjnych dokonujący zatrzymań niebezpiecznych przestępców. Zatrzymania takie najczęściej są planowane. Nawet jeśli z przyczyn obiektywnych zatrzymanie nie zostało skrupulatnie zaplanowane, to funkcjonariusze wyspecjalizowanych komórek realizacyjnych są przede wszystkim doskonale przygotowani do tego typu zadań, świadomi zagrożeń, które mogą ich spotkać ze strony przestępców, i z reguły zakładają, że osoba może być niebezpieczna. Jak wskazuje praktyka, najbardziej narażeni na niebezpieczne ataki są funkcjonariusze służby patrolowej, policjanci dokonujący rutynowych kontroli pojazdów itp. Ich praca jest najbardziej nieprzewidywalna, niemal codziennie spotykają się z nowymi sytuacjami, podejmują interwencje wobec osób nieznanych, które w każdej chwili mogą okazać się niebezpieczne. Nawet wówczas, gdy policjanci są wzywani po raz kolejny na interwencję w to samo miejsce i znają domowników, to mogą spotkać się z zupełnie nowym problemem. Warto wspomnieć o interwencji podjętej przez policjantów w lutym 2015 r. we wsi nieopodal Mławy. Funkcjonariusze zostali wezwani do awantury, czyli typowego zdarzenia, wobec którego każdy policjant służby patrolowej przeprowadza interwencję dziesiątki razy. Po przybyciu pod wskazany adres policjanci zastali nieoświetlony dom oraz lekko uchylone drzwi. Kiedy weszli do domu, policjantka, która wchodziła jako druga, została zaatakowana siekierą przez nietrzeźwego piętnastolatka. Sprawca wykorzystał element zaskoczenia i zadał cios w tył głowy. Najprawdopodobniej, gdyby policjanci zachowali środki ostrożności i wchodząc do domu, sprawdzili narożniki pomieszczenia, policjantka zdołałaby dostrzec zagrożenie i uniknąć ciosu. W związku z tym, aby zwiększyć poziom bezpieczeństwa fizycznego, nigdy nie należy podejmować interwencji z nastawieniem, że będąc w danym miejscu po raz kolejny, można obniżyć poziom czujności. Zmniejszenie koncentracji może zostać wykorzystane w najmniej oczekiwanym momencie, a sprawca, który nie dysponuje przewagą fizyczną, dzięki wykorzystaniu elementu zaskoczenia, jest w stanie skutecznie zaatakować policjantów. Podczas każdej interwencji należy pamiętać o wzajemnej asekuracji. Zapewnia ją właściwe ustawienie policjantów w tak zwanym trójkącie bezpieczeństwa, czyli w sposób umożliwiający policjantowi ubezpieczającemu zarówno kontakt wzrokowy z partnerem, jak i możliwość obserwacji wszystkich osób, wobec których podejmowane są czynności służbowe. Inne zasady taktyki to po pierwsze umiejętność obserwacji i rozpoznania, ocena stopnia zagrożenia, charakterystyka osoby, ocena własnych możliwości w razie konfrontacji. Po drugie, w zależności od typu miejsca teren otwarty, pomieszczenie odległość od osoby w trakcie interwencji, powinna ona stanowić co najmniej długość dwóch wyciągniętych ramion. Po trzecie to odpowiednie ustawienie, które powinno dawać równowagę, dynamikę oraz możliwość ochrony miejsc wrażliwych. Policjant powinien ustawić się w pozycji gotowości, która jest ukrytą pozycją walki, co w połączeniu z odległością daje realną możliwość na neutralizację pierwszego uderzenia 5. Jednym ze spotykanych w praktyce błędów jest zwyczaj niektórych policjantów polegający na legitymowaniu osób bez wysiadania z radiowozu. W sytuacji, w której legitymowany znajduje się na chodniku, policjant siedzący w samochodzie ma bardzo ograniczone możliwości odparcia ataku, szczególnie jeśli sprawca użyje broni palnej lub innego niebezpiecznego narzędzia. Należy zawsze pamiętać, iż dopóki nie dokonamy sprawdzenia osoby w policyjnych bazach danych, to nie wiemy, wobec kogo przyszło nam interweniować. Poza tym należy zdawać sobie sprawę, że również osoby niefigurujące w policyjnych rejestrach mogą okazać się bardzo groźne przyczyn może być wiele. Siedząc w radiowozie, trudno jest dobyć broń z kabury, która najczęściej znajduje się na wysokości pasa, przeładować pistolet oraz oddawać celne strzały. Prawidłowe i szybkie złożenie się do strzału w takiej sytuacji jest bardzo utrudnione, a strzelanie przez przednią szybę pojazdu do sprawcy znajdującego się kilka metrów przed maską zazwyczaj nieskuteczne ze względu na znaczne przewyższenie toru lotu pocisku przebijającego szybę. Z kolei przestępca znajdujący się na ulicy ma ułatwione zadanie, gdyż nie musi brać pod uwagę zmiany toru lotu pocisku. Kula, przebijając przednią szybę samochodu, zmieni tor lotu na małym dystansie tylko w niewielkim zakresie, rzędu kilku centymetrów 6. W każdym miesiącu w policyjnych statystykach odnotowuje się ponad 150 przypadków czynnych napaści na policjantów. Zazwyczaj policjanci wychodzą z opresji bez szwanku, co w policyjnej statystyce odnotowane jest jako wydarzenie bezskutkowe, jednak co piąty zaatakowany doznaje obrażeń. Czasami nawet bardzo ciężkich 7. Bezpieczeństwo fizyczne policjanta to niezwykle szerokie pojęcie, przy okazji którego należy również podkreślić konieczność stosowania osłon, szczególnie w trakcie interwencji wymagających użycia broni palnej. Osłona to miejsce bądź przedmiot, za którą policjant może się schować, zwiększając swoje bezpieczeństwo. Wykorzystanie osłon nie musi występować jedynie w przypadkach, gdy napastnik posiada broń palną i oddaje strzały w kierunku policjantów. Z powodzeniem możemy wykorzystywać je również wtedy, gdy napastnik rzuca przedmiotami w interweniujących policjantów. W lipcu 2014 r. media komentowały interwencję, w trakcie której w Gorzowie Wielkopolskim 48-letni leczący się psychiatrycznie mężczyzna zaatakował patrol interweniujących policjantów, rzucając w nich tłuczkiem do mięsa i metalową rurką. Policjanci ustawili się w trójkąt bezpieczeństwa i niemal intuicyjnie korzystali z radiowozu jako osłony przed rzucanymi przedmiotami; dzięki temu nie odnieśli obrażeń. W sytuacji, kiedy przestępca dokonujący zamachu na życie i zdrowie policjanta uzbrojony jest w broń palną, interweniujący powinien wykorzystywać osłony, które posiadają właściwości balistyczne, czyli takie, które będą w stanie zatrzymać wystrzelone pociski lub znacznie obniżyć ich zdolność dalszej penetracji. Miejsca, przedmioty, które w rejonie służbowym możemy wykorzystywać jako naturalne osłony, to między innymi: naturalne ukształtowania terenu, nasypy ziemi, drzewa oraz obiekty infrastruktury miejskiej: budynki, latarnie, betonowe kosze na śmieci, betonowe ławki w parku czy wspomniane wcześniej samochody (fot. nr 1 i 2). Wykorzystanie osłony polega przede wszystkim na tym, aby schować się za nią, wystawiając jak najmniejszą część ciała. Zazwyczaj są to ręce trzymające pistolet i część głowy, aby zapewnić sobie możliwość obserwacji terenu. Takie ustawienie względem osłony oraz wystrzeliwane zza krawędzi pociski uniemożliwiają sprawcy swobodne działanie. Podczas pościgu za osobą, w sytuacji wymuszającej użycie broni palnej, jeśli sprawca schował się np. za narożnikiem budynku, należy zakładać, iż przestępca może oczekiwać na pojawienie się policjanta, gotowy do ataku. W takiej sytuacji należy mieć na uwadze konieczność sprawdzenia narożnika budynku, zachowując odpowiednie zasady taktyki interwencji. Sprawdzenie obszaru znajdującego się poza polem naszego widzenia, czyli np. narożników pomieszczeń, terenu za krawędzią bloku, domu itp., określa się potocznie krojeniem tor- 35

tu, czyli sprawdzaniem terenu poprzez sukcesywne wychylanie się zza osłony. Na zwiększenie bezpieczeństwa fizycznego policjanta w przypadku korzystania z osłon będzie miało wpływ przestrzeganie poniższych zasad postępowania. Zasady zachowania bezpieczeństwa podczas korzystania z osłon 1. Jeżeli biegłeś z bronią w kaburze, zatrzymaj się kilka kroków przed krawędzią, dobądź broń i przeładuj ją. 2. W trakcie przeładowywania kieruj broń w miejsce bezpieczne, czyli tam gdzie przypadkowy strzał nie zrobi krzywdy osobie postronnej niekontrolowany wystrzał może być efektem uszkodzenia pistoletu, broń, w której zablokowała się iglica, może wystrzelić podczas przeładowania. 3. Nie wykonuj przeładowania w kierunku osłony, gdyż podczas przypadkowego strzału może wystąpić rykoszet, a wówczas istnieje bardzo wysokie ryzyko urazu strzelającego bądź osoby postronnej. 4. Przeładuj w kierunku, z którego spodziewasz się zagrożenia, czyli będąc za osłoną w stronę jej krawędzi. 5. Po przeładowaniu podejdź do krawędzi osłony, jednocześnie uważaj, żeby broń nie była wysunięta poza jej krawędź. 6. W celu wykorzystania największego zakresu wychylenia się zza krawędzi osłony należy stanąć w nieco szerszej niż zazwyczaj postawie frontalnej lub półfrontalnej jeśli przyjmujesz postawę półfrontalną, z przodu powinna znajdować się noga bliższa krawędzi. 7. Podczas tzw. krojenia tortu obniż broń do poziomu zapewniającego możliwość rozpoznania zagrożenia, które może znajdować się na różnej wysokości. 1 Ukrywając się za niską osłoną (żeby lepiej wykorzystać jej rozmiary), przyjmij postawę klęczącą. 2 Jeśli za osłoną znajduje się dwóch policjantów, drugi chowa się w taki sposób, aby nie był widoczny, ale mógł szybko zastąpić strzelającego w przypadku awarii broni. 8. Jeśli masz wystarczająco dużo miejsca, wyprostuj ręce, tak aby w przypadku konieczności użycia broni wystarczyło podnieść ją na wysokość oczu i oddać celny strzał. 9. Trzymanie broni na wysokości wzroku podczas sprawdzania obszaru poza osłoną znacznie ogranicza pole widzenia możesz nie zauważyć osoby leżącej lub klęczącej. 10. Jeżeli nie zdecydowałeś się na użycie broni palnej, nie trzymaj palca na języku spustowym palec wskazujący ręki wiodącej powinien być wyprostowany wzdłuż zamka gdyż czas, jaki będzie potrzebny na przeniesienie palca z zamka na język spustowy pozwoli na rozpoznanie zagrożenia i podjęcie decyzji o użyciu broni. 11. Kiedy rozpoznasz zagrożenie, podnieś broń, zgraj przyrządy celownicze, wydaj okrzyk Policja i oddawaj strzały. 12. W przypadku dysfunkcji broni w pierwszej kolejności schowaj się za osłonę, dokonaj kontroli broni, a następnie usuń dysfunkcję, pamiętając, że dobrą praktyką oczywiście jeśli rozmiar osłony na to pozwala jest odsunięcie się o krok od krawędzi, dzięki czemu będziesz miał nieco czasu na rozpoznanie zagrożenia, które w każdej chwili może pojawić się zza osłony, oraz na reakcję nawet jeśli broń w dalszym ciągu nie jest gotowa do strzału. 13. W czasie usuwania zacięcia lub wymiany pustego magazynka na pełny kieruj wzrok w stronę krawędzi osłony 8. 14. Ponownie wychylając się zza krawędzi, musisz znów dokonać sprawdzenia terenu jeśli to możliwe, wychyl się w innym miejscu niż to, w którym znajdowałeś się przed usunięciem dysfunkcji broni, bowiem istnieje niebezpieczeństwo, że sprawca będzie czekał z bronią wycelowaną na wysokość twojej głowy, aż ponownie się wychylisz. 15. Tunelowe widzenie, jakie ma miejsce w sytuacji stresowej, a niewątpliwie interwencja policyjna do takich należy, powoduje, iż celując z bronią uniesioną na wysokość głowy, znacznie ograniczysz pole swojego wiedzenia. 16. Przed wyjściem zza osłony, jeśli użyłeś broni palnej, warto wykonać taktyczną wymianę magazynka dzięki temu w przypadku konieczności dalszego użycia broni będziesz dysponował pełnym magazynkiem i nabojem, który jest w lufie 9. 17. Wychodząc zza osłony, sprawdź, co się za nią znajduje, kontrolę terenu za osłoną możesz wykonać w sposób dynamiczny, nie skupiając zbyt długo uwagi na tej czynności, lub powoli, będąc w pewnej odległości od osłony pamiętaj, że osoba, wobec której interweniujesz, może stanowić dla ciebie bardzo poważne zagrożenie. 18. Jeśli w dalszym ciągu zachowanie osoby uzasadnia użycie broni palnej, to pamiętaj sytuacja jest dla ciebie niebezpieczna, nie wychodź zza osłony. O wiele skuteczniej i szybciej można kontynuować użycie broni palnej, będąc za osłoną w zespole dwuosobowym, gdyż w czasie 36 KWARTALNIK POLICYJNY 2/2016

bezpieczeństwo fizyczne zasady zachowania bezpieczeństwa 6 3 W trakcie krojenia tortu broń obniż tak jak do kontroli celu, a palec wskazujący ręki wiodącej trzymaj wyprostowany wzdłuż zamka. 4 Policjant znajdujący się bliżej krawędzi skupia uwagę na kierunku na wprost, natomiast drugi policjant (w razie konieczności) kontroluje pozostałe sektory. 7 Chowając się za pojazdem, wybieraj miejsca stanowiące osłonę balistyczną, np. komorę silnika. 5 8 Wersja wyjścia zza osłony jeden policjant cały czas asekuruje, kontrolując cel, natomiast drugi sprawdza, co się za nią znajduje. Oparcie stóp o koło w postawie leżącej na boku zwiększy twoją stabilność. 9 10 BŁĄD! Pamiętaj, za samochodem od strony bagażnika oraz za jego drzwiami nie będziesz bezpieczny. zdj. mł. insp. Grzegorz Winnicki 37

awarii broni jednego policjanta niemal natychmiast zadania przejmuje partner z patrolu (fot. nr 3 i 4). W zespole dwuosobowym znacznie bezpieczniej można również wyjść zza osłony w celu zatrzymania przestępcy jeden z policjantów, stojący bliżej krawędzi, może wzrokowo kontrolować teren i obserwować przestępcę, natomiast drugi policjant może w tym czasie podejść w celu wykonania dalszych czynności (fot. nt 5). W przypadku możliwości wykorzystania pojazdu w charakterze osłony warto się schronić, wykorzystując jedną z dwóch stref posiadających właściwości balistyczne komorę silnika lub felgi kół. Za pojazdem można przyjąć postawę klęczącą, korzystając z osłony, jaką stanowi silnik, lub leżącą wówczas, gdy osłoną jest felga (fot. nr 6 i 7). Można stosować kilka wariantów postawy leżącej za pojazdem: na brzuchu, plecach bądź boku. Postawa leżąca na boku daje możliwość szybkiej zmiany kierunku prowadzenia ognia. Ukrycie się za oponą i obserwacja terenu spod samochodu umożliwia kontrolę dużej przestrzeni, a mały prześwit pod pojazdem sprawia, że policjant może być znacznie trudniej zauważony (fot. nr 8). Błędem jest wykorzystywanie jako osłony pojazdu od strony bagażnika lub jego drzwi. Pociski wystrzelone nawet z broni palnej krótkiej charakteryzujące się mniejszą energią początkową i przebijalnością niż wystrzelone z broni długiej jeśli nie trafią na elementy wzmocnienia konstrukcji, nadal zachowują właściwości skutecznego rażenia (fot. nr 9 i 10). W związku z tym, że korzystanie z osłon w trakcie interwencji jest jedną z podstawowych czynności taktycznych, należy się skupić na szkoleniu i doskonaleniu umiejętności związanych z prawidłowym wykonywaniem tych czynności. Na wstępie przeprowadzanych szkoleń zapoznaje się policjantów ze sposobami pracy z osłoną. Należy zaznaczyć, iż każda osłona jest lepsza niż jej brak, niemniej jednak jeżeli chodzi o wykorzystanie w celu obrony przed postrzałem, należy wybierać osłony lub przeszkody terenowe z materiałów będących w stanie skutecznie zatrzymać pocisk. Rolą instruktora jest wskazanie odpowiednich sposobów pracy z osłonami w terenie. Obecnie nawet początkujący policjanci zapoznawani są z podstawowymi elementami taktyki interwencji, w tym z wykorzystaniem broni palnej, jednak w celu utrzymania umiejętności funkcjonariusza na wysokim poziomie, ważne jest stałe doskonalenie. W trakcie doskonalenia zawodowego należy zwrócić uwagę na temat wykorzystania osłon. Sama konstrukcja osłon do treningu jest bardzo prosta i nie wymaga wysokich nakładów finansowych. Osłony wykonane z płyty OSB lub podobnej mogą posłużyć do intensywnych treningów strzeleckich. Dobrym przykładem będzie tu osłona nine hole, która pozwala na pracę na wielu możliwych krawędziach i umożliwia trenowanie różnych wariantów podejmowanych interwencji. Należy także zwrócić uwagę na wykorzystanie jako osłony krawędzi drzwi i okien jako najczęściej spotykanych podczas interwencji domowych. Osłony te są nieco droższe w wykonaniu, niemniej jednak na bezpieczeństwie nie należy oszczędzać. Kolejnym pomysłem na przeprowadzenie doskonalenia w zakresie osłon jest szkolenie z wykorzystaniem pojazdu. Samochód to jedno z podstawowych narzędzi wykorzystywanych podczas pracy, które także staje się osłoną w trakcie interwencji. Szkolenie z wykorzystaniem broni palnej i pojazdów wymaga już jednak pewnego poziomu wyszkolenia, gdyż ewentualne błędy mogą być kosztowne. Trzeba także uświadamiać uczestników szkolenia o tych częściach samochodu, które są najlepszą osłoną. Polska policja wykorzystuje głównie pojazdy seryjne, które nie są w żaden sposób wzmocnione. Umiejętność przeprowadzania interwencji z właściwym wykorzystaniem elementów taktyki, w tym sposobów wykorzystania osłon, warunkuje odpowiedni poziom bezpieczeństwa fizycznego. Pomijając takie aspekty interwencji, jak: miejsce, czas czy zachowanie osoby, które mogą być nieprzewidywalne, to na pozostałe, subiektywne policjant ma wpływ. Wiedza zawodowa i życiowa, umiejętności taktyczne i techniczne, sprawność fizyczna i intelektualna to cechy, nad którymi należy pracować. Podnoszenie ich poziomu wpływa bezpośrednio na bezpieczeństwo, więc podczas zajęć szkoleniowych policjanci nie powinni żałować ani czasu, ani wysiłku. 1 L. Korzeniowski, Zarządzanie bezpieczeństwem. Rynek, ryzyko, zagrożenie, ochrona, w: Zarządzanie bezpieczeństwem, red. P. Tyrała, PSB, Kraków 2000, s. 437. 2 A. Osierda, Uwagi na temat interwencji policyjnych, Przegląd Policyjny 1993, nr 1(29) 2(30), s. 108. 3 Tamże, s. 110. 4 Tamże, s. 108. 5 K. Kozyra, Interwencje policyjne. Jak odeprzeć nagły atak, Kwartalnik Policyjny 2016, nr 1(36), s. 115. 6 H. Kowalik, W. Weremko, Strzelanie przez szyby, fakty i mity, Kwartalnik Policyjny 2015, nr 2(33), s. 86. 7 E. Sitek, Napaść na policjanta, Policja 997 2015, nr 120, http:// www.gazeta.policja.pl/997/informacje/109648,napasc-na-policjanta-nr-120032015.html [dostęp: 3.05.2016 r.]. 8 Problematyka dotycząca usuwania zacięć została szerzej przedstawiona w artykule G. Winnickiego, Zacięcia broni palnej krótkiej, Kwartalnik Policyjny 2013, nr 3(25), s. 23 24. 9 Problematyka dotycząca sposobu wymiany magazynka za osłoną została szerzej przedstawiona w artykule A. Piórkowskiego i P. Woźniakowskiego, Wymiana magazynka w broni palnej krótkiej, Kwartalnik Policyjny 2015, nr 2(33), s. 92 98. Summary Physical safety of a police officer in the context of interventions with the use of firearms One of the most important components, which one should pay attention to during conducting interventions, is a physical safety of police officers. The safety, in the general significance, is understood as the entirety of circumstances having or possibly having an influence on the realization of intervention actions without any exposure to danger of an involved police officer. However, in the context of interventions with the use of firearms, the safety is understood above all as the application of proper tactical actions, such as for example checking the area situated beyond the field of vision, mutual safeguard (placement in the safety triangle) or the use of covers. The present article is aimed at bringing closer the knowledge from the area of the application of instruments increasing the safety while taking interventions with the use of firearms. Tłumaczenie: Renata Cedro, WP CSP 38 KWARTALNIK POLICYJNY 2/2016