RAPORT z V EDYCJI KONFERENCJI LNG W POLSCE I EUROPIE 2016 20 czerwca 2016 Hotel Westin w Warszawie 2016, Adventure Consulting Sp. z o.o. - 1 -
V EDYCJA KONFERENCJI LNG W POLSCE I EUROPIE 2016 W dniu 20 czerwca 2016 roku w Warszawie odbyła się V edycja konferencji LNG W POLSCE I EUROPIE 2016. Konferencja jest najważniejszym wydarzeniem poświęconym zagadnieniom rozwoju rynku LNG w Polsce i regionie Morza Bałtyckiego. W roku 2016 konferencja zbiegła się z operacyjnym otwarciem terminalu LNG w Świnoujściu. OTWARCIE TERMINALU LNG BUDOWA BAŁTYCKIEGO HUBU GAZOWEGO A BEZ- PIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE REGIONU. Pierwsza część konferencji poświęcona była omówieniu znaczenia otwarcia i roli terminalu LNG dla bezpieczeństwa energetycznego Polski i Europy Środkowo- Wschodniej. W wystąpieniu otwierającym konferencję Pełnomocnik Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej Pan Piotr Naimski zwrócił uwagę na historyczne znaczenie otwarcia terminalu LNG : gaz z terminalu - to pierwszy gaz nie pochodzący z Rosji. Minister Naimski zwrócił uwagę, że zróżnicowanie źródeł oraz tras dostaw gazu jest kluczowym elementem polskiej strategii bezpieczeństwa energetycznego. Import via terminal może zaspokoić 1/3 polskich potrzeb, co w połączeniu z planowaną budową gazociągu północnego powinno doprowadzić do uniezależnienia się od dostaw rosyjskich w perspektywie 2022 roku, kiedy wygaśnie długoterminowy kontrakt z Gazpromem. Pan Michał Kurtyka, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Energii, zwrócił uwagę, że teraz głównym wyzwaniem jest zapewnienie rentowności funkcjonowania terminalu LNG. Omówił trwające prace nad nowym kodeksem sieciowym, plany zwiększenia funkcjonalności i zakresu usług świadczonych przez terminal. Minister Kurtyka prognozował, że ceny LNG na rynkach światowych zrównają się z cenami dostaw gazociągowych w przeciągu kilku lat. Zwrócił uwagę, że w dziedzinie LNG przechodzimy z rynku producenta do rynku klienta oraz, że odchodzi się od łączenia ceny gazu z wartością ropy. Surowiec stanie się coraz bardziej powszednim produktem rynkowym, a presja polityczna, która może wystąpić w przypadku monopolizacji dostaw, będzie coraz mniejsza prognozował Minister. Pan Maciej Woźniak, Wiceprezes Zarządu PGNiG S.A. mówił o znaczeniu terminalu LNG i obrotu LNG w strategii PGNiG S.A. Zapowiedział, że PGNiG S.A. chce stać się graczem, który nie tylko gwarantuje bezpieczeństwo dostaw, ale również chce konkurować na krajowym i międzynarodowym rynku gazu. Wiceprezes PGNiG S.A. zapowiedział uruchomienie międzynarodowego biura tradingu i włączenie się spółki do międzynarodowego obrotu LNG. Pan Paweł Jakubowski, Dyrektor Pionu Rozwoju w GAZ-SYSTEM S.A. przedstawił aktualne parametry i możliwości techniczne oraz portofolio usług świadczonych w terminalu LNG w Świnoujściu. Mówił również o planach rozbudowy mocy regazyfikacyjnych terminalu oraz wstępnych analizach dot. budowy drugiego pływającego terminalu LNG w Zatoce Gdańskiej. O roli Towarowej Giełdy Energii w rozwoju rynku obrotu LNG mówił Pan Marcin Sienkiewicz, Dyrektor TGE Hub Polska w Towarowej Giełdzie Energii S.A. - 2 -
DOSTAWY LNG W REGIONIE BAŁTYKU A GLOBALNE TRENDY NA RYNKU LNG. Międzynarodowa część konferencji poświęcona była kwestiom uwarunkowań technicznych oraz ekonomicznych dostaw LNG w rejon Morza Bałtyckiego w kontekście trendów na globalnych rynku LNG. Pan Peter Bjorland, Wiceprezes Statoil ASA, przedstawił zalety i korzyści ze współpracy z wiarygodnym dostawcą gazu LNG, jakim jest norweski Statoil. Pan Fred H. Hutchison, Dyrektor Zarządzający LNG Allies, przedstawił uwarunkowania transatlantyckiego handlu LNG oraz ryzyka związane z rozminięciem się możliwości produkcyjnych i eksportowych USA po 2020 roku. Pierwsze doświadczenia techniczne i handlowe z funkcjonowania pływającego terminalu LNG w Kłajpedzie przedstawił Pan Aurimas Martisaukas, Dyrektor w terminalu LNG w Kłajpedzie (Klaipedos Nafta AB). O tradingu LNG na rynkach światowych, modelach i trendach kształtowania się cen, strategiach kupujących i sprzedających mówił Pan Uwe Bode, Dyrektor Zarządzający PST Supply and Trading. KRAJOWY RYNEK LNG MOŻLIWE ZASTOSOWANIA LNG, POTENCJAŁ I BARIERY ROZWOJU. W kolejnej części konferencji dyskutowano o perspektywach rozwoju rynku tzw. small-scale LNG. Pan Henryk Mucha, Prezes Zarządu PGNiG Obrót Detaliczny Sp. z o.o., przedstawił strategię rozwoju grupy PGNiG S.A. w sektorze LNG. Wskazał główne segmenty, w których sprzedaż LNG rozwijać będzie PGNiG Obrót Detaliczny : budowę stacji tankowania LNG dla samochodów ciężarowych i osobowych wzdłuż głównych tras komunikacyjnych w Polsce, rozwój usług bunkrowania statków w bałtyckich portach oraz rozbudowę sieci stacji regazyfikacyjnych. REGULACYJNO-PRAWNE UWARUNKOWANIA IMPORTU I OBROTU LNG. W ostatniej części konferencji dyskutowano o aspektach regulacyjno-prawnych rozwoju terminalu i rynku LNG. Pan mec. Adam Wawrzynowicz, Partner Zarządzający w kancelarii prawnej Wawrzynowicz&Wspólnicy, przedstawił ramy prawne potencjalnych mechanizmów wsparcia dla terminalu LNG. Problematykę koncesji, taryf i obrotu LNG na rynku krajowym omówił Pan mec. Piotr Ciołkowski, Partner w kancelarii prawnej CMS Cameron McKenna. - 3 -
Główne tematy konferencji: Znaczenie otwarcia terminalu LNG dla bezpieczeństwa energetycznego Polski i konkurencji na rynku gazu; Terminale LNG w Polsce i na Litwie - wpływ na rynek gazu w regionie Morza Bałtyckiego i Europie Centralnej; Terminal LNG w Świnoujściu : uwarunkowania techniczne i biznesowe współpracy z terminalem; Infrastruktura logistyczna LNG i rozbudowa krajowych oraz transgranicznych sieci przesyłowych; Terminal LNG i trading LNG w strategii rozwoju PGNiG S.A.; Dostawy LNG w region Bałtyku wobec trendów na globalnym rynku LNG (uwarunkowania dostaw z USA, Kataru i Norwegii); Kontrakty długoterminowe, rynek spot, swap, determinanty ceny - architektura globalnego rynku LNG; Trading LNG na rynkach światowych - modele i trendy kształtowania cen, strategie kupujących i sprzedających; Przyszłość LNG w regionie: hub gazowy, giełda LNG, FLNG w Zatoce Puckiej, rosyjskie terminale na Bałtyku; Finansowanie funkcjonowania terminalu LNG - uwarunkowania regulacyjnoprawne tzw. socjalizacji kosztów; Wyzwania regulacyjno-prawne importu i obrotu LNG w Polsce i regionie; Rynek small-scale LNG w Polsce i Europie Centralnej : trading, import, produkcja, obrót; Biznesowe zastosowanie LNG (bunkrowanie statków; komunikacja; energetyka; chłodnictwo etc.). Konferencja zgromadziła 80 uczestników (w tym licznych przedstawicieli najwyższego szczebla zarządzania) reprezentujących 33 przedsiębiorstwa z sektora gazowniczego, paliwowego, chemicznego, energetycznego, morskiego oraz doradczego z Polski, Litwy, Słowacji, Niemiec, Norwegii, Rosji, Japonii, Kataru oraz USA. Relacje i informacje z konferencji pojawiły się w najważniejszych serwisach agencyjnych (PAP; Bloomberg, Reuters), portalach branżowych (m.in. wnp.pl; cire.pl; biznesalert.pl; energetyka24.com; gazeo.com; CNG-LNG.pl), ekonomicznych stronach gazet ogólnopolskich (m.in. Dziennik Gazeta Prawna, Gazeta Wyborcza ), a także serwisach zagranicznych (m.in. Niemcy; Rosja; Czechy; Słowacja; Litwa; Szwecja; Norwegia; Ukraina; Turcja; USA). Platynowym Partnerem konferencji był PGNiG S.A., a Złotym Partnerem konferencji był GAZ-SYSTEM S.A. - 4 -
W wystąpieniu otwierającym konferencję Minister Piotr Naimski, Pełnomocnik Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej, zwrócił uwagę na historyczne znaczenie otwarcia terminalu pierwszy raz do Polski płynie gaz nie z Rosji. Minister Michał Kurtyka, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Energii, mówił, że głównym wyzwaniem jest teraz zapewnienie rentowności terminalu LNG. Maciej Woźniak, Wiceprezes Zarządu PGNiG S.A., mówił o znaczeniu terminalu LNG i rozwoju tradingu LNG w strategii rozwoju PGNiG S.A. Paweł Jakubowski, Dyrektor Pionu Rozwoju w GAZ-SYSTEM S.A., przedstawił parametry techniczne i portofolio usług świadczonych przez terminal w Świnoujściu, a także przedstawił plany rozbudowy terminalu. O roli Towarowej Giełdy Energii w rozwoju rynku obrotu LNG mówił Marcin Sienkiewicz, Dyrektor TGE Hub Polska w Towarowej Giełdzie Energii S.A. Rozmowa na szczycie w trakcie konferencji: Maciej Woźniak (Wiceprezes Zarządu PGNiG S.A.) w rozmowie z Ministrem Piotrem Naimskim. - 5 -
W dyskusji nt. znaczenia terminalu LNG i perspektyw rozwoju rynku LNG w regionie Bałtyku wzięli udział: (od lewej) : Marcin Sienkiewicz (Dyrektor TGE Hub Polska, Towarowa Giełda Energii S.A.), Paweł Jakubowski (Dyrektor Pionu Rozwoju, GAZ-SYSTEM S.A.), Maciej Woźniak (Wiceprezes Zarządu, PGNiG S.A.), Michał Kurtyka (Podsekretarz Stanu, Ministerstwo Energii) oraz Piotr Naimski (Pełnomocnik Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej). Dyskusję prowadził Michał Putkiewicz (Prezes Zarządu Adventure Consulting Sp. z o.o.). Dyskusja z uczestnikami konferencji. Pytanie zadaje Pan Marek Zierhoffer, Wiceprezes Zarządu DUON Dystrybucja S.A. (Grupa Fortum). Zaproszeni goście wyczerpująco odpowiadali na liczne pytania uczestników konferencji liderów rynku gazowniczego, przemysłowych odbiorców gazu, a także przedstawicieli mediów. Paneliści międzynarodowej części konferencji : (od lewej) : Aurimas Martisaukas (Dyrektor, Terminal LNG w Kłajpedzie), Fred H. Hutchison (Dyrektor Zarządzający, LNG Allies) oraz Peder Bjorland (Wiceprezes, Statoil ASA). - 6 -
Peder Bjorland (Wiceprezes Statoil ASA, Norwegia) przedstawił zalety i korzyści ze współpracy z wiarygodnym dostawcą gazu LNG, jakim jest norweski Statoil. Fred H. Hutchison (Dyrektor Zarządzający w LNG Allies, USA) przedstawił uwarunkowania transatlantyckiego handlu LNG oraz możliwości importu LNG z USA w rejon Bałtyku. Aurimas Martisaukas (Dyrektor LNG w Klaipedos Nafta AB, Litwa) omówił pierwsze doświadczenia techniczne i handlowe z funkcjonowania pływającego terminalu LNG w Kłajpedzie. Uwe Bode (Dyrektor Zarządzający w PST Supply&Trading GmbH, Niemcy) mówił o tradingu LNG, modelach i trendach kształtowania się cen, strategiach kupujących i sprzedających na światowych rynkach LNG. Wśród uczestników konferencji było wielu liderów rynku LNG oraz branży gazowniczej, energetycznej i chemicznej z Polski, Litwy, Słowacji, Niemiec, Norwegii, Rosji, Japonii, Kataru oraz USA. - 7 -
Henryk Mucha, Prezes Zarządu PGNiG Obrót Detaliczny Sp. z o.o., przedstawił główne segmenty rynku LNG, gdzie swoją ofertę będzie rozwijać PGNiG Obrót Detaliczny: stacje tankowania LNG dla samochodów, bunkrowanie statków oraz rozwój sieci stacji regazyfikacyjnych. Adam Wawrzynowicz, Partner Zarządzający w kancelarii prawnej Wawrzynowicz&Wspólnicy, przedstawił ramy prawne potencjalnych mechanizmów wsparcia dla terminalu LNG. Piotr Ciołkowski, Partner w kancelarii prawnej CMS Cameron McKenna, omówił problematykę koncesji, taryf i obrotu LNG na rynku krajowym. Uczestnicy konferencji z trzech kontynentów w trakcie obrad konferencji. W konferencji wzięło udział 80 uczestników reprezentujących 33 firmy z z sektora gazowniczego, paliwowego, chemicznego, energetycznego, morskiego oraz doradczego z Polski, Litwy, Słowacji, Niemiec, Norwegii, Rosji, Japonii, Kataru oraz USA. - 8 -
Lista firm i instytucji uczestniczących w V edycji konferencji LNG W POLSCE I EUROPIE 2016 : Ambasada Państwa Kataru (Katar) AOT Energy Poland Sp. z o.o. CMS Cameron McKenna DUON Dystrybucja S.A. Ecoenergia Sp. z o.o. Elektrownia Puławy Sp. z o.o. ENEA Trading Sp. z o.o. EUSTREAM A.S. (Słowacja) GAZ-SYSTEM S.A. Grupa Azoty S.A. Grupa Azoty Zakłady Azotowe Puławy S.A. Grupa Lotos S.A. Instytut Nafty i Gazu Klaipedos Nafta AB (Litwa) LNG Allies (USA) Marubeni plc (Japonia) MS Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. Novatek Gas&Power (Rosja/Szwajcaria) Novatek Polska Sp. z o.o. Pełnomocnik Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej PGNiG S.A. PGNiG Obrót Detaliczny Sp. z o.o. PGNiG Supply&Sales GmbH (Niemcy) PKN Orlen S.A. Polska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. PST Supply&Trading GmbH (Niemcy) STATOIL ASA (Norwegia) TAURON Polska Energia S.A. Towarowa Giełda Energii S.A. Urząd Regulacji Energetyki Wawrzynowicz&Partnerzy White&Case Zakłady Aparatury Chemicznej Chemet S.A. - 9 -
Kolejna edycja konferencji już w maju 2017 w Warszawie. Zapraszamy! Adventure Consulting Sp. z o.o. 02-815 Warszawa ul. Żołny 49 A M:+48 606 786 686 T: +48 22 894 40 23 F: +48 22 894 40 24 e-mail: adventure@adventure.pl strona: www.adventure.pl Platynowy Partner Złoty Partner - 10 - Organizator i Pomysłodawca