INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE TECHNIK OCHRONY FIZYCZNEJ OSÓB I MIENIA kod 541315 Technik ochrony fizycznej osób i mienia (kod 541315) to jeden z 2360 zawodów ujętych w obowiązującej od 1 lipca 2010 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (DZ.U. z 2010 r. nr 82, poz. 537). W poprzedniej wersji klasyfikacji obowiązującej w okresie od 1 stycznia 2005 r. do 30 czerwca 2010 r. występował zawód Pracownik ochrony mienia i osób (kod 515902). Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik ochrony fizycznej osób i mienia powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) organizowania i realizowania ochrony fizycznej i zabezpieczenia technicznego; 2) organizowania i realizowania ochrony obszarów, obiektów i urządzeń podlegających obowiązkowej ochronie; 3) organizowania i realizowania ochrony wartości pienięŝnych; 4) organizowania i realizowania zabezpieczenia imprez masowych. ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE TECHNIK OCHRONY FIZYCZNEJ OSÓB I MIENIA W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W LATACH 2010 I poł. 2013 Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej ogółem Ipoł.2013 11 18 3 0 0 0 Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu 2012 56 37 13 3 1 0 2011 23 11 4 1 1 0 2010 321 358 11 2 255 11 Od 2010r. daje się zaobserwować tendencja spadającej liczby zarejestrowanych bezrobotnych z zawodem technik ochrony fizycznej osób i mienia, a takŝe znacznie spadającej liczby ofert pracy. 1
Większa liczba nowych rejestracji bezrobotnych niŝ zgłoszonych wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej spowodowała, Ŝe w 2012, 2011 i 2010r. zawód ten został sklasyfikowany jako zawód nadwyŝkowy 1. WYNIKI BADANIA PRACODAWCÓW 2 W 2013r. pracodawca z Torunia-powiat grodzki, planował zatrudnić 1 osobę z tym zawodem, powodem zatrudnienia było uzupełnienia braków kadrowych. Pracodawcy nie planowali natomiast zwolnień techników ochrony fizycznej osób i mienia. Z badań przeprowadzonych wśród pracodawców w 2013r., wynika, iŝ w pięcioletniej perspektywie zapotrzebowania na zawody tj. do 2018r. pojawia się pracownik ochrony fizycznej bez licencji, pracownik ochrony fizycznej I stopnia oraz pozostali pracownicy usług ochrony. W 2012r. pracodawcy nie planowali zwolnień ani zatrudnienia pracowników z zawodem technik ochrony fizycznej osób i mienia. W badaniu ankietowym pracodawców w 2011r. nie planowano zatrudnienia w zawodzie technik ochrony fizycznej osób i mienia, zadeklarowano jednak plany zwolnienia 4 osób. W badaniu ankietowym pracodawców zrealizowanym w 2010r. pracodawcy planowali zatrudnić 202 osoby oraz zwolnić 30 osób w zawodzie pracownik ochrony mienia i osób. Największe zapotrzebowanie zgłaszały duŝe przedsiębiorstwa, głównym powodem zatrudnienia był najczęściej wzrostu popytu na produkty i usługi. 82,7% miejsc pracy zlokalizowanych było w Bydgoszczy. Najbardziej poŝądaną cechą indywidualną była samodzielność. 41 wskazań respondentów dotyczyło posiadania prawa jazdy kat. B. ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE, OFERTA KSZTAŁCENIA SYSTEM OŚWIATY SZKOLNEJ I POZASZKOLNEJ 3 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 roku w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego określa, Ŝe zawód technik ochrony fizycznej osób i mienia od 1 września 2012 roku moŝna zdobyć w szkole policealnej lub na kwalifikacyjnych kursach zawodowych. 1 Podziału na zawody deficytowe, zrównowaŝone i nadwyŝkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyŝki (deficytu) wyraŝonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównowaŝone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyŝkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniŝej 0,9. W 2011 r. 77,9% wszystkich zawodów, którymi legitymowali się bezrobotni lub zgłoszono w nich wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zostały sklasyfikowane jako nadwyŝkowe. Zawody deficytowe stanowiły 17,9% zawodów a zrównowaŝone 4,2%. 2 Badanie 2000 pracodawców jest realizowane w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raport z badania pracodawców w 2010 r. znajduje się na stronie internetowej WUP, a za 2011,2012i2013r. dodatkowo na stronie www.podlupa.wup.torun.pl 3 Źródło informacji: rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego, serwis internetowy Ministerstwa Edukacji Narodowej www.men.gov.pl oraz System Informacji Oświatowej www.cie.men.gov.pl 2
Dla zawodu technik ochrony fizycznej osób i mienia wyodrębniono jedną kwalifikację ochrona osób i mienia. Kwalifikacyjny kurs zawodowy to kurs prowadzony według programu nauczania uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach w zakresie jednej kwalifikacji. Minimalna liczba godzin kształcenia na tym kursie jest równa minimalnej liczbie godzin kształcenia zawodowego określonej w podstawie programowej kształcenia w zawodach dla danej kwalifikacji. W ramach róŝnych zawodów wyodrębniono poszczególne kwalifikacje, z których kaŝda obejmuje określony zasób wiedzy, umiejętności zawodowych oraz kompetencji personalnych i społecznych, opisanych w podstawie programowej kształcenia w zawodach. Podmiot prowadzący kwalifikacyjny kurs zawodowy jest obowiązany uwzględnić w realizowanym na kursie programie nauczania wszystkie wskazane w podstawie programowej kształcenia w zawodach komponenty właściwe dla danej kwalifikacji. Ukończenie tego kursu umoŝliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, w zakresie danej kwalifikacji, przeprowadzanego przez okręgową komisję egzaminacyjną. Osoba, która ukończy kwalifikacyjny kurs zawodowy i zda egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie w zakresie danej kwalifikacji, otrzymuje świadectwo potwierdzające kwalifikacje w zawodzie. Dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w określonym zawodzie będzie mogła otrzymać osoba, która posiada poziom wykształcenia wymagany dla danego zawodu (odpowiednio wykształcenie zasadnicze zawodowe lub średnie) oraz zda egzaminy z zakresu wszystkich kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie, czyli posiada świadectwa potwierdzające uzyskanie kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie. Kwalifikacyjne kursy zawodowe mogą prowadzić: publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe w zakresie zawodów, w których kształcą; niepubliczne szkoły posiadające uprawnienia szkół publicznych, prowadzące kształcenie zawodowe w zakresie zawodów, w których kształcą; placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego; instytucje rynku pracy, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.), prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową; podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Według danych pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej udostępnianych przez Centrum Informatyczne Edukacji na stronie www.cie.men.gov.pl w województwie kujawskopomorskim na dzień 30 września 2012 r. zawód ten moŝna zdobyć w 10 szkołach policealnych (tylko jedna z nich jest szkołą publiczną, a pozostałe to szkoły niepubliczne z uprawnieniami szkół publicznych). 3
W roku szkolnym 2011/2012 w województwie kujawsko-pomorskim naukę w zawodzie technik ochrony fizycznej osób i mienia kontynuowało 515 osób. Na dzień 30 września 2012r. liczba absolwentów w tych samych szkołach wynosiła 152 osoby. W roku szkolnym 2010/2011 w województwie kujawsko-pomorskim naukę w zawodzie technik ochrony fizycznej osób i mienia kontynuowały 534 osoby. Na dzień 30 września 2011 roku liczba absolwentów w tych samych szkołach wynosiła 121 osób. W roku szkolnym 2009/2010 w województwie kujawsko-pomorskim w zawodzie technik ochrony fizycznej osób i mienia naukę kontynuowało 486 osób. Na dzień 30 września 2010 roku liczba absolwentów w tych samych szkołach wynosiła 90 osób. Przy naborze kandydatów do nauki zawodu nie ma ograniczeń ilościowych, zazwyczaj przyjmowani są wszyscy chętni słuchacze, jeŝeli tylko spełniają wymagania: ukończenie szkoły średniej, dobry stan zdrowia, zaświadczenie o niekaralności oraz dobry wynik rozmowy kwalifikacyjnej. Miejscem odbywania praktyk zawodowych są firmy ochroniarskie. Ukończenie szkoły nie przygotowuje do wykonywania zawodu technik ochrony fizycznej osób i mienia, albowiem wymagana jest równieŝ licencja I lub II stopnia. Licencja I stopnia, to pozwolenie na posiadanie broni, licencja II stopnia upowaŝnia do nadzorowania innych lub prowadzenie własnej firmy ochroniarskiej. Niewielu absolwentów szkół policealnych podejmuje kroki w kierunku jej zdobycia. Szacuje się, Ŝe absolwenci szkół policealnych, którzy później wykonują zawód technika ochrony fizycznej osób i mienia to ok.5-10% wszystkich absolwentów szkół policealnych tego kierunku. Wykaz szkół: 1.Elitarne Studium SłuŜb Ochrony DELTA adres: Stawowa 41, 85-323 BYDGOSZCZ tel./faks: 523758091 2.Policealna Szkoła Detektywów i Pracowników Ochrony O'CHIKARA adres: M.Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz tel./faks: 523400924/ 523413041 http://www.ochikara.pl/szkola/5 3. Policealna Szkoła Techników Ochrony Fizycznej Osób i Mienia Elitarne Studium SłuŜb Ochrony,,DELTA'' adres: Urocza 3, 87-800 Włocławek tel./faks: 542367616 4. Elitarne Studium SłuŜb Ochrony "Delta" adres: Kiełbasiewicza 7, 88-100 Inowrocław tel./faks: 523530216 4
5. Policealna Szkoła dla dorosłych Tucholskie Centrum Edukacji Zawodowej - Centrum Kształcenia Ustawicznego status placówki: publiczna adres: Świecka 89A, 89-500 Tuchola tel./faks: 523343531 http://www.tcez.tuchola.pl 6. Centrum Edukacji Dorosłych Policealne Studium Zawodowe adres: Lidzbarska 14, 87-300 Brodnica tel./faks: 564932032 http://ced.edu.pl/ced 7. Elitarne Studium SłuŜb Ochrony DELTA adres: Mikołaja z Ryńska 6, 86-300 Grudziądz tel./faks: 564622657/ 566426588 8. Policealne Studium Centrum Edukacji Dorosłych adres: Al. 23 Stycznia 30, 86-300 Grudziądz tel./faks: 566430255 http://ced.net.pl/ced/oddziay-zamiejscowe/grudzidz 9. Elitarne Studium SłuŜb Ochrony DELTA adres: Wojska Polskiego 47a, 87-100 Toruń tel./faks: 566230193 10. Zaoczna Policealna Szkoła "Cosinus" adres: Rydygiera 12A, 87-100 Toruń tel./faks: 566510065/ 566510066 http://cosinus.pl INSTYTUCJE SZKOLENIOWE W 2013r. Powiatowy Urząd Pracy w Bydgoszczy planował zorganizowanie szkolenia do licencji dla pracownika ochrony fizycznej pierwszego stopnia dla 20 osób, oraz szkolenie do licencji pracownika ochrony fizycznej drugiego stopnia dla 10 osób. Powiatowy Urząd Pracy w Chełmnie planował zorganizowanie szkolenia przygotowującego do egzaminu państwowego na I stopień licencji pracownika ochrony osób i mienia dla 10 osób. Powiatowy Urząd Pracy we Włocławku planował zorganizowanie szkolenia do licencji I stopnia dla pracownika ochrony dla 30 osób. Powiatowy Urząd Pracy w Świeciu planował 5
zorganizowanie szkolenia przygotowującego do egzaminu państwowego na I stopień licencji fizycznej pracownika ochrony osób i mienia, nie podano ilości uczestników. W 2012r. Powiatowy Urząd Pracy w Nakle nad Notecią planował zorganizowanie szkolenia dla 12 osób - Pracownik ochrony bez licencji. RównieŜ ze środków unijnych były organizowane szkolenia dla 58 osób z zakresu ochrona osób i mienia. Analiza szkoleń organizowanych przez powiatowe urzędy pracy oraz instytucje szkoleniowe w 2010 i 2011 roku zawiera dane z ankietyzacji nt. szkoleń i kursów instytucji szkoleniowych z regionu oraz informacje sporządzone w oparciu o plany szkoleniowe PUP na dany rok kalendarzowy. Ankieta została przesłana do 408 instytucji. Według planów szkoleń grupowych na rok 2010, cztery powiatowe urzędy pracy (we Włocławku, Nakle nad Notecią, Aleksandrowie Kujawskim oraz PUP dla Miasta Torunia) zaplanowały przeszkolić 42 osoby w zakresie omawianego zawodu. Natomiast w 2011 r. PUP w Nakle nad Notecią planował zorganizować szkolenie pracownika ochrony dla 10 osób. Czas trwania szkoleń oscyluje od 150 godzin do 2 miesięcy. W 2010r. instytucje szkoleniowe z regionu, które odesłały wypełnioną ankietę nt. szkoleń i kursów, zorganizowały kurs dla kandydatów na pracowników ochrony osób i mienia przygotowanie do egzaminu państwowego dla 14 osób. W 2011 r. to samo szkolenie miało być przeprowadzone dla 8 uczestników. 4 Informacje o szkoleniach moŝna znaleźć w Rejestrze Instytucji Szkoleniowych: http://ris.praca.gov.pl/ris/index.ftl. POMOCNE ADRESY Polska Izba Ochrony ul. Kasprzaka 7/14 01-211 Warszawa Tel.: 22 836 61 46 Faks: 22 489 60 21, 398 85 20 http://www.piooim.pl/ biuropio@piooim.pl Polski Związek Pracodawców OCHRONA ul. Konwiktorska 9 00-200 Warszawa Tel. 22 826-85-87 biuro@kzpochrona.com.pl http://www.kzpochrona.com.pl/o-nas LITERATURA Pieńkowski T., Podstawy prawne ochrony fizycznej osób i mienia, Warszawa, wyd. My Book, 2010 4 Analiza rynku szkoleniowego jest realizowana w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raport z badania zrealizowanego w 2013, 2012, 2011 i 2010 r. znajduje się na stronie internetowej WUP. 6
Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia. (Dz.U.98.114.740) Opracowała: Małgorzata Graczyk doradca zawodowy WUP w Toruniu Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej Akceptował: Janusz Bokser data ostatniej aktualizacji: grudzień 2013r. 7