POPE JOHN PAUL II STATE SCHOOL OF HIGHER EDUCATION IN BIA A PODLASKA INSTITUTE OF CIVIL ENGINEERING ENERGY-SAVING AND ECOLOGICAL MATERIALS, INSTALLATIONS AND TECHNOLOGY IN CONSTRUCTION BREST ODESSA SIMFEROPOL BIAŁA PODLASKA (BELARUS) (UKRAINE) (UKRAINE) (POLAND) Ed. by Stanisław Fic Biała Podlaska, May 2012 1
Energy-saving and Ecological Materials, Instalations and Technology in Construction Ed. by Stanis aw Fic Komitet naukowy (recenzenci artyku ów) prof. nadzw. dr hab. in. Stanis aw Fic przewodniczący prof. dr hab. in. Wiktor Tur z-ca przewodniczącego prof. dr hab. in. Vadzim Nikitsin z-ca przewodniczącego prof. dr hab. in. Sergiej Fedorkin członek prof. dr n. tech. in. Nikolai Lubomirskij członek prof. dr n. tech. in. Valeri Vyrovoi członek Komitet organizacyjny dr Anna Jakubowicz doc. dr inż. Alaksei Tarasevich doc. dr inż. Adam Wasilewski dr inż. Walery Wysoczański doc. dr inż. Ewa Zarzeka-Raczkowska dr inż. Danuta Barnat-Hunek dr inż. Andrzej Raczkowski doc. dr Andrzej Misiejuk mgr inż. Monika Jarosz-Hadam mgr inż. Agnieszka Karwacka ISBN 978-83-61044-14-7 Published by Pope John Paul II State School of Higher Education in Biała Podlaska Copyright by Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej Wydawnictwo PSW JPII ul. Sidorska 95/97, p. 231R 21-500 Biała Podlaska www.pswbp.pl Printing and binding: Agencja Reklamowa TOP Cover design: PRINT-ART Rafał Tymoszuk 2
PRZEDMOWA Budownictwo jest jedną z głównych gałęzi, która z jednej strony powoduje rozwój gospodarki krajów a z drugiej strony zużywa znaczne ilości energii i emituje duże ilości gazów cieplarnianych (CO 2 ). Wysokie ceny paliw i kurczące się naturalne zasoby surowców wymuszają poszukiwanie nowych niskoenergetycznych rozwiązań przede wszystkim w sektorze budowlanym. Przy tym w wielu raportach zwrócono szczególną uwagę na postępującą degradację środowiska otaczającego człowieka. Przesłanki te były podstawą powstania idei zrównoważonego rozwoju w budownictwie. Konsekwentnie od kilkunastu lat zostają opracowane wytyczne i dyrektywy pokazujące kierunki strategiczne zrównoważonego rozwoju. Dotyczą one w ogólnym zarysie wyrobów budowlanych, efektywności energetycznej budynków, recyklingu i zagospodarowania odpadów, ochrony wody pitnej, higieny i zdrowotności budynków oraz skutków społecznych powstałych w procesie działalności budowlanej. W zakresie wyznaczonych kierunków działań związanych z równoważnym rozwojem bardzo szybko kraje dysponujące wysokim potencjałem technologicznym opracowały szereg kryteriów w zakresie budownictwa od projektowania, przez produkcję materiałów, realizację obiektów budowlanych, eksploatację, utylizację (recykling) i tak powstały nowe rozwiązania nazwane budownictwem niskoenergetycznym i pasywnym. Powstały rozwiązania energetycznych budynków, w których przegrody zewnętrzne (ściany, dach) posiadają współczynnik przenikania ciepła U mniejszy niż 0,15, okna poniżej 1,0, a roczne zapotrzebowanie na energię jest bliskie zero na 1 m 2 powierzchni. W szczególności zwrócono uwagę na wytwarzanie energii z odnawialnych źródeł. Na rynku budowlanym pojawiło się szereg certyfikowanych materiałów budowlanych oraz gotowych rozwiązań w zakresie instalacji budowlanych. Polska niestety na tym obszarze duże opóźnienia a powstające budynki pasywne są średnio o 10-13% droższe w porównaniu do budynków realizowanych w Szwecji, Danii. W prezentowanej monografii przedstawiono problematykę związaną ze zrównoważonym rozwojem w budownictwie, jak też wskazano rozwiązania materiałowe i instalacji wewnętrznych i zewnętrznych w obiektach budowlanych. Prezentowane artykuły niewątpliwie przyczynią się do poszerzenia wiedzy teoretycznej jak również do praktycznego jej zastosowania przez projektantów, inwestorów, studentów kierunku architektura i budownictwo. Stanis aw Fic 3
4
SPIS TRE CI Barnat-Hunek D., Karwacka A., Stankiewicz K., Kowalczyk A. Analiza cieplno-wilgotno ciowa przegród zewn trznych docieplonych od strony wewn trznej...9 Nikitsin V., Backiel Brzozowska B., Anizotropia wyrobów ceramiki budowlanej a wspó czynnik wyrównywania wilgoci...19 Brzyski P. Charakterystyka energetyczna budynku pasywnego na przyk adzie projektu domu jednorodzinnego...31 Taracha K., Osta ska A., Nowak S. Ocena dzia a energooszcz dnych w budynkach wielorodzinnych na przyk adzie dzielnicy i osiedla D bów... 41 Fic S. Zasada zrównowa onego rozwoju w budownictwie a budynki niskoenergetyczne i pasywne...55 Fedorkin S.I., Makarova E.S., Elkina I.I. Recycling of the sludge products of granodiorite after screening into buildings materials...67 Suchorab Z., Zarzeka Raczkowska E. Time domain reflecometry probes for measurement of in building materials. A review...76 Raczkowski A., Suchorab Z., Maczewska J. CFD simulations of mechanical ventilation behavior in commercial premises...92 Lyubomirsky N., Fedorkin S., Bakhin A. The artificial carbonation of lime: features of the process and obtaining building materials based on it...99 Lukyanchenko M. Impect of technological parameters on the cement strength while ultrasonic processing of water cement suspensions...107 5
Lyubomirsky N., Bakhtina T., Bakhtin A., Vorobiev D., Jalyal A. The resource saving technology for obtaining facing artificially carbonated products and economic efficiency of their production...115 Zarzeka Raczkowska E., Raczkowski A., Redosz P. Influence of thermal insulation and ventilation system on heat consumptioni in a single family house...123 Jab o ska - Krysiewicz A. rodowiskowe uwarunkowania projektowania i modernizacji obiektów mostowych...132 Sadowska - Buraczewska B. Betony nowej generacji z w óknem rozproszonym z cz ciowym zastosowaniem w elementach konstrukcji...142 Wysocza ski W. Opracowanie progresywnych technologii i urz dzenia spajania budowlanych konstrukcji metalowych oraz badania w nich napr e w asnych pospawalniczych...150 A. P yty na gruntowym pod o u...165 Jakubowicz A. Instrumenty wsparcia sektora ma ych i rednich przedsi biorstw w zakresie dostosowania przedsi biorstw do wymogów ochrony rodowiska oraz w zakresie odnawialnych róde energii w województwie lubelskim...174 Koval S., Jakóbczak A., Nad ach A. Modyfikowanie kompozytów cementowych poprzez dodatki kompensatory skurczu...184 Ahmad M. Comparative analysis of cylinder and cube strength of ordinary concretes...193 6
Chudzicki J. Rozwi zania techniczne energooszcz dnych instlacji wodoci gowych i kanalizacyjnych...208 Steidl T., Orlik Ko do B. Izolacje transparentne. Badania skuteczno ci pozyskiwania energii w klimacie lokalnym....220 Steidl T., Orlik Ko do B. Wp yw wybranych przestrzennych mostków cieplnych na podstawowe parametry cieplne systemu ETICS...232 Hulboj R., Hrytsuk M. Badania eksperymentalne osiada fundamentów awowych na pod o u gruntowym o kszta cie trapezowym...243 Typ B., Typ A. k b o p c...256 Tur W., Szczygielska E. K...269 Grudzi ska M. Mo liwo ci zmniejszania zapotrzebowania na ciep o poprzez zabudow loggi... 287 7