Unijnepłatności.pl UROSŁA NAM BRUKSELKA Rada Ministrów zdecydowała o skierowaniu 5,2 mld euro z funduszy spójności na inwestycje PROW. W latach 2014 2020 na tereny wiejskie trafi 177 mld zł, tj. o 20 mld zł więcej niż w obecnej perspektywie budżetu UE. I to pomimo redukcji środków na unijnej WPR o 12 proc., tj. o 44 mld euro. Polscy rolnicy uzyskają płatności bezpośrednie w wysokości ok. 240 euro/ ha, wyższe o 20 25 euro w stosunku do pierwotnej propozycji Komisji Europejskiej. W 2013 r. inwestycje w rolnictwie, uwzględniając środki krajowe i unijne, osiągnęły wartość 52,5 mld zł, w ciągu ostatnich dziewięciu lat wsparcie dla sektora wzrosło o 22 mld zł. PRIORYTET: MODERNIZACJA Kwota wsparcia bezpośredniego rolnictwie wrosła z 7 mld zł w 2005 r. do 14 mld zł w 2013 r. MRiRW podało, że bardzo dobrze wydawane są pieniądze w ramach PROW na lata 2007 2013, którego budżet wynosi 17,4 mld euro. Podpisane już umowy dotyczą 87 proc. środków, a wypłaty 65 proc. tej puli. Nabór wniosków na nowe działania inwestycyjne PROW rozpocznie się w 2015 r. Resort rolnictwa chce do 2020 r. skierować około 3,5 mld euro na 14 działań, w tym na modernizację gospodarstw 2,8 mld euro, przetwórstwo i marketing 620 mln euro oraz scalanie gruntów 130 mln euro. Dotacje na modernizację gospodarstw będą przeznaczone dla osób, których gospodarstwa osiągają wartość ekonomiczną (produkcji towarowej) co najmniej 15 tys. euro. ARiMR: TRANSFERY NA KONTA ARiMR przekazała 6,5 mld zł z tytułu dopłat bezpośrednich na konta 802 tys. rolników, pozostałe środki trafią do gospodarstw do 30 czerwca br. Łączna kwota dopłat wynosi 3,53 mld euro, tj. 14,91 mld zł. Resort rolnictwa zdecydował się na utrzymanie w 2014 r. subwencji do tytoniu, chmielu i skrobi, środki będą pochodziły wyłącznie z budżetu krajowego. Od 2015 r. nie będzie już wsparcia do upraw specjalistycznych. Do 2020 r. z tytułu dopłat bezpośrednich trafi do rolników 23,7 mld euro. 34 Nowoczesny Bank Spółdzielczy
Pr o g r a m Ro z w o j u Ob s z a r ó w Wiejskich PROW: MAPA DROGOWA MRiRW prowadzi konsultacje nad drugim projektem PROW na lata 2014 2020 z budżetem 13,5 mld euro. Resort chce skierować na inwestycje w przetwórstwie 620 mln euro, na wsparcie młodych rolników 700 mln euro, na restrukturyzację małych gospodarstw 450 mln euro, na działalność pozarolniczą na wsi 450 mln euro, na rozwój przedsiębiorczości 100 mln euro, na budowę targowisk 100 mln euro. Zwiększone zostały z 580 do 700 mln euro środki na wsparcie rolnictwa ekologicznego, natomiast do producentów żywności na obszarach ONW trafi 2,3 mld euro. Na inwestycje w produkcję prosiąt rolnik może uzyskać do 1,5 mln zł, na rozwój produkcji mleka do 500 tys. zł, na rozwój produkcji bydła mięsnego do 500 tys. zł, na pozostałe projekty zwiększające konkurencyjność do 200 tys. zł. NOŻYCE CEN Jak podaje IERiGŻ, po akcesji do UE wzrost cen skupu jest znacznie szybszy niż środków do produkcji, co oznacza proces zwierania się nożyc cen i poprawę sytuacji ekonomicznej rolników. W relacji do średniej z lat 2008 2010 dochód rolnictwa w 2012 r. był wyższy o ponad 35 proc. Poprawiają się relacje dochodów rolników w stosunku do innych grup konsumentów, aktualnie różnica ta wynosi zaledwie 15 proc., podczas gdy w 2005 r. było to ok. 37 proc. Od wejścia do UE przeciętny miesięczny rozporządzalny dochód polskiego rolnika zwiększył się o ponad 80 proc., a roczne wydatki na inwestycje dwukrotnie. Udział dopłat bezpośrednich w dochodach rolniczych spadł z 60 proc. w 2011 r. do ok. 45 proc. obecnie. UPRAWA ŚRODOWISKA Od 1 stycznia 2015 r. każde gospodarstwo powyżej 15 ha, będzie zobowiązane do utrzymania obszaru proekologicznego, którym będą mogły być np. strefy buforowe, ugory, tarasy, międzyplony, uprawy wiążące azot, oraz elementy krajobrazu żywopłoty i strefy zadrzewione, a nawet pojedyncze drzewa o średnicy korony minimum 4 m. ARiMR wypłaca obecnie wsparcie w ramach programu rolno-środowiskowego do 24 stycznia br. aplikację złożyło 118,5 tys. rolników, na kwotę 1,63 mld zł. 3/2014 35
POLSKI SPICHLERZ MRiRW szacuje, że w 2013 r. eksport towarów rolno-spożywczych osiągnął wartość 20 mld euro, a import 14 mld euro. W 2014 r. eksport powinien wzrosnąć o ok. 10 proc. Naszą żywność kupują głównie Niemcy, Brytyjczycy i Rosjanie. W 2012 r. obroty rosyjsko-polskiego handlu żywnością wyniosły około 1,4 mld dolarów. Naszym hitem eksportowym są jabłka i pieczarki. Jesteśmy ich największym producentem w UE. Na drugim miejscu są ziemniaki i żyto, dalej cukier i rzepak, pszenica i drób. Ocenia się, że nawet co piąty produkt spożywczy wyrabiany w kraju wyjeżdża na eksport m.in. do Chin, które rozsmakowały się już w polskiej wieprzowinie. ODNAWIALNE ŹRÓDŁA FINANSOWANIA Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej sporządził raport, w którym wskazuje, że koszty mikroinstalacji OZE na wsi powinny wchodzić w limit 30 proc. wydatków, które państwo członkowskie UE jest zobligowane przeznaczyć w ramach PROW na ochronę klimatu i środowiska naturalnego. EFRWP ocenia, że może to być kwota 1,5 mld euro do 2020 r. Zakładając, że dofinansowanie OZE wyniesie 50 proc. przełożyłoby się to na inwestycje o wartości ok. 13 mld zł i 200 tys. mikroinstalacji w gospodarstwach rolnych. WISIENKI DLA MŁODYCH W połowie 2014 r. zostanie uruchomiony nabór wniosków o dotacje dla młodych rolników jeszcze ze środków PROW na lata 2007 2013. Premia dla młodego rolnika wyniesie 100 tys. zł, tj. tyle, ile w kolejnych programach z nowych funduszy w latach 2014 2020. Dotację uzyska osoba w wieku do 40 lat, która po raz pierwszy rozpocznie prowadzenie gospodarstwa i ma do tego odpowiednie kwalifikacje. Resort ocenia, że z pomocy skorzysta 8 9 tys. młodych rolników. Ostatni nabór wniosków miał miejsce w 2011 r., granty dostało ponad 23 tys. rolników na kwotę 1 mld 59 mln zł. W myśl nowych regulacji KE każde państwo członkowskie ma obowiązek wydzielenia do 2 proc. środków z koperty krajowej na wsparcie dla młodych rolników, tak aby przez pięć lat po objęciu gospodarstwa mogli oni uzyskiwać dodatkowo 25 proc. średniej bezpośredniej dopłaty do hektara pomnożonej przez wielkość areału produkcji. Na założenie farmy młody farmer uzyska nawet 75 tys. euro. 36 Nowo cz esny B a n k Sp ó łd z ie lc z y
Pr o g r a m Ro z w o j u Ob s z a r ó w Wiejskich GRUNT TO KAPITAŁ Grunty rolne to, od akcesji do Unii Europejskiej, jedna z najlepszych inwestycji. Średnia cena hektara wynosi już ok. 26 tys. zł i wzrosła od 2006 r. aż o 306 proc. (w ciągu roku o 2 tys. zł). Z analiz Lion s Banku wynika, że ceny ziemi w Polsce są w dalszym ciągu 2 3-krotnie niższe niż średnia unijna. Już w 2016 r. zakończy się okres przejściowy na nabywanie gruntów przez cudzoziemców. Za dwa lata będą oni mogli ją nabywać bez przeszkód prawnych. Rolnicy z północno-zachodnich regionów kraju obawiają się wykupu gruntów przez Niemców i Holendrów. Agencja Nieruchomości Rolnych w ciągu ostatnich 22 lat sprzedała 2,5 mln ha, w tym zaledwie 1,8 tys. ha cudzoziemcom. Aby móc kupić ziemię rolną, trzeba mieć zgodę ministra spraw wewnętrznych i kontrasygnatę ministra rolnictwa. Polska w traktacie akcesyjnym do UE wynegocjowała 12-letni okres ochronny. KURY ZNOSZĄ ZŁOTE JAJA Intensywna produkcja drobiu i jaj ma być wyłączona ze wsparcia Europejskiego Funduszu Rolnego Rozwoju Obszarów Wiejskich, chyba że producent zdecyduje się na chów ekologiczny. Zdaniem MRiRW, fermy drobiarskie poradzą sobie wystarczająco dobrze bez wsparcia. Krajowa Izba Producentów Drobiu i Pasz złożyła w ministerstwie wniosek o wydzielenie specjalnych środków dla sektora jaj spożywczych w PROW na modernizację ferm, przetwórstwo i marketing. GRUPA ZE WSPOMAGANIEM W kraju jest aktualnie zarejestrowanych 967 grup producenckich. Unijna pomoc, udzielana w ramach jednego z działań PROW na lata 2007 2013, przewiduje m.in. wsparcie na rozruch takiej grupy i koszty administracyjne. W ciągu pierwszych dwóch lat działania rolnicy mogą liczyć na dotacje w wysokości 5 proc. wielkości obrotu (do 100 tys. euro); w kolejnych trzech latach pomoc maleje. W krajach UE grupy producenckie postrzegane są jako najbardziej przyjazna forma działania rolników na rynku. W UE-15 spółdzielnie organizują średnio ok. 65 proc. rynku rolnego. W Niemczech, we Francji i w Wielkiej Brytanii popularne są małe spółki i spółdzielnie, których zasięg działania nie wykracza poza obręb jednej lub kilku sąsiadujących wsi. Niemieccy farmerzy tworzą tzw. banki maszyn. W ten sposób ci, których nie stać na kupno całego zestawu maszyn, mogą w pełni zmechanizować prace uprawowe i hodowlane. W Danii każdy farmer, przystępując do spółki, deklaruje pewną liczbę udziałów, ich wartość określana jest na poziomie średniej ceny krowy. Udziały wnoszone są bądź w formie inwentarza hodowlanego, bądź w gotówce. 3/2014 37
FOLWARK W SKANSENIE W latach 2002 2010 r. liczba gospodarstw rolnych zmniejszyła się o 656 tys., tj. o 22,4 proc. Po akcesji do UE nastąpiły zmiany w ich strukturze spadek o 1/4 tych najmniejszych (do 5 ha) oraz o 17 proc. nieco większych (5 20 ha). Natomiast o 34 proc. wzrosła liczba tych największych (powyżej 50 ha). Średnia wielkość ekonomiczna przeciętnego gospodarstwa wciąż jest siedmiokrotnie niższa niż w UE-15. W niektórych krajach unijnych rolnictwo zostało zdominowane również przez drobne farmy (np. Portugalia 56 proc., Wielka Brytania 43 proc.), lecz istnieje tam duża grupa producentów o produkcji towarowej 100 i więcej ESU (1 ESU = 1200 euro). W Polsce de facto nie ma gospodarstw o tak dużej sile ekonomicznej, gdyż ich udział wynosi 0,2 proc. Z danych GUS wynika, że w ciągu ostatniego roku z gospodarstw odeszło 84 tys. osób, a przez ostatnią dekadę blisko jedna piąta rolników. Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej przygotował raport, w którym ocenia, że aż 60 proc. osób zamieszkujących obszary wiejskie nie ma już bezpośredniego związku z pracą na roli, a ich szansą życiową może być prowadzenie własnej firmy. Obecnie poziom bezrobocia sięga tam 900 tys. osób, a należałoby stworzyć 1,5 mln nowych miejsc pracy i to poza rolnictwem. BIZNESY SPOD KWOKI Raport EFRWP wskazuje, że wskaźnik przedsiębiorczości na wsi (mierzony liczbą podmiotów gospodarczych na 1000 mieszkańców) jest wciąż dwukrotnie niższy niż w aglomeracjach miejskich i wynosi 62,5 (w mieście 121,5). Istotną barierą dla przedsiębiorców na wsi są ograniczone możliwości pozyskania finansowania, wynikające z braku zdolności kredytowej i zabezpieczeń wymaganych przez banki. Problem ten dotyczy wszystkich firm z sektora MŚP, niewielki ich odsetek (4,1 proc.) korzysta z kredytu przy uruchomieniu działalności, natomiast wśród tej samej grupy w drugim roku działalności 21,8 proc. badanych. Na terenach wiejskich działa niespełna 900 firm. Ocenia się, że liczba ta mogłaby być co najmniej dwukrotnie wyższa, gdyby bezrobotni mieszkańcy wsi uzyskali wsparcie. LEWIZNA W PARKU Zdjęcia: www.fotolia.com Kierownictwo Mazurskiego Parku Krajobrazowego udostępniało za darmo grunty Skarbu Państwa stowarzyszeniom, fundacjom, a nawet swoim pracownikom, a ci uzyskiwali dzięki temu dopłaty unijne poinformowała PAP. W ciągu 4 lat użytkownicy 998 ha otrzymali ponad 4 mln zł dopłat wynika z kontroli NIK. Kierownictwo parku nie tylko nie domagało się wynagrodzenia za użytkowanie terenów, ale ponosiło jeszcze dodatkowe koszty z tym związane, ponieważ opłacało podatki za udostępnione nieruchomości. 38 Nowo cz esny B a n k Sp ó łd z ie lc z y
CENTRUM ZAPASOWE ArkaNet Podstawowy cel Zapewnienie ciągłości pracy Banku w przypadku awarii systemu i jego niedostępności, poprzez organizację zasobów sprzętowych, softwarowych oraz proceduralnych, tak aby zapewnić najwyższy poziom bezpieczeństwa danych. Stały monitoring Bezpieczeństwo danych Disaster Recovery Infrastruktura Data Center Administracja bazą danych i aplikacji oraz testowanie Realizacja Rekomendacji D - Rekomendacja 15: System zarządzania ciągłością działania banku powinien uwzględniać szczególne uwarunkowania związane z jego środowiskiem teleinformatycznym oraz przetwarzanymi w nim danymi. Dokumentacja systemu ArkaNet zawiera: ściśle opracowane definicje poszczególnych zadań, warunki SLA, procedury postępowania pomiędzy Bankiem a firmą SoftNet. DOSTARCZAMY: usługi serwisowe usługi integracji sprzętu i oprogramowania bezpieczne i profesjonalne systemy bankowe STAWIAMY NA: stały rozwój innowacyjność bezpieczeństwo BAZUJEMY NA WIELOLETNIEJ WSPÓŁPRACY Z: specjalistami IT sektorem finansowym www.softnet.com.pl tel. (12) 683 73 00 e-mail: biuro@softnet.com.pl