Z a i n w e s t u j m y r a z e m w ś r o d o w i s k o Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej NFOŚiGW w systemie recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji Jarosław Roliński p.o. Dyrektora Departament Ochrony Ziemi Warszawa, 1 grudnia 2016 r.
DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2000/53/WE z dnia 18 września 2000 r. w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji
Dyrektywa 1. Wszystkie pojazdy wycofane z eksploatacji są zbierane. 2. Wszystkie pojazdy wycofane z eksploatacji są przetwarzane. 3. Osiągane są wymagane poziomy odzysku i recyklingu.
Dyrektywa 1) System zbierania stworzą podmioty gospodarcze (zajmujące się produkcją, dystrybucją, zbieraniem, ubezpieczaniem pojazdów, demontażem, strzępieniem, odzyskiwaniem, recyklingiem, przetwarzaniem pojazdów wycofanych z eksploatacji, ich części i materiałów) Punkty zbierania będą w wystarczającym stopniu dostępne. 2) Dostarczenie do demontażu kompletnego pojazdu odbywa się bez żadnych kosztów obciążających ostatniego posiadacza i/lub właściciela ( ). Koszty w przypadku ujemnej wartości pojazdu pokrywają producenci lub profesjonalni importerzy (wszystkie lub znaczną cześć).
10 lat NFOŚiGW w systemie recyklingu pojazdów Tak to się zaczęło!!
Ustawa z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz.U. 2005 nr 25 poz. 202) Art. 11. ust. 1. Wprowadzający pojazd jest obowiązany zapewnić sieć zbierania pojazdów, [ ], obejmującą terytorium kraju w taki sposób, aby zapewnić właścicielowi możliwość oddania pojazdu wycofanego z eksploatacji do punktu zbierania pojazdów lub stacji demontażu, położonych w odległości nie większej niż 50 km w linii prostej od miejsca zamieszkania albo siedziby właściciela pojazdu. Art. 14. ust. 1. Wprowadzający pojazd, który jest obowiązany do zapewnienia sieci [ ] i nie spełnia tego obowiązku, jest obowiązany do naliczenia i wpłacenia opłaty za brak sieci. -> OPŁATA ZA BRAK SIECI
Ustawa z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz.U. 2005 nr 25 poz. 202) Art. 12. ust. 2. Wprowadzający pojazd, [ ], który nie zapewnia sieci, oraz podmiot niebędący przedsiębiorcą, który dokonuje wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu pojazdu, są obowiązani do wniesienia, na odrębny rachunek bankowy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, opłaty w wysokości 500 zł od każdego pojazdu wprowadzanego na terytorium kraju. -> OPŁATA RECYKLINGOWA
Ustawa z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz.U. 2005 nr 25 poz. 202) Art. 28. ust. 1. Przedsiębiorca prowadzący stację demontażu jest obowiązany osiągnąć poziom odzysku i recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji w wysokości odpowiednio 95% i 85% masy pojazdów przyjętych do stacji demontażu rocznie [ ] (do dnia 31 grudnia 2014 r.( ) odpowiednio 85% i 80%) ust. 2. Dla pojazdów wyprodukowanych przed dniem 1 stycznia 1980 r. poziomy odzysku i recyklingu, [ ], wynoszą odpowiednio 75% i 70% -> POZIOMY ODZYSKU i RECYKLINGU
Ustawa z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz.U. 2005 nr 25 poz. 202) Art. 58. W ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. Nr 62, poz. 627, z późń. zm.) wprowadza się następujące zmiany: 1) art. 401 otrzymuje brzmienie: [ ] 12. Wpływy z opłat [ ] Narodowy Fundusz przeznacza wyłącznie na: 1) finansowanie eksploatacji, dopłat do demontażu pojazdów wycofanych z 2) dofinansowanie działań inwestycyjnych w zakresie: a) demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji, b) gospodarowania odpadami powstałymi w wyniku demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji, c) zbierania pojazdów wycofanych z eksploatacji. 3) dofinansowanie gmin z zakresie zbierania porzuconych pojazdów wycofanych z eksploatacji. -> DOPŁATY DO RECYKLINGU POJAZDÓW
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 maja 2006 r. w sprawie szczegółowych warunków przeznaczania wpływów pochodzących z opłat w zakresie recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz.U. 2006 nr 108 poz. 739) 4 ust. 3. Narodowy Fundusz dokonuje podziału środków o których mowa w 2 ust. 1. pkt 1 (50% zgromadzonych środków pochodzących z opłat recyklingowych [ ]); 1) Kwotę przeznaczoną na dopłaty dzieli się przez sumę mas: a) odpadów poddanych odzyskowi i recyklingowi oraz przekazanych do odzysku i recyklingu oraz b) Przeznaczonych do ponownego użycia przedmiotów wyposażenia i części wymontowanych z pojazdów wycofanych z eksploatacji [ ] 3) Kwotę dopłaty dla każdej stacji demontażu stanowi iloczyn kwoty jednostkowej i ustalonej masy (na podstawie rocznego sprawozdania o pojazdach wycofanych z eksploatacji) -> PROPORCJONALNY PODZIAŁ ZGROMADZONYCH ŚRODKÓW
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 maja 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków przeznaczania wpływów pochodzących z opłat w zakresie recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz.U. 2007 nr 88 poz. 588) b) dodaje się ust. 3 w brzmieniu: 3. Wysokość dopłaty, o której mowa w 2 ust. 1 pkt 1, dla przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu nie może przekroczyć 500 zł za jedną tonę pojazdów wycofanych z eksploatacji przyjętych do stacji demontażu.
ZMIANY. ZMIANY. Zmian było wiele finalnie - Termin składania sprawozdań 15 marca, - Termin składania wniosków 31 marca. - Wyższe poziomy odzysku i recyklingu wynoszące odpowiednio 95% i 85% zostały osiągnięte. - Uregulowano kwestię składania korekt sprawozdań.
Obowiązki NFOŚiGW. Résumé Udzielanie dopłat do demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji, Udzielanie pożyczek na działania inwestycyjne w zakresie demontażu pojazdów lub przetwarzaniu odpadów wytworzonych w związku z demontażem pojazdów, Dofinansowanie gmin i powiatów w zakresie zbierania porzuconych pojazdów wycofanych z eksploatacji, Sporządzenie rocznych sprawozdań dla Ministra Środowiska dot. systemu recyklingu pojazdów na podstawie sprawozdań składanych przez przedsiębiorców prowadzących stacje demontażu pojazdów.
10 lat NFOŚiGW w systemie recyklingu pojazdów Co się działo przez te lata!!
Liczba pojazdów wycofanych z eksploatacji przyjętych do stacji demontażu w latach 2007-2015 [szt.] 500 000 450 000 400 000 350 000 300 000 250 000 200 000 150 000 100 000 50 000 Rok - 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* Liczba pojazdów 90 319 170 482 192 094 230 471 295 152 344 809 402 416 454 737 465 052 w tym niekompletne 14 688 34 516 18 894 29 105 33 171 28 501 29 029 25 050 13 123 * dane mogą ulec zmianie po zamknięciu roku sprawozdawczego
Sprawozdania, wnioski i umowy przedsiębiorców prowadzących stacje demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji w latach 2007-2016 [szt.] 1200 1000 800 600 400 200 0 Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016* Liczba złożonych sprawozdań 425 543 604 648 694 733 796 850 907 982 Liczba złożonych wniosków 214 317 432 533 594 632 697 772 813 892 Liczba zawartych umów 81 235 393 522 568 604 675 735 787 839 * do 17.11.2016 r.
Kwoty wypłaconych dotacji przedsiębiorcom prowadzącym stacje demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz limit pomocy publicznej w latach 2007 2016 [tys. zł] 300 000 250 000 200 000 W sumie prawie 1 mld zł 150 000 100 000 50 000 Rok - 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016* Kwota wypłacona 13922 566 34087 390 49322 077 72426 603 80728 569 95893 213 113167 635 132191 399 148502 225 172002 629 Kwota wyliczona 14534 832 37386 551 60551 557 81911 928 96451 635 127951 853 140812 986 197915 500 197 337 466 253 666 208 * do 17.11.2016 r.
Liczba wniosków i umów o dofinansowanie gmin i powiatów w zakresie zbierania porzuconych pojazdów w latach 2007 2016 245 243 250 248 252 236 257 257 165 162 18 20 12 19 25 25 44 43 55 51 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016* Liczba wniosków Liczba umów * z uwzględnieniem umów planowanych do podpisania
Kwoty wypłaconych dotacji gminom i powiatom za zbieranie porzuconych pojazdów w latach 2007-2016 [mln. zł]. 20 18 17,492 16 14 12 W sumie ponad 73 mln zł 10,456 14,372 11,268 10 8 6 5,02 5,98 4 2,996 3,932 2 1,148 0,468 0 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016* Rok * z uwzględnieniem planowanych wypłat
10 lat NFOŚiGW w systemie recyklingu pojazdów Tak się skończyło!!
Ustawa z dnia 27 maja 2015 r. o zmianie ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2015 poz. 933) Art. 28. ust. 1. Przedsiębiorca prowadzący stację demontażu jest obowiązany osiągnąć poziom odzysku i recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji w wysokości odpowiednio 95% i 85% masy pojazdów przyjętych do stacji demontażu rocznie [ ] -> POZIOMY ODZYSKU i RECYKLINGU Art. 28a. ust. 2. Opłatę za nieosiągnięcie wymaganego poziomu odzysku i recyklingu odpadów pochodzących z pojazdów wycofanych z eksploatacji oblicza się jako iloczyn stawki opłaty i brakującej masy odpadów niezbędnej do osiągnięcia wymaganego poziomu odzysku lub recyklingu odpadów pochodzących z pojazdów wycofanych z eksploatacji. -> OPŁATA ZA NIEOSIĄGNIĘCIE POZIOMÓW
Ustawa z dnia 27 maja 2015 r. o zmianie ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2015 poz. 933) Art. 410a ustawy POŚ uchyla się ust. 1 3c -> ZNIESIENIE DOPŁAT Art. 401c ust. 9 ustawy POŚ Środki Narodowego Funduszu [ ] przeznacza się na [ ] wspieranie działań mających na celu przeciwdziałanie nielegalnej działalności w zakresie przetwarzania pojazdów wycofanych z eksploatacji
10 lat NFOŚiGW w systemie recyklingu pojazdów Podsumowania słów kilka
Aspekty pozytywne - Wsparcie branży miliardową dotacją dla rozwoju branży jest pozytywne, - wzrost liczby legalnie działających stacji demontażu pojazdów. Wystarczająca sieć stacji demontażu pojazdów istnieje, - zwiększenie liczby pojazdów wycofanych z eksploatacji demontowanych zgodnie z obowiązującymi przepisami ochrony środowiska, - zmniejszenie liczby porzuconych pojazdów wycofanych z eksploatacji, - podniesienie standardu istniejących stacji demontażu ze środków pochodzących z dopłat i pożyczek inwestycyjnych.
Aspekty negatywne - zakwalifikowanie dopłat jako pomocy de minimis: - ograniczenie wysokości dopłat, - uprzywilejowanie małych i średnich stacji, - zachęta do pozornych zmian własnościowych celem uniknięcia ograniczenia dopłaty, - nadmierny rozrost sieci ponad zasadność funkcjonalną lub ekonomiczną, - brak w pełni efektywnych instrumentów weryfikujących prawidłowość działania systemu i rzetelność danych sprawozdawczych, - szara strefa????
Aspekty negatywne Liczba pojazdów wycofanych z eksploatacji przyjętych do stacji demontażu oraz samochodów osobowych zarejestrowanych po raz pierwszy na terytorium Polski w [tys.] 1 400 latach 2007-2015 1 200 1 000 800 600 400 200 8 % 13 % 22 % 26 % 32 % 38 % 41 % 43 % 41 % Rok - 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* Pojazdy wycofane 90 319 170 482 192 094 230 471 295 152 344 809 402 416 454 737 465 052 Pierwsze rejestracje 1128 684 1280 633 864 295 873 098 928 457 908 906 987 809 1047 598 1145 506
Średni wiek pojazdu przeznaczonego do demontażu [lata] 19 18,5 18 17,5 17 16,5 16 15,5 15 14,5 Aspekty negatywne Średni wiek pojazdu przeznaczonego do demontażu w stosunku do produktu krajowego brutto na mieszkańca mierzonego parytetem siły nabywczej (PPS) (lata 2010 2015) 14 PPS Rok 56,4 60,6 63 64 67 67 2010 2011 2012 2013 2014 2015 PKB na mieszkańca [PPS]
Wszystkim przedsiębiorcom prowadzącym stacje demontażu pojazdów dziękuję za 10 lat współpracy! POWODZENIA!!!
Dziękuję za uwagę Jarosław Roliński p.o. Dyrektora Departament Ochrony Ziemi www.nfosigw.gov.pl