Rola uczelni oraz metod i technik eedukacji w uczeniu się przez całe życie, seminarium PTNEI, 27.01.2011
Problem Czy uczelnie wspomagają procesy uczenia się przez całe życie? Co trzeba zrobić aby lepiej wspomagały? Czy może potrzebne są inne instytucje lub społeczności wspomagające uczenie się przez całe życie absolwentów szkół wyższych? Może to indywidualna sprawa każdego uczącego się?
Środowisko uczących się na uczelni Pracownicy muszą się sami uczyć przez całe życie, aby móc uczyć studentów; wyjeżdżają na stypendia, staże, konferencje, szkolenia Studenci na studiach uzyskują dawkę wiedzy i umiejętności, które mają im zapewnić znalezienie zatrudnienia; na obronie mają szansę zaprezentować swoje eportfolio; duża ich część jednocześnie pracuje Słuchacze studiów podyplomowych studia mają ich wspomóc w utrzymaniu/znalezieniu zatrudnienia Słuchacze studiów otwartych uzyskują wiedzę/umiejętności z konkretnego przedmiotu lub przedmiotów Doktoranci znikoma część absolwentów studiów II stopnia podejmuje studia doktoranckie Absolwenci mają dostęp do zasobów uczelni, niektórzy prowadzą zajęcia i biorą udział w projektach prowadzonych w uczelni w sumie jednak w niewielkim stopniu korzystają z możliwości dostępnych w uczelni
Wspomaganie procesów uczenia się przez całe życie Kształtowanie właściwych postaw u studentów Repozytorium wiedzy budowane na uczelni przez społeczność pracowników, studentów i absolwentów Indywidualne środowiska uczenia się (PLE) razem z e-portfoliami Nagradzanie aktywnych uczestników dyplomami studiów ciągłych równoważnych dyplomom ukończenia studiów podyplomowych
Postawy sprzyjające uczeniu się przez całe życie Refleksyjność Ciekawość świata Zaufanie do swoich możliwości uczenia się i rozwiązywania problemów Przyzwyczajenie do korzystania z internetu
Przygotowanie studentów do uczenia się przez całe życie Dobór odpowiednich form zajęć jak rozwiązywanie problemów i prezentacje wyników: Przygotowanie do samodzielnego dokształcania się w zakresie technik informacyjnych Wzmacnianie motywacji do dokształcania projekty artykuły, referaty prace zaliczeniowe i dyplomowe Skłanianie do refleksji nad tym co umieją i co chcieliby umieć Wyrobienie umiejętności prezentacji swoich dokonań Wyrobienie krytycznego podejścia do informacji w tym - znalezionych w internecie
Repozytorium materiałów dydaktycznych na uczelni Materiały tworzone, zbierane, rekomendowane i komentowane przez wszystkich użytkowników Mechanizm wyszukiwania w oparciu o: słowa kluczowe słowa występujące w dokumentach
Tytuł slajdu Budowa! materiałów repozytorium dydaktycznych technicznie - niezbyt trudna trudności - w zapewnieniu użyteczności w zorganizowaniu składania i ponownego użycia materiałów przez nauczycieli akademickich jak i innych użytkowników
Tytuł slajdu Obecna sytuacja Rozproszenie dużej ilości materiałów w sieci lokalnej uczelni i w Internecie W uczelnianych systemach LMS materiały dydaktyczne zamknięte w osobne jednostki dydaktyczne - kursy Długi czas szukania odpowiednich materiałów przy użyciu przeglądarek Niepewność co do jakości i aktualności znalezionych mat. Ograniczenie możliwości dostosowania i użycia ze względu na obowiązujące prawa licencyjne Popularne formaty jak PDF czy Flash uniemożliwiają edycję a więc i bezpośrednie dostosowanie dostępnych materiałów
Przykłady Tytuł slajdu otwartych repozytoriów OCW Open CourseWare: 2002 OCW MIT obecnie ok. 1981 kursów 2005 UK Open University OpenLearn: LearningSpace/LearningLab 2006 pod auspicjami MNiSW dla studiów informatycznych: UW,PW,PP,UJ http://wazniak.mimuw.edu.pl/ PJWSTK http://edu.pjwstk.edu.pl/wyklady/ 2010 Open AGH - http://open.agh.edu.pl/ Portale społecznościowe: Merlot, OER Commons, Connexions, Slideshare, WikiEducator Repozytoria narodowe: National Science Education Digital Library (NSDL) Repozytoria firmowe: Apple itunes University 600 witryn uniwersyteckich
Budowa uczelnianego repozytorium Tytuł slajdu na istniejącej platformie e-edukacji (w PJWSTK - Edu) Wszystkie materiały do kursów przez internet są w Edu Większość kursów stacjonarnych też używa Edu Dla materiałów w Edu, większość wymaganych metadanych jest już zebrane Edu jest rozwijane przez projektantów i programistów (w tym studentów) na miejscu w uczelni
Tytuł slajdu Dodatkowo Materiały utworzone przez nauczyciela akademickiego powinny być brane pod uwagę przy ocenie jego pracy w uczelni Dokumenty udostępniane na zewnątrz uczelni za pomocą jednolitej licencji, np. Creative Commons Attribution NonCommercial-ShareAlike Propagowanie opcjonalnych recenzji
W ramach repozytorium uczelnianego Indywidualne środowisko uczenia się (PLE) przez całe życie jak biblioteka i biurko w pracy lub domu linki lub kopie istotnych materiałów własne prace, notatki e-portfolio - świadome dokumentowanie i integrowanie w jednym miejscu postępów dokonywanych w różnych środowiskach: osobistym, w uczelni i w pracy Środowiska projektowe (PE) do realizacji konkretnych (zespołowych) projektów
Studia ciągłe Wspólnota uczących się pracowników uczelni, studentów i absolwentów: wspólne elektroniczne repozytorium wiedzy podstawowy kontakt przez internet wspomagana przez firmy zatrudniające absolwentów uczelni
Obrona dyplomu studiów ciągłych na podstawie e-portfolia i rozmowy Komisja: Opiekun naukowy Recenzent dorobku kandydata do dyplomu Przewodniczący
Absolwenci utrzymują kontakt z wiedzą nauczaną i aktualizowaną w uczelni ofertami wiodących firm innymi absolwentami uzyskując widok bieżącego rynku pracy studentami uczelni, mając szansę zainteresowania ich pracą lub współpracą stać się ich mentorami pomóc w znalezieniu praktyk
Absolwenci mogą uczestniczyć w seminariach uczestniczyć w projektach badawczych rozpocząć pracę nad rozprawą doktorską prowadzić zajęcia lub pomagać przy ich prowadzeniu korzystać z aktualnych materiałów dydaktycznych i brać udział w ich aktualizacji i rozwijaniu tworzyć i rozwijać swoje e-portfolia uzyskiwać kolejne dyplomy potwierdzające aktualizację wiedzy i umiejętności
Koszty/korzyści Serwer - system zarządzania studiami ciągłymi Administrator Absolwent płaci tylko za obronę i wydanie dyplomu studiów ciągłych Opiekun naukowy i recenzent - honoraria za obronę Korzyść dla uczelni - podniesienie poziomu kształcenia Korzyść dla nauczycieli akademickich - pomoc w rozwijaniu uczelnianej bazy wiedzy Nie ma ograniczenia na liczbę uczestników studiów ciągłych
Próba: witryna studiów ciągłych połączona z repozytorium
Próba: Wiki
Próba: Uporządkowanie wiedzy liniowe, macierzowe Podobny problem w przypadku materiałów w eportfoliu
Napotkane problemy Małe zainteresowanie innych pracowników naukowo-dydaktycznych uczelni Problemy, które zgłaszają do dyskusji uczestnicy, są na ogół bardzo szczegółowe i związane z ich pracą zawodową Aby umieścić materiały przygotowane przez studentów w bazie wiedzy trzeba je zrecenzować czasami są przepisywane bezkrytycznie z internetu wymaga to zaangażowania nauczycieli akademickich jak przy recenzjach prac dyplomowych
Inne możliwości Współpraca między uczelniami wspólnie budowane repozytoria wiedzy Są ustalone standardy komunikacji repozytoriów między sobą Czego wymagać od osób spoza uczelni, które chciałyby się stać uczestnikami studiów ciągłych w uczelni: Postępowanie kwalifikacyjne takie jak na studia podyplomowe Wpisowe Coraz większa popularność samokształcenia potrzebne usługi doradztwa i certyfikacji Poprzez uczestnictwo w studiach ciągłych
Podsumowanie Uczenie się przez całe życie i zachowanie zatrudnialności mogą być wspomagane przez studia ciągłe w uczelni oparte na: 1. społeczności uczących się nauczycieli akademickich, studentów i absolwentów, oraz na 2. systemie w rodzaju tworzonego w PJWSTK EduX obejmującym: repozytorium materiałów edukacyjnych indywidualne środowiska uczenia się e-portfolia
Bibliografia L. Banachowski, E. Mrówka-Matejewska, P. Lenkiewicz, Nauczanie informatyki przez Internet w Polsko-Japońskiej Wyższej Szkole Technik Komputerowych, Sprawozdania z konferencji "Academia Online", Bronisławów, 2004, Wyd. WSHE, Łódź 2005. L. Banachowski, J. P. Nowacki, Jak zorganizować studia ustawiczne w uczelni?, referat na VU 2009, rozdział w Postępy e-edukacji, red. L. Banachowski, Wyd. PJWSTK, Warszawa 2010. L. Banachowski, J. P. Nowacki, Budowa repozytorium materiałów dydaktycznych dla potrzeb studiów ciągłych w uczelni, referat wygłoszony na VU 2010, SGGW, Warszawa. L.Banachowski, Rola uczelni oraz metod i technik e-edukacji w uczeniu się przez całe życie, monografia w przygotowaniu. Opening Up Education The Collective Advancement of Education through Open Technology, Open Content, and Open Knowledge, Ed. Toru Iiyoshi, M. S. Vijay Kumar, MIT Press, 2008.
Dziękujemy lech@pjwstk.edu.pl, nowacki@pjwstk.edu.pl, seminarium PTNEI, 27.01.2011