MAŁA RETENCJA W LASACH PAŃSTWOWYCH DOBRE PRAKTYKI W PROJEKTACH WSPÓŁWINASOWANYCH PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ Warszawa, 20.01.2017 r. www.ckps.lasy.gov.pl
POIiŚ 2007-2013 POIiŚ na lata 2007-2013, Działanie 3.1: Retencjonowanie wody i zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego (środki Funduszu Spójności) Liczba Nadleśnictw: Mała Retencja Nizinna 175 Mała Retencja Górska 55 Finansowanie: Dofinansowanie ze środków UE 85% Wkład własny LP 15% Okres kwalifikowania wydatków: MRN 12.10.2007 r. - 31.12.2015 r. MRG 12.10.2007 r. - 31.12.2015 r. Całkowita wartość brutto Projektów: Mała Retencja Nizinna 189 166 605,70 zł Mała Retencja Górska 185 914 075,20 zł Nadleśnictwo Węgliniec
POIiŚ 2007-2013 Projekty Małej Retencji prowadzone przez Lasy Państwowe były największym tego typu przedsięwzięciem w Europie jeśli chodzi o zakres rzeczowy i obszar oddziaływania. Mała retencja nizinna Mała retencja górska Ilość obiektów (szt.) 3644 3 553 Ilość retencjonowanej wody (mln m 3 ) 42,77 1,5 Nadleśnictwo Milicz Nadleśnictwo Jawor
perspektywa finansowa 2014-2020 Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach górskich Planowana wartość kwalifikowalna Projektu: 150 mln zł Liczba Nadleśnictw zgłoszonych do Projektu: 47 perspektywa finansowa 2014-2020 www.ckps.lasy.gov.pl Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych Planowana wartość kwalifikowalna Projektu 170 mln zł Liczba Nadleśnictw zgłoszonych do Projektu: 113 Nadleśnictwo Henryków Nadleśnictwo Jarosław
Mała retencja/adaptacja do zmian klimatu - cele Projektów Cel główny - wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w ekosystemach leśnych. Działania ukierunkowane są na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków zjawisk naturalnych w postaci: niszczącego działania wód wezbraniowych, powodzi i podtopień, suszy i pożarów poprzez rozwój systemów małej retencji i zwiększenie ilości magazynowanej wody oraz realizację zadań z zakresu przeciwdziałania nadmiernej erozji wodnej. Cele uzupełniające: odbudowa cennych ekosystemów naturalnych, a tym samym pozytywny wpływ na ochronę różnorodności biologicznej; ocena skutków przyrodniczych wykonywanych zadań realizowana poprzez prowadzenie monitoringu porealizacyjnego wybranych zadań adaptacyjnych. Monitoring będzie obejmował również kontynuację monitoringu wykonanego w ramach Projektu małej retencji górskiej zrealizowanego w ramach POIiŚ 2007-13, co pozwoli na uzyskanie cennych danych z wielolecia.
- to nie tylko budowa zbiorników Zastawki na terenach nizinnych perspektywa finansowa 2014-2020 Nadleśnictwo Biłgoraj Nadleśnictwo Goleniów
- renaturalizacja leśnych ekosystemów zależnych od wody perspektywa finansowa 2014-2020 Nadleśnictwo Ostrów Mazowiecka
www.ckps.lasy.gov.pl perspektywa finansowa 2014-2020 Rozlewisko z zamontowaną łatą wodowskazową - Nadleśnictwo Krosno Nadleśnictwo Spychowo
- tamowanie zbędnych rowów melioracyjnych www.ckps.lasy.gov.pl perspektywa finansowa 2014-2020 Nadleśnictwo Szczytno Nadleśnictwo Orneta
- wodę można zatrzymywać wszędzie Kałuże ekologiczne przy cieku - Nadleśnictwo Lądek Zdrój Zabudowa płotkami cieku okresowego - Nadleśnictwo Limanowa
- zabudowa nieużytkowanych szlaków zrywkowych www.ckps.lasy.gov.pl perspektywa finansowa 2014-2020 Przegrody drewnianie wypełnione gałęziówką ubezpieczone narzutem kamiennym na szlakach zrywkowych (widok z góry i z dołu) (fot. N-ctwo Lądek Zdrój, RDLP Wrocław)
- zabudowa nieużytkowanych szlaków zrywkowych www.ckps.lasy.gov.pl perspektywa finansowa 2014-2020 Kaskadowe niecki w żlebie mikroretencja - Nadleśnictwo Międzylesie
Zasypywanie rowów melioracyjnych Fot. A. Ryś
- górskie torfowiska Przykład progu na torfowisku Bór na Czerwonem stanowiącej część ścieżki edukacyjnej - Nadleśnictwo Nowy Targ Przykład przetamowań na rowach meliorujących torfowiska Nadleśnictwo Szklarska Poręba
Złapać wodę wodospustem i co dalej? Wodospust z okrąglaków Nadleśnictwo Gorlice Wodospust perspektywa z umocnieniem finansowa 2014-2020 kamiennym Nadleśnictwo Łosie Wodospust z pojedynczego okrąglaka Nadleśnictwo Gorlice Wodospust z kantówek Nadleśnictwo Jugów
- metody zatrzymywania wody na zboczu Nadleśnictwo Jugów doły chłonne Nadleśnictwo Gromnik rozpraszanie wody po zboczu
proste metody przywracania meandryzacji cieków Najprostsze deflektory drewniane na wyprostowanym cieku wywołują pożądane zmiany w dnie i na przeciwległym brzegu (fot. A. Ryś Nadleśnictwo Strzałowo)
proste metody przywracania meandryzacji cieków Zabezpieczenie brzegu z jednoczesnym przywracaniem meandryzacji cieku - Nadleśnictwo Piwniczna Zastawki na rowie doprowadzającym wodę do zbiornika - Nadleśnictwo Międzylesie
- zabezpieczenie brzegu Strona odwodna brzegosłon kryty Dokumentacja techniczna brzegosłonu Nadleśnictwo Bolesławiec
Strona odwodna brzegosłon kryty (ściel) Brzegosłon w trakcie razlizacji Nadleśnictwo Bolesławiec
Strona odwodna brzegosłon kryty (narzut z kiszką faszynową) Brzegosłon Nadleśnictwo Bolesławiec
- zabezpieczenie brzegu Najdłuższa kaszyca w Projekcie MRG Nadleśnictwo Nawojowa
- bobry też pomagają nie tylko na terenach nizinnych Nadleśnictwo Spychowo (RDLP Olsztyn) Nadleśnictwo Łosie (RDLP Kraków)
Dziękuję za uwagę Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych ul. Bitwy Warszawskiej 1920 r. nr 3 02-362 Warszawa centrum@ckps.lasy.gov.pl tel. +48 (22) 318 70 82, fax +48 (22) 318 70 98 www.ckps.lasy.gov.pl