Zadanie egzaminacyjne Do zakładu optycznego zgłosił się klient z receptą w celu wykonana okularów korekcyjnych. Wybrał oprawkę metalową na Ŝyłkę o kształcie pokazanym na zdjęciu. Okulary będą słuŝyły do noszenia stałego i pełniły jednocześnie rolę okularów przeciwsłonecznych. NaleŜy przyjąć, Ŝe górna krawędź wtopki znajduje się 10 mm od dolnej krawędzi oprawy. Opracuj projekt realizacji prac związanych z wykonaniem okularów z soczewkami dwuogniskowymi z uwzględnieniem danych z recepty oraz sporządź dokumentację z wykonania prac. Projekt realizacji pracy powinien zawierać: 1. Tytuł pracy egzaminacyjnej wynikający z treści zadania. 2. ZałoŜenia do opracowania projektu realizacji prac związanych z wykonaniem okularów, sformułowane na podstawie treści zadania oraz załączonej dokumentacji. 3. Obliczenia: decentracji (OP i OL), minimalnej średnicy soczewek oraz parametry soczewek dobranych z katalogu (średnica, materiał, uszlachetnienie, producent) z uzasadnieniem. 4. Wykaz niezbędnych narzędzi, urządzeń, przyrządów kontrolno-pomiarowych oraz materiałów podstawowych, pomocniczych i środków ochrony indywidualnej. 5. Dokumentację z wykonania prac, obejmującą: opis prac związanych z wykonaniem okularów z uwzględnieniem bezpieczeństwa i higieny pracy i kolejności operacji technologicznych, opis czynności kontroli jakości wykonanych okularów. 6.Wskazania dla klienta dotyczące zasad uŝytkowania i konserwacji okularów. Do wykonania zadania wykorzystaj: Załącznik 1. Receptę okularową Załącznik 2. Zdjęcie oprawy Załącznik 3. Wyciąg z katalogu soczewek Załącznik 4. WyposaŜenie pracowni optycznej
Recepta okularowa Załącznik 1 Zdjęcie oprawy Załącznik 2
Urządzenia WyposaŜenie pracowni optycznej automat szlifierski szablonowy; szabloniarka; szlifierka ręczna; wiertarka; polerka; rowkarka; podgrzewacz do opraw (FEN). Załącznik 4 I Przyrządy kontrolno-pomiarowe Narzędzia i materiały dioptromierz; centroskop; kątomierz; linijka optyczna (źrenicówka); wkrętaki optyczne; pęseta; pilniki; noŝyczki; wstąŝki do montaŝu; cąŝki do profilowania opraw; przyssawki; podkładki; szablony; pisak wodoodporny; okulary ochronne; ściereczki do czyszczenia okularów; katalogi soczewek okularowych; zestaw soczewek okularowych; oprawy okularowe; fartuch. 1. Tytuł pracy Projekt realizacji prac związanych z wykonaniem okularów z soczewkami dwuogniskowymi z uwzględnieniem danych z recepty wraz z dokumentacją z wykonania prac oraz wskazania dla klienta. 2. ZałoŜenia NaleŜy wykonać okulary korekcyjne według recepty dla pacjenta, który wybrał oprawkę metalową na Ŝyłkę o kształcie pokazanym na zdjęciu. Okulary będą słuŝyły do noszenia stałego i pełniły jednocześnie rolę okularów przeciwsłonecznych. Ustalono, Ŝe górna krawędź wtopki znajduje
się 10 mm od dolnej krawędzi oprawy. Recepta (zał. 1) Do dali Do bliŝy Sfera Cylinder Oś Pryzmat Baza Odległość źrenic OP +1,25-0,5 125 OL +0,75-1,75 80 OP +3,25-0,5 125 OL +2,75-1,75 80 Wymiary oprawki i pacjenta (zał. 2) Odległość źrenic od środka nosa: Pd p = 29 mm; Pd L = 33 mm; Szerokość tarczy a = 54 mm; Odstęp między tarczami d=16 mm Odległość środków tarcz c = 70 mm Karty katalogowe JZO (zał. 3) WyposaŜenie warsztatu (zał. 4) 3. Obliczenia: Decentracja (OP i OL), X P = c/2 - Pd p = 70/2 29 = 35 29 = 6 mm X L = c/2 Pd L = 70/2 33 = 35 33 = 2 mm Minimalna średnica soczewek z uwzględnieniem 2 mm naddatku na obróbkę Ø minp = 2 (a + d)/2- Pd p + a +2 = 2 (54 + 16)/2-29 + 54 +2 = 2 35 29 +54 +2 = 2 6 +54 + 2 = 68 mm Ø minl = 2 (a + d)/2- Pd L + a +2 = 2 (54 + 16)/2-33 + 54 +2 = 2 35 33 +54 +2 = 2 2 +54 + 2 = 60 mm
Moce soczewek w zapisie cylindra dodatniego i dodatku mocy do bliŝy Sfera OP = +1,25-0,5 = +0,75 Cylinder OP = +0,5 Oś cyl OP = 125-90 = 35 Sfera OL = +0,75-1,75 = -1,0 Cylinder OL = +1,75 Oś cyl OL = 80+90 = 170 Dodatek OP = 3,25 1,25 = 2,0 Dodatek OL = 2,75 0,75 = 2,0 Wybór soczewki z katalogu Tylko soczewki ze strony 1 katalogu odpowiadają potrzebom tego zlecenia (z tworzywa i zmieniające na słońcu stopień zabarwienia). Soczewki ze strony 2 nie będą pełniły jednocześnie roli okularów korekcyjnych i przeciwsłonecznych a soczewki szklane ze strony 3 nie nadają się do opraw półotwartych wymagających wykonania rowka Wybieramy średnicę 70/76 mm Proponujemy klientowi soczewki znanego polskiego producenta z powłoką antyrefleksyjną Mystic poprawiającą komfort widzenia i uŝytkowania (najlepsze zmniejszenie odblasków na powierzchniach soczewki, poprawę kontrastu widzenia i utwardzenie powierzchni oraz łatwość czyszczenia) 4. Wykaz niezbędnych narzędzi, urządzeń, przyrządów kontrolnopomiarowych oraz materiałów podstawowych, pomocniczych i środków ochrony indywidualnej automat szlifierski szablonowy, szabloniarka, szlifierka ręczna, wiertarka, polerka, rowkarka, podgrzewacz do opraw (FEN), dioptromierz, centroskop, kątomierz, linijka optyczna (źrenicówka), wkrętaki optyczne, pęseta, pilniki, noŝyczki, wstąŝki do montaŝu, cąŝki do profilowania opraw, przyssawki, przylepce, podkładki, szablony, pisak wodoodporny, okulary ochronne, ściereczki do czyszczenia okularów, katalogi soczewek okularowych, zestaw soczewek okularowych, oprawy okularowe, fartuch.
5. Dokumentacja Operacje technologiczne Czynności operacyjne Przygotowanie stanowiska: zapoznanie się z instrukcją stanowiskową i instrukcją maszyn, sprawdzenie stanu technicznego maszyn i urządzeń. ZałoŜenie fartucha Sprawdzenie jakości oprawy i zgodności z zamówieniem Sprawdzenie jakości i mocy soczewek okularowych Oznaczenie na atrapie osi poziomej i środków tarcz Wykonanie szablonu Ustalenie decentracji soczewek (w poziomie i pionie) Zamocowanie soczewki Ustawienie programu szlifowania i rodzaju fazety na automacie Szlifowanie soczewek Rowkowanie soczewek Załamanie krawędzi fazety MontaŜ soczewek Modelowanie oprawki Materiały, urządzenia, narzędzia, materiały pomocnicze Sieć energetyczna i wodna, instrukcje, szlifierka ręczna, automat szlifierski, szabloniarka, dioptromierz, okulary ochronne Zamówienie, oprawa okularowa Soczewki okularowe, recepta, dioptromierz, ściereczka, pisak wodoodporny, Pisak wodoodporny, linijka Szablony, szabloniarka (o ile potrafi wykonać szablon z atrapy!!!) lub noŝyczki, oprawa okularowa, wstąŝka do demontaŝu atrap i pilniki Soczewki, centroskop, linijka? Przylepce (3 sztuki) i uchwyty do automatu noŝyczki szablon, soczewki Automat szlifierski z instrukcja Automat szlifierski, szablon, soczewki Rowkarka, soczewki, okulary ochronne Szlifierka ręczna, soczewki, okulary ochronne Oprawka, soczewki, wstąŝka montaŝowa Cęgi do modelowania, okulary, fen?? Operacje kontrolne gotowych okularów Czynności kontrolne Zgodność mocy soczewek z receptą Prawidłowość ustawienia środków optycznych i wtopki Zamocowanie soczewek w oprawce Stan powierzchni soczewek Kontrola zauszników Zapakowanie gotowych okularów Uporządkowanie stanowiska pracy Środki kontroli i cechy kontrolowane Recepta, dioptromierz, okulary Linijka, okulary, dioptromierz, recepta Soczewki, oprawa Gładkość, kształt, brak odprysków(wyruszeń) Wkrętak, cęgi, fen Okulary, opakowanie, recepta Wyłączenie dopływy energii i wody, uporządkowanie narzędzi, materiałów pomocniczych i odpadów
6. Wskazania dla klienta dotyczące zasad uŝytkowania i konserwacji okularów 1. UŜywać zgodnie z przeznaczeniem dla wskazanej na recepcie osoby, 2. Przechowywać w twardym futerale unikać działania wysokich temperatur 3. Myć wodą z dodatkiem płynnych detergentów lub innymi środkami zaleconymi przez optyka, 4. Umyte powierzchnie wycierać wyłącznie miękką flanelą lub ściereczkami z mikrofazy przeznaczonymi do szkła optycznego, 5. Nigdy nie wycierać soczewek na sucho, 6. Do pielęgnacji w soczewek nie uŝywać przypadkowych przedmiotów, papieru a takŝe irchy, 7. Odkładać okulary ze złoŝonymi zausznikami soczewkami do góry, 8. Zakładać i zdejmować oburącz 9. Uszkodzenia naprawiać w zakładzie optycznym
ROZWIĄZANIE 2 Określmy moce soczewek w osiach pionowych OP OL +0,75 sph +0,28 ax 90 +0,5 cyl ax 35 +1,75 cyl ax 170 +0,3 ax 90-1,0 sph +0,75 + 0,5 sin 35 = +0,75 +0,28 =1,03-1,0 + 1,75 sin 170 = -0,696 Dla soczewki dodatniej o mocy +1,0 dopuszczalne jest zdecentrowanie o 5 mm w kierunku skroni, a dla soczewki ujemnej o mocy 0,7 dopuszczalne jest zdecentrowanie o 7 mm w kierunku nosa Gdyby soczewki ustawić symetrycznie po (33+29)/2= 31 to soczewkę prawą trzeba decentrować o 2 mm do skroni przy tolerancji ok. 5 mm a soczewkę lewą o 2 mm do nosa przy tolerancji ponad 7 mm Ø minpi L = 2 (a + d)/2- Pd p + a +2 = 2 (54 + 16)/2-31 + 54 +2 = 2 35 31 +54 +2 = 2 4 +54 + 2 = 64 mm Więc byłyby bardziej estetycznie oprawione a ponadto cieńsze bo mniejszej średnicy