REGULUS-system: Jednorodna instalacja z miedzi - gwarancja trwałości instalacji na dziesięciolecia W ostatnich dekadach ubiegłego wieku nastąpiło znaczne nasilenie korozji w instalacjach. Powodem jest stale pogarszająca się jakość wody użytkowej, zawierającej nie tylko szeroką gamę szkodliwych dla metali związków chemicznych lecz także środki uzdatniające wodę chlor lub ozon w coraz wyższych stężeniach. Sytuacja ta wymusiła m.in. wprowadzenie do wykonawstwa instalacji wodociągowych i grzewczych nowych materiałów o większej odporności korozyjnej: miedzi i jej stopów oraz tworzyw sztucznych. W Stanach Zjednoczonych i Kanadzie instalacje miedziane stanowią poważny procent wszystkich instalacji. Jako materiał do budowy instalacji dla wody i c.o. rury miedziane oraz rury z tworzyw całkowicie wyparły rury stalowe i stalowe ocynkowane. Miedź jest doskonałym materiałem konstrukcyjnym instalacji wodociągowych, ogrzewania wodnego, klimatyzacji, jak również instalacji gazowych i specjalnych. Wszechstronne zastosowanie miedzi we wszystkich rodzajach instalacji, umożliwia stosowanie jednej techniki instalacyjnej w całym obiekcie. Doskonała odporność miedzi na działanie korozyjne wody daje gwarancję wieloletniej bezawaryjnej pracy instalacji (dla instalacji wodociągowej zakłada się trwałość 40-letnią a dla instalacji centralnego ogrzewania nawet wyższą!). Instalacje z miedzi cechuje duża łatwość montażu oraz estetyka wykonania. Koszt instalacji z miedzi lub tworzyw jest porównywalny do kosztu rozwiązania ze stali, z tym że instalacja w miedzi odporna jest m.in. na wysoką temperaturę, przegrzanie czy też dyfuzję gazów przez ścianki rur. Miedź w całości podlega recyklingowi, da się ją całkowicie odzyskać z instalacji w celu ponownego wykorzystania. We współczesnych instalacjach spotyka się nieuzasadnione, szkodliwe dla trwałości i prawidłowego,
funkcjonowania instalacji łączenie jej składowych zbudowanych z różnych metali. Dzieje się tak z ewidentną stratą dla inwestorów, którzy w krótkim czasie zmuszeni są do remontowania relatywnie nowej instalacji. Przyczyną takiego stanu jest najczęściej zwykła niewiedza. Łączenie różnych metali jest dopuszczalne, jednak nie wszystkich i tylko pod pewnymi warunkami. Tworzące się na połączeniach ogniwa elektrochemiczne powodują szybkie rozpuszczanie się żelaza, cynku czy aluminium. Nawet mimo braku metalicznego styku miedź stymuluje korozję wymienionych materiałów. Jony miedzi osadzając się w miejscach zapoczątkowanych wżerów i powodują niszczenie w/w materiałów. W instalacjach c.o. łączenie stali i miedzi jest dopuszczalne warunkowo w układach zamkniętych gwarantujących jedynie śladową obecność tlenu, natomiast nie jest dopuszczalne stosowanie w jednym obiegu wodnym miedzi i aluminium. Proszę zatem zastanowić się jak powyższe uwagi mają się do gazowych kotłów c.o. w których wymiennik zbudowany jest przeważnie z miedzi zabudowanych w połączeniu z członowymi grzejnikami aluminiowymi? Czy uprzedza się inwestorów o występującym w takim przypadku zagrożeniu dla żywotności instalacji? Gwarancją długiej żywotności każdej instalacji, w tym instalacji centralnego ogrzewania jest zbudowanie jej z jednorodnego, odpornego na większość szkodliwych czynników materiału. Takim materiałem jest miedź. Kocioł z miedzianym wymiennikiem, rury miedziane oraz grzejniki w których woda płynie w miedzianych rurach Drugim, poza jednorodnością materiałową, ważnym warunkiem dobrej, sprawnej, bezszumowej pracy instalacji, oraz długiego okresu jej eksploatacji, jest staranne jej wykonanie, zgodne z zasadami sztuki instalatorskiej. Miedź w instalacji podlega przede wszystkim korozji wżerowej, będącej wynikiem uszkodzenia ochronnej warstwy tlenkowej przez krążące wewnątrz instalacji zanieczyszczenia mechaniczne lub wadliwie wykonane lutowanie. Wynika z tego prosty i tani w wykonaniu wymóg filtrowania krążącej w instalacji wody. Drugą formę korozji stanowi korozja erozyjna, wywołana przez zbyt burzliwy przepływ wody. Istotne jest zatem utrzymywanie normatywnych prędkości przepływów wody, a także wyeliminowanie wszelkich zakłóceń przepływu przewężeń, nadlewów lutowniczych, wadliwie wykonanych odgałęzień itp. Należy usunąć wewnętrzne zadziory spowodowane cięciem, starannie ogratować i skalibrować przycięte końce montowanych rur. Przy gięciu rur należy unikać powstania przewężeń zmniejszających światło przepływu. Dłuższe odcinki powinny zawierać możliwość kompensacji
naturalnej lub U-kompensatory wydłużenia liniowego. Współczynnik rozszerzalności cieplnej miedzi jest około 1,5 razy większy niż stali. Od staranności wykonania instalacji, prawidłowego doboru średnic rur (stopniowanie) i prawidłowego doboru pompy cyrkulacyjnej zależy, czy podczas grzania wystąpią szumy i postukiwania czy pojawią się pęknięcia tynku i wycieki. We właściwie zaprojektowanej i poprawnie wykonanej instalacji centralnego ogrzewania z rur miedzianych praktycznie nie występują istotne zagrożenia korozyjne. Rys. 1. W grzejnikach firmy REGULUS-system układ wodny stanowi wymiennik wykonany z pakietu rur miedzianych, natomiast układ emisji ciepła zbudowany jest z lamel z blachy aluminiowej ciasno osadzonych na miedzianych rurach układu wodnego Należy dążyć do stosowania możliwie jednorodnych materiałów we wszystkich urządzeniach. Najwłaściwsze jest zastosowanie kotłów ze stali stopowych, kotłów żeliwnych lub kotłów przepływowych z wężownicą z rur miedzianych. Z punktu widzenia trwałości instalacji nie ma żadnych ograniczeń w stosowaniu grzejników żeliwnych. Ich ewidentną wadą jest duży ciężar oraz bardzo duża pojemność wodna.
Rys. 2. Specjalnie wygięte przednie i tylne krawędzie aluminiowych lamel ciasno do siebie przylegają, tworząc przednią i tylną ścianę grzejnika Idealnymi grzejnikami dla instalacji z miedzi i nie tylko są grzejniki miedziane W grzejnikach firmy REGULUS -system układ wodny stanowi wymiennik wykonany z pakietu rur miedzianych. Emisja ciepła do otoczenia następuje z powierzchni lamel aluminiowych osadzonych gęsto na rurach wymiennika. Styk miedzi i aluminium znajduje się na zewnętrznej powierzchni rur, zatem jest to styk suchy nie podlegający korozji elektrochemicznej, która występuje wyłącznie w środowisku wodnym. Ciepło emitowane jest na dwa sposoby: poprzez promieniowanie z mocno pofalowanej powierzchni grzejnika oraz w drodze konwekcji, poprzez liczne kanały konwekcyjne utworzone przez specjalnie wyprofilowane lamelki aluminiowe. Rys. 3. W grzejnikach REGULUS-system styk miedzi i aluminium znajduje się na zewnętrznej
powierzchni rur, zatem nie podlega korozji elektrochemicznej Mała masa całkowita grzejników REGULUS -system sprawia, że charakteryzuje je unikalnie wysoka dynamika i precyzja grzania. Czynnik ten wpływa nie tylko na wysoki komfort cieplny, lecz także na wysoką ekonomikę procesu ogrzewania. KONTAKT REGULUS-system Bogusław Wójcik S.J E-mail: regulus@regulus.com.pl WWW: www.regulus.com.pl Tel: +48 33 812 36 69 Adres: Dworkowa 2 43-300 Bielsko-Biała