Jeśli chcesz pracować w Holandii 2015-06-15 11:49:32
2 W Holandii osoby z krajów UE i Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EPG) mają takie same prawa jak obywatele Niderlandów dotyczące wynagrodzenia, warunków pracy, możliwości otrzymania mieszkania, szkolenia zawodowego, świadczeń socjalnych oraz członkostwa związku zawodowego. Członkowie ich rodzin i osoby bezpośrednio zależne mają prawo przyłączyć się do nich i otrzymują wówczas takie same prawa. Aby móc pracować w Niderlandach, konieczny jest Burger Service Nummer (Numer Identyfikacji Obywatelsko- Fiskalnej - w skrócie BSN) lub numer Sofi (Numer Socjalno-Fiskalny). Posiadanie takiego numeru oznacza, że jest się zarejestrowanym w urzędzie skarbowym oraz w Systemie Ubezpieczeń Społecznych. W Holandii obowiązują różne formy umów o pracę, najczęściej spotykane to: 1. 2. 3. 4. Umowa o pracę na czas określony Stała umowa o pracę Umowa z agencją pracy tymczasowej Wykonywanie pracy w ramach samozatrudnienia (np. muzykanci uliczni) Umowa o pracę na czas określony W umowie o pracę na czas określony musi być podana data wejścia w życie i wygaśnięcia umowy. Umowa wygasa na mocy prawa w ustalonym dniu. W tym przypadku nie jest konieczne otrzymanie zezwolenia na rozwiązanie umowy o pracę. Stanowczo doradzamy, aby domagać się pisemnej umowy, pomimo że ważna jest również umowa ustna. Pracodawca ma obowiązek poinformowania pracownika w ciągu jednego miesiąca od chwili podjęcia pracy o głównych sprawach określonych w umowie. Na mocy wytycznych określonych w przepisach prawa pracodawca i
3 pracownik mają swobodę odnośnie ustalenia, co chcą ująć w umowie o pracę. Inna forma umowy o pracę na czas określony to umowa na czas trwania projektu. Projekt ten musi być wyraźnie opisany w umowie. Okres próbny Okres próbny to standardowy element umowy o pracę na czas określony. Obowiązuje obie strony i musi być ustalony na piśmie. Jeżeli czas trwania umowy jest krótszy niż dwa lata, maksymalny okres próbny wynosi jeden miesiąc. Wyjątki od tej reguły możliwe są wyłącznie, jeżeli jest to dozwolone w ramach Układu Zbiorowego Pracy (CAO). Maksymalny czas trwania okresu próbnego według obowiązujących przepisów prawa w żadnym wypadku nie może przekraczać dwóch miesięcy. Okresu próbnego nie można przedłużyć. Termin wypowiedzenia Umowa o pracę na czas określony wygasa automatycznie na mocy prawa w ustalonym dniu. Oznacza to, że nie jest konieczne wszczynanie postępowania w sprawie rozwiązania stosunku pracy. Inaczej jest, jeżeli obie strony lub jedna ze stron chce rozwiązać umowę o pracę przed ustalonym terminem. W takim przypadku możliwość przedwczesnego rozwiązania umowy musi zostać określona w umowie. Jeżeli pracodawca chce rozwiązać umowę przed ustalonym terminem, musi on wszcząć postępowanie w sprawie rozwiązania stosunku pracy. W takiej sytuacji zaleca się, aby skontaktować się z miejscowym oddziałem UWV WERKbedrijf (Werkplein) w celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji. Więcej niż jedna umowa z tym samym pracodawcą Jeżeli pracownik zawarł cztery umowy z tym samym pracodawcą i okres pomiędzy dwoma z nich wynosił mniej niż trzy miesiące, zaczynają obowiązywać przepisy dotyczące stałej umowy o pracę. W takim przypadku zaleca się, aby skontaktować się z miejscowym oddziałem UWV WERKbedrijf (Werkplein) w celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji. Stała mowa o pracę Najważniejsza różnica między umową o pracę na czas określony a stałą umową jest taka, że w tej drugiej nie ma daty wygaśnięcia umowy. Poza tym, inny jest okres wypowiedzenia, ponieważ pracownik ma inną pozycję z punktu widzenia prawa.
4 Jeżeli nic nie ustalono odnośnie okresu trwania umowy, oznacza, że to stała umowa o pracę. Taką umowę nazywa się również umową o pracę na czas nieokreślony. Umowa ta może zostać wypowiedziana przez pracodawcę lub pracownika. Pracodawca musi jednak najpierw złożyć wniosek o zezwolenie na rozwiązanie stosunku pracy w UWV WERKbedrijf. Dopiero z chwilą wydania takiego zezwolenia przez UWV WERKbedrijf pracodawca może wypowiedzieć umowę. Inna możliwość to rozwiązanie stosunku pracy za obopólną zgodą. Pracodawca jest na mocy prawa uprawniony do rozwiązania umowy bez konieczności wszczęcia postępowania, jeżeli weźmie on pod uwagę okres wypowiedzenia. Okres wypowiedzenia wynosi co najmniej miesiąc. Pracodawca ma obowiązek złożenia wniosku o zezwolenie na rozwiązanie stosunku pracy, a okres wypowiedzenia jest zależny od czasu trwania umowy w dniu, w którym pracodawca złożył wniosek o zezwolenie na rozwiązanie stosunku pracy. Inna możliwość dla pracodawcy to wniesienie do sądu rejonowego o rozwiązanie stosunku pracy. Zaleca się, aby skontaktować się z miejscowym oddziałem UWV WERKbedrijf, jeżeli będzie Pan(i) miał(a) do czynienia z taką sytuacją. Może Pan(i) również skontaktować się z doradcą prawnym lub, jeżeli jest Pan(i) członkiem związku zawodowego, z działem prawnym tego związku zawodowego. Umowa przez agencję pracy tymczasowej Umowa przez agencję pracy tymczasowej to zupełnie inna umowa niż opisana wyżej umowa z pracodawcą. W konstrukcji polegającej na pracy tymczasowej agencja pracy tymczasowej jest według prawa pracodawcą, jednakże zatrudniona przez nią osobą pracuje w przedsiębiorstwie, które podpisało z agencją umowę. Główna różnica polega na tym, że przez pewien okres nie obowiązuje ochrona przed zwolnieniem z pracy. Oznacza to zarówno agencja jak i pracownik może w dowolnej chwili rozwiązać umowę o pracę. Agencje pracy tymczasowej objęte są odrębnym Układem Zbiorowym Pracy (CAO). Istnieje związek zawodowy dla pracowników zatrudnionych przez agencje pracy tymczasowej, który reguluje sprawy dotyczące agencji pracy tymczasowej, między innymi:
5 Agencjom pracy tymczasowej nie wolno pobierać od pracowników czasowych opłat za pośrednictwo pracy. Agencje pracy tymczasowej mają obowiązek uprzedniego pisemnego poinformowania pracowników tymczasowych o warunkach w tymczasowym miejscu pracy Jeśli pracujesz w Holandii za pośrednictwem polskiej agencji pracy tymczasowej, musi ona od pierwszego dnia potrącać i odprowadzać za Ciebie holenderski podatek od wynagrodzeń. Agencja ma również obowiązek wręczyć Ci zestawienie (pasek wypłaty), na którym podane są wszystkie potrącone i wypłacone kwoty (jak opisano wcześniej w punkcie Praca dla holenderskiego pracodawcy ). W Holandii w niektórych firmach i branżach obowiązują wynagrodzenia, godziny pracy uzgodnione przez związki zawodowe i organizacje pracodawców w zakładowych lub branżowych układach zbiorowych pracy, tzw. CAO. Składki na ubezpieczenia społeczne można nadal opłacać w Polsce. Trzeba w tym celu: wypełnić formularz E 101 i złożyć go w swoim oddziale ZUS w Polsce. Wynagrodzenia W Holandii płaca minimalna jest uregulowana prawnie. Jej wysokość ustala się dwa razy w roku (1 stycznia i 1 lipca). Wynagrodzenie pracownika najemnego w wieku między 23 a 65 lat nie może być niższe, niż obowiązująca stawka płacy minimalnej. Dotyczy to również pracowników zatrudnionych przez polskie firmy i agencje pracy tymczasowej, wykonujących pracę na terenie Holandii. W przypadku pracowników poniżej 23. roku życia obowiązują stawki płacy minimalnej dla młodzieży.
6 Ustawowa stawka płacy minimalnej dotyczy pełnego wymiaru czasu pracy, jaki obowiązuje w danej branży. W praktyce jest to od 36 do 40 godzin tygodniowo. Jeśli więc otrzymujesz płacę minimalną, chociaż pracujesz średnio np. 60 godzin tygodniowo, jest to niezgodne z prawem. Możesz wnieść skargę do Inspekcji Pracy, która kontroluje przestrzeganie przepisów, m.in. prawa pracy. Możesz zwrócić się również o radę do holenderskiego związku zawodowego. Jeśli nie otrzymałeś wynagrodzenia lub zapłacono Ci mniej niż płaca minimalna, możesz zgłosić to Inspekcji Pracy. Nie zwlekaj z tym zbyt długo, ponieważ może zdarzyć się, że firma zbankrutuje, a to oznacza przepadek wszystkich zaległych roszczeń dotyczących całkowicie lub częściowo niewypłaconych wynagrodzeń. Powinieneś też zdawać sobie sprawę, że tolerowanie zaniżania wynagrodzenia prowadzi do szerzenia się takich praktyk wśród nieuczciwych pracodawców. Jeśli pracujesz za pośrednictwem niecertyfikowanej agencji pracy tymczasowej, w przypadku zaniżania wynagrodzenia możesz dochodzić swoich praw także od pracodawcy użytkownika. Od 2010 r. pracodawcy użytkownicy, którzy wynajmują pracowników od niecertyfikowanych agencji pracy tymczasowej, są odpowiedzialni za wypłacanie minimalnego wynagrodzenia i minimalnego dodatku urlopowego, jeśli agencja ich nie płaci. Może także zdarzyć się, że w firmie lub w branży, w której pracujesz, nawet najniższe
7 wynagrodzenie jest wyższe niż ustawowa płaca minimalna, ponieważ tak ustalono w układzie zbiorowym, tzw. CAO. Czas pracy Holenderskie przepisy prawne określają wymiar czasu pracy. Możesz pracować maksymalnie 12 godzin pod rząd i maksymalnie 60 godzin tygodniowo. W okresie 16 tygodni średnia liczba godzin pracy nie może jednak przekroczyć 48 godzin tygodniowo. Po dniu pracy masz prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego wypoczynku. Po przepracowanym tygodniu przerwa w pracy nie może być krótsza niż 36 kolejnych godzin. Jeśli czas pracy przekracza 5,5 godziny, pracownikom przysługuje minimalnie 30 minut przerwy. Jeśli czas pracy przekracza 10 godzin, przerwa powinna trwać przynajmniej 45 minut. W CAO obowiązującym w danej firmie jest ustalone, czy przerwy są płatne czy nie. Zazwyczaj przerwy są niepłatne. Praca na nocnej zmianie nie może przekraczać 10 godzin. Jeśli zmiana kończy się po godzinie 2.00 w nocy, pracownikowi przysługuje następnie co najmniej 14 godzin odpoczynku. Nocna zmiana oznacza, że przynajmniej jedna godzina pracy przypada między 0.00 w nocy a 6.00 rano.
8