Warszawa, 11 grudnia 2015 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WPS-R.431.1.10.2015.AK Pani Małgorzata Palimąka Słoneczny Dom Małgorzata Palimąka, Janina Tekieli s.c. Gródek 49 c 26-720 Policzna WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 127 ust. 1 w związku z art. 22 pkt 10 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r., poz. 163 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą oraz rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61 poz. 543 z późn. zm.), pracownicy Wydziału Polityki Społecznej, Oddziału w Delegaturze Placówce Zamiejscowej w Radomiu, przeprowadzili w dniach 30 października i 2 listopada 2015 roku kontrolę kompleksową w kierowanej przez Panią placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku pod nazwą Słoneczny Dom Małgorzata Palimąka, Janina Tekieli s.c. w Gródku 49c, 26-720 Policzna. Przedmiotem kontroli był standard usług socjalno - bytowych świadczonych przez placówkę zapewniającą całodobową opiekę oraz przestrzeganie praw mieszkańców. Kontrolą objęto okres od 1 stycznia 2014 roku do dnia kontroli. W związku z kontrolą, której wyniki zostały przedstawione w protokole kontroli, podpisanym przez Panią bez zastrzeżeń w dniu 24 listopada 2015 roku, przekazuję niniejsze wystąpienie pokontrolne. W związku z Pani nieobecnością w trakcie czynności kontrolnych wyjaśnień udzielał pełnomocnik Pani Janiny Tekieli na podstawie pełnomocnictwa Rep. A Nr 2399/2010 z dnia 22.04.2010 r.
Podmiot prowadzący placówkę, tj. Małgorzata Palimąka, Janina Tekieli s.c, na podstawie decyzji Wojewody Mazowieckiego nr 1/2011 z dnia 26 stycznia 2011 r. (znak WPS.II/9050/29/10) uzyskał zezwolenie na prowadzenie placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku na czas nieokreślony. Placówka zgodnie z wydanym zezwoleniem przeznaczona jest na 15 miejsc. Według stanu na dzień kontroli, w placówce były zorganizowane miejsca dla 11 osób i przebywało w niej 7 mieszkańców w podeszłym wieku, w tym 4 kobiety i 3 mężczyzn. Najmłodszy mieszkaniec miał 74 lata, najstarsza mieszkanka - 103 lata. Wśród mieszkańców 1 osoba była samodzielna. Pielęgnacji wymagała 1 osoba leżąca. Pozostali wymagali wspomagania w podstawowych czynnościach życiowych. Spośród nich 2 osoby poruszały się na wózkach inwalidzkich i za pomocą laski 1 osoba. Główne schorzenia mieszkańców wynikały z ich podeszłego wieku: 1 osoba była po udarze, 1 osoba miała cukrzycę, a 2 problemy psychiczne. Z pieluchomajtek korzystało 4 mieszkańców, 1 mieszkaniec był cewnikowany. Działalność jednostki prowadzona jest w parterowym budynku pozbawionym barier architektonicznych. Teren wokół placówki ogrodzono i zagospodarowano. Na zewnątrz budynku nie umieszczono tablicy informacyjnej o rodzaju posiadanego zezwolenia oraz nr wpisu do rejestru placówek zapewniających całodobową opiekę. Wewnątrz budynku nie umieszczono również tablicy ogłoszeń wraz z informacją o zakresie działalności prowadzonej w placówce oraz podmiocie prowadzącym placówkę, w tym informacji o siedzibie lub miejscu zamieszkania podmiotu. W placówce znajdowało się 8 pokoi mieszkalnych (1-, 2- oraz 3-osobowy) z łazienkami, w większości których brakowało stosownych uchwytów ułatwiających osobom mniej sprawnym korzystanie z tych pomieszczeń. Pokoje pod względem powierzchni i liczby zamieszkujących je osób spełniały obowiązujące standardy. Jednakże nie spełniały wymagań w zakresie wyposażenia pod względem limitu 15 miejsc. Mieszkańcy zajmowali 6 pokoi. Jeden pokój zajmowały 2 osoby, zaś pozostali mieszkańcy zamieszkiwali pojedynczo. Wyposażenie pokoi było dostosowane do liczby mieszkańców oraz przystosowane do zróżnicowanej sprawności podopiecznych. Na dzień kontroli pokoje były utrzymane w należytej czystości, bez nieprzyjemnych zapachów. W placówce wydzielono ustawowo wymagane pomieszczenia użyteczności wspólnej, tj. jadalnię oraz pomieszczenie pomocnicze do prania i suszenia. Było również pomieszczenie do rehabilitacji, ale jako nieużywane, zostało przeznaczone do przechowywania leków mieszkańców. W okresie objętym kontrolą placówka zapewniała mieszkańcom zgodnie z obowiązującymi przepisami 3 posiłki główne, pomiędzy którymi przerwa była nie krótsza niż 4 godziny oraz 2 posiłki dodatkowe. Ostatni posiłek wydawano nie wcześniej niż o godzinie 18.00. Całodobowo zapewniano dostęp do drobnych posiłków. Na dzień kontroli wszystkie posiłki były 2
przygotowywane przez opiekunkę pracującą w godzinach od 8.00 do 14.00 od poniedziałku do piątku oraz w soboty i niedziele od 11.00 do 14.00. Zgodnie z przekazanymi informacjami, wcześniej przygotowaną przez opiekunkę kolację podawały osoby, które miały dyżur w godzinach wieczornych. Personel udzielał mieszkańcom pomocy w podstawowych czynnościach życiowych i pielęgnacyjnych. W ramach usług umożliwiono mieszkańcom kontakt z rodzinami i osobami bliskimi. Pomoc w załatwianiu spraw osobistych mieszkańców sprawowali członkowie ich rodzin. Nie stwierdzono organizacji czasu wolnego mieszkańców. Zgodnie z uzyskanymi wyjaśnieniami, mieszkańcy w ramach wolnego czasu zazwyczaj przebywali na terenie ogrodu, rozmawiali i oglądali telewizję. W trakcie kontroli ustalono, że w placówce nie prowadzono ewidencji przypadków korzystania ze świadczeń zdrowotnych na terenie placówki, o której mowa w art. 68a ustawy o pomocy społecznej. W ramach prowadzonej dokumentacji nie stwierdzono informacji dotyczącej wydanych orzeczeń lub ustalonych opiekunów prawnych lub kuratorów dla mieszkańców. Nie prowadzono również ewidencji przypadków stosowania na terenie placówki przymusu bezpośredniego. Ustalono, że mieszkańcy korzystali ze świadczeń lekarskich na podstawie przepisów o powszechnym ubezpieczeniu w NFZ. Zgodnie z deklaracją wyboru lekarza podstawowej opieki zdrowotnej należeli do Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Policznie, gdzie znajdowały się ich karty zdrowia. Kontrolującym przekazano informację, że lekarz świadczył opiekę w ramach wizyt domowych 2 do 3 razy w miesiącu oraz doraźnie w razie potrzeby. Przedstawiono dokumentację w formie Ewidencji pensjonariuszy z załączonymi kartami leczenia szpitalnego, kartami medycznych czynności ratunkowych oraz legitymacjami ubezpieczeniowymi mieszkańców oraz zeszyt pn. Podawanie leków. Zespół kontrolny zwrócił uwagę, że dawkowanie leków nie było określone dla mieszkańca po udarze, który przybył do placówki 12.10.2015 r. Pomimo zaleceń farmakologicznych wynikających z karty leczenia szpitalnego mieszkańcowi mierzono jedynie ciśnienie. Na podstawie uzyskanych wyjaśnień, na dzień kontroli bezpośrednio usługi opiekuńcze na rzecz mieszkańców świadczyło 5 osób, tj. 2 osoby na podstawie umowy zlecenia, stażystka oraz obie współwłaścicielki. Od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 16.00 pracowała osoba na stażu; od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 14.00 oraz w soboty i niedziele w godzinach od 11.00 do 14.00 opiekę sprawowała opiekunka w ramach umowy zlecenia. Pełnomocnik w ramach umowy zlecenia pracował od poniedziałku do piątku w godzinach od 14.00 do 20.00 oraz w soboty i niedziele od 20.00 do 8.00, natomiast Pani wraz z drugą wspólniczką - od poniedziałku do niedzieli w godzinach od 20.00 do 8.00 (wymiennie od 8.00 do 20.00). 3
Jednakże zgodnie z przedstawionym regulaminem placówki, bezpośrednią opiekę nad pensjonariuszami sprawują opiekunowie. Według stanu na dzień kontroli w jednostce, którą Pani kieruje, 1 osoba była na stażu i 2 osoby były zatrudnione na umowy zlecenia (opiekunka oraz pełnomocnik drugiej wspólniczki, którego zakres umowy obejmował opiekę nad pensjonariuszami, prace administracyjne). Umowy zlecenia nie zawierały informacji dotyczącej czasu pracy przeznaczonego na opiekę nad mieszkańcami, co w znaczny sposób utrudniło ustalenie czy stan zatrudnienia pracowników jest adekwatny do potrzeb mieszkańców przy uwzględnieniu ich stanu zdrowia. Zasadne jest dokumentowanie planowanego czasu pracy na realizację zadań zawartych w umowach z pracownikami oraz dokumentowanie czasu pracy przeznaczonego na ich wykonanie. Mieszkańcy byli przyjmowani na podstawie umów, w których określano ich prawa i obowiązki. Umowy były zawierane z pensjonariuszem lub członkiem jego rodziny. W przypadku umów podpisanych przez członków rodzin mieszkańców w aktach nie stwierdzono pisemnej zgody mieszkańców na pobyt w placówce. Ponadto w okresie podlegającym kontroli 4 osoby były przyjęte na podstawie umów zawartych z kierownikami ośrodków pomocy społecznej/wójtem gminy (Zwoleń, Garbatka Letnisko, Policzna), którzy dofinansowywali ich pobyt podobnie jak w przypadku domów pomocy społecznej, do czego brak podstaw prawnych. Na dzień kontroli 2 osoby (gm. Zwoleń) nadal przebywały na podstawie takich umów. Za powstanie stwierdzonych w trakcie czynności kontrolnych nieprawidłowości odpowiedzialność ponosi Pani, jako kierownik jednostki poddanej kontroli. W celu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości zwracam się do Pani o realizację następujących zaleceń pokontrolnych: 1. Przywrócić liczbę miejsc zgodną z podaną we wniosku, na podstawie którego placówka uzyskała zezwolenie Wojewody Mazowieckiego na jej prowadzenie i wpis do rejestru placówek zapewniających całodobową opiekę lub wystąpić z wnioskiem o zmniejszenie liczby miejsc w placówce. 2. Zamontować w łazienkach brakujące uchwyty ułatwiające korzystanie z nich osobom mniej sprawnym zgodnie z art. 68 ust. 5 pkt 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. 2015 poz. 163 z późn. zm.). 3. Zapewniać mieszkańcom organizację czasu wolnego w ramach usług opiekuńczych zgodnie z art. 68 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. 2015 poz. 163 z późn. zm.). 4
4. Przestrzegać przepisu art. 68a ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. 2015 poz. 163 z późn. zm.), tj. a) prowadzić szczegółową dokumentację dotyczącą stanu zdrowia osób przebywających w placówce, zawierającą informacje o wydanych orzeczeniach oraz dane ewentualnie ustalonych opiekunów prawnych lub kuratorów dla mieszkańców; b) prowadzić ewidencję przypadków korzystania ze świadczeń zdrowotnych na terenie placówki; c) prowadzić ewidencję przypadków stosowania na terenie placówki przymusu bezpośredniego; d) umieścić w widocznym miejscu na budynku, w którym prowadzona jest placówka, tablicę informacyjną zawierającą informację o rodzaju posiadanego zezwolenia oraz numer wpisu do rejestru placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku; e) umieścić w widocznym miejscu w budynku placówki tablicę ogłoszeń wraz z informacją dotyczącą zakresu prowadzonej działalności oraz podmiotu prowadzącego placówkę, w tym informacje o siedzibie lub miejscu zamieszkania podmiotu. 5. Uzyskiwać pisemne zgody mieszkańców na pobyt w placówce, przy czym w przypadku umieszczania osoby mającej przedstawiciela ustawowego wymagane jest także zezwolenie sądu opiekuńczego na umieszczenie osoby w placówce zapewniającej całodobową opiekę zgodnie z art. 175 w związku z art. 156 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz. U. 2015 poz. 583 z późn. zm.). 6. Nie zawierać w umowach o świadczenie usług w placówce zapisów naruszających ustawę o pomocy społecznej (Dz. U. 2015 poz. 163 z późn. zm.), dotyczących finansowania pobytu mieszkańców w domach pomocy społecznej. Zgodnie z art. 128 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 163 z późn. zm.), kontrolowana jednostka może, w terminie 7 dni od dnia otrzymania zaleceń pokontrolnych, zgłosić do nich zastrzeżenia do Wojewody Mazowieckiego za pośrednictwem Wydziału Polityki Społecznej. W przypadku nieuwzględnienia przez Wojewodę Mazowieckiego zastrzeżeń należy w terminie 30 dni powiadomić o sposobie realizacji zaleceń Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie, Oddział w Delegaturze Placówce 5
Zamiejscowej w Radomiu, a w przypadku ich uwzględnienia należy mieć na uwadze zmiany wynikające z powyższego faktu. Zgodnie z art.130 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 poz. 163 z późn. zm.), kto nie realizuje zaleceń pokontrolnych - podlega karze pieniężnej w wysokości od 200 do 6000 zł. z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Artur Subda Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej 6