Zasady odliczania darowizn od dochodu podatkowego



Podobne dokumenty
Zarówno darowizna limitowana, jak i nielimitowana wykazywana jest w załączniku PIT-O do deklaracji rozliczeniowej za rok podatkowy.

Rozliczenie roczne 2009 uwzględnienie w deklaracji podatkowej przekazanych darowizn

Odliczanie darowizn.

ODLICZENIU DAROWIZNY NA RZECZ

Jak prawidłowo odliczyć darowizny i przekazać 1 proc. podatku

Limity odliczeń w podatku dochodowym od osób fizycznych - odliczenia od dochodu/przychodu r.

Limity odliczeń w podatku dochodowym od osób fizycznych - odliczenia od dochodu za 2014 r.

Darowizna na cele kultu religijnego

Rodzaj ulgi Wysokość ulgi Podstawa Uwagi. Nadwyżka wydatków ponad 100 zł miesięcznie. Do zł limit roczny

MEMORANDUM. I. Stan faktyczny

Ulga rehabilitacyjna. Warunkiem odliczenia wydatków rehabilitacyjnych jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

ULGA DLA HONOROWYCH KRWIODAWCÓW

PIT Last Minute: 9 sposobów na obniżenie podatku

Rodzaj ulgi Wysokość ulgi Podstawa Uwagi. Nadwyżka wydatków ponad 100 zł miesięcznie. Do zł limit roczny

Ulga dla honorowych krwiodawców. Ministerstwo Finansów ul. Świętokrzyska Warszawa.

Ulga dla honorowych krwiodawców. ministerstwo Finansów ul. świętokrzyska warszawa. nanse.mf.gov.pl

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Warszawa, dnia 16 listopada 2012 rok. Grupa Posłów na Sejm RP Klubu Poselskiego Ruch Palikota

ULGA DLA HONOROWYCH KRWIODAWCÓW 1

ULGA DLA HONOROWYCH KRWIODAWCÓW

Limity odliczeń od dochodu/przychodu* obowiązujące w 2013 r.

Na czym w praktyce polegają te zasady?

o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw[1]), [2])

- tytułu udziału w funduszach kapitałowych, - odpłatnego zbycia prawa poboru, w tym również ze zbycia prawa poboru akcji nowej

o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw[1]), [2])

LIMITY ODLICZEŃ W PODATKU DOCHODOWYM OD OSÓB FIZYCZNYCH OBOWIĄZUJĄCE W 2012 r.

Podstawowe zasady. podatnik moŝe przekazać odpis 1% tylko dla jednej wybranej organizacji, nie moŝna podzielić swojego 1% między kilka organizacji,

Przepisy jakich regulacji należy zastosować przy tym opodatkowaniu?

Interpretacja dostarczona przez portal Największe archiwum polskich interpretacji podatkowych.

Opodatkowanie dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości

Odliczenia od podatku dochodowego za rok Wysokość i podstawowe warunki odliczeń od podatku za rok Rodzaj odliczeń od podatku

Omówienie zmian wchodzących w życie 1 stycznia 2006 roku. Przed Po

Odliczenia od podatku dochodowego za rok 2012

Ustawa. z dnia 2004 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw 1)

UMCS. Umowa przelewu wierzytelności a podatek dochodowy od osób prawnych. Taxation of Assignment of Receivables with Corporate Income Tax

Organizacje pozarządowe podatki i zezwolenia. Urząd Marszałkowski w Opolu spotkanie r.

DD MNX Pan Marek Kuchciński Marszałek Sejmu RP

Ministerstwo Finansów ul. Świętokrzyska Warszawa. Opodatkowanie dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Odliczenia od podatku dochodowego za rok Rodzaj odliczeń od podatku. Wysokość i podstawowe warunki odliczeń od podatku za rok 2013

SPIS TREŚCI Adres redakcji: Redaktor naczelny Gazety Prawnej: Dyrektor artystyczny Gazety Prawnej: Redakcja: DTP: Biuro Reklamy:

Opodatkowanie dochodów z najmu, dzierżawy osiąganych poza działalnością gospodarczą. Ministerstwo Finansów ul. Świętokrzyska Warszawa

Rodzaj ulgi - odliczenia Ubezpieczenie społeczne - krajowe. Podstawa prawna Art. 26 ust 1 pkt 2 PIT PIT-36 PIT-36L PIT-37 PIT-28. współpracujących, w

potrzebującym 1% podatku dla organizacji pożytku publicznego (OPP)

Temat Podatek dochodowy od osób fizycznych --> Zwolnienia przedmiotowe

Największe problemy powstają w związku z dwoma odrębnymi NIP-ami, tj. gminy i urzędu gminy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Przedsiębiorcy mają wybór: skorzystać z prawa do odliczenia VAT naliczonego, czy zaliczyć daną darowiznę w koszty uzyskania przychodu.

OPRACOWANIE DAROWIZNA OD OSOBY PRAWNEJ NA RZECZ ORGANIZACJI POZARZĄDOWEJ

Jakie są konsekwencje podatkowe hojności pracodawcy?

IPTPB2/436-17/11-4/KR Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi

ZASADY ZAWIERANIA UMÓW

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Znak: DD /MZG/10/BMI9- Dot. SPS /10

TaxWeek. Przegląd nowości podatkowych. Nr 19, 28 maja Kontakt

Opodatkowanie dochodów z najmu, dzierżawy osiąganych poza działalnością gospodarczą

OPODATKOWANIE PRZYCHODU (DOCHODU) Z ODPŁATNEGO ZBYCIA NIERUCHOMOŚCI

N.19. Podstawa prawna odpowiedzi

Z uwagi na powstanie ograniczonego obowiązku podatkowego u pracownika czeskiego w związku z:

interpretacja indywidualna Sygnatura IBPB-1-3/ /15/PC Data Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Szanowni Państwo, Marek Nawara Marszałek Województwa Małopolskiego

Opodatkowanie dochodów z najmu, dzierżawy osiąganych poza działalnością gospodarczą. Ministerstwo Finansów ul. Świętokrzyska Warszawa

Wybór formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wyrok NSA z 23 marca br. daje podatnikom możliwość takiego nieodpłatnego przekazywania towarów bez obowiązku naliczania podatku VAT.

Test nie zaliczony. Pytanie 1/20. Pytanie 2/20. Pytanie 3/20 4/20. Data rozpoczęcia: :53 Data ukończenia: :19

Jak korzystać z ulgi internetowej w rozliczeniu za 2008 rok

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Podatek dochodowy od osób fizycznych :38:04

OPODATKOWANIE DOCHODÓW Z NAJMU, DZIERŻAWY

Minister Finansów odmawia urzędom gmin prawa do odliczeń VAT. Wpisany przez Elżbieta Rogala

Powrót Drukuj Wyszukiwarka. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi

Nr Informacja. Środki publiczne przekazane stowarzyszeniom i fundacjom w latach Grudzień Urszula Smołkowska

CIT-8 ZEZNANIE O WYSOKOŚCI OSIĄGNIĘTEGO DOCHODU (PONIESIONEJ STRATY) PRZEZ PODATNIKA PODATKU DOCHODOWEGO OD OSÓB PRAWNYCH za rok podatkowy

Warto poznać najnowszy wyrok NSA w kwestii tych faktur.

Opodatkowanie dochodów z najmu, dzierżawy osiąganych poza działalnością gospodarczą. Ministerstwo Finansów ul. Świętokrzyska Warszawa

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Co to jest darowizna?

Zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów z tytułu pracy na statkach morskich w żegludze międzynarodowej

Departament Podatków Dochodowych. ul. Świętokrzyska 12, Warszawa. tel.: , fax:

Wyrok z dnia 7 lipca 1999 r. III RN 23/99

Opodatkowanie dochodów z najmu, dzierżawy osiąganych poza działalnością gospodarczą. Ministerstwo Finansów ul. Świętokrzyska Warszawa

Opis zdarzenia. adres. Suma strony. Przeniesienie z poprzedniej strony. początku roku. Wydatki (koszty) razem wydatki (12+13) pozostałe wydatki

Czy w świetle najnowszego orzecznictwa jest możliwe takie odliczenie bez ryzyka jego zakwestionowania przez organy podatkowe?

Ulga internetowa. Ministerstwo Finansów ul. Świętokrzyska Warszawa.

Roczne rozliczenie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych PIT-28 za 2014 r.

(dzień - miesiąc - rok)

Jak działają fundacje charytatywne?

Ministerstwo Finansów ul. Świętokrzyska Warszawa. Opodatkowanie przychodów (dochodów) z kapitałów pieniężnych.

Kazusy zaczerpnięte z książki: A. Buczek, R. Kowalczyk, J. Serwacki, K. Święch, Prawo podatkowe. Kazusy, Warszawa 2008

MATERIALNE PRAWO PODATKOWE

Zagraniczna spółka cywilna a zwolnienie z podatku dywidendy

Data Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach Temat. Podatek dochodowy od osób prawnych --> Przedmiot i podmiot opodatkowania

IBPBI/2/ /12/MO Data Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

DOCHODY Z KAPITAŁÓW PIENIĘŻNYCH

Kiedy umowa najmu samochodu może zostać uznana na gruncie prawa podatkowego za umowę leasingu?

POLA JASNE WYPEŁNIA PODATNIK, POLA CIEMNE WYPEŁNIA URZĄD SKARBOWY. WYPEŁNIĆ DUŻYMI, DRUKOWANYMI LITERAMI, CZARNYM LUB NIEBIESKIM KOLOREM

Opodatkowanie świadczeń wypłacanych po zmarłym pracowniku oraz wystawienie informacji PIT- 11.

Opodatkowanie przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości

Szanowni Państwo, Życzymy ciekawej lektury, Zespół Kancelarii Paczuski Taudul

Opodatkowanie należności wypłacanych członkom rady nadzorczej i rady osiedla.

Stronami sporu dotyczącego momentu rozpoznawania przychodu z tytułu odszkodowań były: spółka leasingowa i organy podatkowe.

Transkrypt:

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO nr 765 Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia nr 61 (2013) s. 47 55 Zasady odliczania darowizn od dochodu podatkowego Joanna Góralska Streszczenie: Darowizna jest sposobem na wsparcie finansowe lub rzeczowe jednostki, która takiej pomocy potrzebuje. Wymierną korzyścią dla darczyńcy jest możliwość odpisania przekazanej darowizny od dochodu, a tym samym pomniejszenie podatku do zapłaty. W artykule przedstawione są zasady dokonywania odliczeń darowizny od dochodu przez podatnika podatku dochodowego oraz wymogi jakie należy spełnić, aby móc skorzystać z takiego odliczenia. W opracowaniu zastosowano metody badawcze takie jak: analiza i dedukcja. Słowa kluczowe: darowizna, podatek, odliczenie od dochodu, fundacja, organizacja pożytku publicznego Wprowadzenie Celami działalności przedsiębiorstw są zazwyczaj osiąganie zysku, stały rozwój, powiększanie udziału w rynku. W sytuacji, gdy jednostka jest rentowna może udzielać wsparcia w postaci darowizny. Jej przekazanie ma często związek z optymalizacją dochodu podatkowego. Odliczając wartość darowizny od dochodu przed opodatkowaniem można wpłynąć na zmniejszenie podatku dochodowego. Z takiego odliczenia może skorzystać również osoba indywidualna, osiągająca dochody. Celem opracowania jest przedstawienie zasad i zakresu odliczenia darowizny od dochodu podatkowego. W artykule zastosowano metody badawcze takie jak: analiza i dedukcja. Na potrzeby opracowania przeanalizowano akty prawne, interpretacje urzędów skarbowych i orzeczenia NSA. 1. Pojęcie darowizny W polskim prawie podatkowym możliwość skorzystania z odliczenia darowizny od dochodu reguluje ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych (Ustawa z 15 lutego 1992 ) oraz ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (Ustawa z 26 lipca 1991 ). Można, również skorzystać z odliczenia na podstawie odrębnej ustawy regulującej stosunek Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Ustawa z 17 maja 1989 ). Instytucja darowizny jest opisana, także w ustawie o podatku od towarów i usług (Ustawa z 11 marca 2004 ) oraz w ustawie o podatku od spadków i darowizn (Ustawa z 28 lipca 1983). mgr Joanna Góralska, Uniwersytet Szczeciński, email: joannamalgorzata2012@gmail.com.

48 Joanna Góralska Problem, który najczęściej stwarza wątpliwości u podatników, nie wiąże się ze zrozumieniem przepisów w ustawowych, a raczej odwoływaniem się do samych pojęć, które są często określane przez inne akty prawne, jak na przykład Kodeks cywilny (K.c.), czy definicji słownikowych. Pojęcie darowizny, którym posługuje się prawo podatkowe, obejmuje umowę cywilnoprawną uregulowaną w K.c. Tak więc, aby ocenić skutki podatkowe tej umowy należy, przede wszystkim poznać jej cywilnoprawny charakter (Brzeszczyńska 2004). Pojęcie darowizny zostało zdefiniowane w K.c. (Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 ), zgodnie z którym przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem własnego majątku. Darczyńca nie zamierza uzyskać w zamian żadnego świadczenia. U osoby obdarowanej występuje natomiast jednostronne przysporzenie. Świadczenie jest nieodpłatne i realizuje warunek niezbędny darowizny tylko wtedy, gdy druga strona nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Element nieodpłatności w omawianej umowie polega na tym, że darczyńca nie może z tego tytułu uzyskać żadnego ekwiwalentu ani w chwili darowizny, w przyszłości (Wowra 2006). Umowa darowizny jest przykładem tzw. umowy jednostronnie zobowiązującej, tzn. zobowiązany staje się tylko darczyńca, podczas gdy obdarowany nie staje się zobowiązany do żadnego wzajemnego świadczenia względem darczyńcy ani żadnej innej osoby przez niego wskazanej. Właśnie ta cecha darowizny, czyli bezpłatne świadczenie, najczęściej stanowi podstawę do podważenia zasadności odpisu darowizny od podatku dochodowego. Urzędy skarbowe wręcz doszukują się znamion świadczeń ekwiwalentnych, choć w ocenie autorki niniejszego opracowania ta ekwiwalentność nie zawsze jest równoważna. Według kodeksu cywilnego ekwiwalentność to cecha zobowiązań wynikająca z umów wzajemnych, stanowiących odmianę umów dwustronnie zobowiązujących, czyli takich, w których obowiązek świadczenia ciąży na obu stronach. W tego rodzaju umowach każda strona jest dłużnikiem i wierzycielem drugiej, zaś świadczenie każdej stanowi równoważnik (ekwiwalent) tego, co sama otrzymuje. Ta równowaga nazywa się ekwiwalentnością świadczeń (Niedzielska). Według Słownika Języka Polskiego PWN ekwiwalent oznacza odpowiednik, równoważnik, rzecz, której jest równa innej wartość. Tak więc ekwiwalentność świadczeń bardzo często jest wyrazem subiektywnej oceny urzędnika. 2. Klasyfikacja darowizn Podatnicy rozliczający się ze swoich dochodów mogą skorzystać z odpisu darowizny na podstawie ustaw podatkowych oraz na podstawie ustaw regulujących stosunek państwa do kościoła. Zasadnicza różnica wynikająca z tych aktów prawnych dotyczy nie tylko celu, ale przede wszystkim wysokości odpisu darowizny, co ilustruje rysunek 1. Z przedstawionego schematu wynika, że odliczenie darowizny określone w ustawach podatkowych są ograniczone limitem zależnym od osiągniętego dochodu, natomiast darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą są nieograniczone żadnym limitem i w związku z tym podatnik może przekazać na ten cel cały swój dochód pomniejszony jedynie o składki na ubezpieczenie społeczne. Zasady odliczeń określone w ustawach o stosunku państwa do kościoła mają charakter specjalny, co oznacza, że należy je stosować przed zastosowanie ustaw podatkowych.

Zasady odliczania darowizn od dochodu podatkowego 49 Odliczenie darowizny nielimitowane limitowane ustawa o stosunku państwa do Kościoła Katolickiego; na cele ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych; na cele ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych; na cele opiekuńczo- -charytatywne kultu religijnego statutowe organizacji pożytku p. krwiodawstwa Rysunek 1. Klasyfikacja darowizn według wysokości odpisu Źródło: opracowanie własne. Przepis ustawy regulującej stosunek Państwa do Kościoła Katolickiego w Polsce stanowi, że darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą są wyłączone z podstawy opodatkowania darczyńców podatkiem dochodowym, jeżeli zostaną spełnione warunki wynikające z tej ustawy (Ustawa z 17 maja 1989 : art. 55, par. 7) oraz innych aktów prawnych. Zakres kościelnej działalności charytatywno-opiekuńczej jest określona w tej ustawie. Nie jest to katalog zamknięty, a obejmuje w szczególności: prowadzenie zakładów dla sierot, osób upośledzonych fizycznie lub umysłowo oraz innych kategorii osób potrzebujących opieki, prowadzenie szpitali i innych zakładów leczniczych oraz aptek, organizowanie pomocy w zakresie ochrony macierzyństwa, organizowanie pomocy sierotom, osobom dotkniętym klęskami żywiołowymi i epidemiami, ofiarom wojennym, znajdującym się w trudnym położeniu materialnym lub zdrowotnym rodzinom lub osobom, w tym pozbawionym wolności, prowadzenie żłobków, ochronek, burs i schronisk, udzielanie pomocy w zapewnieniu wypoczynku dzieciom i młodzieży znajdują się w potrzebie, krzewienie idei pomocy bliźnim i postaw społecznych temu sprzyjających, przekazywanie za granicę ofiarom klęsk żywiołowych i osobom znajdującym się w szczególnej potrzebie (Ustawa z 17 maja 1989 : art. 39). Darowizny na cele charytatywno-opiekuńcze Kościoła Katolickiego mogą być odliczane od dochodu, jeżeli zostały przekazane w świetle omawianej ustawy na rzecz kościołów wykazanych w tej ustawie 1. Jednak przywoływana ustawa nie jest jedynym aktem prawnym regulującym stosunek państwa do kościoła, możliwość odliczenia darowizny dotyczy 1 Wykaz Kościołów Katolickich wymienionych w ustawie: Kościół Katolicki (obrządek łaciński), Kościół Katolicki (obrządek grekokatolicki), Kościół Katolicki (obrządek ormiański), Kościół Katolicki (obrządek bizantyjsko-słowiański).

50 Joanna Góralska również kościołów i związków wyznaniowych działających na podstawie odrębnych ustaw 2. Ważne jest zatem, aby właściwie rozpoznać cel darowizny i nie pomylić darowizny nielimitowanej z limitowaną darowizną na cele kultu religijnego, która jest przewidziana w ustawach podatkowych. Przepisy prawa podatkowego (tab. 1) przewidują możliwość przekazania i odliczenia darowizn na ściśle określone cele w ustawie o podatku dochodowym, określając łączny limit odpisu jaki może zastosować podatnik. Tabela 1 Limity odliczeń darowizn Podstawa regulacji Darowizna przekazania na cele Limit Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych określone w ustawie o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (Ustawa z 24 kwietnia 2003 : art. 4) organizacjom opisanym w tej ustawie (Ustawa z 24 kwietnia 2003 : art. 2 i 3), kultu religijnego. określone w ustawie o działalności pożytku publicznego i wolontariacie organizacjom opisanym w tej ustawie, kultu religijnego, krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi. Źródło: opracowanie własne na podstawie ustaw o podatku dochodowym. Łącznie do wysokości 10% osiągniętego dochodu Łącznie do wysokości 6% osiągniętego dochodu Należy pamiętać, że limit ustalony w ustawach jest limitem łącznym, co oznacza, że jeżeli jednostka przekazała na organizację pożytku publicznego 10% lub 6% osiągniętego dochodu, to na cele związane z kultem religijnym nie może odliczyć żadnej kwoty. Ponadto, aby odliczyć darowiznę od dochodu podatkowego należy spełnić jeszcze szereg innych warunków. 3. Warunki odliczenia darowizny od dochodu Wymogi jakie musi spełnić podatnik, aby odliczyć darowiznę od dochodu zawarte są w ustawach. Należy pamiętać, że ustawa o stosunku państwa do kościoła ma charakter specjalny. Uprzywilejowanie polega na tym, że ustawę tą stosuje przed ustawą podatkową, jednak w sprawach nieokreślonych stosuje się przepisy prawa podatkowego. Warunkiem wspólnym i koniecznym w każdym przypadku odliczania darowizny jest osiągnięcie przez jednostkę dochodu w danym roku podatkowym. W przypadku nielimitowanego odpisu na cele charytatywno-opiekuńcze kościoła część warunków, na których można odliczyć kwoty, jest zawarta w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, która wskazuje, że wysokość darowizn ustala się na podstawie: 2 Wykaz kościołów i związków wyznaniowych działających na podstawie odrębnych ustaw zamieszczony jest na stronie www.msw.gov.pl.

Zasady odliczania darowizn od dochodu podatkowego 51 dowodu wpłat na rachunek bankowy obdarowanego w przypadku darowizny pieniężnej, dowodu, z którego wynikają dane identyfikujące darczyńcę oraz wartość przekazanej darowizn wraz z oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu (Ustawa z 26 lipca 1991 : art. 26, ust. 7) w przypadku darowizny rzeczowej lub w naturze. Z tego przepisu wyraźnie wynika, że odnośnie do darowizny innej niż pieniężna wszelkie dane dotyczące darczyńcy, wysokości darowizny, jak i oświadczenie o jej przyjęciu powinno być zawarte w jednym dokumencie, a nie w kilku odrębnych. Dodatkowo nielimitowany odpis na cele charytatywno-opiekuńcze kościoła jest uwarunkowany przez ustawę regulującą stosunek Państwa do Kościoła Katolickiego okazaniem się w okresie dwóch lat od przekazania darowizny sprawozdaniem sporządzonym przez kościelną osobę prawną o przeznaczeniu tej darowizny na wskazaną działalność. Sprawozdanie nie jest wymagane w momencie odliczania darowizny, ale po upływie dwóch lat darczyńca musi je przedstawić w razie kontroli. Problem wynikający z tego faktu polega na tym, że owo odliczenie jest ściśle uzależnione od osoby trzeciej, a najczęstsze błędy jakie wynikają z tego odpisu wiążą się z treścią sprawozdania co do, którego wymagania nie są nigdzie określone. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przewidują możliwość odliczenia darowizny określonej limitem, jeżeli podatnik przekazał je na cele statutowe organizacji pożytku publicznego lub kultu religijnego. Pojęcie organizacji pożytku publicznego zostało wprowadzone do porządku prawnego ustawą o działalności pożytku publicznego z dnia 24 kwietnia 2003 r. Organizacjami takimi są organizacje pozarządowe, które spełniają wymagania określone w ustawie (Ustawa z 24 kwietnia 2003 : art. 20) i uzyskały wpis do Krajowego Rejestru Sądowego stwierdzający spełnienie tych wymagań (Suski 2011: 63). Istotne jest więc dokładne sprawdzenie czy instytucja, którą zamierzamy obdarować ma status organizacji pożytku publicznego. Podstawę dokumentującą wysokość darowizny stanowi (tak jak w przypadku ustawy o podatku od osób fizycznych) w przypadku formy pieniężnej dowód wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego, a w przypadku darowizny innej niż pieniężna dokument, z którego wynika wartość tej darowizny oraz oświadczenie o jej przyjęciu. Podatnicy korzystający z odliczeń darowizn, o których mówi ustawa o podatku dochodowym oraz wynikających z odrębnych ustaw, są zobowiązani wykazać w zeznaniu kwotę przekazanej darowizny, kwotę dokonanego odliczenia oraz dane pozwalające na identyfikację obdarowanego, w szczególności jego nazwę, adres i numer identyfikacji podatkowej lub numer uzyskany w innym niż Rzeczypospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, w którym obdarowany ma siedzibę, służący dla celów podatkowych identyfikacji (Ustawa z 24 kwietnia 2003 : art.18, par.1, pkt 1g ). Należy podkreślić, że podatnik ma prawo przekazać i odliczyć darowiznę na rzecz organizacji, określonej w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego, obowiązujących w innych niż Rzeczypospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzącej działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, pod warunkiem: udokumentowania przez podatnika oświadczeniem tej organizacji, iż na dzień przekazania darowizny była ona równoważną organizacją do organizacji pożytku publicznego w Polsce i realizująca cele ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie,

52 Joanna Góralska istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania lub z innej ratyfikowanej umowy międzynarodowej, których stroną jest Rzeczypospolita Polska. W przypadku możliwości odliczenia darowizny przez podatnika podatku dochodowego od osób fizycznych większość wymagań została wyżej opisana. Cechą różniącą odpisy limitowanych darowizn w ustawach podatkowych jest limit oraz w przypadku podatników podatku od osób fizycznych dodatkowy cel, na który przysługuje odliczenie tj. krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi w wysokości ekwiwalentu pieniężnego za pobraną krew. Dokumentem uprawniającym honorowych dawców krwi do odliczenia jest zaświadczenie jednostki organizacyjnej realizującej zadania w zakresie pobierania krwi o ilości bezpłatnie oddanej krwi lub jej składników przez krwiodawców. Podobnie, jak podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych, płatnicy podatku od osób fizycznych muszą wykazać odliczone darowizny w zeznaniu podatkowym. Odliczenie darowizny od dochodu nie stosuje się w przypadku, gdy podatnik zaliczył wartość przekazanej darowizny do kosztów uzyskania przychodów. Podstawą dokonania odliczeń jest dochód, jeżeli więc podatnik za dany rok wykaże w zeznaniu rocznym stratę, to wówczas, z uwagi na brak dochodu, nie może odliczyć darowizny. Nie ma możliwości odliczenia darowizny w zeznaniu następnego roku podatkowego (Molik 2010). 4. Studia przypadków związane z odliczaniem darowizny W celu ilustracji zasad odliczenia darowizn zostaną przedstawione trzy przypadki wsparcia jednostek przez podatników podatku dochodowego, którzy skorzystali z możliwości odliczenia darowizny od dochodu przed opodatkowaniem. Przez niedopełnienie wszystkich wymagań odliczenia te zostały zakwestionowane przez organy skarbowe, a w konsekwencji podatnicy musieli złożyć korekty zeznań i zapłacić podatek. Pierwszy przypadek, jest przykładem jak organa skarbowe wykazują ekwiwalentność świadczeń, przez którą umowa darowizny w tym przypadku nie zaistniała. W następnej sytuacji mamy prosty przykład przeoczenia warunku wpłaty kwoty darowizny na konto bankowe, a w ostatnim podważenie wiarygodności wymaganego sprawozdania sporządzonego przez prawną osobę kościelną. W 2010 roku spółka z o.o. wzięła udział w licytacji na rzecz Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy (zwanej dalej WOŚP). Podstawowym celem było wsparcie finansowe WOŚP zgodnie z jej statutowymi założeniami (XVIII finał). Wybrano wsparcie poprzez licytacje przedmiotu na portalu Allegro WOŚP. Przedmiotem licytowanym był wagon tramwajowy 102N, który należał do Stowarzyszenia Hobbystów Kolejowych, a wystawiony został na aukcje przez sztab WOŚP. Licytacja zakończyła się na kwocie 11 000 zł, aby dokończyć formalności należało na konto fundacji wpłacić wylicytowaną kwotę, a właścicielowi, czyli stowarzyszeniu oddzielnie uiścić kwotę 1 zł brutto, którą spółka zapłaciła na podstawie wystawianej faktury VAT przelewem bankowym. Pojawienie się podmiotu trzeciego w opisanej sytuacji wynika z faktu, że fundacja WOŚP nie posiada zezwolenia MSWiA na prowadzenie zbiórki publicznej w formie licytacji. Faktura VAT od Stowarzyszenia Hobbystów Kolejowych została zaksięgowana jako zapłata za wagon tramwajowy, a przekazaną kwotę 11 000 spółka potraktowała jako daro-

Zasady odliczania darowizn od dochodu podatkowego 53 wiznę i dokonała odliczenia tej darowizny w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu od osób prawnych (CIT-8) za rok 2010. Stanowisko urzędu skarbowego sprawdzającego zasadność tego odpisu było zupełnie odmienne. W ocenie urzędu skarbowego przekazanie na rzecz fundacji WOŚP kwoty wylicytowanej na publicznej aukcji, w której nabywcą zostaje osoba dająca najwyższą cenę jest czynnością ekwiwalentną. Uczestnictwo w stosunku zobowiązaniowym podmiotu trzeciego oraz otrzymania w zamian za dokonaną wpłatę przedmiotu (ściśle związaną z tą wpłatą) świadczy, że umowa darowizny, określona w art.888 K.c., pomiędzy spółką, a WOŚP, w tym przypadku nie wystąpiła. Urząd zobowiązał podatnika do złożenia korekty zeznania za rok, w którym dokonał odpisu. Następny przypadek zakończony wyrokiem NSA (II 1549/08 z 2010.02.18) w przedmiocie określenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych pokazuje jak ustawy dotyczące darowizny przenikają się. W opisywanym przypadku Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną na decyzję dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie. Przedmiotem sporu w tej sprawie były zasady odliczenia od podstawy opodatkowania darowizn przekazywanych kościelnym osobom prawnym na działalność charytatywno-opiekuńczą. Skarżąca w zeznaniu PIT-36 o wysokości osiągniętego dochodu odliczyła kwotę 40.000 zł, na którą składały się trzy darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą, dokonane na rzecz parafii rzymsko-katolickiej. Jako dowód przekazania darowizny przedłożyła zaświadczenia wystawione przez proboszcza tej parafii. Nie posiadała natomiast dowodu wpłat darowizn na konto obdarowanego. W ocenie organów administracji zaświadczenia wydawane przez obdarowanego nie mogą stanowić podstawy do odliczania od dochodu przekazanej darowizny, ponieważ nie spełniają warunku wynikającego z artykułu (Ustawa z 26 lipca 1991 : art. 26, ust.7, pkt 2) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przypadku nielimitowanej darowizny często zakwestionowaniu podlega dokument, którym musi dysponować darczyńca w formie sprawozdania pochodzącego od kościelnej osoby prawnej o przeznaczeniu darowizny na kościelną działalność charytatywno- -opiekuńczą przekazanym w okresie dwóch lat od dnia przekazania darowizny. Ustawodawca postawił warunek darczyńcy, a ich spełnienie zależy od ułożenia wzajemnych relacji między darczyńcą a kościelną osobą prawną. Nieokreślony jest również żaden wzór, ani schemat dla takiego sprawozdania. Wiadomo, że sprawozdanie jest ustnym lub pisemnym przebiegiem jakiś zdarzeń, zdaniem relacji z czegoś, raportem. Wyrok WSA (I SA/Ke 391/11) potwierdza, że wiarygodność sporządzonych sprawozdań może być podważona poprzez brak zdarzeń możliwych do zweryfikowania. Skarga została złożona na dyrektora Izby Skarbowej, który utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego. W tym konkretnym przypadku zakwestionowano zasadność odliczenia od dochodu kwoty 100 000 zł z tytułu darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą, przekazaną na rzecz Caritas. Sporządzone przez kościelną osobę prawną oświadczenia nie zawierały elementów charakterystycznych dla sprawozdań, ponieważ nie podawały przebiegu czynności możliwych do ustalenia. Oświadczenia w postaci pisma wskazywały jedynie na dofinansowanie wyjazdów pielgrzymkowych, kolonijnych, zimowisk, nazwy miejscowości, do których te wyjazdy się odbywały, częściowo także liczbę uczestników. Nie zawierały natomiast konkretnych danych ani co do osób uczestniczących w tych wyjazdach ani co do sposobu rozdysponowania kwot w trakcie takich wyjazdów, takich jak koszty przejazdu, wyżywienia itp. W związku z brakiem sprawdzalnych danych, również na temat osób, które tę pomoc otrzymały, uznano, że sprawozdania nie spełniają

54 Joanna Góralska wymogów ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego. WSA skargę oddalił i utrzymał w mocy decyzję dyrektora Izby Skarbowej. Uwagi końcowe Zawarte w artykule zasady odliczenia darowizn od dochodu podatkowego nie wyczerpują całości tematu związanego z instytucją darowizny. W ustawach podatkowych znajduje się katalog darowizn, których nie można odliczyć od dochodu oraz wyłączenia instytucji lub podmiotów, które nie mogą być obdarowywane. W związku z tym opracowanie zawiera podstawowe zasady dotyczące odliczania darowizn i wskazuje najczęściej pojawiające się problemy w związku z tym zagadnieniem. W ocenie autorki potrzebna jest bardzo głęboka i wszechstronna analiza aktów prawnych, aby prawidłowo zastosować omawiane odliczenie. Nawet najprostsza forma darowizny, czyli świadczenie pieniężne potwierdzonego przelewem bankowym na rzecz organizacji pożytku publicznego, cele charytatywno- -opiekuńcze kościoła bądź kultu religijnego, może zostać zakwestionowana przez organy administracji. Z tego powodu należy zachować szczególną dociekliwość dotyczącą, czy organizacje obdarowane spełniają wymogi ustaw, czy przekazane składniki majątku są wykorzystane zgodnie z założeniami statutowymi i dopełnić szereg formalności regulowanych ustawami. Literatura Brzeszczyńska S. (2004), Darowizna w prawie podatkowym, Monitor Podatkowy nr 9. Molik P. (2010), Darowizna nie powiększy straty podatkowej, Dziennik Gazeta Prawna z 06.09.2010, www.podatki.gazetaprawna.pl. Niedzielska D., Ekwiwalentność świadczeń, Encyklopedia Gazety Prawnej, www.gazetaprawna.pl. Suski P. (2011), Stowarzyszenia i fundacje, LexisNexis, wyd. 4, Warszawa. Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, DzU 2004, nr 54, poz. 535, z późn. zm. Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, DzU 2011, nr 74, poz. 397, z późn. zm. Ustawa z 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej z dnia, DzU 1989, nr 29, poz. 154, z późn. zm. Ustawa z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie, DzU 2010, nr 234, poz. 1536, z późn. zm. Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, DzU 2010, nr 51, poz. 307, z późn. zm. Ustawa z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, DzU 1983, nr 45, poz. 207, z późn. zm. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, DzU 1964, nr 16, poz. 93, z późn. zm. Wowra J.(2006), Darowizna w podatku dochodowym od osób prawnych, Doradca Podatnika nr 14, www.e-podatnik.pl RULES FOR DEDUCTION OF INCOME TAX DONATIONS Abstract: Donation is a way of supporting units in need by giving them money or belongings. A rational advantage for the donor is a possibility to deduct the value of the donation from the income, which results in paying a lower income tax. The article discusses the principles regulating the deduction under discussion and the requirements that must be met to take advantage of the right to make such a deduction. The study used research methods such like: analysis and deduction. Keywords: donation, tax, deduction from the income, foundation, public benefit organization

Zasady odliczania darowizn od dochodu podatkowego 55 Cytowanie Góralska J. (2013), Zasady odliczania darowizn od dochodu podatkowego, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 765, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia nr 61, t. 2, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, s. 47 55; www.wneiz.pl/frfu.