Barbara Steblik-Wlaźlak Barbara Cymańska-Garbowska GEOGRAFIA TURYSTYCZNA Część 1 Technik hotelarstwa
Autorki: Barbara Steblik-Wlaźlak: rozdział?. Barbara Cymańska-Garbowska: rozdział?. Projekt okładki: Joanna Plakiewicz Redakcja: Agnieszka Grzybek Redaktor prowadzący: Stanisław Grzybek Wydawnictwo REA, Warszawa 2009 ISBN 978-83-7544- Wydawnictwo REA s.j. 01-217 Warszawa, ul. Kolejowa 9/11 tel./fax: (22) 631-94-23, 632-21-15, 632-69-03, 632-68-82 http://www.rea-sj.pl e-mail: handlowy@rea-sj.pl Podręcznik i wszystkie pomoce dydaktyczne są chronione prawem. Każdorazowe ich wykorzystanie w innych niż zastrzeżone prawem przypadkach wymaga pisemnego zezwolenia wydawnictwa. Skład: WMC s.c.; Warszawa ul. Frascati 1; wmcsc@wp.pl Druk i oprawa: Olsztyńkie Zakłady Graf iczne SA.
1. Podstawowe zagadnienia z geograf ii turystycznej 3 Spis treści Rozdział 1. Podstawowe zagadnienia z geograf ii turystycznej 5 1.1. Podstawowe pojęcia z zakresu geograf ii turystycznej 6 1.2. Kartograf iczne źródła informacji geograf icznej i turystycznej 18 Pytania i ćwiczenia 29 Rozdział 2. Walory turystyczne środowiska przyrodniczego Polski 35 2.1. Ogólna charakterystyka środowiska przyrodniczego 36 2.2. Cechy klimatu Polski 37 2.3. Formy ukształtowania powierzchni kraju i ich walory turystyczne 44 2.4. Walory specjalistyczne obszarów o zróżnicowanej rzeźbie terenu 47 2.5. Wykorzystanie rzek i akwenów wodnych w turystyce 52 2.6. Osobliwości f lory i fauny oraz kompleksów leśnych w Polsce 62 2.7. Uzdrowiska polskie 71 2.8. Założenia ogrodowe i parkowe 72 2.9. Ogrody botaniczne i zoologiczne 81 2.10. Punkty widokowe 84 2.11. Muzea przyrodnicze, geologiczne i geograf iczne 90 Pytania i ćwiczenia 92 Rozdział 3. Antropogeniczne walory turystyczne Polski 95 3.1. Style w architekturze i sztuce 96 3.2. Zabytki architektury i budownictwa w Polsce 103 3.3. Muzea i obiekty unikatowe 111 3.4. Muzea etnograficzne, skanseny oraz ośrodki twórczości ludowej 120 3.5. Miejsca kultu religijnego. 130 3.6. Zabytki działalności gospodarczej i techniki 135 3.7. Miejsca i muzea martyrologii oraz pamięci narodowej na ziemiach polskich 139
4 1. Podstawowe zagadnienia z geograf ii turystycznej 3.8. Polskie imprezy kulturalne 145 3.9. Turystyczne ośrodki Polski 147 Pytania i ćwiczenia 153 Rozdział 4. Regiony turystyczne Polski 157 4.1. Regiony: zachodniopomorski i pomorski 158 4.2. Regiony: wielkopolski, kujawsko-pomorski i lubuski 172 4.3. Region dolnośląski 181 4.4. Regiony: opolski i śląski 195 4.5. Regiony: małopolski, świętokrzyski i podkarpacki 198 4.6. Region lubelski 230 4.7. Regiony: mazowiecki i łódzki 237 4.8. Regiony: warmińsko-mazurski i podlaski 246 4.9. Urządzenia turystyczne i paraturystyczne 255 4.10. Zagospodarowanie turystyczne polskich uzdrowisk 262 4.11. Szlaki turystyczne Polski 271 Pytania i ćwiczenia 276 Rozdział 1. Turystyka a ochrona środowiska 279 5.1. Regulacje prawne dotyczące ochrony środowiska 280 5.2. Formy ochrony przyrody a ruch turystyczny 282 5.3. Zagrożenia i degradacja walorów środowiska w Polsce 290 5.4. Formy wyróżnienia i ochrony walorów turystycznych 299 Pytania i ćwiczenia 309 Spis fotografii 311 Spis załączników 312 Bibliografia 313
Wstęp 1. Podstawowe zagadnienia z geograf ii turystycznej 5 Podręcznik Geografi a turystyczna. Część 1. przeznaczony jest gównie dla uczniów techników oraz słuchaczy szkół policealnych. Jego treść zgodna jest z obowiązującą podstawą programową (341[05]) oraz programem nauczania dla zawodu technik obsługi turystycznej. W części pierwszej podręcznika przedstawiono zagadnienia związane z podstawami teoretycznymi przedmiotu oraz walorami turystycznymi Polski. Część druga zawiera informacje dotyczące walorów turystycznych Europy i wybranych części świata. Osiągnięcie celu nauczania geografii turystycznej ułatwia pogrupowanie wiadomości w działy tematyczne. Rozdział pierwszy zawiera teoretyczne podstawy geografii turystycznej, określa jej miejsce w strukturze nauk geograficznych, systematyzuje i wyjaśnia podstawowe pojęcia. Z punktu widzenia przedmiotu niezbędne są umiejętności korzystania z różnych źródeł informacji oraz weryfikowania danych geograficznych, stąd treści dotyczące zasad posługiwania się kartograficznymi źródłami informacji geograficznej i turystycznej. Charakterystykę walorów turystycznych Polski, z wykorzystaniem podziału na walory przyrodnicze oraz antropogeniczne, prezentuje rozdział drugi i trzeci. Treści te nawiązują do obszernego rozdziału czwartego prezentującego atrakcyjność turystyczną konkretnych jednostek przestrzennych regionów turystycznych Polski. Interdyscyplinarność turystyki i jej dynamiczny rozwój nie pozostają bez wpływu na środowisko geograficzne. Związki turystyki z jego ochroną, regulacje prawne z tym związane, formy wyróżnienia i ochrony walorów turystycznych oraz negatywne aspekty rozwoju ruchu turystycznego omówiono w ostatnim rozdziale. W procesie nauczania pomocne będą układ treści, graficzne opracowanie podręcznika oraz pytania i ćwiczenia umieszczone na końcu poszczególnych rozdziałów. Dziękujemy wszystkim osobom za udostępnienie fotografii uatrakcyjniających podręcznik. Autorki