NaCoBeZU geografia klasa trzecia Zagadnienie Europa warunki naturalne Europy Sąsiedzi Polski Wskażesz na mapie świata Europę. Określisz położenie Europy na kuli ziemskiej. Obliczysz rozciągłość południkową i równoleżnikową Europy. Wskażesz na mapie elementy linii brzegowej i wymienisz ich nazwy. Wskażesz na mapie fizycznej Europy niziny, wyżyny, góry i nazwiesz je. Opiszesz czynniki geograficzne warunkujące klimat Europy. Wyjaśnisz wpływ zlodowaceń na rzeźbę powierzchni Europy. Opiszesz cechy klimatu Europy na podstawie mapy i klimatogramów. Scharakteryzujesz wybrane strefy roślinne Europy. Wyjaśnisz zależności pomiędzy typem klimatu a występowaniem formacji roślinnych w Europie. Wskażesz na mapie wybrane europejskie rzeki i jeziora i nazwiesz je. Wykażesz się znajomością podziału politycznego Europy. Niemcy Wskażesz na mapie fizycznej Niemcy, podasz nazwę stolicy tego kraju oraz nazwy państw z nim sąsiadujących. Wskażesz na mapie fizycznej i konturowej krainy geograficzne oraz rzeki. Wymienisz i omówisz cechy środowiska przyrodniczego oraz gospodarki Niemiec. Określisz położenie geograficzne Niemiec. Przedstawisz główne kierunki i przyczyny zmian w strukturze przemysłu Zagłębia Ruhry. Opiszesz skutki ujemnego przyrostu naturalnego w Niemczech. Udowodnisz, że Niemcy są potęgą gospodarczą. Opiszesz zróżnicowanie rozwoju społeczno gospodarczego wschodniej i zachodniej części Niemiec. Czechy i Słowacja Wskażesz na mapie fizycznej Czechy i Słowację, podasz nazwy stolic tych krajów oraz nazwy państw sąsiadujących z nimi. Wymienisz cechy środowiska przyrodniczego i społeczno gospodarczego omawianych państw. Określisz położenie geograficzne Czech i Słowacji. Zanalizujesz strukturę zatrudnienia w Czechach. Zanalizujesz strukturę narodowościową Słowacji. Opiszesz czynniki warunkujące rozwój gospodarczy Czech i Słowacji. Ocenisz zasoby bogactw naturalnych Czech i Słowacji. Porównasz środowisko społeczno gospodarcze południowych sąsiadów Polski. Litwa, Białoruś, Ukraina. Wskażesz na mapie fizycznej: Litwę, Białoruś, Ukrainę, podasz nazwy stolic tych krajów oraz nazwy państw sąsiadujących z nimi. Wymienisz i opiszesz cechy środowiska przyrodniczego i gospodarki tych państw. Określisz położenie geograficzne tych państw.
Kraje Europy Północnej. Państwa Europy Zachodniej Opiszesz czynniki warunkujące rozwój gospodarczy tych państw. Opiszesz przyczyny i skutki ujemnego przyrostu naturalnego i salda migracji tych państw. Ocenisz zasoby bogactw naturalnych tych państw. Omówisz efekty przemian gospodarczych, które nastąpiły w omawianych krajach. Rosja Wskażesz Rosję na mapie fizycznej, podasz nazwę jej stolicy. Wskażesz na mapie i wymienisz nazwy krain geograficznych, rzek oraz jezior. Wymienisz i opiszesz cechy środowiska przyrodniczego Rosji. Wymienisz i opiszesz główne cechy rosyjskiej gospodarki. Wymienisz przyczyny ujemnego przyrostu naturalnego Rosji. Określisz położenie geograficzne tego państwa. Wskażesz na mapie i wymienisz nazwy obszarów o dużej koncentracji przemysłu w Rosji. Wykażesz zróżnicowanie przyrodnicze Rosji. Wykażesz wpływ czynników geograficznych na klimat Rosji. Wyjaśnisz zależność między warunkami przyrodniczymi a rozmieszczeniem ludności Rosji. Wykażesz zależności między warunkami przyrodniczymi a poziomem rozwoju gospodarczego Rosji. Wyjaśnisz znaczenie terminu kraje skandynawskie. Potrafisz wymienić i wskazać na mapie fizycznej państwa skandynawskie. Scharakteryzujesz środowisko przyrodnicze krajów Europy Północnej. Opiszesz główne kierunki rozwoju gospodarczego krajów skandynawskich. Opiszesz położenie państw Europy Północnej. Opiszesz na podstawie mapy rozmieszczenie głównych ośrodków miejskich Europy Północnej. Wymienisz główne bogactwa naturalne krajów skandynawskich. Opiszesz strukturę produkcji energii elektrycznej krajów skandynawskich. Scharakteryzujesz gospodarkę krajów skandynawskich. Opiszesz środowisko przyrodnicze krajów Europy Północnej. Przewidzisz skutki wyludniania północnej Skandynawii. Wykażesz na podstawie map tematycznych związki między głównymi cechami środowiska przyrodniczego Europy Północnej a głównymi kierunkami rozwoju gospodarczego. Środowisko przyrodnicze i gospodarka Francji Wskażesz na mapie fizycznej Francję i podasz nazwę stolicy tego kraju. Opiszesz położenie geograficzne Francji. Wymienisz cechy środowiska przyrodniczego Francji. Zanalizujesz współczynnik przyrostu naturalnego i współczynnik salda migracji Francji. Wyjaśnisz uwarunkowania wysokiego poziomu rozwoju gospodarczego Francji. Wyjaśnisz znaczenie turystyki w tworzeniu dochodu narodowego Francji.
Opiszesz sieć transportowa Francji. Zanalizujesz przyrodnicze i pozaprzyrodnicze czynniki rozwoju rolnictwa Francji. Wskażesz najważniejsze miasta Francji na mapie fizycznej i wymienisz ich nazwy. Opiszesz cechy rolnictwa wysokotowarowego. Wykażesz znaczenie Eurotunelu. Środowisko przyrodnicze i gospodarka Wielkiej Brytanii Wskażesz na mapie fizycznej Wielką Brytanię i podasz nazwę stolicy. Określisz położenie Wielkiej Brytanii. Opiszesz środowisko Wielkiej Brytanii. Wskażesz na mapie fizycznej i konturowej krainy Wielkiej Brytanii i nazwiesz je. Opiszesz podział Wielkiej Brytanii na krainy historyczne. Wymienisz zalety wyspiarskiego położenia Wielkiej Brytanii. Przedstawisz wielkość i główne cechy położenia Londynu. Wskażesz na mapie i podasz nazwy obszarów o dużej koncentracji przemysłu Wielkiej Brytanii. Wykażesz zależności między warunkami przyrodniczymi a poziomem rozwoju gospodarczego Wielkiej Brytanii. Kraje alpejskie Wyjaśnisz znaczenie terminu kraje alpejskie. Opiszesz środowisko przyrodnicze krajów alpejskich. Wymienisz nazwy państw alpejskich, wskażesz je na mapie fizycznej i konturowej Europy. Wymienisz nazwy stolic państw alpejskich i wskażesz je na mapie. Opiszesz położenie krajów alpejskich. Wymienisz cechy środowiska przyrodniczego Alp. Opiszesz rzeźbę Alp. Wykażesz piętrowość klimatyczno roślinną w Alpach. Wymienisz nazwy największych krajów alpejskich i wskażesz je na mapie fizycznej oraz konturowej. Opiszesz specyfikę rozmieszczenia ludności w Alpach. Wyjaśnisz znaczenie rozwiniętego sektora usług krajów alpejskich. Wykażesz wpływ gór na środowisko przyrodnicze i gospodarkę krajów alpejskich. Kraje Europy Wskażesz na mapie kraje Europy Południowej i podasz ich stolice. Południowej Określisz położenie geograficzne krajów Europy Południowej. Opiszesz cechy środowiska przyrodniczego krajów Europy Południowej. Wymienisz nazwy największych miast Europy Południowej i wskażesz je na mapie fizycznej i konturowej. Scharakteryzujesz walory przyrodnicze i pozaprzyrodnicze Krajów Europy Południowej. Opiszesz wybrane atrakcje turystyczne Europy Południowej. Wykażesz związki między rozwojem turystyki a warunkami przyrodniczymi i dziedzictwem kulturowym krajów Europy Południowej. Ocenisz rolę turystyki w rozwoju gospodarczym krajów Europy Południowej. Wymienisz przykłady atrakcji turystycznych krajów Europy
Azja - warunki naturalne Wybrane państwa Azji. Południowej. Opiszesz cechy gospodarki krajów Europy Południowej. Wyjaśnisz znaczenie terminu akwakultura. Zaprezentujesz opracowaną na podstawie map, przewodników oraz Internetu trasę wycieczki po Europie Południowej. Wyjaśnisz znaczenie terminu Eurazja. Wskażesz na mapie fizycznej i konturowej Azję. Określisz położenie geograficzne Azji na kuli ziemskiej. Opiszesz na podstawie mapy fizycznej granice między Europa i Azją. Wskażesz najbardziej wysunięte punkty Azji na N, S, E, W. Obliczysz rozciągłość południkową i równoleżnikową Azji. Wskażesz na mapie fizycznej i konturowej elementy linii brzegowej Azji. Scharakteryzujesz wybrane strefy roślinne Azji. Scharakteryzujesz ukształtowanie pionowe powierzchni Azji. Opiszesz cyrkulację monsunową. Wymienisz czynniki geograficzne kształtujące klimat Azji. Opiszesz cech klimatu Azji na podstawie klimatogramów. Wykażesz wpływ klimatu na rozmieszczenie zbiorowisk roślinnych. Wskażesz na mapie fizycznej i zaznaczysz na mapie konturowej rzeki, jeziora Azji. Wyjaśnisz na czym polega kontrastowość klimatyczna Azji. Wykażesz na podstawie map tematycznych, że Azja jest obszarem wielkich kontrastów geograficznych. Chiny Wskażesz Chiny na mapie fizycznej, podasz nazwę stolicy tego kraju oraz nazwy państw sąsiadujących. Określisz położenie geograficzne Chin. Omówisz cechy ukształtowania powierzchni. Wskażesz na mapie fizycznej i konturowej oraz wymienisz nazwy krain geograficznych, jezior w Chinach. Wymienisz cech środowiska przyrodniczego Chin. Scharakteryzujesz klimat. Podasz liczbę ludności Chin. Zanalizujesz wykresy i dane liczbowe dotyczące rozwoju ludności Chin. Wyjaśnisz zależność między warunkami przyrodniczymi a rozmieszczeniem ludności Chin. Opiszesz rozmieszczenie ludności w Chinach. Wyjaśnisz na czym polega chiński program kontroli urodzeń. Opiszesz uwarunkowania rolnictwa na Nizinie Chińskiej. Zanalizujesz przyczyny szybkiego rozwoju gospodarczego Chin w ostatnich latach. Omówisz kontrasty przyrodnicze Chin. Wykażesz wpływ Chin na światową gospodarkę. Indie Wskażesz Indie na mapie fizycznej, podasz nazwę stolicy tego kraju oraz nazwy państw sąsiadujących. Określisz położenie geograficzne Indii. Omówisz cechy ukształtowania powierzchni Indii.
AFRYKA. Środowisko naturalne. Wskażesz na mapie fizycznej oraz konturowej krainy geograficzne, rzeki i nazwiesz je. Podasz liczbę ludności Indii. Scharakteryzujesz klimat Indii. Opiszesz system kastowy indyjskiego społeczeństwa. Wymienisz nazwy głównych roślin i surowców mineralnych uprawianych w Indiach. Wymienisz cechy gospodarki Indii. Opiszesz kontrasty społeczne w Indiach. Wyjaśnisz dlaczego w Indiach występuje duże pogłowie bydła. Wyjaśnisz przyczyny gwałtownego rozwoju przemysłu nowoczesnej technologii. Japonia Wskażesz na mapie Japonię, podasz nazwę stolicy tego kraju. Określisz położenie geograficzne Japonii. Opiszesz warunki naturalne Japonii. Omówisz cechy ukształtowania powierzchni Japonii. Scharakteryzujesz klimat Japonii. Opiszesz skutki położenia Japonii w strefie aktywności sejsmicznej i wulkanicznej. Wskażesz na mapie i wymienisz nazwy wielkich miast Japonii. Wymienisz nazwy głównych roślin i surowców mineralnych Japonii. Wymienisz cechy japońskiej gospodarki. Wykażesz znaczenie transportu w gospodarce Japonii. Udowodnisz, że Japonia jest potęgą gospodarczą. Wykażesz wpływ czynników społeczno kulturowych na tworzenie nowoczesnej gospodarki Japonii. Bliski Wschód Wyjaśnisz znaczenie terminu Bliski Wschód. Wskażesz Bliski Wschód na mapie fizycznej. Opiszesz położenie geograficzne i warunki naturalne Bliskiego Wschodu. Opiszesz cechy kultury islamskiej. Wymienisz nazwy państw o największych zasobach ropy naftowej. Wskażesz na mapie i wymienisz nazwy obszarów objętych konfliktami zbrojnymi. Scharakteryzujesz Bliski Wschód pod kątem cech kulturowych, zasobów ropy naftowej i poziomu rozwoju gospodarczego. Opiszesz wpływ religii na życie muzułmanów. Uzasadnisz tezę, że konflikty na Bliskim Wschodzie mają wpływ na globalną gospodarkę. Potrafisz wskazać Afrykę na mapie świata, wybrane elementy linii brzegowej, krainy geograficzne, rzeki i jeziora Afryki oraz podasz ich nazwy. Porównasz linię brzegową Afryki z linią brzegową innych kontynentów. Określisz położenie matematyczno- geograficzne Afryki. Określisz położenie geograficzne na kuli ziemskiej. Potrafisz obliczyć rozciągłość południkową i równoleżnikową Afryki. Wymienisz nazwy stref klimatyczno roślinnych Afryki, czynniki geograficzne kształtujące klimat.
Ludność i urbanizacja Afryki Gospodarka Afryki Ameryka Północna i Południowa. Środowisko przyrodnicze. Omówisz wpływ wybranych czynników geograficznych na klimat Afryki. Scharakteryzujesz klimat oraz formacje roślinne Afryki na podstawie mapy klimatycznej, klimatogramów oraz ilustracji. Przyporządkujesz strefom klimatycznym odpowiednie formacje roślinne i typy gleb. Wyjaśnisz znaczenie pojęć: obszar bezodpływowy, rzeka okresowa, rzeka epizodyczna. Scharakteryzujesz wody powierzchniowe Afryki. Wyjaśnisz zależności między rozmieszczeniem stref klimatycznych, roślinnych i glebowych Afryki. Wykażesz związki między budową geologiczną a ukształtowaniem pionowym Afryki. Dowiedziesz związek między warunkami klimatycznymi, ukształtowaniem pionowym a gęstością i układem sieci rzecznej Afryki. Podasz liczbę ludności Afryki. Wymienisz nazwy obszarów najgęściej i najsłabiej zaludnionych w Afryce, przyczyny i skutki głodu. Opiszesz problemy mieszkańców Afryki. Wskażesz obszar Sahelu oraz wymienisz problemy z jakimi boryka się ludność tego regionu. Potrafisz obliczyć współczynnik przyrostu naturalnego, gęstość zaludnienia. Wyjaśnisz przyczyny i skutki wysokiego przyrostu naturalnego. Wyjaśnisz przyczyny niskiego poziomu urbanizacji w Afryce. Omówisz wskaźnik HDI w wybranych krajach na podstawie mapy tematycznej, problemy związane z epidemią AIDS w Afryce. Ocenisz wpływ warunków naturalnych na rozmieszczenie ludności w Afryce. Uzasadnisz twierdzenie, że Afryka jest kontynentem ludzi młodych. Wymienisz nazwy najważniejszych roślin żywieniowych i eksportowych uprawianych w Afryce, czynniki warunkujące rozwój rolnictwa w Afryce, surowce mineralne występujące w Afryce. Wyjaśnisz przyczyny niskiego poziomu rozwoju przemysłu w Afryce, przyczyny i skutki pustynnienia. Opiszesz pasterstwo koczownicze, poziom rozwoju usług w Afryce. Zanalizujesz gospodarowanie w strefie Sahelu, przyczyny i skutki nadmiernej działalności rolniczej. Określisz związki pomiędzy problemami wyżywienia, występowaniem chorób, a poziomem życia w krajach Afryki położonych na południe od Sahary. Wskażesz Amerykę Północną i Południową na mapie fizycznej świata i mapie konturowej. Określisz położenie geograficzne Ameryki na kuli ziemskiej. Opiszesz linię brzegową Ameryki Północnej i Południowej. Wymienisz czynniki geograficzne kształtujące klimat Ameryki. Wyjaśnisz znaczenie terminów: Ameryka Łacińska, Ameryka Środkowa. Wskażesz na mapie fizycznej i konturowej i wymienisz nazwy najważniejszych krain geograficznych, rzek i jezior w Ameryce Północnej i Południowej.
Wybrane kraje Ameryki Północnej i Południowej: USA, Brazylia. Charakterystyka Australii i Oceanii. Przyporządkujesz strefom klimatycznym odpowiednie zbiorowiska roślinne. Wskażesz na mapie i wymienisz nazwy obszarów aktywnych sejsmicznie i wulkanicznie. Wyjaśnisz przyczyny wulkanizmu i trzęsień Ziemi w Ameryce. Obliczysz rozciągłość południkową i równoleżnikową Ameryki. Opiszesz cechy klimatu Ameryki Północnej i Południowej na podstawie klimatogramów i mapy klimatycznej. Omówisz skutki południkowego układu form rzeźby terenu w Ameryce Północnej i Południowej. Wykażesz związki między warunkami klimatycznymi, ukształtowaniem pionowym a gęstością i układem sieci rzecznej. Wskażesz na mapie fizycznej Ameryki Północnej USA, podasz nazwę stolicy tego państwa oraz nazwy państw z nim sąsiadujących. Określisz położenie geograficzne USA. Wskażesz na mapie i wymienisz nazwy wybranych krain geograficznych, rzek i jezior USA. Wyjaśnisz znaczenie pojęć: megalopolis, technopolia. Wymienisz cechy gospodarki USA. Wymienisz i wskażesz na mapie nazwy obszarów o dużej koncentracji przemysłu. Wymienisz nazwy głównych roślin uprawianych na terenie USA. Uzasadnisz, że Amerykanie są narodem imigrantów. Opiszesz znaczenie Doliny Krzemowej w rozwoju gospodarczym kraju. Uzasadnisz, że USA są potęgą gospodarczą świata. Wskażesz na mapie Ameryki Południowej Brazylię i podasz nazwę stolicy tego kraju. Określisz położenie geograficzne Brazylii. Wskażesz na mapie fizycznej oraz konturowej i wymienisz nazwy krain geograficznych, rzek, miast Brazylii. Opiszesz cechy klimatu Brazylii. Opiszesz rozmieszczenie ludności w Brazylii. Wyjaśnisz znaczenie terminu favele. Wskażesz na mapie obszary silnie uprzemysłowione oraz obszary rolnicze. Opiszesz warunki życia w wielkich miastach. Zanalizujesz naturalne i antropogeniczne zagrożenia dla amazońskiej selwy. Wskażesz na mapie świata Australię i Oceanię. Określisz położenie geograficzne Australii i Oceanii na kuli ziemskiej. Obliczysz rozciągłość południkową i równoleżnikową Australii. Wyjaśnisz znaczenie terminu endemity. Wymienisz osobliwości przyrodnicze Australii. Wymienisz regiony geograficzne Australii. Opiszesz korzystając z mapy, linie brzegową i ukształtowanie pionowe Australii. Wskażesz na mapie nazwy rzek i jezior Australii. Ocenisz znaczenie wód artezyjskich dla gospodarki Australii.
Arktyka i Antarktyka Wskażesz na mapie obszary o największej gęstości zaludnienia oraz obszary niezamieszkane w Australii. Scharakteryzujesz zróżnicowanie ludności Australii. Zanalizujesz zależności między warunkami klimatycznymi a występowaniem wód powierzchniowych. Wyjaśnisz zależności między warunkami środowiska przyrodniczego a sposobami gospodarowania w rolnictwie Australii. Wykażesz zależność między symetrycznym położeniem Australii po obu stronach Zwrotnika Koziorożca a uwarunkowaniami klimatycznymi. Wskażesz na mapie świata Arktykę i Antarktykę. Przedstawisz cechy położenia Arktyki i Antarktyki. Wyjaśnisz znaczenie terminów: góra lodowa, pak lodowy, nunatak, lodowiec szelfowy. Wymienisz cechy klimatu Arktyki i Antarktyki. Opiszesz klimat Arktyki i Antarktyki na podstawie klimatogramów. Opiszesz czynniki warunkujące klimat obszarów okołobiegunowych. Zanalizujesz uwarunkowania powstania pokrywy lodowej w Antarktydzie. Ocenisz celowość badań prowadzonych przez naukowców na obszarach okołobiegunowych. Zanalizujesz przyczyny i skutki powstania dziury ozonowej nad Antarktydą.