Gmina Wierzchosławice SPRAWOZDANIE z realizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Wierzchosławice (obejmuje lata 2009-2010) (Wykonanie uchwały nr XXXV/195/05 Rady Gminy Wierzchosławice z dnia 28 czerwca 2005 r. w sprawie uchwalenia Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Wierzchosławice na lata 2004-2015 ). Wierzchosławice, 30 marca 2011 r.
SPIS TREŚCI 1. Wprowadzenie... 2 1.1. Cel przygotowania sprawozdania... 2 1.2. Podstawa prawna sporządzenia sprawozdania... 2 1.3. Zawartość Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Wierzchosławice na lata 2004-2015... 3 1.4. Zasady klasyfikacji odpadów... 4 1.5. Monitoring Gminnego Planu Gospodarki Odpadami... 4 1.6. Zobowiązania akcesyjne... 4 1.7. Metodyka sporządzania sprawozdania... 4 2. Opis działań w zakresie gospodarki odpadami w latach 2009-2010... 6 2.1. Dane demograficzne... 7 2.2. Podmioty zbierające odpady, prowadzące odzysk i unieszkodliwianie... 7 2.3. Ilość nieruchomości (w tym gospodarstw domowych), które mają podpisane umowy na wywóz odpadów komunalnych... 8 2.4. Ilość zebranych odpadów z sektora komunalnego... 9 2.4.1. Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne... 9 2.4.2. Odpady z selektywnej zbiórki... 10 2.4.3. Odpady wielkogabarytowe... 11 2.4.4. Zużyte baterie... 11 2.4.5. Odpady azbestowe... 12 2.4.6. Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne... 12 2.4.7. Odpady budowlane... 13 2.4.8. Odpady biodegradowalne... 13 2.5. Zestawienie całkowitej ilości zebranych odpadów zaliczanych do sektora komunalnego w latach 2009-2010... 13 2.6. Zestawienie kosztów poniesionych przez Gminę Wierzchosławice na gospodarkę odpadami w latach 2009-2010... 14 3. Monitoring Planu Gospodarki Odpadami... 16 3.1. Monitoring przyjętych wskaźników... 16 3.2. Monitoring wdrażania planu (stan realizacji poszczególnych zadań)... 19 3.3. Monitoring wyznaczonych celów... 21 3.4. Ocena sposobów i źródeł finansowania zaplanowanych przedsięwzięć... 22 4. Wnioski końcowe i ocena stanu realizacji Planu Gospodarki Odpadami... 23 Literatura... 24 Spis tabel... 25 Spis rysunków... 25 1
1. Wprowadzenie 1.1. Cel przygotowania sprawozdania Głównym celem przygotowania niniejszego sprawozdania z realizacji gminnego planu gospodarki odpadami jest opis wykonania poszczególnych zadań zawartych w Planie Gospodarki Odpadami dla Gminy Wierzchosławice i ocena stopnia ich wykonania. Sprawozdanie z wykonania gminnego planu gospodarki odpadami przedstawia informacje dotyczące: - wykonania w sensie ilościowym oraz jakościowym zadań postawionych w gminnym planie gospodarki odpadami, - wykonania zobowiązań w zakresie osiągnięcia wskaźników odzysku określonych w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r o odpadach, - postępu we wdrażaniu inicjatyw zawartych w krótkoterminowym planie działania, - zmian w założeniach podstawowych do gminnego planu gospodarki odpadami, - alokacji budżetu w zakresie działań związanych z gospodarką odpadami. W ramach sprawozdania z wykonania w sensie ilościowym i jakościowym zadań postawionych w planie gospodarki odpadami scharakteryzowano: 1) stan gospodarki odpadami na dzień 31 grudnia 2010 r., w tym: a) rodzaj, ilość i źródło powstawania odpadów, b) rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom odzysku, c) rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania, d) istniejące systemy zbierania odpadów, 2) stan realizacji zaplanowanych celów i działań zmierzających do poprawy sytuacji w zakresie gospodarki odpadami, w tym: a) działań zmierzających do zapobiegania powstawaniu odpadów, b) działań zmierzających do ograniczenia ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko, c) działań wspomagających prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbierania, transportu oraz odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, 3) ocenę sposobów i źródeł finansowania zaplanowanych przedsięwzięć, 4) ocenę przyjętego systemu monitoringu, w tym wartości wskaźników pozwalających na określenie sposobu oraz stopnia realizacji celów i zadań zdefiniowanych w planie gospodarki odpadami, z uwzględnieniem ich jakości i ilości. 1.2. Podstawa prawna sporządzenia sprawozdania Zgodnie z art. 14 ust. 12b pkt 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z późn. zm.) sprawozdanie z realizacji planu gospodarki odpadami, obejmujące okres dwóch lat kalendarzowych, według stanu na dzień 31 grudnia roku kończącego ten okres, zwany dalej "okresem sprawozdawczym", przygotowuje organ wykonawczy gminy, czyli wójt, burmistrz, prezydent miasta. Zgodnie z art. 14 ust. 13 pkt 1 sprawozdanie z realizacji planu gospodarki odpadami organ wykonawczy gminy przedkłada radzie gminy i zarządowi powiatu w terminie do dnia 31 marca po upływie okresu sprawozdawczego. Niniejsze opracowanie obejmuje okres dwóch lat, tj. 2009-2010 i stanowi sprawozdanie z realizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Wierzchosławice na lata 2004-2015. W oparciu o art. 15 ust. 7a ustawy z dnia 27.04.2001 r. o odpadach (Dz.U. z 2010 r., nr 185, poz. 1243), gminny plan gospodarki odpadami obejmuje odpady komunalne powstające na obszarze danej gminy oraz przywożone na jej obszar z uwzględnieniem odpadów komunalnych ulegających biodegradacji oraz odpadów niebezpiecznych zawartych w odpadach komunalnych. Z powyższym sprawozdanie odnosi się do odpadów z sektora komunalnego, za gospodarowanie którymi odpowiedzialny jest Wójt Gminy, jako organ wykonawczy gminy. W skład tych odpadów wchodzą: - zmieszane odpady komunalne, - odpady wielkogabarytowe, - odpady budowlane zawierające azbest, - odpady niebezpieczne (zużyte baterie), - odpady organiczne ulegające biodegradacji, - odpady opakowaniowe (z selektywnej zbiórki). 2
Poniżej zamieszczono schemat przedstawiający rodzaje odpadów ze względu na źródło ich pochodzenia. Sprawozdanie odnosi się do odpadów z sektora komunalnego. Rys.1. Rodzaje odpadów ze względu na pochodzenie. Odpady Sektor komunalny Sektor gospodarczy 1. Odpady Komunalne: z gospodarstw domowych z obiektów infrastruktury odpady budowlane odpady wielkogabarytowe odpady z czyszczenia ulic i placów odpady z ogrodów i parków odpady niebezpieczne 2. Odpady opakowaniowe 3. Komunalne osady ściekowe 1. Odpady powstające w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej, 2. Wraki samochodowe, 3. Pestycydy, 4. PCB, 5. Oleje odpadowe, 6. Zużyte opony, 7. Zużyte baterie i akumulatory, 8. Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne, 9. Odpady medyczne i weterynaryjne, 10. Odpady azbestowe Źródło: Opracowanie własne. 1.3. Zawartość Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Wierzchosławice na lata 2004-2015 Plan gospodarki odpadami (PGO) jest dokumentem, który pozwala uporządkować działania władz lokalnych, określając ramy dla planów bardziej szczegółowych. Pozwala na bardziej precyzyjne określenie kosztów systemu gospodarki odpadami i tworzy podstawy do prowadzenia analiz i ocen inwestycji niezbędnych dla potrzeb systemu. Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wierzchosławice na lata 2004-2015, powstał w wyniku realizacji wymogów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. o odpadach (Dz.U. Nr 62 poz.628 ze zm.). Obowiązek wykonania tego opracowania został nałożony na poziomie krajowym, wojewódzkim, powiatowym i gminnym. Plan ten został przyjęty Uchwałą nr XXXV/195/05 Rady Gminy Wierzchosławice z dnia 28 czerwca 2005 r. w sprawie uchwalenia Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Wierzchosławice na lata 2004-2015. Etapowanie działań zawartych z planie wynika z faktu iż plany podlegają ocenie w okresach 2 letnich i aktualizacji po upływie nie więcej niż 4 lat. Głównym celem PGO jest określenie zakresu zadań niezbędnych do realizacji zintegrowanej gospodarki odpadami w gminie z uwzględnieniem obecnych i przyszłych możliwości technicznych, organizacyjnych i warunków ekonomicznych. Opracowany Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wierzchosławice na lata 2004-2015 zawiera następujące rozdziały: 1. Wstęp, 2. Analizę stanu istniejącego w sektorze gospodarki odpadami, 3. Prognozowane zmiany w zakresie ilości i rodzaju odpadów, 4. Działania zmierzające do poprawy gospodarki odpadami, 5. Koszt implementacji planu i możliwości jego finansowania, 6. Organizacja iż zasady monitoringu systemu, 3
7. Wnioski z analizy oddziaływania projektu planu na środowisko i sposób ich uwzględniania w planie, 8. Streszczenie w języku niespecjalistycznym, 9. Wykaz aktów prawnych, 10. Literatura. 1.4. Zasady klasyfikacji odpadów Zasady klasyfikacji odpadów określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27.09.2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U. nr 112, poz. 1206), wprowadzające katalog odpadów wraz z listą odpadów niebezpiecznych oraz sposobów klasyfikowania odpadów. Zgodnie z rozporządzeniem odpady klasyfikuje się według miejsca ich powstawania. Katalog odpadów dzieli odpady na 20 grup. Sprawozdanie z realizacji planu gospodarki odpadami skupia się przede wszystkim na następujących odpadach: - grupa 20 odpady komunalne, - grupa 17 - odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych, - grupa 16 odpady nieujęte w innych grupach, - grupa 15 - odpady opakowaniowe. Przetwarzanie odpadów komunalnych powoduje, że odpady powstające po przetworzeniu zaklasyfikowane muszą zostać do innych grup. Selektywnie gromadzone komunalne odpady opakowaniowe klasyfikowane są jako odpady podgrupy 15 01. 1.5. Monitoring Gminnego Planu Gospodarki Odpadami Zadaniem monitoringu stopnia wdrożenia planu gospodarki odpadami jest dokonanie oceny sposobu realizacji zamierzeń planu. Ocena systemu monitoringu przebiegała w powiązaniu z analizą realizacji celów krótkoterminowych oraz odnosiła się do wypełnienia zobowiązań wynikających z traktatu akcesyjnego. 1.6. Zobowiązania akcesyjne W negocjacjach akcesyjnych o członkostwo Polski w Unii Europejskiej w obszarze Środowisko Polska zobowiązała się do realizacji zadań polegających na zmniejszeniu oddziaływania na środowisko opakowań i powstałych z nich odpadów oraz redukcji przeznaczonych do składowania odpadów ulegających biodegradacji. W zakresie poszczególnych rodzajów odpadów, objętych zakresem planu gospodarki odpadami należy osiągnąć wskaźniki określone dyrektywami UE. Zakłada się następujące wskaźniki redukcji ilości odpadów ulegających biodegradacji kierowanych do składowania: - do dnia 31 grudnia 2010 r. do nie więcej niż 75% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r. 1.7. Metodyka sporządzania sprawozdania Sprawozdanie z realizacji gminnego planu gospodarki odpadami sporządzono na podstawie: 1. informacji nadesłanych od poszczególnych firm odbierających odpady, 2. dokumentów będących w posiadaniu Urzędu Gminy Wierzchosławice dotyczących zbiórki odpadów, 3. decyzji o pozwoleniu na odbiór i transport odpadów komunalnych, 4. informacji uzyskanych z Referatu Ewidencji Ludności Urzędu Gminy Wierzchosławice, 5. informacji uzyskanych z Referatu Finansowo-Księgowego Urzędu Gminy Wierzchosławice, 6. wytycznych zawartych w opracowaniu pt.: Metodyka sporządzania sprawozdań z realizacji gminnych, powiatowych i wojewódzkich planów gospodarki odpadami według wytycznych Ministerstwa Środowiska, wydanych przez Małopolską Agencję Energii i Środowiska Sp. z o.o. na zlecenie Województwa Małopolskiego, listopad 2006 r. 4
7. wytycznych zawartych w opracowaniu pt.: Wytyczne oraz wzór sprawozdania z realizacji gminnego planu gospodarki odpadami Adam Kałduński, Gdańsk 2006, 8. materiałów ze szkolenia pn.: Sprawozdanie z Gminnego Planu Gospodarki Odpadami, zorganizowanego przez Szkołę Administracji Samorządowej Sp. z o.o. w Warszawie, luty 2007, 9. Wytyczne Ministra Środowiska do opracowania sprawozdania z realizacji gminnego planu gospodarki odpadami, Warszawa, styczeń 2011 r. 10. obowiązujących aktów prawnych. Sprawozdanie sporządził: Józef Kuboń - Inspektor ds. ochrony środowiska w Urzędzie Gminy Wierzchosławice. 5
2. Opis działań w zakresie gospodarki odpadami w latach 2009-2010 Zasady pozbywania się odpadów komunalnych na terenie Gminy Wierzchosławice w latach 2009-2010 regulowała Uchwała Nr XL/221/06 Rady Gminy Wierzchosławice z dnia 31 marca 2006 r. w sprawie Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Wierzchosławice (Dz.Urz. Woj. Małop. z 2006 r. Nr 282, poz.1986). Odbiorem odpadów zgodnie z ww. uchwałą zajmowali się przedsiębiorcy, którzy uzyskali zezwolenie wydane przez Wójta Gminy Wierzchosławice. Zbiórka odpadów komunalnych odbywała się 2 razy w miesiącu. Mieszkańcy wystawiali przed posesję napełnione pojemniki, a firma wywozowa odbierała je w określone dni. Ze względu na wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów metodą u źródła niektórzy właściciele posesji oddawali odpady zmieszane z częstotliwością raz w miesiącu Gmina Wierzchosławice korzysta z miejskiego wysypiska śmieci: Składowisko Odpadów Komunalnych w Tarnowie ul. Cmentarna na podstawie tzw.,,porozumienia wierzchosławickiego. Wspólnie z Miastem Tarnów partycypuje co roku w kosztach rekultywacji i modernizacji tego składowiska. Od roku 1994 Gmina Wierzchosławice prowadzi selektywną zbiórkę odpadów. W lutym 2007 r. wprowadzona została selektywna zbiórka odpadów metodą u źródła. Zbiórkę prowadziła firma EKO- TAR Sp. z o.o., ul. Chemiczna 113, 33-101 Tarnów. Firma ta dostarczała mieszkańcom wszystkich sołectw worki do selektywnej zbiórki odpadów w czterech kolorach: żółty na plastik, bezbarwny na szkło białe, zielony na szkło kolorowe i niebieski na makulaturę. Od kilku lat, Gmina Wierzchosławice 2 razy w roku, tj. wiosną i jesienią, organizuje zbiórkę odpadów wielkogabarytowych poprzez ustawianie kontenerów w wyznaczonych miejscach we wszystkich sołectwach. Odbiorem i transportem nieczystości zajmowała się dotychczas Firma TRANS FORMERS KARPATIA Tarnów Sp. z o.o. z siedzibą w Tarnowie ul. Krakowska 46. W dalszej perspektywie działalność taka będzie kontynuowana, ponieważ spotyka się z pozytywnym odzewem ze strony społeczeństwa lokalnego. Z chwilą wprowadzenia zbiórki odpadów wielkogabarytowych, zmniejszyła się liczba nowo powstających dzikich wysypisk. W Gminie Wierzchosławice, w ostatnim czasie zwrócono uwagę, na odpady niebezpieczne, które znajdują się w strumieniu odpadów komunalnych. Są to zużyte baterie, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny oraz odpady azbestowe. Zbiórkę zużytych baterii prowadzi się w szkołach, budynku administracyjnym Urzędu Gminy Wierzchosławice oraz w sklepach należących do Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska, do specjalnych pojemników w kolorze czerwonym i żółtym. Zbiórkę zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego prowadzono przy okazji zbiórki odpadów wielkogabarytowych dwa razy w roku. Eternit zawierający szkodliwy azbest jest odbierany z prywatnych posesji przez Jednostkę Ratownictwa Chemicznego Sp. z o.o. w Tarnowie, mającą na tego typu działalność stosowne zezwolenia. Równolegle prowadzono działania edukacyjno-informacyjne o ww. zbiórkach. Od szeregu lat Gmina własnymi staraniami likwiduje nielegalne wysypiska śmieci poprzez zbiórkę wszelkich nieczystości stałych i rekultywację miejsc gdzie składowano nieczystości. Likwidacja dzikich wysypisk polega na zebraniu odpadów do kontenerów, niwelowanie skażonego terenu, plantowanie i nadsypywanie ziemią. W latach 2009-2010 zlikwidowano wysypiska śmieci w Mikołajowicach i Wierzchosławicach. Gmina Wierzchosławice co roku prowadzi zbiórki odpadów z przydrożnych rowów. Usługę tą świadczy Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej w Wierzchosławicach. Ze względu na to, że Gmina Wierzchosławice to teren wiejski, duża część odpadów jest wykorzystywana u źródła i w ogóle nie trafia na wysypisko śmieci. Odpady pochodzenia organicznego powstające w gospodarstwach rolnych są wykorzystywane np.: jako pasza dla zwierząt, kompost, czy nawóz, natomiast odpady budowlane, tj. gruz, są wykorzystywane do utwardzania dróg oraz wyrównywania terenu. Niestety część odpadów komunalnych jest spalana w kotłowniach domowych. W sezonie letnim Gmina Wierzchosławice podstawia kontenery w pobliżu kąpielisk w Wierzchosławicach-Dwudniakach i nad Dunajcem w Ostrowie, w celu utrzymania porządku na tych obiektach. 6
2.1. Dane demograficzne W gminie Wierzchosławice zwiększyła się liczba gospodarstw domowych. W 2010 roku było ich 2 787 i jest to wzrost liczby gospodarstw o 28 w stosunku do 2009 roku (tabela 1). Liczba mieszkańców Gminy w 2010 roku wynosiła 10516 osób i w analizowanych latach nieco wzrosła (tabela 1). Tabela 1. Zestawienie liczby mieszkańców i gospodarstw w Gminie Wierzchosławice w latach 2009-2010. Lp. Rok Liczba gospodarstw Liczba mieszkańców 1. 2009 2 759 10 257 2. 2010 2 787 10 516 Źródło: Ewidencja Ludności Urzędu Gminy Wierzchosławice. 2.2. Podmioty zbierające odpady, prowadzące odzysk i unieszkodliwianie Na terenie Gminy Wierzchosławice usługę odbioru odpadów komunalnych w latach 2009-2010 świadczyły firmy posiadające stosowne zezwolenia wydane przez Wójta Gminy Wierzchosławice: - TRANS-FORMERS KARPATIA Sp. z o.o., ul. Krakowska 46, 33-100 Tarnów - tabela 2, - CONTEKO Sp. z o.o., ul. Woleńska 15, 33-130 Radłów - tabela 3, - Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o., ul. Okrężna 11, 33-100 Tarnów - tabela 4, - Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych van Gansewinkel Tarnów Sp. z o.o. ul. Przemysłowa 27, 33-100 Tarnów, - EKO-TAR Sp. z o.o., ul. Chemiczna 113, 33-101 Tarnów - tabela 5. Tabela 2. Decyzje na odbiór odpadów komunalnych wydane dla firmy TRANS-FORMERS KARPATIA Sp. z o.o. ul. Krakowska 46, 33-100 Tarnów. Nr zezwolenia Data wydania Okres ważności OŚGPGN 6431/1/07 05.01.2007 r. 05.01.2007 r.- 31.12.2016 r. Nazwa organu wydającego zezwolenie Wójt Gminy Wierzchosławice Źródło: Inspektor ds. ochrony środowiska w Urzędzie Gminy Wierzchosławice. Tabela 3. Decyzje na odbiór odpadów komunalnych wydane dla firmy CONTEKO Sp. z o.o., ul. Woleńska 15, 33-130 Radłów. Nr zezwolenia Data wydania Okres ważności OŚGPGN 6431/2/06 17.01.2006 r. 17.01.2006 r.- 31.12.2011 r. Nazwa organu wydającego zezwolenie Wójt Gminy Wierzchosławice Źródło: Inspektor ds. ochrony środowiska w Urzędzie Gminy Wierzchosławice. Tabela 4. Decyzje na odbiór odpadów komunalnych wydane dla firmy Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o., ul. Okrężna 11, 33-100 Tarnów. Nr zezwolenia Data wydania Okres ważności OŚGPGN 6431/2/07 09.01.2007 r. 10.01.2007 r.- 31.12.2016 r. Nazwa organu wydającego zezwolenie Wójt Gminy Wierzchosławice Źródło: Inspektor ds. ochrony środowiska w Urzędzie Gminy Wierzchosławice. 7
Tabela 5. Decyzje na odbiór odpadów komunalnych wydane dla Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych van Gansewinkel Kraków Sp. z o.o. ul. Półłanki 64, 30-740 Kraków, Biuro w Tarnowie: ul. Przemysłowa 27, 33-100 Tarnów. Nr zezwolenia Data wydania Okres ważności OŚ - 6431/2/09 01.09.2009 r. 01.09.2009 r.- 01.09.2014 r. Nazwa organu wydającego zezwolenie Wójt Gminy Wierzchosławice Źródło: Inspektor ds. ochrony środowiska w Urzędzie Gminy Wierzchosławice. Tabela 6. Decyzja na odbiór odpadów komunalnych wydana dla firmy EKO-TAR Sp. z o.o., ul. Chemiczna 113, 33-101 Tarnów Nr zezwolenia Data wydania Okres ważności OŚ - 6431/4/07 19.03.2007 r. 19.03.2007 r.- 31.12.2008 r. Nazwa organu wydającego zezwolenie Wójt Gminy Wierzchosławice Źródło: Inspektor ds. ochrony środowiska w Urzędzie Gminy Wierzchosławice. 2.3. Ilość nieruchomości (w tym gospodarstw domowych), które mają podpisane umowy na wywóz odpadów komunalnych W 2010 roku liczba gospodarstw domowych wyposażonych w pojemniki na odpady komunalne wynosiła 2120, co stanowi 76,07% ogólnej liczby gospodarstw. W analizowanym okresie odnotowano wzrost gospodarstw posiadających pojemniki na odpady o 125 w stosunku do 2009 roku. Wzrosła także liczba pojemników należących do innych jednostek niż gospodarstwa domowe, zlokalizowanych na terenie Gminy. W 2010 r. było ich 218 i jest ich więcej o 111 w stosunku do 2009 roku (tabela 6). Tabela 7. Ilość pojemników na odpady komunalne w Gminie Wierzchosławice. L.p. 1. 2. 3. Nazwa Firmy odbierającej odpady komunalne TRANS- FORMERS KARPATIA Sp. z o.o., ul. Krakowska 46, 33-100 Tarnów CONTEKO Sp. z o.o., ul. Woleńska 15, 33-130 Radłów Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o., ul. Bandrowskiego 14, 33-100 Tarnów Ilość pojemników na odpady komunalne Gospodarstwa domowe 2009 2010 Pozostałe nieruchomości Gospodarstwa domowe Pozostałe nieruchomości 276 17 284 19 650 12 646 8 1069 78 1175 82 8
4. Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych van Gansewinkel Kraków Sp. z o.o. ul. Półłanki 64, 0 0 15 0 30-740 Kraków. Biuro w Tarnowie: ul. Przemysłowa 27, 33-100 Tarnów. Razem 1995 107 2120 218 Źródło: Na podstawie danych uzyskanych od firm wywozowych. 2.4. Ilość zebranych odpadów z sektora komunalnego W latach 2009 2010 na terenie Gminy Wierzchosławice odpady zaliczane do sektora komunalnego zbierało 7 firm. Poszczególne firmy zbierały następujące odpady: 1. TRANS-FORMERS KARPATIA Sp. z o.o., ul. Krakowska 46, 33-100 Tarnów: - zmieszane odpady komunalne, - odpady wielkogabarytowe, 2. CONTEKO Sp. z o.o., ul. Woleńska 15, 33-130 Radłów, - zmieszane odpady komunalne, 3. Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o., ul. Okrężna 11, 33-100 Tarnów, - zmieszane odpady komunalne, 4. Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych van Gansewinkel Kraków Sp. z o.o. ul. Półłanki 64, 30-740 Kraków, Biuro w Tarnowie: ul. Przemysłowa 27, 33-100 Tarnów. - zmieszane odpady komunalne, 5. EKOTAR, ul. Chemiczna 113, 33-101 Tarnów, - odpady komunalne z selektywnej zbiórki metodą u źródła 4 worki w różnych kolorach (żółty na plastik, bezbarwny na szkło białe, zielony na szkło kolorowe i niebieski na makulaturę), 6. Spółdzielnia Pracy ARGO-FILM, Zakład nr 2 w Tarnowie, ul. Fabryczna 7a, - baterie i świetlówki, - zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny. 7. Jednostka Ratownictwa Chemicznego w Tarnowie Sp. z o.o., ul. Kwiatkowskiego 8 33-101 Tarnów, - odpady azbestowe z demontażu obiektów budowlanych (eternit zawierający azbest). 2.4.1. Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne zbierały w latach 2009-2010 następujące firmy posiadające stosowne zezwolenia: - TRANS-FORMERS KARPATIA Sp. z o.o., ul. Krakowska 46, 33-100 Tarnów, - CONTEKO Sp. z o.o., ul. Woleńska 15, 33-130 Radłów, - Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o., ul. Okrężna 11, 33-100 Tarnów. - Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych van Gansewinkel Kraków Sp. z o.o. ul. Półłanki 64, 30-740 Kraków, Biuro w Tarnowie: ul. Przemysłowa 27, 33-100 Tarnów. Zbiórka prowadzona była do pojemników na odpady komunalne - kosze na śmieci, które opróżniane były co dwa tygodnie. Ze względu na wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów metodą u źródła, 9
niektórzy właściciele posesji oddawali odpady zmieszane z częstotliwością raz w miesiącu. Ilość zebranych w ten sposób odpadów komunalnych przedstawiono w tabeli 7. Tabela 8. Ilość zebranych (niesegregowanych) zmieszanych odpadów komunalnych w Gminie Wierzchosławice w latach 2009-2010. L.p. 1. 2. 3. Nazwa Firmy odbierającej odpady komunalne TRANS-FORMERS KARPATIA Sp. z o.o., ul. Krakowska 46, 33-100 Tarnów CONTEKO Sp. z o.o., ul. Woleńska 15, 33-130 Radłów Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o., ul. Okrężna 11, 33-100 Tarnów Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych van Gansewinkel Kraków Sp. z o.o. ul. Półłanki 64, 30-740 Kraków. Biuro w Tarnowie: ul. Przemysłowa 27, 33-100 Tarnów. Ilość zebranych niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych w Mg (odpady o kodzie 20 03 01) 2009 2010 193,67 241,03 420,00 448,00 691,29 970,10 0,00 15,00 Razem 1 304,96 1 674,13 Źródło: Na podstawie danych uzyskanych od firm wywozowych. Odpady te zostały w całości wywiezione bezpośrednio na Składowisko Odpadów Komunalnych w Tarnowie, przy ul. Cmentarnej i tam składowane. 2.4.2. Odpady z selektywnej zbiórki Selektywna zbiórka odpadów prowadzona była przez firmę: - EKO-TAR Sp. z o.o., ul. Chemiczna 113, 33-101 Tarnów, metodą zbiórki selektywnej u źródła do czterech worków w różnych kolorach (szkło białe i kolorowe, makulatura, plastik, metale). Tabela 9. Ilość selektywnie zebranych odpadów przez firmę EKO-TAR Sp. z o.o. L.p. Rok 1. 2009 Rodzaj odpadu Opakowania z papieru i tektury Opakowania z tworzyw sztucznych Opakowania ze szkła Opakowania z metali Kod odpadu Ilość w Mg 15 01 01 5,60 15 01 02 19,20 15 01 07 69,7 15 01 04 1,00 Koszt odbioru w zł poniesiony przez Gminę 50.400,00 zł 10
2. 2010 Razem 2009 rok 95,50 Opakowania z papieru 15 01 01 6,34 i tektury Opakowania z tworzyw 15 01 02 11,23 sztucznych Opakowania ze szkła 15 01 07 35,78 Opakowania z metali 15 01 04 0,71 Zużyta odzież 20 01 10 5,82 Razem 2010 rok 59,88 54.000,00 zł Źródło: Na podstawie danych uzyskanych od firmy EKO-TAR Sp. z o.o. Na terenie gminy zbierana jest również zużyta odzież przez firmę Zakład Pracy Chronionej WTÓRPOL, ul. Żurawia 1, 26-110 Skarżysko-Kamienna. Brak jest jednak danych o ilości zebranej przez tą firmę zużytej odzieży. 2.4.3. Odpady wielkogabarytowe Do odpadów wielkogabarytowych zalicza się między innymi: stare meble, sprzęt AGD, RTV, sprzęt gospodarstwa domowego. Odpady wielkogabarytowe zbierane są dwa razy w roku (wiosną i jesienią) do specjalnie podstawianych kontenerów w wyznaczone miejsca w każdym sołectwie. Odbiór odpadów w okresie sprawozdawczym prowadziła Firma TRANS-FORMERS KARPATIA Sp. z o.o., ul. Krakowska 46, 33-100 Tarnów. Ilość zebranych odpadów wielkogabarytowych przedstawia tabela 10. Tabela 10. Ilość zebranych odpadów wielkogabarytowych. L.p. Rok Ilość w Mg Koszt wywozu w zł Kod odpadu 1. 2009 150,36 46 828,55 zł 20 03 07 2. 2010 277,82 105.833,22 zł (odpady wielkogabarytowe) Źródło: Na podstawie danych uzyskanych od firmy TRANS-FORMERS KARPATIA Sp. z o.o. W 2010 zebrano najwięcej odpadów wielkogabarytowych, tj. 277,82 Mg i jest to więcej o 127,46 Mg w stosunku do 2009 r. Tak duża ilość odpadów wielkogabarytowych powstała między innymi w wyniku powodzi w 2010 r. W Gminnym Planie Gospodarki Odpadami oszacowano, że w ciągu roku na terenie Gminy Wierzchosławice zostaje wytworzonych 150,32 Mg odpadów wielkogabarytowych. Porównując dane szacunkowe z ilością zebranych odpadów wielkogabarytowych należy stwierdzić, że wszystkie odpady wielkogabarytowe są zbierane. Nadwyżka tonażu zebranych odpadów wielkogabarytowych o 127,50 Mg w stosunku do ilości wytwarzanych, świadczy o tym, że mieszkańcy podczas zbiórki pozbywają się nie tylko odpadów wielkogabarytowych, ale i zmieszanych odpadów komunalnych. Różnica wynika również z tego, że w 2010 r. miała miejsce powódź w gminie Wierzchosławice co znacznie zwiększyło ilość powstających odpadów wielkogabarytowych. W 2009 r. zbiórka odpadów wielkogabarytowych została dofinansowania kwotą 2.000,00 zł przez Starostę Tarnowskiego, zaś w 2010 r. kwotą 10.000,00 zł. 2.4.4. Zużyte baterie Zbiórkę zużytych baterii prowadzi się do specjalnych pojemników rozstawionych w: - budynku administracyjnym Urzędu Gminy Wierzchosławice, 11
- wszystkich Szkołach z terenu Gminy Wierzchosławice, - we wszystkich sklepach należących do Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska w Wierzchosławicach. Odbiór prowadzi Spółdzielnia Pracy ARGO-FILM Zakład nr 2 w Tarnowie, ul. Fabryczna 7a, 33-100 Tarnów. Ilość zebranych baterii przedstawia tabela 11. Tabela 11. Ilość zebranych baterii przez firmę ARGO-FILM. L.p. Rok Ilość w Mg Kod odpadu 1. 2009 0,00 16 06 04 2. 2010 0,17 (baterie alkaliczne) Źródło: Zestawienie od Spółdzielni Pracy ARGO-FILM. W latach 2009-2010 znacznie zwiększono liczbę pojemników na zużyte baterie na terenie Gminy Wierzchosławice. Każdy mieszkaniec ma możliwość nieodpłatnego pozbycia się tych odpadów w swoim sołectwie. 2.4.5. Odpady azbestowe Odpady zawierające azbest pochodzą głównie z demontażu dachów i elewacji obiektów budowlanych, gdzie występują w postaci eternitu (płyty faliste i płaskie). Odbiór, transport i utylizację prowadzi Jednostka Ratownictwa Chemicznego w Tarnowie Sp. z o.o., 33-101 Tarnów, ul. Kwiatkowskiego 8. Ilość zebranych odpadów zawierających azbest przedstawia tabela 12. Tabela 12. Ilość zebranych odpadów zawierających azbest przez Jednostkę Ratownictwa Chemicznego. L.p. 1. 2. Miejsce występowania odpadów azbestowych Obiekty należące do Gminy Wierzchosławice Prywatne posesje Ilość w Mg 2009 2010 Koszt wywozu w zł Ilość w Mg Koszt wywozu w zł Kod odpadu 0,00 0,00 zł 0,00 0,00 zł 17 06 05 (materiały konstrukcyjne 96,64 32 572,51 zł 71,20 22 855,20 zł zawierające azbest) RAZEM 96,64 32 572,51 zł 71,20 22 855,20 zł Źródło: Zestawienie od Jednostki Ratownictwa Chemicznego w Tarnowie Sp. z o.o. Począwszy od roku 2007 są prowadzone akcje usuwania odpadów azbestowych z terenu Gminy Wierzchosławice przez Jednostkę Ratownictwa Chemicznego w Tarnowie Sp. z o.o., 33-101 Tarnów mającą pozwolenia na tego typu działalność. W roku 2009 zbiórka ta została dofinansowana przez Starostę Tarnowskiego kwotą 15 tys. zł, a w 2010 r. 10 tys. zł. W 2009 r. azbest odebrano z 50 posesji, a w 2010 r. z 45 posesji. 2.4.6. Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne Zbiórkę zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego prowadziła Spółdzielnia Pracy ARGO-FILM Zakład nr 2 w Tarnowie, ul. Fabryczna 7a, 33-100 Tarnów. Ilość zebranych odpadów przedstawia tabela 13. Tabela 13. Ilość zebranego zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego przez firmę EKO-TAR Sp. z o.o. L.p. Rok Ilość w Mg Kod odpadu 0,031 20 01 21* 1 2010 5,90 20 01 23* Koszt odbioru w zł poniesiony przez Gminę 1.220,00 12
6,61 20 01 35* 4,76 20 01 36 RAZEM 17,30 Źródło: Specyfikacje do faktur wystawianych przez Spółdzielnię Pracy ARGO-FILM z Tarnowa. W 2009 r. nie zbierano zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. 2.4.7. Odpady budowlane W 2009 r. Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o., ul. Okrężna 11, 33-100 Tarnów, odebrało z terenu Gminy Wierzchosławice 8,71 Mg odpadów budowlanych, w tym odpady betonu, gruz betonowy z rozbiórek i remontów, gruz ceglany. W 2010 r. ta sama firma odebrała 9,34 Mg odpadów budowlanych (gruz ceglany). Tak nieduża ilość odebranych odpadów budowlanych świadczy o tym, że mieszkańcy w znacznej części wykorzystują te odpady we własnym zakresie do utwardzania dróg, wyrównywania terenu, itp. 2.4.8. Odpady biodegradowalne Mieszkańcy Gminy Wierzchosławice kompostują odpady ulegające rozkładowi biologicznemu (biodegradowalne) przez co odpady te prawie w ogóle nie trafiają na składowisko odpadów w Tarnowie i firmy wywozowe nie wykazują tych odpadów w zestawieniach. Można uznać, że prawie wszystkie odpady podlegające rozpadowi biologicznemu (biodegradowalne) są zagospodarowywane we właściwy sposób poprzez kompostowanie co jest czynnością szczególnie polecaną na wsi. Wytworzony kompost spełnia funkcje nawozu do użyźniania gleb. W 2009 r. Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o., ul. Okrężna 11, 33-100 Tarnów odebrało z terenu Gminy jedynie 2,27 Mg odpadów biodegradowalnych. 2.5. Zestawienie całkowitej ilości zebranych odpadów zaliczanych do sektora komunalnego w latach 2009-2010 Na całkowitą ilość odpadów komunalnych zebranych w Gminie Wierzchosławice w latach 2009-2010 składają się: - niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne, - odpady z selektywnej zbiórki, - odpady niebezpieczne (zużyte baterie, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny), - odpady z demontażu obiektów budowlanych (eternit zawierający azbest), - odpady wielkogabarytowe. W analizowanych latach zaobserwowano tendencję wzrostową liczby zebranych odpadów komunalnych. W 2009 roku zebrano 1.658,44 Mg odpadów, a w 2010 o 451,23 Mg odpadów komunalnych więcej (tabela 14). Tabela 14. Całkowita ilości zebranych odpadów komunalnych z terenu Gminy Wierzchosławice przez firmy wywozowe w latach 2009-2010. L.p. 1. 2. 3. Nazwa Firmy odbierającej odpady komunalne TRANS-FORMERS KARPATIA Sp. z o.o., ul. Krakowska 46, 33-100 Tarnów CONTEKO Sp. z o.o., ul. Woleńska 15, 33-130 Radłów Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o., ul. Okrężna 11, 33-100 Tarnów Ilość odpadów w Mg/rok 2009 2010 344,03 518,85 420,00 448,00 702,27 979,44 13
4. 5. 6. 7. Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych van Gansewinkel Kraków Sp. z o.o. ul. Półłanki 64, 30-740 Kraków. Biuro w Tarnowie: ul. Przemysłowa 27, 33-100 Tarnów. 0,00 15,00 EKO-TAR Sp. z o.o., ul. Chemiczna 113, 33-101 Tarnów 95,50 59,88 Spółdzielnia Pracy ARGO-FILM Zakład nr 2 w Tarnowie, ul. Fabryczna 7a, 0,00 17,30 33-100 Tarnów Jednostka Ratownictwa Chemicznego w Tarnowie Sp. z o.o., ul. Kwiatkowskiego 8 96,64 71,20 33-101 Tarnów Razem 1 658,44 2 109,67 Źródło: Na podstawie danych uzyskanych od firm wywozowych. 2.6. Zestawienie kosztów poniesionych przez Gminę Wierzchosławice na gospodarkę odpadami w latach 2009-2010 Część opłat z tytułu zbiórki odpadów ponosi Gmina Wierzchosławice. Koszty związane z gospodarką odpadami wyszczególniono w tabeli 15. Mieszkańcy są zobowiązani do posiadania pojemnika na odpady komunalne i umowy na świadczenie usług odbioru tych odpadów. Koszty związane z opróżnianiem tych pojemników pokrywają sami mieszkańcy w myśl powiedzenia zanieczyszczający płaci. Ponadto mieszkańcy zobowiązani są do selektywnej zbiórki odpadów metodą u źródła. Selektywną zbiórkę odpadów wraz z zakupem worków finansuje Gmina Wierzchosławice. Zbiórkę odpadów wielkogabarytowych prowadziła firma TRANS-FORMERS KARPATIA Sp. z o.o. W 2009 roku Starosta Tarnowski dofinansował zbiórkę wielkogabarytów kwotą 2.000,00 zł, a w 2010 r. kwotą 10.000,00 zł. Również zbiórka odpadów azbestowych została dofinansowana przez Starostę Tarnowskiego: w 2009 r. kwota 15 tys. zł, a w 2010 r. kwotą 10 tys. zł. Tabela 15. Koszty poniesione przez Gminę Wierzchosławice na gospodarkę odpadami w latach 2009-2010. L.p. Rok Źródło finansowania Cel wydatkowania Koszty w zł poniesione przez Gminę na gospodarkę odpadami Suma w zł Środki własne Gminy Wierzchosławice, Likwidacja dzikich wysypisk 3.432,24 zł 1. 2009 Gminny Fundusz Ochrony Środowiska Starostwo Powiatowe w Tarnowie (dofinansowanie zbiórki odpadów azbestowych i Zbiórka odpadów azbestowych Selektywna zbiórka EKO-TAR Zbiórka Odpadów Wielkogabarytowych Zbiórka zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego 32.572,51 zł 50.400,00 zł 46.828,55 zł 0,00 zł 263.925,79 zł 14
wielkogabarytowych). Partycypacja w kosztach utrzymania Składowiska Odpadów w Tarnowie 130.692,49 zł RAZEM 2009 263.925,79 zł 2. 2010 Środki własne Gminy Wierzchosławice, Gminny Fundusz Ochrony Środowiska Starostwo Powiatowe w Tarnowie (dofinansowanie zbiórki odpadów azbestowych i wielkogabarytowych). Likwidacja dzikich wysypisk Partycypacja w kosztach utrzymania Składowiska Odpadów w Tarnowie Zbiórka odpadów azbestowych Selektywna zbiórka EKO-TAR Zbiórka Odpadów Wielkogabarytowych Zbiórka zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego 4.119,50 zł 0,00 zł 22.855,20 zł 54.000,00 zł 105.833,22 zł 1.220,00 zł 188.027,92 zł RAZEM 2010 188.027,92 zł Źródło: Faktury wystawione przez firmy wywozowe. W oparciu o zawarte 01.09.1996 r. Porozumienie Komunalne w sprawie korzystania z Miejskiego Składowiska Odpadów Komunalnych przy ul. Cmentarnej w Tarnowie partycypacja w kosztach rekultywacji i modernizacji tego składowiska wynosiła 65.278,89 zł. Szczegółowe dane przedstawia tabela 16. Tabela 16. Partycypacja w kosztach utrzymania Składowiska Odpadów Komunalnych w Tarnowie. L.p. Rok Partycypacja w zł 1. 2009 130.692,49 zł 2. 2010 0,00 zł RAZEM 130.692,49 zł Źródło: Na podstawie danych uzyskanych z księgowości w Urzędzie Gminy Wierzchosławice 15
3. Monitoring Planu Gospodarki Odpadami W Planie Gospodarki Odpadami wyznaczony został systemu monitorowania planu, na podstawie którego będzie możliwe dokonanie oceny procesu jego wdrażania, jak i również będą mogły być dokonane ewentualne modyfikacje przyjętego planu. Monitoring obejmuje następujące zakresy: monitoring przyjętych wskaźników, monitoring wdrażania planu (stan realizacji poszczególnych zadań), monitorowanie wyznaczonych celów. 3.1. Monitoring przyjętych wskaźników Podstawą właściwego systemu oceny realizacji Planu jest system sprawozdawczości, oparty na wskaźnikach (miernikach) stanu środowiska i zmiany presji na środowisko, a także na wskaźnikach świadomości społecznej. W tabeli porównano wskaźniki monitorowania planu z danymi rzeczywistymi. Dane ustalono na dzień 31 grudnia 2010 r. na dwa sposoby: - sposób teoretyczny wynikający z danych zawartych w Planie Gospodarki Odpadami dla Gminy Wierzchosławice na lata 2004-2015, - sposób faktyczny wynikający z rzeczywistych ilości odpadów zebranych przez jednostki wywozowe. Dane te następnie porównano ze sobą. Tabela 17. Wskaźniki monitorowania Gminnego Planu Gospodarki Odpadami. Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Wskaźnik stanu gospodarki odpadami Ilość wytworzonych odpadów komunalnych w Mg. Ilość zebranych odpadów komunalnych w Mg (w tym odpady opakowaniowe) Ilość surowców wtórnych odzyskanych ze strumienia odpadów komunalnych zebranych w gminie w %. Ilość zebranych odpadów komunalnych unieszkodliwianych przez składowanie w %. Ilość mieszkańców objętych zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych w %. Ilość odpadów komunalnych zbieranych w stosunku do ilości odpadów komunalnych wytwarzanych na terenie gminy (% wytwarzanych odpadów objętych zorganizowaną zbiórka) Ilość odzyskanych surowców wtórnych z całkowitego strumienia odpadów opakowaniowych [%] Ilość zebranych odpadów wielkogabarytowych [Mg] Stan istniejący na koniec 2003 roku (ROK BAZOWY) Stan na 31.12.2009 r. Stan na 31.12.2010 r. 2 547,72 3 027,53 3 057,19 1 292,68 1 658,44 2 109,67 2,70% 5,76% 2,83% 97,30% 94,24% 96,34% ok. 55% 76% 84% ok. 50,74% 54,78% 69,00% 7,27 % 20,15% 12,63% 80,64 Mg 150,36 277,82 9. Ilość zebranych odpadów budowlanych [Mg] Brak 8,71 9,34 16
10. Ilość zebranych odpadów niebezpiecznych [Mg] Brak 96,64 88,50 11. Ilość wytworzonych osadów ściekowych. Brak danych 12. 13. 14. 15. Ilość odpadów wytworzonych w sektorze gospodarczym [Mg] Ilość wytworzonych w sektorze gospodarczym odpadów niebezpiecznych [Mg] Ilość unieszkodliwionych odpadów azbestowych (eternit) [Mg] Liczba, jakość i skuteczność kampanii edukacyjno-informacyjnych [szt.] Zagospodarowaniem osadów ściekowych zajmuje się Tarnowska Grupowa Oczyszczalnia Ścieków. 70 Mg Brak danych Brak danych 2 Mg Brak danych Brak danych b.d. 96,64 71,20 b.d. 3 3 Ilość wytworzonych odpadów opakowaniowych: Stan istniejący na koniec 2003 roku (ROK BAZOWY) Ilość zebranych odpadów opakowaniowych Stan na 31.12.2009 r. Stan na 31.12.2010 r. tworzywa sztuczne 71,42 Mg 19,20 Mg 11,23 Mg 16. papier i tektura 162,79 Mg 5,60 Mg 6,34 Mg szkło 199,29 Mg 69,70 Mg 35,78 Mg opakowania wielomateriałowe, tekstylia 18,25 Mg Brak danych 5,82 Mg opakowania z blachy stalowej, opakowania z aluminium 22,16 Mg 1,00 Mg 0,71 Mg Źródło: Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wierzchosławice na lata 2004-2015 oraz zestawienia od firm wywozowych. Z porównania wskaźników monitorowania planu wynika, że: 1) rośnie liczba zebranych odpadów komunalnych i opakowaniowych pochodzących z sektora komunalnego. Świadczy to o tym, że coraz mniej odpadów pozostaje niezagospodarowanych i trafia na dzikie wysypiska, 2) nadal podstawową metodą unieszkodliwiania odpadów komunalnych zebranych przez firmy wywozowe jest składowanie, 3) zwiększyła się liczba gospodarstw domowych posiadających pojemniki na odpady komunalne. Tylko 16% gospodarstw domowych nie posiada kosza na śmieci, ale i tak liczba ta maleje z dnia na dzień, dzięki informacjom o obowiązku posiadania kosza na śmieci, przekazywanym mieszkańcom przez Urząd Gminy, 17
4) ilość odpadów komunalnych zebranych w stosunku do ilości odpadów komunalnych wytworzonych na terenie Gminy wynosi ok. 62%. Tak duża różnica wynika z tego, że znaczna cześć wytworzonych odpadów (biodegradowalnych) jest poddawana kompostowaniu, odpady budowlane inne niż niebezpieczne wykorzystywane są do utwardzania dróg, wyrównywania terenu itp. Różnica ta wynika również z tego, że 16% gospodarstw nie posiada pojemnika na odpady komunalne i odpady powstające w tych gospodarstwach nie są przekazywane firmom wywozowym. Często odpady te są spalane w domowych kotłowniach, co jest działaniem niepożądanym. W 2011 roku planowane są kontrole gospodarstw domowych, pod kątem wywiązywania się z obowiązku posiadania kosza na śmieci, 5) rośnie ilość surowców wtórnych odzyskanych ze strumienia odpadów komunalnych zebranych w Gminie, dzięki wprowadzeniu selektywnej zbiórki odpadów metodą u źródła. Jest to system cieszący się wśród mieszkańców dużym zainteresowaniem, miedzy innymi przez to, że worki i odbiór posegregowanych odpadów obywa się bezpłatnie. Gmina ponosi całkowite koszty zbiórki. Oprócz tego Gmina Wierzchosławice prowadziła, od kilku już lat, selektywna zbiórkę odpadów (plastik, szkło, papier) do pojemników typu dzwony, 6) dużym zainteresowaniem cieszy się również zbiórka odpadów wielkogabarytowych, o czym świadczą rosnące wskaźniki zbiórki tych odpadów. Przez wprowadzenie zbiórki odpadów wielkogabarytowych zmniejszyła się znacznie liczba nowo powstających dzikich wysypisk, 7) Gmina Wierzchosławice kładzie nacisk na zgodne z prawem pozbywanie się odpadów azbestowych (eternitu). Opiera się to na informacjach i przestrzeganiu mieszkańców, o właściwym postępowaniu z tego rodzaju odpadami. Gmina począwszy od 2007 roku organizuje zbiórkę eternitu z prywatnych posesji we wszystkich sołectwach gminy. Zbiórka jest bezpłatna. Odpady odbierane są tylko z pryzm. 8) Gmina Wierzchosławice prowadziła również akcje edukacyjno-informacyjne w latach 2009-2010 polegające na przekazywaniu informacji mieszkańcom o zbiórce odpadów komunalnych, promowaniu selektywnej zbiórki oraz o negatywnym wpływie na środowisko naturalne źle zagospodarowanych odpadów komunalnych i odpadów zawierających azbest. Informacje te były przekazywane: - za pośrednictwem bezpłatnego egzemplarza gazetki Lokalnej Ziemia Wierzchosławicka, (nr 68 z 2009 r., nr 70 z 2009 r., nr 71 z 2010 r., nr 73 z 2010 r.) - za pośrednictwem strony internetowej www.wierzchoslawice.pl, - poprzez ogłoszenia wywieszane w Urzędzie Gminy i na tablicach w poszczególnych sołectwach. - za pomocą ulotek i plakatów, - w systemie nauczania od najmłodszych klas. 18
3.2. Monitoring wdrażania planu (stan realizacji poszczególnych zadań) Monitoring wdrażania planu jest istotnym wskaźnikiem realizacji poszczególnych zadań ustalonych w przyjętym Planie Gospodarki Odpadami. Polega na analizie i ocenie działań przewidzianych do realizacji, na podstawie zestawienia planu z postępem jego wdrożenia. Tabela 18. Stan realizacji zadań przyjętych w Gminnym Planie Gospodarki Odpadami. Terminy realizacji Zadania Sposób finansowania instrumenty finansowe Etap realizacji Zadania długookresowe do 2015 r. Systematyczne ograniczanie deponowania na składowisku odpadów nadających się do wykorzystania Minimalizacja wytwarzania zmieszanych odpadów komunalnych poprzez selektywne zbieranie surowców wtórnych, Objęcie segregacją 100% wytworzonych odpadów metodą u źródła Wdrażanie systemu eliminacji odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych, ich zbiórka i utylizacja, Udział w rozbudowie i modernizacji składowiska w Tarnowie, 2004-2015 środki budżetu Gminy 2004-2015 środki budżetu Gminy 2004-2015 środki budżetu Gminy 2004-2015 środki budżetu Gminy Selektywna zbiórka odpadów metodą u źródła i do pojemników typu dzwony. Promowanie kompostowania odpadów, organizowanie zbiórki odpadów wielkogabarytowych, zagospodarowywanie odpadów z budowlanych innych niż niebezpieczne w obrębie poszczególnych wsi (np. utwardzanie dróg, wyrównywanie terenu). Objęcie selektywną zbiórką odpadów 100% gospodarstw domowych. Wyselekcjonowanie ze strumienia odpadów komunalnych: - zużytych baterii, - świetlówek, - odbiór eternitu z posesji przez Gminę oraz - zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Coroczna partycypacja w kosztach utrzymania Składowiska Odpadów Komunalnych w Tarnowie, ul. Cmentarna Pozyskiwanie środków na realizację PGO 2004-2015 środki budżetu Gminy W 2009 r. pozyskano dofinansowanie od Starosty Tarnowskiego: - na zbiórkę odpadów wielkogabarytowych 2 tys. zł, - na zbiórkę odpadów azbestowych 15 tys. zł. W 2010 r. pozyskano dofinansowanie od Starosty Tarnowskiego: - na zbiórkę odpadów azbestowych 10 tys. zł 19
Udział w budowie zakładu sortowania odpadów 2004-2015 Udział w rozbudowie i modernizacji składowiska 2004-2015 odpadów w Tarnowie Udział w budowie zakładu recyklingu 2004-2015 2004-2015 Unieszkodliwianie odpadów azbestowych Likwidacja dzikich wysypisk środki budżetu Gminy 2004-2015 środki budżetu Gminy, Brak (na dzień sporządzenia Sprawozdania) Brak (na dzień sporządzenia Sprawozdania) Brak (na dzień sporządzenia Sprawozdania) Bezpłatne odbieranie odpadów azbestowych złożonych w pryzmy z prywatnych posesji przez Gminę Wierzchosławice za pomocą firmy Jednostka Ratownictwa Chemicznego w Tarnowie. Likwidacja dzikich wysypisk śmieci w Mikołajowicach, Kępie Bogumiłowickiej i Wierzchosławicach. Prowadzenie akcji edukacyjnych 2004-2015 środki budżetu Gminy Informacje przekazywane przez: - gazetkę lokalną Ziemia Wierzchosławicka, - stronę internetową, - tablice ogłoszeń, - na zebraniach wiejskich. Źródło: Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wierzchosławice na lata 2004-2015 oraz zestawienia od firm wywozowych. Stan realizacji poszczególnych zadań jest utrzymywany na odpowiednim poziomie. 20
3.3. Monitoring wyznaczonych celów Monitoring wyznaczonych celów stanowi okresowe oceny stopnia wdrożenia zaplanowanych działań oraz efekty ekologiczne jakie powinna przynieść realizacja wyznaczonych celów. Tabela 19. Stan realizacji wyznaczonych celów w Gminnym Planie Gospodarki Odpadami. Cele Terminy realizacji Wyniki oceny CELE DŁUGOTERMINOWE Minimalizacja ilości wytwarzanych odpadów oraz wprowadzenie zgodnego z normami europejskimi systemu ich odzysku i unieszkodliwiania Minimalizacja ilości wytwarzanych odpadów oraz wprowadzenie zgodnego z normami europejskimi systemu ich odzysku i unieszkodliwiania 1. Zmniejszenie stopnia składowania osadów ściekowych na składowisku. 2. Minimalizacja magazynowania osadów na oczyszczalni ścieków. 3. Zwiększenie kontroli nad osadami wykorzystywanymi dla celów przyrodniczych. ODPADY KOMUNALNE Cel ekologiczny do 2015 r. do 2015 ODPADY OPAKOWANIOWE Cel ekologiczny do 2015 r. do 2015 KOMUNALNE OSADY ŚCIEKOWE Cele ekologiczne do 2015 r. do 2015 Realizowana na bieżąco poprzez zorganizowanie zbiórki odpadów zmieszanych i segregowanych, edukację mieszkańców oraz kontrole gospodarstw domowych. Realizowana na bieżąco poprzez zorganizowanie zbiórki odpadów segregowanych metodą u źródła i do pojemników typu dzwony oraz edukację mieszkańców. Nie dotyczy (Zagospodarowywaniem osadów ściekowych zajmuje się Zakład Oczyszczalni Ścieków w Tarnowie należący do Tarnowskich Wodociągów Sp. z o.o.). Źródło: Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wierzchosławice na lata 2004-2015 oraz zestawienia od firm wywozowych. Cele postawione w Gminnym Planie Gospodarki Odpadami zostały osiągnięte w stopniu zadowalającym. 21
3.4. Ocena sposobów i źródeł finansowania zaplanowanych przedsięwzięć Monitoring obejmuje również ocenę od strony finansowej wykonania poszczególnych zadań zapisanych w Gminnym Planie Gospodarki Odpadami. Tabela 20. Koszty poniesione na realizację zadań określonych w Gminnym Planie Gospodarki Odpadami w latach 2004-2006. Lp. 1. Nazwa zadania Kwota przewidziana na zadanie [PLN] Koszty poniesione w latach 2009-2010 [PLN] I. Przedsięwzięcia w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi Prowadzenie gminnego systemu zbiórki odpadów Partycypacja w kosztach budowa ZUO - Tarnów wraz z wprowadzeniem na cały obszar obsługiwany przez ZUO systemu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, w tym odpadów niebezpiecznych 15.000,00 104.400,00 zł 130.692,49 zł Źródło finansowania Budżet Gminy i Gminny Fundusz Ochrony Środowiska Budżet Gminy i Gminny Fundusz Ochrony Środowiska 2. 300.000,00 (Partycypacja w kosztach utrzymania Składowiska Odpadów Komunalnych w Tarnowie, ul. Cmentarna) 3. Likwidacja dzikich wysypisk 187.000,00 7.551,74 zł Budżet Gminy 4. 1. 2. Zbiórka odpadów wielkogabarytowych - 152.661,77 zł Razem 502.000,00 395.306,00 zł II. Przedsięwzięcia w zakresie gospodarki odpadami niebezpiecznymi Unieszkodliwianie odpadów azbestowych 500.000,00 55.427,71 zł Gminny Fundusz Ochrony Środowiska, Budżet Gminy, Starosta Tarnowski Budżet Gminy, Starosta Tarnowski Zbiórka zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego - 1.220,00 zł Budżet Gminy Razem 500.000,00 56.647,71 zł SUMA (I+II) 1.049.500,00 451.953,71 zł Źródło: Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wierzchosławice na lata 2004-2015 oraz zestawienia od firm wywozowych. Koszty poniesione na gospodarkę odpadami, w stosunku do zaplanowanych, były zdecydowanie niższe (tabela 20). Różnica ta wynika głównie z tego, że Gmina do tej pory nie partycypowała w kosztach budowy Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Tarnowie-Krzyżu. Gmina jedynie ponosiła corocznie koszty utrzymania Składowiska Odpadów Komunalnych w Tarnowie-Krzyżu. Znacznie zmalała cena skupu surowców wtórnych. Zauważa się mniejsze zainteresowanie firm odbiorem tych odpadów i Gmina chcąc nadal prowadzić selektywną zbiórkę musi ponosić większe koszty z tym związane. W latach 2009-2010 położono duży nacisk na zbiórkę odpadów azbestowych, co spotkało się z bardzo pozytywnym odzewem ze strony społeczeństwa, gdyż odpady azbestowe zbierane były nieodpłatnie z prywatnych posesji. Planuje się kontynuację zbiórki odpadów azbestowych na tych samych zasadach co do tej pory. 22
4. Wnioski końcowe i ocena stanu realizacji Planu Gospodarki Odpadami Plan został zrealizowany w zakresie wprowadzenia planowanego sytemu gospodarowania odpadami komunalnymi. Zasady pozbywania się odpadów komunalnych na terenie Gminy Wierzchosławice w latach 2009-2010 regulowała Uchwała Nr XL/221/06 Rady Gminy Wierzchosławice z dnia 31 marca 2006 r. w sprawie Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Wierzchosławice (Dz.Urz. Woj. Małop. z 2006 r. Nr 282, poz.1986). Z informacji otrzymanych od firm odbierających odpady komunalne wynika, że 84% właścicieli nieruchomości ma zawartą umowę z przedsiębiorcą odbierającym odpady komunalne na zasadach określonych ww. uchwałach rady gminy. Oznacza to, iż nie wszyscy właściciele nieruchomości zbierają, gromadzą oraz pozbywają się odpadów komunalnych zgodnie z regulaminem. Prowadzący działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości zgodnie z wymogiem ustawowym - w terminie do 15 dnia po upływie każdego miesiąca sporządza i przekazuje Wójtowi wykaz właścicieli nieruchomości, z którymi w poprzednim miesiącu zawarł umowy na odbieranie odpadów komunalnych, oraz wykaz właścicieli nieruchomości, z którymi w poprzednim miesiącu umowy uległy rozwiązaniu lub wygasły. Wykaz ten zawiera imię i nazwisko lub nazwę oraz adres właściciela nieruchomości oraz adres nieruchomości. Gmina prowadzi ewidencję umów zawartych na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości w celu kontroli wykonywania przez właścicieli nieruchomości i przedsiębiorców obowiązków wynikających z ustawy. Stan gospodarki odpadami na terenie Gminy Wierzchosławice nie odbiega od założeń poczynionych w Planie Gospodarki Odpadami na lata 2004-2015. Plan jest realizowany zgodnie z harmonogramem poszczególnych zadań. Zadania Gminy w zakresie gospodarki odpadami są realizowane na odpowiednim poziomie, tj.: - zapewniono zorganizowaną zbiórkę wszystkich rodzajów odpadów komunalnych, obejmując nią wszystkich mieszkańców, - zapewniono warunki do funkcjonowania systemu selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych, - zapewniono utrzymanie i eksploatację wspólnego z innymi gminami składowiska odpadów komunalnych. - położono nacisk na wydzielenie odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych (zużyte baterie, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny) pojemniki ogólnodostępne, - przystąpiono do likwidacji dzikich wysypisk, - realizowano zbiórkę odpadów azbestowych, - kontrolowano posesje w zakresie utrzymania porządku i czystości na działce, - prowadzono akcje edukacyjno-informacyjne mieszkańców w zakresie gospodarki odpadami. W przyszłości należy zwrócić uwagę na: - posiadanie przez właścicieli posesji pojemników na odpady komunalne kontrole z Urzędu Gminy, - edukację mieszkańców na temat postępowania z odpadami. - wydzielanie przez mieszkańców ze strumienia odpadów komunalnych odpadów niebezpiecznych. 23