kg na mieszkańca Biuro Analiz i Programowania ARR Nr 35/2015 RYNEK ZBÓŻ TENDENCJE CENOWE Ceny krajowe w przedsiębiorstwach prowadzących zakupy W pierwszym tygodniu września 2015 r. na rynku krajowym ceny zakupu monitorowanych zbóż podstawowych nieznacznie wzrosły. Nieco większą dynamikę wzrostu wykazywały ceny kukurydzy. Według danych Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW w dniach 31.08 6.09.2015 r. średnia krajowa cena pszenicy konsumpcyjnej ukształtowała się na poziomie 665, o niecały 1% wyższym niż w poprzednim tygodniu i niż przed miesiącem. Jednocześnie pszenica konsumpcyjna była nieznacznie (o 0,3%) tańsza niż przed rokiem. Za żyto konsumpcyjne przeciętnie w kraju płacono 502 wobec 501 tydzień wcześniej i 500 przed miesiącem. W odniesieniu do analogicznego okresu 2014 r. żyto było o 3% droższe. Średnia cena jęczmienia paszowego wynosiła 574 i była o 0,5% wyższa niż w poprzednim tygodniu. Jednocześnie zboże to było o 0,6% tańsze niż miesiąc wcześniej, ale o 2% droższe niż w porównywalnym okresie 2014 r. Kukurydzę średnio w kraju skupowano po 691, o 2% drożej niż tydzień wcześniej i o 4% drożej niż przed miesiącem. W porównaniu z tym samym okresem 2014 r. cena tego zboża była o 15% niższa. na giełdach krajowych Na początku września 2015 r. obroty zbożami na giełdach krajowych były niewielkie. W dniach 31.08 6.09.2015 r. na giełdzie Rolpetrol sprzedano 200 ton żyta konsumpcyjnego po 500 oraz 150 ton tego zboża łącznie z kosztami transportu po 518. Nabywców znalazło także 100 ton jęczmienia paszowego po 612 oraz 120 ton kukurydzy po 696 (w obu przypadkach cena obejmowała koszty transportu). Ceny na giełdach zagranicznych Na monitorowanych giełdach zagranicznych na początku września 2015 r. przeważały spadki cen zbóż. W notowaniu z 3 września 2015 r. (za FAPA) na giełdzie w USA Towar Cena bez VAT Zmiana tyg. Wg ZSRIR (MRiRW) 31.08 6.09.2015 r. w skupie pszenica konsumpcyjna 665 żyto konsumpcyjne 502 jęczmień paszowy 574 kukurydza 691 na targowiskach pszenica 726 żyto 510 średnia cena pszenicy HRW, Nr 1 wynosiła 164 USD/t o 5% mniej niż przed tygodniem, a pszenicy SRW, Nr 2 182 USD/t, o 1% więcej. W tym czasie pszenica konsumpcyjna na giełdzie w Niemczech potaniała o 3%, do 181 EUR/t, a we Francji o 6%, do 151 EUR/t. Na Ukrainie cena nie uległa zmianie i wynosiła 184 USD/t. Giełdowa cena jęczmienia paszowego we Francji ukształtowała się na poziomie 144 EUR/t, o 6% niższym niż przed tygodniem, a w USA 122 USD/t, o 1,5% niższym. W tym czasie w Niemczech cena tego zboża wzrosła o 0,5%, do 178 USD/t. Przeciętna cena kukurydzy we Francji w ciągu tygodnia obniżyła się o 5%, do 160 EUR/t, a w Argentynie i w USA do 159 USD/t, odpowiednio o 1% i o 3%. SPOŻYCIE PRZETWORÓW ZBOŻOWYCH Od akcesji Polski do UE maleje spożycie produktów zbożowych. W sezonie 2013/2014 bilansowe spożycie produktów zbożowych na mieszkańca (w ekwiwalencie mąki wg GUS) wyniosło 106 kg wobec 120 kg w sezonie 2002/2003. 121 119 117 115 113 111 109 107 105 Bilansowe spożycie przetworów zbożowych Źródło: opracowanie ARR na podstawie danych GUS. 1
Średnie ceny netto zakupu zbóż (wg ZSRIR MRiRW) Pszenica konsumpcyjna Żyto konsumpcyjne Jęczmień paszowy Kukurydza Tydzień 13-19.07.15 726 1,8 537 2,5 571 1,6 617 2,6 20-26.07.15 695-4,3 515-4,1 585 2,3 630 2,1 27.07-02.08.15 665-4,4 496-3,7 590 0,9 643 2,1 03-09.08.15 659-0,8 500 0,7 578-2,0 667 3,7 10-16.08.15 663 0,6 503 0,7 574-0,7 667-0,1 17-23.08.15 664 0,2 503-0,1 587 2,3 660-1,0 24-30.08.15 661-0,6 501-0,4 572-2,7 678 2,7 31.08-06.09.15 665 0,6 502 0,3 574 0,5 691 2,0 Miesięczna zmiana ceny w % x 0,8 x 0,5 x -0,6 x 3,6 Roczna zmiana ceny w % x -0,3 x 2,8 x 1,6 x -14,7 2
04-10.05.15 11-17.05.15 18-24.05.15 25-31.05.15 01-07.06.15 08-14.06.15 15-21.06.15 22-28.06.15 29.06-05.07.15 06-12.07.15 13-19.07.15 20-26.07.15 27.07-02.08.15 03-09.08.15 10-16.08.15 17-23.08.15 24-30.08.15 31.08-06.09.15 onę 04-10.05.15 11-17.05.15 18-24.05.15 25-31.05.15 01-07.06.15 08-14.06.15 15-21.06.15 22-28.06.15 29.06-05.07.15 06-12.07.15 13-19.07.15 20-26.07.15 27.07-02.08.15 03-09.08.15 10-16.08.15 17-23.08.15 24-30.08.15 31.08-06.09.15 onę Biuro Analiz i Programowania ARR Nr 35/2015 Ceny na rynku krajowym 750 Ceny netto zakupu zbóż (wg danych ZSRIR MRiRW) 700 650 600 550 500 450 Pszenica konsumpcyjna Żyto konsumpcyjne Jęczmień paszowy Kukurydza 850 Ceny targowiskowe zbóż (wg danych ZSRIR MRiRW) 800 750 700 650 600 550 500 450 Pszenica Żyto Jęczmień Kukurydza 3
Ceny zbóż na krajowych giełdach towarowych Towar Cena w tygodniu od 31.08 do 06.09.2015 Zmiana średniej ceny w % minimalna maksymalna średnia miesięczna roczna Transakcje () żyto konsumpcyjne 500 518 508-6,0-6,2 jęczmień paszowy 612 612 612 0,3 5,2 - kukurydza 696 696 696 7,1 - - Oferty sprzedaży () pszenica konsumpcyjna 650 800 701-1,4-0,2-0,6 pszenica paszowa 540 700 623 0,1 1,4 4,9 żyto konsumpcyjne 520 550 535 0,5 2,9 0,2 jęczmień paszowy 560 600 597 0,3 5,5 8,1 kukurydza 645 800 706 0,0 11,7-6,3 Źródło: opracowanie ARR na podstawie danych z krajowych giełd towarowych. 4
Ceny zbóż na rynkach zagranicznych Towar Jedn. miary Cena z 3.09.2015 Zmiana ceny w % miesięczna roczna Cena w Pszenica konsumpcyjna HRW, Nr 1 (USA, Zat. Meks.) USD/t 164-4,9-3,7-36,9 618,5 SRW, Nr 2 (USA, Zat. Meks.) USD/t 182 1,2-5,2-685,1 Francja (Rouen) EUR/t 151-5,7-13,6-10,9 638,1 Niemcy, 13% (porty Bałtyku) EUR/t 181-2,7-8,8-8,1 763,8 Ukraina, 3 kl. (porty M. Czarnego)* USD/t 184 0,0-4,4-24,6 695,2 Jęczmień paszowy Francja (Rouen) EUR/t 144-6,1-13,1-1,0 609,3 Niemcy (Hamburg) USD/t 178 0,5 2,9-12,7 670,1 USA (Minneapolis) USD/t 122-1,5-5,0-5,3 460,0 Kukurydza USA, Nr 2, żółta (Zat. Meks.) USD/t 159-3,3-2,2-7,9 597,4 Francja (Bordeaux) EUR/t 160-5,2-6,0 4,4 676,2 Argentyna USD/t 159-0,6-0,6-9,1 598,6 * Cena pszenicy konsumpcyjnej w portach M. Czarnego z 31.08.2015 r. Średni kurs NBP z 31.08.2015 r.: USD = 3,7780 zł. Średni kurs NBP z 3.09.2015 r.: USD = 3,7645 zł, EUR = 4,2314 zł. Źródło: opracowanie ARR na podstawie danych FAPA, NBP. 5
Ceny skupu zbóż w krajach UE w okresie od 24.08.2015 r. do 30.08.2015 r. Pszenica konsumpcyjna Jęczmień paszowy Kukurydza paszowa Wyszczególnienie EUR/t zmiana średniej ceny w % zmiana średniej ceny w % zmiana średniej ceny w % PLN/t EUR/t PLN/t EUR/t roczna roczna roczna PLN/t Średnio w Unii 163-0,3-2,0 689 148-0,3 5,1 628 162-0,7-4,2 688 Austria 161-1,2 0,9 680 137-6,2 2,6 578 - - - - Belgia 173 0,0-733 163-0,6-690 196 3,7-830 Bułgaria 148 0,0-0,7 628 141 0,0 5,8 596 - - - - Chorwacja 154-0,9-4,1 650 - - - - 146 1,8-6,4 617 Cypr - - - - - - - - - - - - Czechy 166 0,4 8,7 704 129 0,8 4,7 549 141 - -5,6 598 Dania - - - - - - - - - - - - Estonia 160-1,6 1,6 678 - - - - - - - - Finlandia 160-4,2 2,2 678 141-1,2 14,4 599 - - - - Francja 157-1,3-10,7 664 153-2,0 2,2 647 148 - -9,3 626 Grecja - - - - - - - - 165 - -5,7 699 Hiszpania 175-0,5-740 178 0,0-756 189 0,0-801 Holandia - - - - 162-1,8 4,9 686 169-1,5-0,6 714 Irlandia - - - - 156 0,6 0,0 661 - - - - Litwa 150-2,5 8,3 637 124 0,7 1,3 527 - - - - Luksemburg - - - - - - - - - - - - Łotwa 151-3,0-7,7 638 124-10,0-2,9 526 - - - - Malta - - - - - - - - - - - - Niemcy 173-6,2 733 156-10,8 661 195-2,6 826 Polska 156-0,7-1,1 661 135-2,8 1,9 572 160 2,6-18,4 678 Portugalia - - - - 182-1,6 1,1 771 175-2,8 0,6 741 Rumunia 160 3,4-2,5 678 161 13,1 8,2 680 136-6,5-10,6 575 Słowacja 155 2,1-2,5 656 120 0,0 5,2 509 - - - - Słowenia 187 4,2-0,4 790 - - - - 134 1,1-22,7 568 Szwecja - - - - - - - - - - - - Wlk. Brytania 166 0,1-18,3 702 136-2,3-4,6 577 - - - - Węgry 158-3,1 1,2 670 141 2,3 7,1 596 148 1,0 3,5 626 Włochy 181-3,2-1,9 767 176 0,0 4,3 743 173-1,7-11,3 733 1 EUR = 4,2359 PLN (wg EBC - 2.09.2015 r.) - brak danych Źródło: opracowanie ARR na podstawie danych ZSRIR MRiRW. 6
EUR/ tonę Biuro Analiz i Programowania ARR Nr 35/2015 180 175 170 165 Ceny w wybranych krajach Ceny zakupu pszenicy konsumpcyjnej 160 155 150 145 140 Czechy Słowacja Węgry Polska Źródło: opracowanie ARR na podstawie danych KE, MRiRW. 7