RYNEK SPOTKAŃ W GDAŃSKU I REGIONIE RAPORT ZA ROK 2012

RYNEK SPOTKAŃ W GDAŃSKU I REGIONIE RAPORT ZA ROK 2012 Gdańsk&Region meetings market Report for 2012 PROMOCJA TURYSTYKI BIZNESOWEJ JAKO MARKOWEGO PRODUKTU GDAŃSKA I REGIONU Business tourism promotion as the trademark of Gdańsk and Pomerania Autorzy/Authors: dr Joanna Stefaniak-Kopoboru dr Joanna Kuczewska Uniwersytet Gdański, Wydział Ekonomiczny/ University of Gdansk, Faculty of Economics Tłumaczenie/Translation Paweł Kozłowski mgr Anna Górska mgr Justyna Sudakowska Gdańsk Convention Bureau 80-830 Gdańsk, ul. Długi Targ 28/29 www.gdanskconvention.pl convention@gdanskconvention.pl Copywright by Gdańsk Convention Bureau, Gdańsk 2013

Spis treści Wstęp... 5 1. Gdańsk i Region jako destynacja konferencyjna... 6 1.1 Dostępność komunikacyjna... 7 1.2 Baza hotelowa... 7 1.3 Obiekty konferencyjne... 8 1.4 Rekomendowani PCO (Profesjonalni Organizatorzy Kongresów)... 8 2. Metodyka badań oraz charakterystyka próby badawczej... 8 2.1 Liczba spotkań biznesowych i ich rodzaje... 9 2.2 Liczba uczestników spotkań biznesowych... 14 2.3 Czas trwania i sezonowość spotkań biznesowych... 18 2.4 Tematyka spotkań... 20 2.5 Uczestnicy spotkań biznesowych... 21 2.6 Podsumowanie... 24 Zakończenie... 25 Słownik używanych terminów... 27 Źródła... 29 Table of Contents Introduction... 31 1. Gdansk and Region as a conference destination... 32 1.1. Transport accessibility... 33 1.2. Hotel facilities... 33 1.3. Conference facilities... 34 1.4. Recommended PCO (Professional Congress Organisers)... 34 2. Research methodology and the characteristics of the examination sample... 35 2.1. Number and types of business meetings... 35 2.2. Number of participants attending business meetings... 41 2.3. Business meeting duration and seasonal relation... 44 2.4. Meeting s subject matter... 46 2.5. Business meetings participants... 47 2.6. Summary... 51 Conclusion... 51 Glossary of terms... 53 References... 55

Wstęp Z ogromną satysfakcją przekazujemy Państwu czwartą już edycję raportu poświęconego rynkowi przemysłu spotkań w Gdańsku i Regionie Pomorskim Promocja turystyki biznesowej jako markowego produktu Gdańska i Regionu. Rynek spotkań w Gdańsku i Regionie. Raport za rok 2012. Gdańsk Convention Bureau/Gdańska Organizacja Turystyczna jest jedynym podmiotem w województwie pomorskim prowadzącym badania statystyczne dotyczące turystyki biznesowej w regionie. Dzięki corocznemu raportowi przygotowywanemu na podstawie danych zebranych od hoteli, obiektów konferencyjnych, placówek kulturalnych oraz naukowych i edukacyjnych możliwe jest monitorowanie rynku turystyki biznesowej w Gdańsku i Regionie. Poniższa publikacja jest zatem skierowana głównie do samorządów miast Gdańska, Gdyni i Sopotu oraz pozostałej części województwa pomorskiego, osób i firm zajmujących się profesjonalną organizacją spotkań biznesowych, a także kadry naukowej zajmujących się szeroko rozumianym przemysłem spotkań i turystyką biznesową. Jej adresatami są również organizacje pozarządowe, instytucje upowszechniania kultury i edukacji oraz wszystkie firmy świadczące usługi podmiotom związanym z branżą turystyki. Tegoroczny raport statystyczny powstał przy współpracy Gdańsk Convention Bureau/Gdańskiej Organizacji Turystycznej oraz Wydziału Ekonomicznego Uniwersytetu Gdańskiego. Jego główną częścią jest analiza ankiet statystycznych zebranych od obiektów z Gdańska i Regionu, ale dokument zawiera również informacje dotyczące działań Gdańsk Convention Bureau/Gdańskiej Organizacji Turystycznej na rzecz promocji Gdańska i Regionu oraz podstawowe informacje dotyczące potencjału konferencyjnego regionu pomorskiego. Chcielibyśmy serdecznie podziękować wszystkim obiektom, które przekazały dane statystyczne dotyczące ilości zorganizowanych w roku 2012 spotkań biznesowych. Tylko dzięki współpracy z lokalną i regionalną branżą turystyczną udało się stworzyć ten niezwykle ważny dla pomorskiej turystyki biznesowej dokument. Życzymy udanej lektury! Autorzy 4 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 5

1. Gdańsk i Region jako destynacja konferencyjna Głównym podmiotem odpowiedzialnym za promocję Gdańska i Regionu jako atrakcyjnej destynacji konferencyjnej jest Gdańsk Convention Bureau (GCB) działające od 2005 roku w ramach struktury Gdańskiej Organizacji Turystycznej (GOT) zrzeszającej ponad 130 członków z Gdańska i województwa pomorskiego. Założycielem i głównym członkiem GOT jest Miasto Gdańsk. Do Gdańskiej Organizacji Turystycznej należą hotele, centra kongresowe, placówki kulturalne, edukacyjne, restauracje, biura podróży, przewodnicy i inne podmioty związane z turystyką. W wyniku intensywnych działań Gdańsk Convention Bureau Gdańsk i region pomorski są coraz bardziej rozpoznawalną destynacją konferencyjną zarówno w kraju, jak i za granicą. Coraz lepsza dostępność komunikacyjna, bogata oferta hotelowa, rozbudowująca się baza konferencyjna sprawiają, że Gdańsk, jak również Gdynia, Sopot i inne miejscowości w regionie pomorskim stają się coraz bardziej konkurencyjne wobec innych destynacji konferencyjnych w Polsce i Europie. Działania Gdańsk Convention Bureau skupiają się głównie na promocji Gdańska i Regionu jako rozpoznawalnej destynacji konferencyjnej m.in. poprzez: wsparcie dla konferencji (pomoc w rezerwacji hoteli i sal konferencyjnych, dostarczanie materiałów promocyjnych o Gdańsku i Regionie, organizację punktu powitalnego dla uczestników eventu na lotnisku tzw. Welcome Desk), udział w targach turystyki biznesowej (EIBTM Barcelona, IMEX Frankfurt, CONVENE Wilno) członkostwo w ogólnopolskich i międzynarodowych sieciach współpracy (ICCA International Congress and Convention Association, MPI Meetings Profesionnals International), pomoc przy przeprowadzaniu site inspection wizyt, których celem jest sprawdzenie przygotowania danej destynacji do organizacji eventu, prowadzenie Programu Rekomendowanych PCO (Profesjonalnych Organizatorów Konferencji), działania w ramach Programu Honorowych Ambasadorów Kongresów Polskich (w tym powołanie Pomorskiego Klubu Ambasadora Kongresów Polskich), organizację szkoleń dla trójmiejskiej branży turystycznej w ramach Trójmiejskiej Akademii Organizatora Spotkań Biznesowych. Również, jako pierwsze convention bureau w Polsce Gdańsk Convention Bureau stworzyło mobilną aplikację eventową GCBeVENT, która jest bezpłatnie udostępniana wszystkim zainteresowanym organizacją eventów (konferencji, kongresów, szkoleń, itp.) w Gdańsku i w Regionie. Aplikacja GCBeVENT jest narzędziem, które ma przede wszystkim ułatwić komunikację pomiędzy uczestnikami wydarzenia oraz pomiędzy organizatorem a uczestnikami. Poprzez tę aplikację uczestnicy wydarzenia mają dostęp do: szczegółowej agendy, informacji o prelegentach, informacji o miejscu organizacji eventu wraz z mapą, informacji lokalnych o Gdańsku i Regionie, modułu umożliwiającego wysyłanie wiadomości i wielu innych, przydatnych funkcjonalności. W ciągu kilku miesięcy od stworzenie aplikacji GCBe- VENT narzędzie było z powodzeniem wykorzystywane podczas kilkunastu trójmiejskich eventów, w tym m.in. szkoleń i konferencji: EIBTM Talks Technology, Forum Inicjowania Rozwoju, Blog Forum Gdańsk, Zarządzanie Metropoliami XXI wieku, targów Baltidentica oraz wielu innych. Stworzenie mobilnej aplikacji eventowej było odpowiedzią na nowe wyzwania, jakie niesie za sobą rynek konferencji coraz powszechniejsze staje się bowiem wykorzystanie nowych technologii podczas organizacji konferencji, kongresów i innych spotkań biznesowych. Podobne rozwiązanie są już wykorzystywane na całym świecie. 1.1. Dostępność komunikacyjna W kwietniu 2012 otwarto terminal T2 Portu Lotniczego im. Lecha Wałęsy w Gdańsku, który w znaczący sposób wpłynął na dostępność komunikacyjną Gdańska. W 2012 roku Port Lotniczy im. Lecha Wałęsy w Gdańsku obsłużył prawie 3 mln pasażerów Średnio, tygodniowo obsługiwanych jest ponad 300 lotów krajowych i zagranicznych, w tym około 50 to loty bezpośrednie do miast europejskich. Największa siatka połączeń łączy Gdańsk z Niemcami (Monachium, Frankfurt), Danią (Kopenhaga), Wielką Brytanią (Londyn) oraz Skandynawią. Równie dobre połączenia Gdańsk posiada ze stolicą kraju Warszawą tygodniowo to około 40 lotów. Loty są obsługiwane przez 8 przewoźników (samoloty rejsowe oraz tzw. tanie linie lotnicze). Dodatkowym ułatwieniem dla pasażerów jest Terminal Miasto znajdujący się w samym centrum Gdańska, w którym pasażerowie mogą odprawić się na 24 godziny przed odlotem oraz zakupić bilety lotnicze. W najbliższych latach planowane jest również uruchomienie Pomorskiej Kolei Metropolitalnej, która jeden z przystanków będzie miała przy terminalu gdańskiego lotniska, co w znaczący sposób ułatwi komunikację pomiędzy portem lotniczym a centrum Gdańska, Gdynią i Sopotem. 1.2. Baza hotelowa W roku 2012 w Gdańsku znajdowało się 217 obiektów noclegowych, w tym 36 hoteli. Przyjeżdżający do Gdańska turyści indywidualni i biznesowi mieli do swojej dyspozycji 2648 pokoi (5191 łóżek) w hotelach od jedno- do pięciogwiazdkowych. Na gdańskiej mapie hoteli w roku 2012 pojawiło się 5 kolejnych obiektów. GDAŃSK Kategoria Ilość hoteli Ilość pokoi Ilość miejsc 4 364 715 7 778 1360 17 1204 2534 8 302 582 Suma 36 2648 5191 Stan na dzień 30 stycznia 2013 6 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 7

GDYNIA Kategoria Ilość hoteli Ilość pokoi Ilość miejsc 1 90 184 6 465 881 4 151 297 Suma 11 706 1362 Stan na dzień 30 stycznia 2013 SOPOT Kategoria Ilość hoteli Ilość pokoi Ilość miejsc 3 380 742 2 251 505 4 109 221 6 212 453 Suma 15 960 1922 Stan na dzień 30 stycznia 2013 Na liście hoteli znajdują się zarówno te reprezentujące duże, międzynarodowe sieci (Accor, Hilton, RadissonBLU, Sofitel), jak i małe tzw. butikowe hotele. 1.3 Obiekty konferencyjne Na terenie Gdańska oraz Regionu znajduje się ponad 130 obiektów posiadających zaplecze konferencyjne. Wśród nich znajdziemy centra konferencyjne, targowe, hotele, obiekty akademickie, sportowe, placówki kultury oraz tzw. unique venues. Łącznie oferują one ponad 500 sal konferencyjnych o pojemności od 10 osób do nawet 13 tysięcy. W roku 2012 otwarto dwa kolejne obiekty: AmberEXPO Centrum Wystawienniczo-Kongresowe Międzynarodowych Targów Gdańskich SA jedno z najnowocześniejszych tego typu centrów w Polsce) oraz PGE ARENĘ - stadion sportowy wybudowany na potrzeby organizacji turnieju finałowego EURO 2012, również dysponujący zapleczem konferencyjnym. 1.4 Rekomendowani PCO (Profesjonalni Organizatorzy Kongresów) Gdańsk Convention Bureau od 2006 roku prowadzi Program Rekomendacji firm wyspecjalizowanych w kompleksowej organizacji i obsłudze kongresów w Gdańsku i Regionie. W roku 2012 takich firm, które otrzymały rekomendacje Gdańsk Convention Bureau było osiem. Program jest kontynuowany również w roku 2013. Profesjonalni Organizatorzy Spotkań oraz podmioty z nimi współpracujące zajmują się kompleksową organizacją eventów (konferencji, szkoleń, imprez intergracyjnych) oraz spotkań typu incentive, czyli motywacyjnych. W ramach współpracy pomiędzy Gdańsk Convention Bureau a PCO powstała oferta incentive Gdańska oparta o 4 produkty turystyczne: morze, bursztyn, Solidarność oraz zamki gotyckie). 2. Metodyka badań oraz charakterystyka próby badawczej Głównym celem raportu jest charakterystyka ruchu turystyki biznesowej na obszarze województwa pomorskiego w roku 2012. Raport obejmuje analizę ponad 5000 wydarzeń biznesowych, które odbyły się na terenie Gdańska i Regionu. Dane były zbierane na podstawie ankiet wysyłanych do obiektów przez Gdańsk Convention Bureau. O informacje dotyczące ilości zorganizowanych spotkań biznesowych łącznie poproszono ponad 70 obiektów 51 z nich odesłało wypełnione ankiety z danymi za rok 2012. Badanie przeprowadzone zostało pod kątem ilości i rodzaju wydarzeń biznesowych, ich wielkości, miejsca wydarzenia, rodzaju i tematyki spotkań, czasu trwania oraz liczby i rodzaju uczestników, a także sezonowości tychże wydarzeń. Badaniem objęto wydarzenia spełniające wytyczne Światowej Organizacji Turystycznej (UNWTO) tj.: uczestnictwo minimum 10 osób, czas trwania powyżej 4 godzin oraz realizacja spotkań w specjalnie w tym celu wynajętej i opłaconej sali. Badanie miało charakter ankietowy i obejmowało informacje odnoszące się do kategorii obiektu, w którym odbywało się wydarzenie biznesowe, rodzaju tego wydarzenia, obszaru tematycznego, miejsca i czasu trwania, miesiąca, w którym się odbyło, liczby uczestników oraz organizatora. Wydarzenia biznesowe zostały podzielone na 6 kategorii: konwencje/kongresy/konferencje targi konsumenckie targi biznesowe spotkania motywacyjne inne spotkania biznesowe oraz inne spotkania Badaniem objęto obiekty świadczące usługi dla rynku spotkań biznesowych na terenie Gdańska, Sopotu, Gdyni oraz pozostałym obszarze województwa pomorskiego określonym jako Region. Obiekty te zostały podzielone na kategorie obejmujące: centra kongresowe (bez pokoi), hotele z zapleczem konferencyjnym do i ponad 10000m 2, obiekty specjalne i inne. Zebrane dane zostały poddane analizie ilościowej i jakościowej. 2.1 Liczba spotkań biznesowych i ich rodzaje Uczestniczące w badaniu GCB podmioty przekazały informacje o 5098 spotkaniach o charakterze biznesowym, w tym 525 międzynarodowych, które odbyły się na obszarze Gdańska i Regionu (5086 spotkań w roku 2011 i 3220 w 2010). Biorąc pod uwagę zmniejszenie liczby obiektów, które odpowiedziały na ankietę (51 obiektów w 2012 roku w relacji do 65 w 2011 oraz 20 w 2010) można uznać wzrost liczby spotkań o charakterze biznesowym na terenie województwa pomorskiego za znaczący. Mniejsza liczba obiektów, która przekazała dane statystyczne za rok 2012 wynika przede wszystkim z ograniczeń czasowych oraz organizacyjnych hoteli, centrów konferencyjnych itd. Kwiecień-sierpień to okres wzmożonego ruchu turystyki indywidualnej, z kolei wrzesień, październik oraz listopad to miesiące, w których odbywa się największa liczba spotkań biznesowych. Wpływ na ilość spotkań w roku 2012 miała również organizacja w czerwcu turnieju finałowego EURO 2012. Tab. 1. Liczba spotkań biznesowych na terenie województwa pomorskiego w 2012 Obszar Liczba spotkań W tym międzynarodowe: % udział poszczególnych lokalizacji Gdańsk 2780 243 54,5 Sopot 794 81 15,6 Gdynia 644 116 12,6 Region 880 85 17,3 Suma 5098 525 100 8 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 9

W województwie pomorskim, ośrodkiem wiodącym pod względem ruchu turystyki biznesowej jest stolica regionu Gdańsk. Odbyło się tu ponad 54% wszystkich spotkań o charakterze biznesowym. Gdańsk tradycyjnie ma dominującą pozycję w stosunku do pozostałych trzech lokalizacji, a jego udział w rynku spotkań ulega nieznacznym wahaniom na przestrzeni lat w 2011 odbyło się tu 50% spotkań, a w 2010 51,8%. Na drugim miejscu plasuje się Region (17,3%), który nieznacznie wyprzedza Sopot (15,6%). Sytuacja taka występuje po raz drugi z roku na rok (w 2011 analogicznie było to 24% i 20%, a w 2010 23,5% i 8,1%), mimo że w 2012 roku w obu lokalizacjach nastąpił spadek ilości spotkań w stosunku do roku 2011 (o 23% w Sopocie i 28% w Regionie). Bardzo dobrą tendencję rozwojową można zaobserwować w Gdyni, gdzie liczba spotkań biznesowych w 2012 roku wyniosła 644 (12,6% udział w rynku) i oznacza to wzrost o 111% w stosunku do roku 2011 i 146,7% do roku 2010. 2010 2011 2012 Gdańsk 1667 2525 2780 Gdynia 261 305 644 Sopot 757 1027 794 Region 535 1229 880 ŁĄCZNIE 3220 5086 5098 Jednakże biorąc pod uwagę liczbę ośrodków z poszczególnych lokalizacji, które wzięły udział w badaniu, udział poszczególnych lokalizacji w ruchu biznesowym kształtuje się odmiennie. W badaniu uczestniczyło 51 ośrodków, w tym 29 z Gdańska, 6 z Sopotu, 5 z Gdyni i 7 z Regionu oraz 4 Profesjonalni Organizatorzy Konferencji. W Gdańsku w roku 2012 średnio na ośrodek przypadało 96 wydarzeń, podczas gdy w ośrodkach w Sopocie 132, w Gdyni 129, a w Regionie 126. Świadczy to o dużym zainteresowaniu Sopotem jako lokalizacją spotkań o charakterze biznesowym, na co wpływa zarówno baza hotelowa z możliwością organizacji konferencji i spotkań biznesowych oraz charakter samego Sopotu jako centrum turystycznego na Wybrzeżu Gdańskim. Również Gdynia cieszy się coraz większym zainteresowaniem ze strony organizatorów takich spotkań, co świadczy o wysokiej dynamice rozwoju miasta. W województwie pomorskim najwięcej wydarzeń biznesowych odbyło się w formie konwencji, kongresów i konferencji 2030, co stanowi prawie 40% wszystkich wydarzeń, w tym 184 były to konferencje i kongresy o charakterze międzynarodowym. Na kolejnych pozycjach znalazły się inne spotkania biznesowe (1410 spotkań) oraz inne spotkania (1182), co stanowi odpowiednio 27,7% i 23,2% ogółu wydarzeń. W tych kategoriach wydarzenia o charakterze międzynarodowym stanowiły odpowiednio 202 i 85 spotkań. Mniejszym zainteresowaniem cieszyły się targi biznesowe (34 wydarzenia, w tym 11 międzynarodowych) i konsumenckie (63 wydarzenia, w tym 4 o charakterze międzynarodowym) oraz spotkania motywacyjne (340 krajowych i 39 międzynarodowych). Rys. 2. Struktura spotkań biznesowych według rodzaju spotkania Rys. 1. Lokalizacje spotkań biznesowych w latach 2010-2012 Inne spotkania biznesowe 27,7% Spotkania motywacyjne 7,4% 6000 5000 Inne spotkania 23,2% Targi konsumenckie 1,2% 4000 3000 2000 Region Gdynia Sopot Gdańsk Targi biznesowe 0,7% Konwencje, Kongresy, Konferencje 39,8% 1000 0 2010 2011 2012 Najwięcej wydarzeń biznesowych odbyło się na terenie Trójmiasta (Gdańsk, Gdynia i Sopot) (4218), w tym 10,4% o charakterze międzynarodowym (440 wydarzeń). Tradycyjnie najwięcej w Gdańsku (2780), w tym 8,7% o charakterze międzynarodowym (243 wydarzenia), a następnie w Sopocie (794) i Gdyni (644). Udział spotkań biznesowych o charakterze międzynarodowym w Sopocie i Gdyni wyniósł odpowiednio 10,2% (81 wydarzeń) i 18% (116 wydarzeń). Poza Trójmiastem odbyło się 880 wydarzeń biznesowych, w tym 85 o charakterze międzynarodowym (9,7%). W Trójmieście najczęściej organizowano konwencje, kongresy i konferencje oraz inne spotkania biznesowe i inne spotkania. Natomiast poza Trójmiastem struktura spotkań była dokładnie odwrotna z największym udziałem innych spotkań, a następnie innych spotkań biznesowych oraz konwencji, kongresów i konferencji. 10 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 11

Rys. 3. Liczba spotkań biznesowych według miejsca i rodzaju spotkania 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 1378 648 Konwencje, Kongresy, Konferencje Targi Konsumenckie Targi Biznesowe Spotkania Motywacyjne Inne Spotkania Biznesowe Inne Spotkania 498 382 276 235 235 184 221 51 87 125 182 265 177 21 60 10 9 48 1 2 1 2 Gdańsk Sopot Gdynia Region Jak wynika z danych zamieszczonych na wykresie, większość spotkań z każdej kategorii miała miejsce w Gdańsku łącznie 55% spotkań, podczas gdy w pozostałych ośrodkach wyniosło to 16%, 13% i 17% odpowiednio dla Sopotu, Gdyni i Regionu. Wyjaśnieniem takiej sytuacji jest infrastruktura przeznaczona do obsługi turystyki biznesowej, w tym ośrodki kongresowe, hotele z odpowiednim zapleczem konferencyjnym czy hale targowe dla potrzeb targów konsumenckich czy biznesowych. Stolica województwa pomorskiego stanowiła najczęściej obieraną lokalizację dla konwencji, kongresów i konferencji. Odbyło się tu 1378 konferencji, co stanowi prawie 68% wszystkich wydarzeń tego rodzaju. W Sopocie i Gdyni zorganizowano po około 12% a w Regionie dalsze 9%. Biorąc pod uwagę charakter konwencji, kongresów i konferencji to w Gdańsku te o charakterze międzynarodowym stanowiły 8% (107 wydarzeń), podczas gdy w Sopocie 14% (32), Gdyni 6% (13), a w Regionie 18% (32). Kolejne dwie kategorie wydarzeń stanowią targi konsumenckie oraz targi biznesowe. W tej kategorii praktycznie dominowały tylko dwie lokalizacje Gdańsk i Sopot. Łącznie targów o charakterze międzynarodowym odbyło się 15 (4 targi konsumenckie i 11 biznesowych), z czego po 2 imprezy targów konsumenckich w Gdańsku i Sopocie oraz 6 targów biznesowych w Gdańsku, 4 w Sopocie i 1 w Gdyni. Spotkania motywacyjne to kolejna kategoria wydarzeń biznesowych z dominującym udziałem lokalizacji na terenie Gdańska i Sopotu łącznie prawie 75% spotkań. W ramach spotkań motywacyjnych w Gdańsku 27 miało wymiar międzynarodowy, w Sopocie 8, Gdyni 1 i w Regionie 3. Ostatnie dwie kategorie wydarzeń biznesowych to inne spotkania biznesowe i inne spotkania. W 2012 roku były to dwie kolejne po konwencjach i konferencjach największe ilościowo kategorie. Przewaga lokalizacji na terenie Gdańska nie była już tak dominująca jak przy poprzednich kategoriach. Interesujący jest fakt, iż na terenie Regionu odbyło się 32% wszystkich spotkań ujętych w kategorii Inne Spotkania. Najwięcej międzynarodowych Innych spotkań biznesowych miało miejsce w Gdyni (88), a następnie w Gdańsku (57). W Sopocie i pozostałej części województwa pomorskiego odbyło się dalsze 57 międzynarodowych spotkań biznesowych (24 i 33). W kategorii Innych spotkań na 85 spotkań międzynarodowych, 44 mały miejsce w Gdańsku. Na drugim miejscu pod względem liczebności znajdował się Region (17 spotkań), a następnie Gdynia (13) i na końcu Sopot (11). Tab. 2. Liczba spotkań biznesowych według miejsca, rodzaju i charakteru Rodzaj imprezy Konwencje/Kongresy /Konferencje Ogółem Liczba spotkań w tym międzynarodowe Gdańsk Sopot Gdynia Region Łącznie Gdańsk Sopot Gdynia Region Łącznie 1378 235 235 182 2030 107 32 13 32 184 Targi Konsumenckie 51 10 1 1 63 2 2 0 0 4 Targi Biznesowe 21 9 2 2 34 6 4 1 0 11 Spotkania Motywacyjne 184 87 60 48 379 27 8 1 3 39 Inne Spotkania Biznesowe 648 276 221 265 1410 57 24 88 33 202 Inne Spotkania 498 177 125 382 1182 44 11 13 17 85 Razem 2780 794 644 880 5098 243 81 116 85 525 Aż 86% wszystkich spotkań biznesowych miało miejsce w hotelach z zapleczem konferencyjnym do 10000 m 2. W hotelach z zapleczem konferencyjnym o powierzchni ponad 10000 m 2 odbyły się jedynie 2 spotkania i w stosunku do całkowitej liczby spotkań 5098. Pozostałe obiekty wykorzystywane do wydarzeń biznesowych to centra kongresowe bez pokoi (198 razy), obiekty specjalne (81) oraz inne obiekty (424). Rys. 4. Struktura spotkań biznesowych według typu obiektu Obiekty specjalne 1,6% Centrum kongresowe (bez pokoi) 3,9% Inne 8,3% Hotel z zapleczem konferencyjnym do 10 000 m 2 86,2% Analizując poszczególne lokalizacje to w Gdańsku w hotelach z zapleczem konferencyjnym do 10000 m 2 odbyło się 51% z 4393 imprez o charakterze biznesowym. W innych lokalizacjach rozkład ten był rozproszony z największym udziałem hoteli spoza Trójmiasta (20%), a następnie Sopotu (16%) i Gdyni (13%). W odniesieniu do obiektów hotelowych o powierzchni ponad 10000m 2 oraz do centrów kongresowych bez pokoi to wszystkie wydarzenia biznesowe miały miejsce w Gdańsku. Koncentracja wydarzeń w dwóch lokalizacjach Gdańska i Gdyni miała również miejsce biorąc pod uwagę obiekty specjalne. W tej kategorii zdecydowana większość imprez biznesowych odbyła się w Gdyni (63%), a po- 12 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 13

została część w Gdańsku (37%). W Sopocie i w Regionie nie zostały wykazane żadne wydarzenia, które miałyby miejsce w obiektach specjalnych. W regionie również nie odbyły się żadne spotkania w obiektach określonych w badaniu jako inne obiekty. W tym przypadku 75% spotkań o charakterze biznesowym odbyło się na terenie Gdańska (316 wydarzeń), 19% na terenie Sopotu i pozostałe 7% w Gdyni. Tab. 3. Struktura spotkań biznesowych według typu obiektu i lokalizacji Rys. 5. Ogólna liczba uczestników spotkań biznesowych w latach 2010-2012 382 967 uczestników 231 287 uczestników 400 492 uczestników Typ obiektu Gdańsk Sopot Gdynia Region Ogółem % Hotel z zapleczem konferencyjnym do 10000m 2 2234 715 564 880 4393 86% Hotel z zapleczem konferencyjnym ponad 10000m 2 2 0 0 0 2 0% Centrum kongresowe (bez pokoi) 198 0 0 0 198 4% Obiekty specjalne 30 0 51 0 81 2% Inne 316 79 29 0 424 8% Suma 2780 794 644 880 5098 100% Najczęściej wybieranym obiektem do organizacji wydarzeń o charakterze biznesowym w każdej w wyodrębnionych kategorii spotkań w 2012 roku były hotele z zapleczem konferencyjnym do 10000m 2. Tego rodzaju obiekty wykorzystywano przede wszystkim na organizację kongresów, konwencji i konferencji (42%) oraz innych spotkań biznesowych (27%). Tab. 4. Struktura spotkań biznesowych według rodzaju i obiektu Konwencje, Kongresy, Konferencje Targi Konsumenckie Targi Biznesowe Spotkania Motywacyjne Inne Spotkania Biznesowe Inne Spotkania Razem Hotel z zapleczem konferencyjnym 1837 39 21 316 1207 973 4393 do 10000m 2 Hotel/resort z zapleczem konferencyjnym 0 0 0 2 0 0 2 ponad 10000m 2 Centrum kongresowe (bez pokoi) 72 22 8 22 10 64 198 Obiekty specjalne 23 0 1 11 6 40 81 Inne 98 2 4 28 187 105 424 Łącznie 2030 63 34 379 1410 1182 5098 2.2 Liczba uczestników spotkań biznesowych Z informacji zebranych przez Gdańsk Convention Bureau wynika, iż w 2012 roku w województwie pomorskim w wydarzeniach o charakterze biznesowym uczestniczyło ponad 400 tysięcy osób. W porównaniu do lat poprzednich nastąpił wzrost liczby uczestników. Wydaje się on być relatywnie niewielki (o 4,5%), jednakże należy pamiętać, iż w roku 2012 w badaniu uczestniczyło jedynie 51 obiektów w porównaniu do 65 w roku 2011. W wydarzeniach o charakterze międzynarodowym wzięło udział 48 561 osób, co stanowi 12% ogółu uczestników. Największa liczba uczestników wzięła udział w wydarzeniach odbywających się na terenie Gdańska. Wynika to z faktu, iż w 2012 roku w Gdańsku nie tylko odbyła się największa liczba wydarzeń o charakterze biznesowym (54,5%), ale także ze względu na organizowanie wydarzeń o największej liczbie uczestników, takich jak np. targi, gdzie niektóre z nich przyciągnęły ponad 5 tysięcy osób. Drugie miejsce pod względem liczebności uczestników wydarzeń biznesowych zajmuje Gdynia goszcząca 644 wydarzenia (12,6%) w których uczestniczyło łącznie prawie 55 tysięcy osób. Natomiast mimo, iż w Sopocie odbyło się o 150 imprez biznesowych więcej niż w Gdyni, a w Regionie aż o 236, to w obu przypadkach charakteryzowały się one mniejszą liczebnością. Tab. 5. Łączna liczba uczestników spotkań biznesowych w poszczególnych lokalizacjach Lokalizacja Liczba uczestników Udział Gdańsk 283 516 71% Sopot 23 761 6% Gdynia 54 414 14% Region 38 801 10% Suma 400 492 100% 2010 2011 2012 Najwięcej osób wzięło udział w konwencjach, kongresach i konferencjach. Ta kategoria miała największy udział w rynku spotkań biznesowych (40%) i przy średniej liczbie uczestników wynoszącej 85 osób pozwoliło na utrzymanie pierwszego miejsca pod względem ogólnej liczby uczestników. Należy przy tym zauważyć, iż rozkład liczby osób w tej kategorii jest mocno asymetryczny: w ponad 300 spotkaniach uczestniczyło do 20 osób, podczas gdy w 11 więcej niż 1000 osób, w tym w dwóch ponad 3500. Targi tradycyjnie przyciągają dużą liczbę osób, stąd mimo małej liczby tego rodzaju spotkań liczba osób biorących w nich udział jest relatywnie duża (średnio ok. 760 osób na wydarzenie). Najmniejszą liczebnością charakteryzowały się inne spotkania biznesowe, jednakże biorąc pod uwagę ich udział w rynku, to pod względem ogólnej liczby uczestników plasowały się na trzeciej pozycji. 14 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 15

Tab. 6. Łączna liczba uczestników spotkań biznesowych według kategorii spotkań Rys. 6. Liczba uczestników spotkań biznesowych według lokalizacji i kategorii Rodzaj spotkania Ogólna liczba uczestników Udział procentowy Średnia liczba uczestników Konwencje, Kongresy, Konferencje 171788 43% 85 Targi Konsumenckie 47855 12% 760 140000 120000 100000 Konwencje, Kongresy, Konferencje Targi Biznesowe Inne Spotkania Biznesowe Targi Konsumenckie Spotkania Motywacyjne Inne Spotkania Targi Biznesowe 25631 6% 754 80000 Spotkania Motywacyjne 25558 6% 67 60000 Inne Spotkania Biznesowe 54885 14% 39 40000 Inne Spotkania 74775 19% 63 20000 Struktura liczby uczestników ze względu na rodzaj spotkania różni się znacząco pomiędzy poszczególnymi lokalizacjami. Na obszarze Trójmiasta dominowały konwencje, kongresy, konferencje, podczas gdy w Regionie inne spotkania. W Gdańsku drugą najliczniejszą grupę stanowiły targi konsumenckie, podczas gdy w pozostałych lokalizacjach ta kategoria spotkań biznesowych, jak również targi biznesowe, miały znikome znaczenie. W Sopocie drugą najliczniejszą kategorią spotkań były inne spotkania biznesowe, w Gdyni inne spotkania, a w Regionie konwencje, kongresy i konferencje. Tab.7. Łączna liczba uczestników spotkań biznesowych według lokalizacji i kategorii spotkań Konwencje, Kongresy, Konferencje Gdańsk Sopot Gdynia Region 125 368 44% 9 691 41% 25 560 47% 11 169 29% Targi Konsumenckie 46 898 17% 487 2% 400 1% 70 0% 0 Gdańsk Sopot Gdynia Region Wydarzenia biznesowe organizowane w hotelach z zapleczem konferencyjnym do 10000m 2 stanowiły nie tylko dominującą grupę pod względem ilości wydarzeń (86%), ale także zgromadziły największą łączną liczbę uczestników: 232 461 osób, co stanowi 58%. Niższy udział w rynku pod względem liczby uczestników wynika z faktu, iż w tego typu hotelach organizowane były spotkania o mniejszej liczbie osób. Na drugim miejscu znajdują się centra kongresowe, które zgromadziły łącznie 108 253 uczestników (27%), mimo iż ich udział w liczbie wydarzeń biznesowych wynosił jedynie 4%. W obiektach tych organizowane były duże imprezy 10 największych wydarzeń (powyżej 3000 osób) zgromadziło łącznie 58 tysięcy osób, co stanowiło 14% wszystkich osób uczestniczących w wydarzeniach o charakterze biznesowym w województwie pomorskim. Obiekty specjalne oraz inne obiekty zgromadziły odpowiednio 29,1 tysięcy i 30,6 tysięcy osób. Rys. 7. Struktura liczby uczestników według rodzaju obiektu Targi Biznesowe 24 616 9% 275 1% 470 1% 270 1% Spotkania Motywacyjne Inne Spotkania Biznesowe 18 098 6% 2 091 9% 4 049 7% 1 320 3% 26 298 9% 7 468 31% 11 085 20% 10 034 26% Inne Spotkania 42 238 15% 3 749 16% 12 850 24% 15 938 41% Suma 283516 100% 23 761 100% 54 414 100% 38 801 100% Hotel z zapleczem konferencyjnym do 10 000 m 2 58% Inne 8% Centrum kongresowe (bez pokoi) 27% Obiekty specjalne 7% Gdańsk gromadził największą liczbę uczestników we wszystkich kategoriach wydarzeń biznesowych. Na drugim miejscu plasowała się Gdynia, a następnie Region i Sopot. 16 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 17

2.3 Czas trwania i sezonowość spotkań biznesowych W roku 2012 największą liczbę spotkań (94%) stanowiły spotkania trwające do 3 dni w liczbie 4804. Liczba spotkań trwających od 4 do 10 dni wynosiła 262, natomiast wydarzeń biznesowych trwających powyżej 10 dni było 31. Rys. 8. Struktura spotkań biznesowych według czasu trwania Rys. 9. Sezonowość liczby spotkań 600 500 400 1-3 dni 94% 4-10 dni 5% 300 200 100 10 dni 1% 0 styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec lipiec sierpień wrzesień październik listopad grudzień Wszystkie kategorie spotkań biznesowych charakteryzowały się krótkim okresem trwania do 3 dni. W największym stopniu dotyczyło to konwencji, kongresów i konferencji. Wśród najdłużej trwających wydarzeń biznesowych występowały konwencje, kongresy, konferencje, oraz spotkania biznesowe i inne. Największe wahania dotyczące ogólnej liczby spotkań występowały w Gdańsku. Ewidentnie miesiącami o wzmożonej aktywności na rynku spotkań biznesowych były wrzesień, październik i listopad. W tych miesiącach odbyło się 1070 wydarzeń biznesowych, co stanowiło 39% wszystkich wydarzeń biznesowych zorganizowanych w Gdańsku w 2012 roku. Również w kwietniu i maju zorganizowano po ponad 200 spotkań. Najmniejsze wahania występowały w Gdyni. Natomiast uczestniczące w badaniu obiekty zlokalizowane w Regionie wykazały w drugiej połowie roku tendencję spadkową dotyczącą organizacji spotkań biznesowych. Tab. 8. Czas trwania spotkań biznesowych według rodzaju Rys. 10. Sezonowość liczby spotkań według lokalizacji Konwencje, Kongresy, Konferencje Targi Konsumenckie Targi Biznesowe Spotkania Motywacyjne Inne Spotkania Biznesowe Inne Spotkania suma 450 400 1-3 dni 1946 59 32 359 1305 1104 4805 350 4-10 dni 72 4 2 20 99 65 262 ponad 10 dni 12 0 0 0 6 13 31 Łącznie 2030 63 34 379 1410 1182 5098 300 250 200 150 100 50 Gdańsk Sopot Gdynia Region Rynek spotkań biznesowych charakteryzuje się pewną sezonowością. Pory roku, w których zorganizowano największą liczbę wydarzeń biznesowych to miesiące jesienne (wrzesień, październik i listopad) oraz wiosenne (marzec, kwiecień, maj). W lipcu i sierpniu z racji okresu urlopowego po i tym samym wzmożonego ruchu turystyki indywidualnej organizowane było najmniej spotkań biznesowych. Podobny rozkład wydarzeń biznesowych na przestrzeni roku występował również w badaniach z lat poprzednich. 0 styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec lipiec sierpień wrzesień październik listopad grudzień 18 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 19

2.4 Tematyka spotkań Tematyka organizowanych spotkań została pogrupowana w 4 kategorie. Uczestniczące w badaniu ankietowym podmioty nie zawsze podawały tematykę spotkań, stąd też liczba spotkań łącznie w poszczególnych tematach może różnić się od łącznej liczby spotkań przywoływanej we wcześniejszej części raportu. Największą grupę wydarzeń biznesowych w 2012 roku wykazanych w badaniu stanowiły spotkania o tematyce ekonomicznej i politycznej (30%), które zgromadziły również największą liczbę uczestników ponad 130 tysięcy osób. Średnio w tych spotkaniach brało udział 86 uczestników, jednakże w 5 największych spotkaniach biznesowych uczestniczyło łącznie ponad 30 tysięcy osób, w tym w największych targach konsumpcyjnych ponad 10 000. Zagadnienia ekonomiczne i polityczne były tematem przede wszystkim konwencji, kongresów i konferencji (545) oraz innych spotkań biznesowych (488), jak również innych spotkań (351), co łącznie stanowiło 91% wszystkich spotkań z tej tematyki. Tab. 9. Liczba spotkań i uczestników według tematu Tematyka spotkań Liczba spotkań Liczba uczestników ekonomiczna/polityczna 1 517 30% 131 042 33% Z zestawienia rodzajów wydarzeń biznesowych z tematyką przewodnią wynika, iż w każdej kategorii wydarzeń reprezentowane są spotkania z wszystkich zakresów tematycznych. W przypadku konwencji, kongresów i konferencji, podobnie jak w kategorii innych spotkań biznesowych, przeważają tematy ekonomiczne, polityczne i technologiczne, natomiast targi konsumenckie były najczęściej organizowane pod hasłem tematyki medycznej. Rys.11. Liczba spotkań biznesowych według rodzaju i tematyki spotkania technologiczna 1 277 25% 75 001 19% humanistyczna 866 17% 90 461 23% informatyczna/komunikacyjna 812 16% 47 547 12% medyczna 596 12% 54 042 14% 600 500 400 545 467 348 333 310 ekonomiczna/polityczna technologiczna medyczna informatyczna/komunikacyjna humanistyczna 488 449 351 349 Tematyka technologiczna była tematem wiodącym w drugiej, co do liczebności grupie spotkań biznesowych (1277). Uczestniczyło w tych wydarzeniach 75 tysięcy osób (19%). W wydarzeniach tych brało udział średnio 59 osób. Tematyce technologicznej poświęcone były w równym stopniu przede kongresy, konwencje i konferencje (467) oraz inne spotkania biznesowe (449). Kolejne miejsca pod względem liczby zorganizowanych spotkań zajmują spotkania o tematyce humanistycznej, informatycznej i komunikacyjnej oraz z zakresu tematyki medycznej. Należy jednak zauważyć, że średnia liczba uczestników była bardzo zróżnicowana od 104 osób w spotkaniach o tematyce humanistycznej do 91 w medycznej i 59 w informatycznej i komunikacyjnej. Stąd też pod względem łącznej liczby uczestników spotkania biznesowe o tematyce humanistycznej ustępowały jedynie wydarzeniom o tematyce ekonomicznej i politycznej. 300 200 100 0 Konwencje, Kongresy, Konferencje 16 11 28 3 5 13 8 5 4 4 Targi Konsumenckie Targi Biznesowe 133 104 14 64 62 Spotkania Motywacyjne 67 270 136 Inne Spotkania Motywacyjne 209 138 134 Inne Spotkania 2.5 Uczestnicy spotkań biznesowych Uczestnicy wydarzeń na rynku spotkań biznesowych podzieleni zostali na cztery grupy. Najwięcej spotkań biznesowych zostało zorganizowanych dla korporacji. Uczestniczyło w nich łącznie 239 tysięcy osób. Drugą grupą odbiorców były stowarzyszenia i fundacje, których udział w liczbie spotkań wyniósł 17%, przy 21 procentowym udziale w liczbie uczestników. Świadczy to o relatywnie wyższej liczbie uczestników poszczególnych spotkań w przypadku stowarzyszeń i fundacji (94) aniżeli spotkań korporacyjnych (70). W najmniejszym stopniu odbiorcami wydarzeń biznesowych były organizacje pozarządowe i non-profit oraz organizacje rządowe i samorządowe. 20 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 21

Tab. 10. Liczba spotkań i uczestników według grupy uczestników Spotkania % Uczestnicy % Organizacja rządowa/samorządowa 313 6% 48 620 12% Stowarzyszenie/fundacja 889 17% 83 956 21% Korporacja 3 421 67% 239 020 60% Organizacja pozarządowa, non-profit 475 9% 28 896 7% Łącznie 5 098 100% 400 492 100% Tab. 11. Struktura rynku spotkań biznesowych ze względu na odbiorców i kategorię spotkań Konwencje, Kongresy, Konferencje Organizacja rządowa / samorządowa Stowarzyszenie /fundacja Korporacja Organizacja pozarządowa, non-profit Łącznie 6% 28% 59% 7% 100% Targi Konsumenckie 0% 5% 90% 5% 100% Targi Biznesowe 12% 12% 71% 6% 100% Spotkania Motywacyjne 6% 17% 55% 22% 100% Inne Spotkania Biznesowe 4% 6% 84% 6% 100% Inne Spotkania 9% 14% 64% 13% 100% Również pod względem ilości spotkań korporacje miały olbrzymią przewagę nad pozostałymi grupami odbiorców, zwłaszcza w ilości konwencji, kongresów, konferencji oraz innych spotkań biznesowych, a także targów konsumenckich. Przedstawiciele korporacji byli uczestnikami 57 targów konsumenckich z całkowitej liczby 63 imprez o tym charakterze. Rys.12. Liczba spotkań biznesowych według grup odbiorców 1400 1200 1000 800 600 400 Konwencje, Kongresy, Konferencje Targi Biznesowe Inne Spotkania Biznesowe Targi Konsumenckie Spotkania Motywacyjne Inne Spotkania 200 0 Organizacja rządowa /samorządowa Stowarzyszenie /fundacja Korporacja Organizacja pozarządowa, non-profit 22 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 23

Rozkład tematyki spotkań jest zróżnicowany ze względu na rodzaj odbiorcy. Wszystkie grupy odbiorców zainteresowane były tematyką ekonomiczną i polityczną. Największe zainteresowanie w tym zakresie wykazały organizacje rządowe i samorządowe, co wydaję się być naturalnym zjawiskiem. Ta grupa odbiorców wykazywała również duże zainteresowanie tematyką humanistyczną. W pozostałych grupach odbiorców udział poszczególnych tematów był rozłożony dość równomiernie, z tym, że dla każdej grupy odbiorców można wyodrębnić tematykę, która z oczywistych względw nie znajdowała się w kręgu zainteresowań. Dla organizacji rządowych i samorządowych była to tematyka medyczna (3% udziału we wszystkich wydarzeniach biznesowych dla tej grupy odbiorców), dla stowarzyszeń i fundacji oraz organizacji pozarządowych i non-profit tematyka związana z informatyką i komunikacją (odpowiednio 6% i 8% spotkań), dla korporacji tematyka humanistyczna (9%). Tab. 12. Struktura rynku spotkań biznesowych ze względu na odbiorców i tematykę spotkań ekonomiczna / polityczna Organizacja rządowa /samorządowa Stowarzyszenie /fundacja Korporacja Organizacja pozarządowa, non-profit liczba % liczba % liczba % liczba % 150 48% 211 24% 1036 31% 120 25% technologiczna 21 7% 204 23% 979 29% 73 15% humanistyczna 118 38% 274 31% 303 9% 171 36% informatyczna / komunikacyjna 15 5% 49 6% 708 21% 40 8% medyczna 8 3% 150 17% 367 11% 71 15% Łącznie 312 100% 888 100% 3393 100% 475 100% Zakończenie Rynek spotkań biznesowych staje się coraz bardziej znaczącym segmentem turystyki jako sektora gospodarki narodowej. Świadczą o tym m.in. wydatki uczestników spotkań biznesowych według raportu statystycznego International Congress and Convention Association (ICCA) największego na świecie stowarzyszenia branży eventowej, średnie wydatki osób biorących udział w konferencjach, kongresach itp. wyniosły w 2011 roku 736 USD. Korzystając z tego założenia możemy przyjąć, iż 15 konferencji międzynarodowych spełniających kryteria ICCA, które w 2012 roku odbyły się w Gdańsku i Regionie wygenerowało dla destynacji w przybliżeniu sumę 107 688 576 USD (736 USD x 3 dni x 48 772 uczestników konferencji międzynarodowych). Organizacja konferencji, targów oraz spotkań motywacyjnych lub biznesowych pozwala na promocję miasta i regionu, w którym organizowane są tego rodzaju wydarzenia, jak również na efektywne funkcjonowanie i dalszy rozwój bazy konferencyjno-hotelowej na tym terenie. Gdańsk staje się coraz ważniejszą destynacją na rynku wydarzeń biznesowych. Rok 2012 był rokiem bardzo szczególnym. Gdańsk był jednym z miast, w których odbywały się mecze fazy grupowej oraz ćwierćfinał w ramach Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej Euro 2012. Miało to szczególne znaczenie ze względu na promocję miasta oraz realizację szeregu inwestycji, w wyniku których nastąpił rozwój bazy hotelowej, poprawa infrastruktury drogowej, rozbudowa lotniska w Gdańsku-Rębiechowie, powstanie nowych obiektów np. stadionu sportowego PGE ARENY oraz innych obiektów, które mogą być wykorzystywane do celów turystyki biznesowej. Wszystkie te działania skutkowały ogólnym wzrostem w 2012 roku liczby różnego typu wydarzeń biznesowych na terenie Gdańska, ale także w Gdyni i Sopocie. Również liczba osób, które w tym roku odwiedziły województwo pomorskie w celach biznesowych i nie tylko uległa dalszemu wzrostowi w porównaniu do poprzednich lat, a Gdańsk jest na tym polu niekwestionowanym liderem w regionie. Rynek wydarzeń biznesowych podlega ciągłym przemianom, a branża biznesowa jest coraz bardziej wymagającym środowiskiem. Sytuacja gospodarcza, rozwój technologiczny, zmiany oczekiwań uczestników wydarzeń biznesowych stawiają coraz to nowe wyzwania przed organizatorami takich wydarzeń. Wymuszają konieczność zmian i polepszenia jakości oferty. Wymaga to współpracy na różnych płaszczyznach pomiędzy podmiotami ze środowiska turystyki, biznesu, marketingu i mediów. 2.6 Podsumowanie Wyniki przeprowadzonych badań turystyki biznesowej wskazują, iż rynek spotkań biznesowych w województwie pomorskim rozwija się. Mimo mniejszej liczby podmiotów biorących udział w badaniu ilość zorganizowanych w 2012 roku spotkań biznesowych, jak również liczba uczestników tych spotkań, wzrosły w stosunku do roku poprzedniego. Tradycyjnie wiodącą rolę na rynku wydarzeń biznesowych w województwie pomorskim pełni Gdańsk. Jednakże na szczególną uwagę zasługuje Gdynia, która nie tylko zwiększyła swój udział w ilości organizowanych wydarzeń biznesowych, ale także w ogólnej liczbie uczestników tychże spotkań z około 38 tysięcy w 2011 do prawie 55 tysięcy w 2012. Analizy udziału poszczególnych kategorii wydarzeń biznesowych w rynku spotkań biznesowych wskazują na dominujący udział trzech kategorii wydarzeń: kongresów konwencji i konferencji, innych spotkań biznesowych oraz innych spotkań, które łącznie stanowiły 90% wszystkich wydarzeń biznesowych. Wydarzenia te odbywały się przede wszystkim w hotelach z zapleczem konferencyjnym do 10000m 2. Ponadto tylko 10% wydarzeń miało charakter międzynarodowy. Większość spotkań biznesowych miała charakter krótkoterminowy (do 3 dni) i miała miejsce w okresie jesiennym i wiosennym. Główną grupę uczestników wydarzeń biznesowych stanowią korporacje, co ma przełożenie na wiodącą tematyką spotkań biznesowych, którą były zagadnienia ekonomiczne i polityczne oraz technologiczne. 24 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 25

Słownik używanych terminów W celu lepszego i pełniejszego zrozumienia poniższego raportu poniżej szczegółowe wyjaśnienie kategorii, którymi posłużono się w trakcie przeprowadzania badań i przygotowywania raportu. Wśród znaczących aspektów określających dalszy rozwój i przyszłość przemysłu spotkań biznesowych wskazać należy: wzrost znaczenia miast nie będących stolicami krajów na rzecz innych lokalizacji (tzw. secondary cities), a co za tym idzie rozwój lokalnej infrastruktury dla potrzeb turystyki biznesowej, wzrost znaczenia targów, zwłaszcza regionalnych i lokalnych, sytuację gospodarczą w kraju, która wpływa na lokalizację, przebieg i długość organizowanych wydarzeń (coraz większy udział spotkań 1 dniowych), rozwój nowych technologii, w tym coraz szersze stosowanie tabletów, smartfonów i aplikacji mobilnych (np. do komunikacji z organizatorami, dokonywania rezerwacji czy płatności), wykorzystywanie mediów społecznościowych (np. Facebook, Twitter) do przekazywania informacji, odchodzenie od tradycyjnych spotkań opartych na prelekcjach na rzecz spotkań o charakterze interaktywnym, odchodzenie od tradycyjnych miejsc spotkań biznesowych (np. sal konferencyjnych w hotelach) na rzecz tzw. eventów odbywających się w miejscach, które do tej pory nie zawsze kojarzone były z organizacją wydarzeń biznesowych, czyli w tzw. unique venues (np. bankiet przy plaży, konferencja na stadionie sportowym czy promie), wzrost znaczenia PCO Profesjonalnych Organizatorów Kongresów, wyspecjalizowanych w wyszukiwaniu lub przygotowywaniu optymalnych, zróżnicowanych i najbardziej ciekawych ofert dla potrzeb organizacji wydarzenia biznesowego pod konkretnego odbiorę, konieczność stosowania indywidualnego podejścia do klienta, coraz większe znaczenie regionalnych i lokalnych organizacji turystycznych. Biorąc pod uwagę ogólnoświatowe trendy znaczenie takich organizacji jak Gdańsk Convention Bureau będzie systematycznie rosło, zwłaszcza dla regionu na terenie którego funkcjonuje. Dotychczasowa działalność promocyjna GCB przekłada się na wzrost zainteresowania Gdańskiem jako atrakcyjnej lokalizacji wydarzeń o charakterze biznesowym. RODZAJ SPOTKANIA: Kongresy/konferencje/konwencje spotkanie przedstawicieli stowarzyszeń lub organizacji (rządowych i pozarządowych), na które zwykle przybywają goście indywidualni w celu omówienia określonej problematyki, bądź też w celu wzajemnej edukacji, wymiany opinii, kreacji nowych pomysłów. Kongres podobnie jak konwencja, w odróżnieniu od konferencji, trwa dłużej (kilka dni) i skupia większą ilość uczestników. Targi konsumenckie wydarzenia ogólnodostępne, zwykle wymagające uiszczenia opłaty wejściowej, na których prezentowane są produkty i usługi. Głównym zajęciem uczestników jest zwiedzanie wystaw w sali pokazowej. Targi biznesowe wydarzenia zamknięte, organizowane dla przedstawicieli danej lub pokrewnej branży. Są to wydarzenia, na których prezentowane są produkty i/lub usługi. Uczestnicy zajmują się głównie zwiedzaniem wystaw w sali pokazowej. Spotkania motywacyjne rodzaj spotkania będący częścią programu oferowanego uczestnikom jako nagroda. Inne spotkanie biznesowe zebranie tylko dla pracowników lub przedstawicieli danej organizacji, organizowane w celu realizacji określonych zadań biznesowych. Organizacja może mieć charakter komercyjny lub niekomercyjny. Inne spotkania Inne rodzaje spotkań: wszelkie zebrania, których nie obejmuje żadna z dostępnych definicji, inne niż inne spotkania biznesowe. 26 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 27

Korporacja każda firma nastawiona na zysk, która oferuje usługi lub produkty swoim klientom. Organizacja pozarządowa non profit organizacja, która istnieje po to, by świadczyć usługi innym i której członkowie nie mogą czerpać korzyści majątkowych z jej przychodów netto (termin ten obejmuje organizacje pozarządowe (NGO), kościoły, szpitale, szkoły wyższe, biblioteki, instytucje dobroczynne i grupy inicjatywne). OBIEKTY Centrum Kongresowe (bez pokoi) - wybudowane w konkretnym celu (organizacji kongresów, konferencji, targów itp.), które nie posiadają miejsc noclegowych. Hotele z zapleczem konferencyjnym do 10 000 m 2 Hotel (również pensjonaty, ośrodki wypoczynkowe, zajazdy itp.) z zapleczem konferencyjnym o powierzchni poniżej 10 tys. m 2. Hotele z zapleczem konferencyjnym powyżej 10 000 m 2 Hotel (również pensjonaty, ośrodki wypoczynkowe, zajazdy itp.) z zapleczem konferencyjnym o powierzchni powyżej 10 tys. m 2. Obiekty specjalnie Obiekt/sala na specjalne wydarzenia (bez miejsc noclegowych) z salami konferencyjnymi. Może to być obiekt wybudowany lub przebudowany na potrzeby wydarzeń specjalnych (restauracja, bar, obiekt filmowy, park publiczny, zamek, obiekt sportowy, itp.). Inne inne obiekty, które nie mieszczą się w żadnej z pozostałych kategorii. Źródła: TEMATYKA SPOTKANIA Ekonomiczno-polityczna spotkania związane z ekonomią, polityką, finansami, bankowością, naukami o zarządzaniu, towaroznawstwem itp. Techniczne spotkania związane z architekturą i urbanistyką, automatyką i robotyką, biocybernetyką, budownictwem, elektroniką, elektrotechniką, geodezją i kartografią, górnictwem, inżynierią, technologią, chemią, transportem itp. Humanistyczna spotkania związane z kulturą, sztuką, jak historia sztuki, filologia, muzykologia, etyka, filozofia, oraz te związane ze społeczeństwem, jak historia, archeologia, socjologia, psychologia, antropologia itp. Informatyczna/komunikacyjna spotkania i wydarzenia związane z dyscypliną naukową i techniczną zajmującą się przetwarzaniem informacji, a w tym technologiami przetwarzania informacji, technologiami wytwarzania systemów przetwarzających informacje oraz systemami komunikacji, komunikacją oraz jej pochodnymi. Medyczna spotkania związane z naukami medycznymi w tym: zdrowiem publicznym, farmacją, diagnostyką laboratoryjną itp. EIBTM 2012 Trends Watch. An evaluation by Rob Davidson www.eibtm.com Corporate Events: Trends and Technology, Tourism Review Online Magazine - IV / 2013, Górska A., Najważniejsze trendy dla branży turystyki biznesowej na 2013 rok, Live&Travel, 04(58)/2013, www.liveandtravel.eu http://www.micepoland.com.pl/index.php?action=aktualnosci&start=aktualnosci&id=527 http://www.internationalmeetingsreview.com/conference-centres/top-five-convention-center-trends-meetingplanners-95150 http://www.tourism-review.com RODZAJ GRUPY Organizacja rządowa/samorządowa dotyczy urzędników państwowych, osoby mianowane i wybrane do pełnienia funkcji publicznych oraz dostawców usług dla jednostek rządowych. Stowarzyszenie/fundacja zorganizowana w oparciu o członkostwo grupa osób i/lub spółek o zbieżnej tożsamości, zainteresowaniach lub celach. Stowarzyszenia istnieją w celu realizacji potrzeb swoich członków. Zwykle są to organizacje typu non-profit (obejmują m.in.: stowarzyszenia zawodowe, handlowe, akademickie, kulturalne, sportowe i pracownicze związki zawodowe). 28 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 GDAŃSK CONVENTION BUREAU / RAPORT 2013 29