RECENZJA PRACY DOKTORSKIEJ mgr inż. Aleksandry KORZEC pt.

Podobne dokumenty
Recenzja rozprawy doktorskiej mgr inż. Jarosława Błyszko

Opinia o pracy doktorskiej pt. On active disturbance rejection in robotic motion control autorstwa mgr inż. Rafała Madońskiego

Recenzja mgr Anny ŚLIWIŃSKIEJ Ilościowa ocena obciążeń środowiskowych w procesie skojarzonego wytwarzania metanolu i energii elektrycznej

Recenzja rozprawy doktorskiej mgr. inż. Bogumiła Chilińskiego

dr hab. inż. Jacek Dziurdź, prof. PW Warszawa, r. Instytut Podstaw Budowy Maszyn Politechnika Warszawska

Drgania poprzeczne belki numeryczna analiza modalna za pomocą Metody Elementów Skończonych dr inż. Piotr Lichota mgr inż.

Recenzja rozprawy doktorskiej mgra inż. Roberta Szymczyka. Analiza numeryczna zjawisk hartowania stali narzędziowych do pracy na gorąco

Recenzja Pracy Doktorskiej

RECENZJA ROZPRAWY DOKTORSKIEJ PANI MGR INŻ

Opinia o pracy doktorskiej pt. Systemy adaptacyjnej absorpcji obciążeń udarowych autorstwa mgr inż. Piotra Krzysztofa Pawłowskiego

EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW BUDOWNICTWO STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA PROFIL OGÓLNOAKADEMICKI

Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Bartosza Rymkiewicza pt. Społeczna odpowiedzialność biznesu a dokonania przedsiębiorstwa

Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2017/2018

Recenzja rozprawy doktorskiej mgr inż. Joanny Wróbel

SYSTEMY MES W MECHANICE

DYNAMIKA KONSTRUKCJI BUDOWLANYCH

OPTYMALIZACJA HARMONOGRAMOWANIA MONTAŻU SAMOCHODÓW Z ZASTOSOWANIEM PROGRAMOWANIA W LOGICE Z OGRANICZENIAMI

PROJEKTOWANIE MATERIAŁOWE I KOMPUTEROWA NAUKA O MATERIAŁACH. forma studiów: studia stacjonarne. Liczba godzin/tydzień: 2W e, 2Ćw.

Analiza stanu przemieszczenia oraz wymiarowanie grupy pali

Parasejsmiczne obciążenia vs. stateczność obiektów.

Drgania drogowe vs. nośność i stateczność konstrukcji.

RECENZJA. Prof. dr hab. inż. Zdzisław Kudliński. Katowice, dn

Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Łukasza Gadomera pt. Rozmyte lasy losowe oparte na modelach klastrowych drzew decyzyjnych w zadaniach klasyfikacji

dr hab. inż. Piotr Krawiec prof. PP Poznań, r. RECENZJA

Odniesienie do obszarowych efektów kształcenia Kierunkowe efekty kształcenia WIEDZA (W)

Katedra Energoelektroniki i Automatyki Systemów Przetwarzania Energii Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica al. Mickiewicza Kraków

1. Podstawa prawna oraz kryteria przyjęte do oceny rozprawy doktorskiej

Opinia o dorobku naukowym dr inż. Ireneusz Dominik w związku z wystąpieniem o nadanie stopnia naukowego doktora habilitowanego.

Wymagania stawiane pracom dyplomowym na Wydziale Elektroniki i Informatyki Politechniki Koszalińskiej

Mgr inż. Wojciech Chajec Pracownia Kompozytów, CNT Mgr inż. Adam Dziubiński Pracownia Aerodynamiki Numerycznej i Mechaniki Lotu, CNT SMIL

Matryca weryfikacji efektów kształcenia - studia III stopnia

Mechanika analityczna - opis przedmiotu

RECENZJA. Rozprawy doktorskiej mgr Mateusza Nowickiego. Ocena wybranych elementów niszy szpikowej u pacjentów poddawanych

tel. (+4861) fax. (+4861)

Summary in Polish. Fatimah Mohammed Furaiji. Application of Multi-Agent Based Simulation in Consumer Behaviour Modeling

Metoda elementów skończonych w mechanice konstrukcji / Gustaw Rakowski, Zbigniew Kacprzyk. wyd. 3 popr. Warszawa, cop

Recenzja pracy doktorskiej mgr Tomasza Świsłockiego pt. Wpływ oddziaływań dipolowych na własności spinorowego kondensatu rubidowego

ZARZĄDZENIE REKTORA ZACHODNIOPOMORSKIEJ SZKOŁY BIZNESU W SZCZECINIE 4/ kwietnia 2013 r.

RECENZJA. 1. Ogólna charakterystyka rozprawy

Gdańsk, 10 czerwca 2016

Modelowanie jako sposób opisu rzeczywistości. Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych Politechnika Łódzka

Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Moniki Lisowskiej

Projektowanie ściany kątowej

MODELOWANIE ZA POMOCĄ MES Analiza statyczna ustrojów powierzchniowych

POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN. Ćwiczenie D - 4. Zastosowanie teoretycznej analizy modalnej w dynamice maszyn

Aparaty słuchowe Hi-Fi z Multiphysics Modeling

RECENZJA. Promotor: dr hab. inż. Mieczysław Zając

RECENZJA. Rozprawy doktorskiej mgr inż. Magdaleny Zięby pt.:

2. Podstawa prawna. Bydgoszcz,

Program zajęć z przedmiotu Mechanika Budowli I na studiach niestacjonarnych I stopnia, na 2 roku Wydziału Inżynierii Lądowej (semestry: 5 i 6)

Dr hab. inż. Krzysztof Wojdyga, prof. PW Politechnika Warszawska Wydział Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska

1. Charakterystyka rozprawy doktorskiej

Analiza fundamentu na mikropalach

Wykaz oznaczeń Przedmowa... 9

Analiza stateczności zbocza

LIV OLIMPIADA FIZYCZNA 2004/2005 Zawody II stopnia

DRGANIA ELEMENTÓW KONSTRUKCJI

Tabela odniesień efektów kierunkowych do efektów obszarowych (tabele odniesień efektów kształcenia)

6 C2A_W02_03 Ma wiedzę z zakresu logistyki produktów przerobu ropy naftowej i produktów polimerowych.

Modelowanie biomechaniczne. Dr inż. Sylwia Sobieszczyk Politechnika Gdańska Wydział Mechaniczny KMiWM 2005/2006

Karta (sylabus) modułu/przedmiotu INŻYNIERIA MATERIAŁOWA Studia pierwszego stopnia

Fizyka - opis przedmiotu

PRZYKŁADY CHARAKTERYSTYK ŁOŻYSK

a) Szczegółowe efekty kształcenia i ich odniesienie do opisu efektów

OPINIA. o rozprawie doktorskiej mgr inż. Beaty Potrzeszcz-Sut, pt. Sieci neuronowe w wybranych zagadnieniach mechaniki konstrukcji i materiałów".

WYKORZYSTANIE MES DO WYZNACZANIA WPŁYWU PĘKNIĘCIA W STOPIE ZĘBA KOŁA NA ZMIANĘ SZTYWNOŚCI ZAZĘBIENIA

ZAŁĄCZNIK NR 2 Uchwała Rady Wydziału Elektrotechniki i Informatyki Politechniki Lubelskiej z dnia 3 czerwca 2013 r

Recenzja. promotor: dr hab. Marianna Kotowska-Jelonek, prof. PŚk

Kierunkowe efekty kształcenia wraz z odniesieniem do efektów obszarowych. Budownictwo studia I stopnia

RECENZJA. Rozprawy doktorskiej mgr inż. Kamila Lubikowskiego pt.

promotor pracy: dr hab. inż. Sławomir Kłos, prof. UZ promotor pomocniczy: dr inż. Marek St. Węglowski

RECENZJA ROZPRAWY DOKTORSKIEJ

MATRYCA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIORY KIERUNKOWE

Recenzja. rozprawy doktorskiej mgr inż. Yanfei Lu pt. Biomechaniczne i strukturalne aspekty modelowania zrostu i regeneracji kości.

SYMULACJA OBLICZENIOWA OPŁYWU I OBCIĄŻEŃ BEZPRZEGUBOWEGO WIRNIKA OGONOWEGO WRAZ Z OCENĄ ICH ODDZIAŁYWANIA NA PRACĘ WIRNIKA


NOWOCZESNE TECHNOLOGIE ENERGETYCZNE Rola modelowania fizycznego i numerycznego

Efekty kształcenia dla kierunku studiów INFORMATYKA, Absolwent studiów I stopnia kierunku Informatyka WIEDZA

WPŁYNĘŁO. Prof. nzw. dr hab. inż. Tadeusz ZABOROWSKI, dr h. c. Politechnika Poznańska tel. Kom.

Recenzja rozprawy doktorskiej mgr inż. Jacka Partyki pt. Wpływ warunków zewnętrznych na proces krzepnięcia wody w materiałach porowatych

KIERUNKOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA

KIERUNKOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA

Karta (sylabus) przedmiotu Kierunek studiów Mechatronika Studia pierwszego stopnia. Mechanika Techniczna Rodzaj przedmiotu: Podstawowy Kod przedmiotu:

Efekty kształcenia dla kierunku Mechanika i budowa maszyn

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

RECENZJA ROZPRAWY DOKTORSKIEJ

2. Temat i teza rozprawy

Recenzja rozprawy doktorskiej mgr inż. Piotra Skowrońskiego Analiza oscylacji temperatury w stanach przejściowych urządzeń wymieniających ciepło"

prof. dr hab. Barbara Kożuch Uniwersytet Jagielloński

Podstawa formalna recenzji: pismo Pana Dziekana Wydziału Inżynierii Zarządzania Politechniki Poznańskiej z dnia r.

Zasady i kryteria zaliczenia: Zaliczenie pisemne w formie pytań opisowych, testowych i rachunkowych.

Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Mechanika i Budowa Maszyn Studia drugiego stopnia

Proces badawczy schemat i zasady realizacji

ruchem kolejowym przydatną w rozwiązywaniu złożonych zadań.

SPIS TREŚCI. Do Czytelnika... 7

INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY Oddział we Wrocławiu. Görlitz

Podstawy metodologiczne symulacji

Efekty kształcenia dla makrokierunku: INFORMATYKA STOSOWANA Z KOMPUTEROWĄ NAUKĄ O MATERIAŁACH Wydział: MECHANICZNY TECHNOLOGICZNY

POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN. Ćwiczenie D-3

Pale fundamentowe wprowadzenie

Transkrypt:

Prof. dr hab. inż. Joanna Dulińska Kraków, 26 sierpnia 2016 r. Politechnika Krakowska Wydział Inżynierii Lądowej Instytut Mechaniki Budowli e-mail: jdulinsk@pk.edu.pl RECENZJA PRACY DOKTORSKIEJ mgr inż. Aleksandry KORZEC pt. WPŁYW SKŁADOWEJ PIONOWEJ PRZYSPIESZENIA WYWOŁANEGO OBCIĄŻENIEM SEJSMICZNYM NA STATECZNOŚĆ ZAPÓR ZIEMNYCH Promotor: dr hab. inż. Waldemar Świdziński dr hab. inż. Ryszard Staroszczyk Opracowanie recenzji wykonałam w ramach Umowy o Dzieło nr 63/2016 z dnia 10 lipca 2016 r. zawartej z Instytutem Budownictwa Wodnego Polskiej Akademii Nauk w Gdańsku, reprezentowanym przez Dyrektora Instytutu dr inż. Ryszarda Staroszczyka, prof. IBW. Po zapoznaniu się z pracą doktorską mgr inż. Aleksandry KORZEC przedstawiam poniższą opinię. 1. Krótka charakterystyka treści rozprawy Rozprawa mgr inż. Aleksandry Korzec poświęcona jest problematyce zapór ziemnych poddanych działaniom sejsmicznym i parasejsmicznym. W szczególności Autorka rozważa ryzyko utraty stateczności ziemnych budowli hydrotechnicznych zlokalizowanych w bliskiej odległości od epicentrum wstrząsów sejsmicznych, gdzie szczytowe wartości przyspieszeń pionowych i poziomych maja zbliżone wartości. Treść rozprawy mgr inż. Aleksandry Korzec ujęta została w 7 rozdziałach na 150 stronach. W rozdziale początkowym Doktoranta charakteryzuje podjęty w pracy problem badawczy i podaje genezę rozprawy. Na podstawie krytycznego przeglądu metod oceny stateczności zapór ziemnych wskazuje na potrzebę uwzględniania składowej pionowej przyspieszeń drgań podczas dokonywania tejże oceny. W rozdziale tym Autorka formułuje tezę naukową pracy. W rozdziale 2 Doktorantka, na podstawie dokonanego przeglądu stosowanych w praktyce metod oceny stateczności, wskazuje uproszczoną metodę dynamiczną opartą na podejściu Newmarka jako narzędzie zastosowane w dalszych badaniach. Po przedstawieniu założeń i opisu formalnego metody Autorka proponuje rozszerzenie podejścia Newmarka, polegające na uwzględnieniu wpływu pionowej składowej wymuszenia kinematycznego w ocenie stateczności zapór. Sformułowane równania ruchu sztywnego bloku na równi pochyłej pozwalają na wyznaczenie stałych przemieszczeń bloku względem podłoża po ustaniu wymuszenia, z uwzględnieniem sił 1

dynamicznych prostopadłych do powierzchni poślizgu (wprowadzają również składową pionową wymuszenia). W rozdziale 3 przedstawiono eksperymenty laboratoryjne mające na celu rozeznanie zachowań dynamicznych sztywnego bloku pod wpływem wymuszeń kinematycznych. Doświadczenia prowadzono na dwóch różnych stanowiskach badawczych pozwalających na realizację wymuszeń cyklicznych. Przeprowadzono serię doświadczeń dla różnych materiałów pokrywających powierzchnię równi i bloku oraz dla różnych kątów nachylenia równi. Zasadniczym celem przeprowadzonych badań eksperymentalnych było uzyskanie danych doświadczalnych potrzebnych do weryfikacji modelu obliczeniowego ruchu bloku sztywnego na równi pochyłej pod wpływem złożonego (jedno- lub dwukierunkowego) dynamicznego wymuszenia kinematycznego. W rozdziale 4 pracy porównano wyniki eksperymentów z wynikami otrzymanymi na drodze numerycznej. Uzyskana zgodność wyników pozwoliła na pozytywną weryfikację modelu zaproponowanego w rozszerzonej metodzie Newmarka. W rozdziale 5 zweryfikowaną doświadczalne metodę Newmarka zastosowano do analizy stateczności zapory ziemnej do analizy konstrukcji ziemnej służącej składowaniu odpadów wydobywczych. W rozdziale tym wykazano, że klasyczna metoda Newmarka niedoszacowuje wartości trwałych przemieszczeń. Zastosowanie metody rozszerzonej Newmarka zaproponowanej przez Doktorantkę, skutkuje znaczącym wzrostem trwałych przemieszczeń. Składowa pionowa przyspieszenia pełni więc istotną rolę w ocenie stateczności zapór ziemnych. W rozdziale 6 pokazano przykład analizy stateczności rzeczywistej zapory ziemnej poddanym wstrząsom sejsmicznym z zastosowaniem pełnej analizy dynamicznej. Przedstawiono w szczegółach sposób budowy modelu obliczeniowego zapory. Na podstawie uzyskanych wyników oszacowano wpływ składowej pionowej przyspieszenie na wielkość trwałych przemieszczeń materiału ziemnego w różnych częściach zapory. W rozdziale 7 ostatnim sformułowano najważniejsze wnioski wynikające z przeprowadzonych badań i przedstawiono podsumowanie. Uzupełnieniem rozprawy jest spis literatury i 5 załączników, które dotyczą m.in.: charakterystyk wymuszeń sejsmicznych, kalibracji modeli doświadczalnych, wyników badań laboratoryjnych, algorytmów zastosowanych analizie danych pomiarowych. 2. Ogólna ocena rozprawy 2.1. Ocena aktualności tematyki Wspomaganie komputerowe oraz zastosowanie nowoczesnych metod obliczeniowych daje inżynierom niespotykaną dotąd swobodę w opisie takich cech budowli ziemnych jak geometria czy zachowanie materiałów, z których są one wznoszone. Oprogramowanie umożliwia wyznaczenie odpowiedzi obiektów na złożone 2

kombinacje obciążeń, w szczególności na obciążenia dynamiczne. W przypadku wielkogabarytowych zapór ziemnych posadowionych na terenach aktywności sejsmicznej często to właśnie obciążenie dynamiczne wynikające z ruchu podłoża decyduje o bezpieczeństwie konstrukcji. Utworzenie poprawnego modelu fizycznego i obliczeniowego wielkogabarytowej budowli ziemnej poddanej obciążeniom sejsmicznym jest zagadnieniem trudnym i wieloaspektowym. Szczególnie trudne do rozeznania są warunki brzegowe i prawidłowe przyjęcie obciążenia kinematycznego. I chociaż prowadzone rozważania teoretyczne owocują coraz lepszym zrozumieniem i opisem zjawisk dynamiki ziemnych obiektów hydrotechnicznych oraz tworzeniem zaawansowanych modeli opisujących materiał i geometrię konstrukcji, to jak dotąd w zakresie modelu wymuszenia kinematycznego stosuje się daleko idące uproszczenia. Uwaga inżynierów skoncentrowana jest bowiem głównie na składowej poziomej drgań sejsmicznych. Tymczasem prowadzone w ostatniej dekadzie badania doświadczalne i obserwacje odpowiedzi dynamicznej zapór ziemnych na trzęsienia ziemi wskazują na znaczący wpływ składowej pionowej drgań na odpowiedź dynamiczną i stateczność obiektów. Dotyczy to zwłaszcza przypadków lokalizacji obiektu w pobliżu epicentrum wstrząsu. Składowa pionowa wymuszenia przewyższa wtedy często składową poziomą i uproszczenie modelu wymuszenia kinematycznego jedynie do składowej poziomej może skutkować znaczącym niedoszacowaniem obliczonej odpowiedzi obiektu na wstrząs. W przypadku analiz obiektów o znaczeniu strategicznym, jakimi są budowle hydrotechniczne, nieodzowna jest z reguły pełna analiza dynamiczna oraz badania doświadczalne, wśród których szczególne miejsce zajmują eksperymenty z zastosowaniem stołów wstrząsowych. Podkreślić jednak należy zapotrzebowanie ze strony środowiska inżynierów praktyków nie tylko na rzetelne rezultaty tego typu badań, ale przede wszystkim na wynikające z analiz szczegółowych wytyczne do projektowania bazujące na metodach i modelach uproszczonych. Uproszczone metody dynamiczne zastosowane w analizach zapór ziemnych pozwalają bowiem na ocenę stateczności obiektów poddanych obciążeniom sejsmicznym w sposób prosty i szybki w porównaniu z pełną analizą dynamiczną. Wszystkie powyższe uwagi świadczą o bardzo trafnym doborze kierunku badawczego i o aktualności podjętej tematyki, jaką jest wpływ składowej pionowej przyspieszenia wywołanego obciążeniem sejsmicznym na stateczność zapór ziemnych w oparciu o uproszczoną metodę dynamiczną. 2.2. Ocena przeprowadzonych badań teoretycznych i symulacji numerycznych (Rozdziały 2, 5 i 6) W części teoretycznej rozprawy (Rozdział 2) Doktorantka zaproponowała rozszerzenie klasycznej metody Newmarka oceny stateczności zapór ziemnych. Rozszerzenie to polega na uwzględnieniu w analizie dynamicznej składowej pionowej wymuszenia kinematycznego oraz na uwzględnieniu mechanizmu redukcji sił tarcia w 3

chwili rozpoczęcia ruchu bryły odłamu. W opinii recenzenta oba wymienione aspekty oceny stateczności zapór ziemnych są nowatorskie i stanowią faktyczne wzbogacenie kryteriów stateczności stosowanych dotychczas w metodach uproszczonych. Dużą wartość poznawczą ma również analiza wpływu parametrów wymuszenia kinematycznego (amplitud i częstotliwości drgań) na względny ruch elementów układu dynamicznego, a także analiza wpływu wartości współczynnika tarcia kinetycznego pomiędzy blokiem a równią pochyłą na stateczność bloku. Zaproponowaną w pracy rozszerzoną metodę Newmarka zastosowano do analizy stateczności ziemnego składowiska odpadów obciążonego rzeczywistymi wstrząsami sejsmicznymi (Rozdział 5). W pracy wykonano również obliczenia odpowiedzi dynamicznej istniejącej zapory ziemnej na rzeczywiste, dostępne w europejskich bazach danych, wstrząsy sejsmiczne (Rozdział 6). W ocenie przeprowadzonych przez Doktorantkę badań teoretycznych i symulacji numerycznych stwierdzam, że przy zarówno przy budowie modelu teoretycznego ruchu sztywnego bloku po równi pochyłej z uwzględnieniem pionowej składowej wymuszenia kinematycznego, jak i przy budowie modeli obliczeniowych analizowanych zapór ziemnych Autorka wykazała dbałość o wszystkie elementy i procedury, które pozwalają na uznanie otrzymanych wyników rozważań teoretycznych i symulacji numerycznych za wiarygodne. Podobnych starań dołożyła Autorka w zakresie doboru reprezentatywnych wstrząsów sejsmicznych oraz obróbki sygnałów sejsmicznych pochodzących z europejskich baz danych. 2.3. Ocena przeprowadzonych badań doświadczalnych (Rozdział 3) Mgr Aleksandra Korzec z powodzeniem wykorzystała mozliwość wsparcia dociekań teoretycznych i numerycznych poprzez badania laboratoryjne przeprowadzone na dwóch stanowiskach badawczych. Pierwsze stanowisko było skonstruowane w Instytucie Budownictwa Wodnego Polskiej Akademii Nauk. Jego głównym elementem było urządzenie stosunkowo proste, a mianowicie wstrząsarka oscylacyjna, która przy realizacji wymuszenia cyklicznego w kierunku poziomym generuje również wymuszenie pionowe. Drugie stanowisko badawcze zrealizowano na Wydziale Inżynierii Lądowej i Środowiska Politechniki Gdańskiej. Głównym elementem tego stanowiska był profesjonalny stół sejsmiczny o jednym stopniu swobody. Należy nadmienić, że wyniki doświadczeń z zakresu dynamiki budowli przeprowadzane z użyciem tegoż stołu wstrząsowego, cieszą się uznaniem w kraju i zagranicą i są publikowane w renomowanych czasopismach naukowych (przykładowo wskazać to można publikacje Profesora Roberta Jankowskiego z WILiŚ PG). Zastosowanie w badaniach doświadczalnych stołu wstrząsowego dawało możliwość aplikacji jedynie składowej poziomej wymuszenia kinematycznego, w przeciwieństwie do zastosowania wstrząsarki oscylacyjnej, która generowała ruch oscylacyjny w dwóch kierunkach. Autorka wykonała kompleksowy i logicznie zaplanowany program badawczy weryfikujący zachowanie sztywnego bloku na równi pochyłej pod wpływem 4

jednokierunkowego lub dwukierunkowego wymuszenia dynamicznego. Samodzielnie przygotowała oba stanowiska badawcze. Zawarta w treści rozprawy (a także w załączniku B) relacja z organizacji i przystosowania przestrzeni pomiarowej wzmiankowanych wyżej laboratoriów do wykonania serii badań własnych (np. seria wykonana dla materiałów o różnej wielkości tarcia oraz dla różnych kątów nachylenia platformy) daje obraz złożoności i trudności przeprowadzenia badań. Należy stwierdzić, że przy realizacji stanowisk badawczych i przy prowadzeniu badań Doktorantka wykazała się pasją badawczą, pomysłowością i zdolnościami eksperymentatora posługującego się profesjonalnie wieloma technikami doświadczalnymi. Musiała sięgnąć po wiedzę z innych niż szeroko pojęta mechanika budowli obszarów nauki, np. analiza sygnałów, estymacja błędów, teoria eksperymentu. W programie badawczym wykonano bowiem, co jest niekwestionowaną zaletą eksperymentów, kalibrację stanowisk, analizę źródeł ewentualnych błędów pomiarów i procedury pozwalające na minimalizowanie bądź całkowitą eliminację tych błędów. Podsumowując stwierdzam, że przekazane w rozprawie informacje są konieczne i wystarczające w ocenie takich cech eksperymentu, jak: obróbka danych, powtarzalność eksperymentu i prawidłowość interpretacji wyników. Pozwalają one na stwierdzenie, że Autorka dochowała wszelkiej staranności w przygotowaniu stanowisk i prowadzeniu eksperymentów, których wyniki można uznać w związku z tym za w pełni wiarygodne. 2.4. Opinia o umiejętności Autorki poprawnej analizy wyników i formułowania wniosków (Rozdziały 4 i 7) Opracowanie wyników i wnioski z przeprowadzonych analiz są mocną stroną pracy. Zwłaszcza sposób przedstawienia wyników wielowariantowej analizy doświadczalnej oraz zastosowane przez Autorkę systemy oznaczeń pozwalają czytelnikowi na stosunkowo łatwe prześledzenie toku rozumowania Autorki eksperymentów oraz na zrozumienie zastosowanych narzędzi i procedur badawczych. W przypadku prac doktorskich, zwłaszcza tych łączących wyniki teoretyczne i doświadczalne, sposób formułowania syntetycznych wniosków pozostawia często duży niedosyt. Rozprawa p. Korzec zasługuje na szczególne wyróżnienie w kontekście skuteczności przekazywania wiedzy i umiejętności, która musi cechować każdego badacza, a mianowicie umiejętności jasnego formułowania wniosków płynących z własnych, ciekawych, wieloletnich doświadczeń badawczych. Niekwestionowany, ogromny wysiłek badawczy Autorki przełożył się bowiem na dogłębną analizę wyników i sformułowanie jasnych wytycznych w zakresie projektowania zapór ziemnych i oceny ich stateczności. Dobrą stroną pracy jest również jej redakcja. Układ pracy jest uporządkowany, przywołania literatury wskazują na rozeznanie tematyki, jasne jest co stanowi osiągnięcie Autorki, a co jest odwołaniem się do osiągnięć innych autorów. Forma pracy umożliwia więc czytelnikowi odbiór pracy, a recenzentowi ocenę osiągnięć własnych Autorki. 5

2.5. Opinia o poprawności i udowodnieniu tezy naukowej rozprawy oraz elementach oryginalnych rozprawy Krótka charakterystyka pracy wskazuje, że rozprawa doktorska mgr inż. Aleksandry Korzec jest pracą łączącą elementy teoretyczne, numeryczne i doświadczalne. Teza naukowa pracy zawarta jest właściwie w tytule: składowa pionowa przyspieszenia wywołanego trzęsienia ziemi zwiększa ryzyko utraty stateczności zapory ziemnej, a jej pominięcie może doprowadzić do istotnego niedoszacowania tego ryzyka. Uważam, że postawiona w pracy teza jest nowatorska i poprawnie sformułowana, a do jej wykazania Autorka odniosła się w sposób przemyślany. Zawarty w rozprawie opis modelu teoretycznego rozszerzonej metody Newmarka, przedstawione i przeprowadzone weryfiacje modelu teoretycznego i badania doświadczalne oraz symulacje numeryczne wykonane dla istniejących zapór ziemnych w pełni potwierdzają postawioną tezę naukową. Opracowana w rozprawie uproszczona metoda oceny stateczności zapór ziemnych poddanym obciążeniom sejsmicznym z uwzględnieniem składowej pionowej przyspieszeń stanowi istotne rozszerzenie podejścia stosowanego dotychczas w praktyce inżynierskiej. W opinii recenzenta oryginalne osiągnięcia Autorki rozprawy wnoszące istotny postęp do omawianej problematyki to: 1. Sformułowanie modelu teoretycznego ruchu bloku sztywnego na równi pochyłej pod wpływem działania składowej poziomej i pionowej wymuszenia dynamicznego, co jest rozszerzeniem klasycznej metody Newmarka. 2. Utworzenie stanowiska badawczego z użyciem wstrząsarki oscylacyjnej i wykonanie kompleksowego programu badań doświadczalnych zachowania sztywnego bloku na pochyłej platformie pod wpływem dwukierunkowego wymuszenia cyklicznego. 3. Utworzenie stanowiska badawczego z użyciem stołu wstrząsowego i wykonanie kompleksowego programu badań doświadczalnych zachowania sztywnego bloku na pochyłej platformie pod wpływem jednokierunkowego wymuszenia harmonicznego oraz jednokierunkowego rzeczywistego wymuszenia sejsmicznego. 4. Symulacje numeryczne zachowania sztywnego bloku na równi pochyłej pod wpływem dwukierunkowego wymuszenia cyklicznego, jednokierunkowego wymuszenia harmonicznego oraz jednokierunkowego wymuszenia sejsmicznego. 5. Weryfikacja modelu teoretycznego ruchu bloku sztywnego na równi pochyłej pod wpływem wybranych obciążeń kinematycznych na podstawie zgodności wyników uzyskanych na drodze numerycznej i doświadczalnej. 6. Analiza stateczności ziemnego składowiska odpadów wydobywczych z zastosowaniem rozszerzonej metody Newmarka, sformułowanej i zweryfikowanej doświadczalnie przez Autorkę. 7. Analiza wpływu składowej pionowej wymuszenia sejsmicznego na wartość trwałych przemieszczeń i wskazanie ilościowych różnic w przemieszczeniach w 6

przypadku zastosowania klasycznej i rozszerzonej metody Newmarka; wykazanie, że składowa pionowa trzęsienia ziemi może w znaczący sposób zwiększyć ryzyko utraty stateczności zapory ziemnej. 8. Budowa modelu obliczeniowego MES rzeczywistej zapory ziemnej Ilarionas i obliczenie odpowiedzi dynamicznej zapory na rzeczywiste wymuszenia sejsmiczne; wykazanie, że składowa pionowa trzęsienia ziemi może w znaczący sposób zwiększyć trwałe przemieszczenia punktów kontrolnych zapory. 3. Komentarze i uwagi krytyczne odnośnie do treści rozprawy 1. Porównanie wyników analiz numerycznych z wynikami badań doświadczalnych przeprowadzonych na stole wstrząsowym wykazało nie tylko konieczność uwzględniania składowej pionowej wymuszenia w ocenie stateczności bloku, ale również dowiodło konieczności uwzględniania wpływu sił normalnych do płaszczyzny poślizgu oraz redukcji właściwości tarciowych nawet w przypadku działania jedynie składowej poziomej wymuszenia. Jest to wniosek ciekawy i, w opinii recenzenta, bardzo istotny w praktyce inżynierskiej. Szkoda, że stwierdzeniu temu Autorka nie nadała rangi drugiej tezy naukowej. 2. W analizie i przy modyfikacji sygnałów Autorka zastosowała własne programy autorskie utworzone w środowisku Mathematica. Elementarna analiza sygnałów, jak np. usuwanie trendu liniowego, analiza FFT czy filtracja sygnałów jest zadaniem dobrze rozeznanym; istnieje wiele programów dedykowanych wyłącznie szeroko pojętej analizie sygnałów (np. FlexPro, Vioma/MatLab, Artmis i in.). Czy Autorka wykonała jakiekolwiek sprawdzenie własnych procedur obliczeniowych przez porównanie wyników własnych z wynikami otrzymanymi z programów komercyjnych? 3. W analizie stateczności ziemnego składowiska odpadów wydobywczych w punkcie 5.4 założono, że wartość współczynnika tarcia statycznego charakteryzująca właściwości materiału wzdłuż linii poślizgu (wartość ta równa jest 0,4 i została wyznaczona na podstawie założonego kąta tarcia wewnętrznego osadów drobnoziarnistych) nie ulega zmianie po osiągnięciu stanu granicznego. Dlaczego przyjęto takie założenie, skoro w punkcie 5.6 przeprowadzono oddzielną analizę wpływu wartości współczynnika tarcia kinetycznego na stateczność zapory i wykazano, że ten wpływ jest znaczący (wpływ izolowanej składowej przyspieszenia normalnej do powierzchni poślizgu wykazano już wcześniej, np. w przykładach w punkcie 2.3)? 4. W przypadku analizy numerycznej zapory Ilarionas Autorka przyjmuje tzw. zmodyfikowany model tłumienia Rayleigha, w którym współczynniki alfa i beta wprowadza się na poziomie specyfikacji materiału. Globalna macierz tłumienia [C] 7

występująca w równaniu (6.2) jest sumą macierzy tłumienia dla poszczególnych materiałów i nie jest macierzą proporcjonalną do kombinacji globalnych macierzy sztywności i mas, jak podano we wzorze E.1 Załącznika E. Na stronie 122 podano, że dla materiałów zastosowanych w analizowanej zaporze przyjęto stałą wartość współczynnika tłumienia równa 3%, z wyjątkiem rdzenia zapory, dla którego przyjęto wartość 5%. Na jakiej podstawie przyjęto takie wartości tych współczynników? 5. Autorka pominęła w modelu fizycznym zapory Ilarionas warstwę przejściową podłoża pod zaporą o grubości 30 m. Przytoczone wartości prędkości rozchodzenia się fali poprzecznej w tej warstwie (str. 115 pracy) świadczą, że sztywność pominiętej warstwy jest porównywalna ze sztywnością materiałów budulcowych zapory. To uproszczenie może więc mieć znaczenie przy wyznaczaniu odpowiedzi dynamicznej całej zapory. W przypadku tego typu budowli autorzy z reguły uwzględniają warstwę gruntu bezpośrednio pod zaporą (np. Elia 2008, 2011: zapora Marana Capaccioti, Włochy). Szkoda więc, że warstwy tej nie uwzględniono, zwłaszcza, że liczba dodatkowych elementów skończonych, która wynikałaby z dołączenia tej warstwy i elementów tłumiących na jej końcach nie zwiększyłaby znacząco globalnej liczby dynamicznych stopni swobody przy tak dobranym oczku siatki. Wydaje się, że również uwzględnienie tej warstwy mogłoby dodatkowo zmniejszyć odpowiedź obiektu na składową poziomą wymuszenia kinematycznego, a więc tym bardziej wesprzeć zasadniczą tezę naukową i wskazać na znaczenie uwzględnienia składowej pionowej w analizie dynamicznej. 6. Czy w modelu zapory Ilarionas uwzględniono masę wody piętrzonej w zbiorniku, która może mieć istotny wpływ na odpowiedź dynamiczną obiektu? Czy Autorka zastanawiała się na wpływem efektów hydrodynamicznych na odpowiedź dynamiczną zapory? Efekty te wynikają z ruchu masy wody piętrzonej w trakcie wstrząsu sejsmicznego i w przypadku wysokich zapór wodnych i silnych wstrząsów są z reguły brane pod uwagę. 7. W punkcie 2.5 recenzji wyszczególniłam te elementy rozprawy, które w moim odczuciu jako recenzenta stanowią o jej oryginalności. Takie zestawienie z reguły jest podsumowaniem pracy doktorskiej i autor sam przedstawia elementy, które uważa za oryginalne i stanowiące znaczący wkład w daną dyscyplinę naukową. W rozprawie mgr Aleksandry Korzec takiego zestawienia zabrakło. 8. W pracy znalazłam kilka literówek, błędów stylistycznych i błędów we wzorach. Zaznaczyłam je na egzemplarzu dostarczonym mi do recenzji. Jest ich, przy tak dużej objętości pracy, stosunkowo niewiele, co świadczy o dużej dbałości Autorki o nie tylko o treść, ale i o formę rozprawy. 8

4. Podsumowanie i wniosek końcowy Mgr inż. Aleksandra Korzec przedstawiła jako rozprawę doktorską pracę zawierającą oryginalne wyniki i poszerzającą wiedzę na temat oceny stateczności zapór ziemnych poddanych wstrząsom sejsmicznym. Autorka wykazała znaczący wpływ uwzględnienia składowej pionowej wymuszenia sejsmicznego na stateczność zapór ziemnych. Zatem zaproponowana przez Autorkę rozszerzona metoda Newmarka, jako metoda uproszczona, może stanowić efektywne i szybkie narzędzie oceny stateczności zapór ziemnych inżynierów praktyków. Lektura pracy wskazuje na wyróżniające predyspozycje Autorki w zakresie wykonywania samodzielnych prac naukowych o charakterze teoretycznym, numerycznym i doświadczalnym. Wyniki przedstawione w rozprawie są interesujące zarówno z naukowego, jak i aplikacyjnego punktu widzenia. Praktyczna waga rezultatów uzyskanych przez Doktorantkę w zakresie uproszczonych metod oceny stateczności zapór ziemnych jest tym większa, że wychodzi naprzeciw zapotrzebowaniu inżynierów praktyków zajmujących się projektowanie tego typu obiektów. Należy nadmienić, że opublikowane przez prestiżowe wydawnictwo Springer współautorskie opracowanie Doktorantki z podobnego zakresu tematycznego znalazło się w bazie Scopus. Uważam, że przedłożona mi do recenzji i oceny rozprawa doktorska mgr inż. Aleksandry Korzec pt. Wpływ składowej pionowej przyspieszenia wywołanego obciążeniem sejsmicznym na stateczność zapór ziemnych, napisana pod kierunkiem dr hab. inż. Waldemara Świdzińskiego oraz dr hab. inż. Ryszarda Staroszczyka stanowi oryginalne rozwiązanie problemu naukowego, wykazuje ogólną wiedzę teoretyczną Doktorantki w zakresie dyscypliny budownictwo oraz Jej umiejętności w zakresie samodzielnego prowadzenia pracy naukowej. Spełnia więc stosowne przepisy Ustawy O stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. Nr 65, poz. 595, z dnia 14 marca 2003 roku z późniejszymi zmianami) i dlatego wnoszę o dopuszczenie mgr inż. Aleksandry Korzec do publicznej obrony pracy. Prof. dr hab. inż. Joanna Dulińska 9