Uwarunkowania rozwoju basenów termalnych w krajach Grupy Wyszehradzkiej Magdalena Dej, Maciej Huculak, Wojciech Jarczewski Instytut Rozwoju Miast Kraków, 26 kwietnia 2013 r.
ZAGADNIENIA: 1 2 Uwarunkowania rozwoju basenów termalnych w Polsce, Czechach, Słowacji i na Węgrzech - wybrane zagadnienia Baseny termalne w krajach Grupy Wyszehradzkiej analiza porównawcza
GŁÓWNE UWARUNKOWANIA ROZWOJU: wielkość zasobów geotermalnych tradycje i historia uwarun- kowania prawne moda na wellness Liczba, wielkość i popularność basenów termalnych w poszczególnych krajach V4
WIELKOŚĆ ZASOBÓW GEOTERMALNYCH: Jakieś kilka słów ściemy na dobry początek
WIELKOŚĆ ZASOBÓW GEOTERMALNYCH: Jakieś kilka słów ściemy na dobry początek Charakterystyka potencjału CZECHY POLSKA SŁOWACJA WĘGRY Liczba źródeł/ odwiertów 10 20 76 777 Liczba miejscowości ze źródłami/odwiertami 10 12* 76 187 Średnia temperatura wód u wypływu ze źródła ( o C) 31,8 47,7 47,6 49,1 Liczba instalacji geotermalnych działających lub w budowie 0 10** 35 0 *Ciechocinek, Pyrzyce, Skierniewice, Uniejów, Bańska, Konstancin, Trzebnica, Cieplice, Lądek-Zdrój, Jastrzębie- Zdrój, Ustroń, Iwonicz-Zdrój **Bańska, Pyrzyce, Stargard Szczeciński, Skierniewice, Żyrardów, Mszczonów, Poddębice, Koło, Czarnków, Uniejów Źródło: Atlas of Geothermal Resources in Europe 2002.
ROZWÓJ BASENÓW TERMALNYCH W POLSCE JAKO EFEKT NAŚLADOWNICTWA: Cel wizyty turystów na Słowacji w 2007 r. Turystyka Kąpieliska kulturowopoznawcza 3% 9% Inny pobyt rekreacyjny 1% Zakupy 9% Tranzyt 31% Odwiedziny rodziny, znajomych 12% Praca, edukacja 15% Pobyt rekreacyjny 20% Źródło: www.econonomy.gov.sk
ROZWÓJ BASENÓW TERMALNYCH W POLSCE JAKO EFEKT NAŚLADOWNICTWA: Cel wizyty turystów na Słowacji w 2007 r. Turystyka Kąpieliska kulturowopoznawcza 3% 9% Inny pobyt rekreacyjny 1% ROZWÓJ BASENÓW TERMALNYCH NA SŁOWACJI: Zakupy 9% Odwiedziny rodziny, znajomych 12% Źródło: www.econonomy.gov.sk Praca, edukacja 15% Pobyt rekreacyjny 20% Tranzyt 31% Lata 80. XX w. pierwsze obiekty rekreacyjne w miejscowościach dotychczas uzdrowiskowych Lata 2000 na fali popularności istniejących obiektów i mody na zdrowy styl życia potężne obiekty w nowych lokalizacjach 2003 Tatralandia (Lipt. Mik.) 2003 AquaCity (Poprad) 2003/2005 Beszeniowa/Gino Paradise
Liczba turystów (w tys.) ROZWÓJ BASENÓW TERMALNYCH W POLSCE JAKO EFEKT NAŚLADOWNICTWA: Liczba turystów w największych kompleksach termalnych na Słowacji (lata 2003-2007) 1000 800 600 400 200 0 2003 2004 2005 2006 2007 AquaCity Poprad Aquapark Tatralandia TermalPark Beszeniowa Źródło: Piziak 2013 na podstawie Macko 2008. 2003 Tatralandia (Lipt. Mik.) 2003 AquaCity (Poprad) 2003/2005 Beszeniowa/Gino Paradise
ROZWÓJ BASENÓW TERMALNYCH W POLSCE JAKO EFEKT NAŚLADOWNICTWA: Liczba turystów słowackich przyjeżdżających do Polski oraz polskich wyjeżdżających na Słowację na co najmniej 1 dobę w latach 1998-2011 SPADEK KONKURENCYJNOŚCI SŁOWACKICH BASENÓW TERMALNYCH JAKO EFEKT: Wprowadzenia waluty euro na Słowacji Powstaniu basenów termalnych w Polsce 2006 Aquapark (Zakopane) 2007 Polana Szymoszkowa Źródło: Piziak 2013. 2008 Szaflary 2008 Szaflary i Bukowina Tatrzańska 2011 Białka Tatrzańska
ROZWÓJ BASENÓW TERMALNYCH W POLSCE JAKO EFEKT NAŚLADOWNICTWA: POTENCJAŁ DO DALSZEGO ROZWIJANIA BASENÓW TERMALNYCH W POLSCE I W CZECHACH Kraj Liczba ośrodków termalnych* Liczba mieszkańców kraju Liczba mieszkańców przypadających na 1 ośr. (w mln) Czechy 4** 10,5 2,6 Polska 8 38,0 4,7 Słowacja 17 5,5 0,3 Węgry 24 10,0 0,4 *dla Węgier i Słowacji na podstawie liczby obiektów notowanych na portalu infobasen.pl **z uwzględnieniem dwóch obiektów, których otwarcie planowane na 2013 r.
MODA NA ZDROWY TRYB ŻYCIA: Rekreacyjne a lecznicze wykorzystanie wód termalnych Źródło: Rogers 2009.
MODA NA ZDROWY TRYB ŻYCIA: Rekreacyjne a lecznicze wykorzystanie wód termalnych OBIEKTY SANATORYJNE A REKREACYJNE ROZWÓJ W POWIĄZANIU Węgry - Kultura spa - Obiekty spa obecne już w okresie socjalistycznym - Funkcja lecznicza i rekreacyjna rozwijana w tych samych obiektach - Niedoinwestowanie obiektów spa powstałych przed 1990 r. Źródło: Rogers 2009. ROZWÓJ ROZŁĄCZNY Polska Słowacja Czechy - Rozwój obiektów rekreacyjnych w oderwaniu od obiektów leczniczych - W okresie socjalizmu obiekty uzdrowiskowe przekształcone w kompleksy szpitalne - W Polsce, inaczej niż na Słowacji obiekty spa i wellness bardzo rzadko w miejscowościach uzdrowiskowych. Postrzeganie oferty wellness jako konkurencyjnej, nie zaś uzupełniającej w stosunku do leczenia uzdrowiskowego
BASENY TERMALNE W KRAJACH V4 PORÓWNANIE: ATRAKCYJNOŚĆ BASENÓW TERMALNYCH WG PORTALU INFOBASEN Składowe oceny: -70% jakość oferty -30% opinie klientów Źródło: opracowanie własne na podstawie www.infobasen.pl.
BASENY TERMALNE W KRAJACH V4 - PORÓWNANIE: TERENOCHŁONNOŚĆ BASENÓW TERMALNYCH: Polskie i czeskie ośrodki stosunkowo niewielkie powierzchnie, poniżej 5 ha, szczególnie uboga oferta na wolnym powietrzu (krótki sezon letni i wysokie ceny zewnętrznych instalacji) Główne ośrodki słowackie i węgierskie znacznie większe od 7 do 11 ha, ze znacznie bardziej rozbudowaną infrastrukturą zewnętrzną Źródło: badania własne.
cena biletu (PLN) 70 60 BASENY TERMALNE W KRAJACH V4 - PORÓWNANIE: CENY 80 BILETÓW WSTĘPU WYBRANYCH OBIEKTÓW W 2013 r. (cena podstawowa w sezonie wysokim za 2,5 h pobyt) 50 40 30 20 10 0 Źródło: bddania własne. Węgry Polska Słowacja Czechy
WNIOSKI: 1. Uwarunkowania zróżnicowanego poziomu rozwoju basenów termalnych w krajach V4: - Węgry: długa historia, powiązania obiektów leczniczych i rekreacyjnych, korzystne uwarunkowania naturalne, korzystne regulacje prawne - Słowacja: rozwój obiektów leczniczych słabo powiązany z obiektami rekreacyjnymi, dosyć korzystne warunki przyrodnicze, dynamiczny rozwój największych kompleksów w latach 2000. - Polska: rozwój w oparciu o efekt naśladownictwa i wzrost cen na Słowacji w związku z wprowadzeniem waluty euro - Czechy: rozwój w fazie inicjalnej
WNIOSKI: 2. Ceny biletów uzależnione od uwarunkowań makroekonomicznych - wprowadzenie euro na Słowacji - Węgry głęboki kryzys i deprecjacja waluty - Polska - ceny zróżnicowane regionalnie
Dziękujemy za uwagę Magdalena Dej, Maciej Huculak, Wojciech Jarczewski Instytut Rozwoju Miast Kraków, 26 kwietnia 2013 r.