ZIŁ TEMT LIZ GOZ. ELE KSZTŁENI W UJĘIU OPERYJNYM POZIOM POSTWOWY KT. TKSONOM. STNRY POZIOM POST. POZIOM ROZSZ. ELE KSZTŁENI W UJĘIU OPERYJNYM POZIOM PONPOSTWOWY KT. TKSONOM. STNRY POZIOM POST. POZIOM ROZSZ. ŚIEŻKI EUKYJNE ŚRENIOWIEZNI EUROPEJZYY EUROP FEULN zęść I. Seniorzy i wasale. hłopi i rycerze zęść II. Europa feudalna ideał a rzeczywistość 5 (2 w zakresie podstawowym) strukturę społeczeństwa feudalnego. pojęcia i terminy: anarchia feudalna, czynsz, danina, drabina feudalna, dziesięcina, feudalizm, hołd lenny, hołd wasalny, immunitet, lenno, pańszczyzna, renta feudalna, rozdrobnienie feudalne, senior, suzeren, wasal. scharakteryzować wzorce osobowe człowieka średniowiecza. I daty: 714 741, 936 r., 1020 r. podłoże ideologiczne struktury społecznej. rozróżnić podstawowe akty prawne charakterystyczne dla średniowiecza, przedstawić genezę i zasady więzi wasalnych, omówić różne modele feudalizmu, dostrzec wpływ epoki feudalnej na kulturę i krajobraz współczesnej Europy, omówić charakterystyczne zależności społeczne wynikające z drabiny feudalnej. I I EUKJ EUROPEJSK Europa wartości. uchowy wymiar Europy edukacja, kultura. Rola edukacji jako czynnika wyrównywania szans polskiej młodzieży w Europie. Możliwość współpracy. EUKJ ZYTELNIZ I MEILN naliza porównawcza wybranej informacji zaczerpniętej z różnych źródeł (z prasy, audycji telewizyjnych lub radiowych). Kryteria wskazujące na rzetelność i obiektywizm tej informacji. EUKJ FILOZOFIZN Filozofia a inne dziedziny kultury. Filozofia a nauka, religia, sztuka, światopogląd, ideologia. Elementy antropologii filozoficznej. złowiek jako byt osobowy. Główne koncepcje człowieka. Naturalne i kulturowe środowisko człowieka. złowiek w relacji z drugim człowiekiem i ze wspólnotami. złowiek wobec wartości. 1
ŚRENIOWIEZNI EUROPEJZYY EUROP STNOW MŁOSZ EUROP zęść I. Historia i kultura krajów Europy Środkowej przed przyjęciem chrześcijaństwa zęść II. Młodsza Europa zęść III. Młodszy feudalizm 4 (2 w zakresie podstawowym) 5 (2 w zakresie podstawowym) daty: 1215 r., 1222 r., 1302 r., strukturę społeczeństwa stanowego. pojęcia i terminy: cechy, gildie, gospodarka towarowopieniężna, Hanza, komuny, lokacja, Parlament, patrycjat, plebs, pospólstwo, społeczeństwo stanowe, stan, stan trzeci, Stany Generalne, szlachta, trójpolówka, Wielka Karta Swobód, Złota ulla. scharakteryzować gospodarcze podłoże przemian społecznych XI XIII w., wyjaśnić wzajemne zależności między stanami, przedstawić przebieg walki stanów o przywileje, opisać proces kształtowania się monarchii stanowych. daty: 830 906, 863 r., postacie: św. yryla, św. Metodego, ludy zamieszkujące obszary Młodszej Europy. pojęcia i terminy: drużyna, feudalizacja, lokacja, metropolia, Młodsza Europa, obrządek słowiański, prawo niemieckie, rozbicie dzielnicowe, wiec, wikingowie. datę: 1265 r., pierwsze reprezentacje stanowe. dostrzec dynamikę zmian w strukturze społeczeństwa średniowiecznego, podjąć dyskusję na temat wpływu przemian społecznych XI XIII w. na współczesną filozofię pomocniczości. postać Samona, organizację oraz wierzenia Słowian i Skandynawów. pojęcia i terminy: głagolica, ława miejska, rada miejska, wolnizna. EUKJ FILOZOFIZN Elementy antropologii filozoficznej. złowiek jako byt osobowy. Główne koncepcje człowieka. Naturalne i kulturowe środowisko człowieka. złowiek w relacji z drugim człowiekiem i ze wspólnotami. złowiek wobec wartości. EUKJ EUROPEJSK Proces integracji europejskiej w perspektywie historycznej: czynniki integrujące i dezintegrujące. Polska i Polacy w budowaniu jednoczącej się Europy. EUKJ EUROPEJSK Proces integracji europejskiej w perspektywie historycznej: czynniki integrujące i dezintegrujące. Polska i Polacy w budowaniu jednoczącej się Europy. 2
wskazać ośrodki misyjne i przedstawić chrystianizację Młodszej Europy, wyjaśnić wpływ osadnictwa na prawie niemieckim na kształtowanie się społeczeństwa stanowego w krajach Młodszej Europy, wskazać na mapie państwa Europy Środkowo-Wschodniej w średniowieczu. porównać zachodnioeuropejski proces feudalizacji ze środkowoeuropejskim oraz wymienić ich skutki. I I ŚRENIOWIEZNI EUROPEJZYY ŚWIT NROÓW EUROPY zęść I. Świt narodów Europy zęść II. Geneza państw narodowych narodowość z wyboru czy z urodzenia? zęść III. Swoi przeciw obcym 5 (2 w zakresie podstawowym) datę: 1337 1453. pojęcia i terminy: ksenofobia, legenda dynastyczna, naród, patron krajowy, regionalizm, separatyzm, szowinizm, wpływ chrześcijaństwa na rozbudzenie świadomości narodowej. wskazać zależności między funkcjonowaniem monarchii stanowych a kształtowaniem się państw narodowych, wyjaśnić wpływ konfliktów narodowościowych na rozwój poczucia tożsamości narodowej, wyjaśnić zjawisko regionalizmu i separatyzmu w średniowiecznej Europie. I daty: 919 r., 1154 r., 1291 1315, 1479 r. proces kształtowania się narodów europejskich, proces przechodzenia nietrwałych związków plemiennych w trwałe związki narodowe. wskazać na mapie kierunki migracji ludów indoeuropejskich do Europy Zachodniej i Środkowej oraz tereny osadnictwa, scharakteryzować średniowieczne rozumienie narodu, omówić proces tworzenia się państw narodowych. I EUKJ EUROPEJSK Proces integracji europejskiej w perspektywie historycznej: czynniki integrujące i dezintegrujące. Polska i Polacy w budowaniu jednoczącej się Europy. 3
ŚRENIOWIEZNI EUROPEJZYY (lekcja powtórzeniowa) formy ustrojowe średniowiecznych państw europejskich, strukturę średniowiecznego społeczeństwa. POLSK PISTÓW PŃSTWO PIERWSZYH PISTÓW zęść I. Zagadka początków Polski zęść II. Od państwa gnieźnieńskiego do Królestwa Polskiego 1 5 (3 w zakresie podstawowym) scharakteryzować mentalność ludzi średniowiecza. daty: 966 r., 990 r., ok. 991 r., 997 r., 999 r., 1000 r., 1025 r., 1034 (?) r., 1050 r., 1076 r., postacie: Mieszka I, olesława I hrobrego, Mieszka II, Kazimierza I Odnowiciela, olesława II Śmiałego, św. Wojciecha, zasięg terytorialny państwa pierwszych Piastów, postanowienia zjazdu gnieźnieńskiego. pojęcia i terminy: agome iudex, opole, zjazd gnieźnieński. I wpływ gospodarki na przeobrażenia społeczne i polityczne państw średniowiecznych. omówić proces kształtowania się średniowiecznego poczucia tożsamości narodowej. daty: 963 r., 1030 1031, skład etniczny Polski piastowskiej X XI w. I.3 EUKJ EUROPEJSK Proces integracji europejskiej w perspektywie historycznej: czynniki integrujące i dezintegrujące. Polska i Polacy w budowaniu jednoczącej się Europy. EUKJ ZYTELNIZ I MEILN Kompetencje czytelnicze niezbędne do odbioru tekstów literackich, naukowych i popularnonaukowych. 4
wyjaśnić genezę i proces kształtowania się państwa polskiego w X XI w., scharakteryzować organizację państwa i społeczeństwa w Polsce piastowskiej X XI w., wskazać przyczyny kryzysu monarchii piastowskiej oraz okoliczności odrodzenia się państwa polskiego. LZEGO MIESZKO I PRZYJĄŁ HRZEST? (temat dyskusyjny) 3 (2 w zakresie podstawowym) daty: 968 r., 972 r., postacie: obrawy, Wichmana, Gerona. przyczyny subiektywnej interpretacji historii. ocenić rolę chrztu Mieszka I oraz cywilizacyjne konsekwencje przyjęcia chrześcijaństwa. I I daty: 962 r., 963 r., 965 r., postacie: Jordana, olesława I. porównać odmienne interpretacje tych samych wydarzeń, ocenić rolę jednostki w historii na przykładzie Mieszka I. I I I I EUKJ ZYTELNIZ I MEILN Kompetencje czytelnicze niezbędne do odbioru tekstów literackich, naukowych i popularnonaukowych. 5
POLSK PISTÓW KRJ WIELU KSIĄŻĄT zęść I. Kraj wielu książąt tendencje odśrodkowe w Polsce piastowskiej zęść II. Kraj wielu książąt znaczenie wydarzeń 1138 roku zęść III. Śląskie marzenia o koronie KORON KRÓLESTW POLSKIEGO zęść I. Kto chciał zjednoczenia Polski? zęść II. Korona Królestwa Polskiego Przemyślidzi i Piastowie zęść III. Państwo Kazimierza Wielkiego 5 (3 w zakresie podstawowym) 5 (3 w zakresie podstawowym) daty: 1138 r., 1146 r., 1180 r., 1215 r., 1241 r., postacie: olesława III Krzywoustego, Władysława II Wygnańca, Mieszka III Starego, Kazimierza II Sprawiedliwego, Henryka I rodatego, Henryka II Pobożnego, postanowienia statutu olesława Krzywoustego. pojęcia i terminy: kasztelan, princeps, wojewoda, zasada pryncypatu, zasada senioratu. wyjaśnić rolę możnych w decentralizacji państwa, opisać okoliczności, w jakich doszło do upadku zasady pryncypatu i senioratu, omówić kolejne etapy tworzenia państwa Henryków śląskich. daty: 1291 1306, 1295 r., 1300 r., 1320 r., 1370 r., postacie: Przemysła II, Wacława II, Władysława I Łokietka, Kazimierza III Wielkiego, Ludwika ndegaweńskiego. daty: 1177 r., 1210 r., postacie: olesława IV Kędzierzawego, Leszka iałego. pojęcia i terminy: bulla, regalia, przyczyny podziału Polski w XII XIII w. ocenić postanowienia olesława Krzywoustego dotyczące podziału i dziedziczenia władzy, ocenić okres rozbicia dzielnicowego, dostrzec analogię między rozbiciem dzielnicowym w Polsce a rozbiciem dzielnicowym w Europie. daty: 1311 1312, 1314 r., postacie: Jakuba Świnki, wójta lberta. I I I I I I EUKJ EUROPEJSK Proces integracji europejskiej w perspektywie historycznej: czynniki integrujące i dezintegrujące. Polska i Polacy w budowaniu jednoczącej się Europy. Polska i jej sąsiedzi. Polska w regionie Europy Środkowej i ałtyku. Polska i Europa Wschodnia. EUKJ REGIONLN ZIEZITWO KULTUROWE W REGIONIE zieje regionu na tle historii Polski i Europy. Przeszłość regionu, jego dziedzictwo kulturowe jako podstawa rozumienia współczesności regionu. EUKJ REGIONLN ZIEZITWO KULTUROWE W REGIONIE zieje regionu na tle historii Polski i Europy. Perspektywy i szanse rozwoju regionu we współpracy krajowej i międzynarodowej. 6
pojęcia i terminy: Korona Królestwa Polskiego, rada królewska, starosta, statuty kazimierzowskie. pojęcia i terminy: poradlne, żupy, związek między powstawaniem społeczeństwa stanowego a dążeniem do zjednoczenia Polski. przedstawić rolę grup społecznych w walce o zjednoczenie ziem polskich. wyjaśnić zależność między rozbudzeniem świadomości narodowej a odbudową Królestwa Polskiego, scharakteryzować politykę wewnętrzną i zagraniczną Kazimierza Wielkiego. wskazać na mapie efekty kolejnych etapów jednoczenia państwa polskiego, omówić przemiany w organizacji państwa, prowadzące od monarchii patrymonialnej do monarchii stanowej. POLSK PISTÓW SĄSIEZI, SOJUSZNIY, NJEŹŹY 4 (2 w zakresie podstawowym) daty: 1018 r., 1077 r., 1228 1230, 1308 1309, 1331 r., 1335 r., 1343 r., postać Konrada I Mazowieckiego. daty: 1003 1004, 1108 1123, 1291 1306, 1327 r., 1344 1366, postacie: Przemysła Ottokara II, Giedymina. EUKJ EUROPEJSK Proces integracji europejskiej w perspektywie historycznej: czynniki integrujące i dezintegrujące. Polska i Polacy w budowaniu jednoczącej się Europy. Polska i jej sąsiedzi. Polska w regionie Europy Środkowej i ałtyku. Polska i Europa Wschodnia. EUKJ REGIONLN ZIEZITWO KULTUROWE W REGIONIE zieje regionu na tle historii Polski i Europy. Przeszłość regionu, jego dziedzictwo kulturowe jako podstawa rozumienia współczesności regionu. 7
pojęcia i terminy: kongres wyszehradzki, rzeź Gdańska, wpływ położenia państwa Piastów na stosunki z sąsiadami. zależność polityki zagranicznej Piastów od wewnętrznych i zewnętrznych uwarunkowań politycznych, społecznych i gospodarczych. wskazać na mapie i porównać zmiany terytorialne państwa od Mieszka I do Kazimierza Wielkiego, omówić stosunki państwa piastowskiego z sąsiadami w zmieniającej się rzeczywistości geopolitycznej. POLSK PISTÓW W STRONĘ EUROPY ŁIŃSKIEJ zęść I. Pod znakiem krzyża zęść II. Pisarze, czytelnicy i budowniczowie kulturotwórcza rola Kościoła w średniowiecznej Polsce zęść III. Wkład mojej małej ojczyzny w rozwój kultury średniowiecza 5 (2 w zakresie podstawowym) datę: 1364 r., postacie: Galla nonima, św. Stanisława, Wincentego Kadłubka, nazwy zakonów działających w średniowiecznej Polsce, przykłady zabytków architektury romańskiej i gotyckiej w Polsce. I.9 I.9 daty: 1079 r., 1270 r., postacie: Henryka Kietlicza, św. Jadwigi, św. Jacka, św. Kingi. I.9 EUKJ REGIONLN ZIEZITWO KULTUROWE W REGIONIE zieje regionu na tle historii Polski i Europy. Specyfika przyrodnicza, społeczna, ekonomiczna, kulturowa regionu w relacji z innymi regionami Polski i Europy. Przeszłość regionu, jego dziedzictwo kulturowe jako podstawa rozumienia współczesności regionu. znaczenie działalności duchowieństwa dla rozwoju Polski piastowskiej. I.9 pojęcie: zakon żebraczy. I.9 8
podać przykłady realizacji średniowiecznych wzorców osobowych w Polsce piastowskiej, omówić wkład Kościoła w rozwój średniowiecznej kultury polskiej, odnaleźć zabytki architektury romańskiej i gotyckiej w regionie, wskazać na mapie Polski miejsca, w których znajdują się zabytki architektury romańskiej i gotyckiej. I I I przedstawić chrystianizację społeczeństwa polskiego w średniowieczu, opisać rozwój szkolnictwa w Polsce Piastów. POLSK PISTÓW POLSK PISTÓW (lekcja powtórzeniowa) 1 scharakteryzować i ocenić dorobek Polski piastowskiej. I I dostrzec zmiany społeczne, gospodarcze i polityczne powstałe w wyniku przekształcenia polskiej monarchii patrymonialnej w monarchię stanową. EKSPNSJ NOWOŻYTNEJ EUROPY ZS OROZENI 4 (1 w zakresie podstawowym) daty: 1453 r., 1492 r., 1543 r., postacie: Leonarda da Vinci, Michała nioła, Niccola Machiavellego, Tomasza Morusa, Erazma z Rotterdamu, Williama Szekspira, Jana Gutenberga, Mikołaja Kopernika, Kartezjusza. datę: ok. 1450 r., postacie: lbrechta ürera, Galileusza, Francisa acona. EUKJ FILOZOFIZN Różne sposoby pojmowania filozofii. Filozofia a inne dziedziny kultury. Elementy antropologii filozoficznej. złowiek jako byt osobowy. Główne koncepcje człowieka. Naturalne i kulturowe środowisko człowieka. złowiek w relacji z drugim człowiekiem i ze wspólnotami. 9
pojęcia i terminy: humanizm, odrodzenie (renesans). pojęcie: akademia. wskazać różnice między średniowieczną a humanistyczną wizją człowieka i świata, wymienić dzieła wybitnych twórców epoki, dostrzec wpływ humanizmu na sztukę, życie intelektualne i koncepcje polityczne w Europie. I I I przedstawić początki nowożytnego szkolnictwa, nauki i filozofii. I EKSPNSJ NOWOŻYTNEJ EUROPY NOWE ŚWITY zęść I. Nowe światy zęść II. Nowe światy, nowe możliwości 3 (1 w zakresie podstawowym) daty: 1492 r., 1498 r., 1519 1522, postacie: Krzysztofa Kolumba, Vasco da Gamy, Ferdynanda Magellana, Ferdynanda orteza, Francisca Pizarra, ludy zamieszkujące merykę Środkową i Południową na pocz. XVI w. I.1 I.1 I.1 I.9 I.9 I.9 daty: 1519 1521, 1531 1534, 1588 r., wynalazki techniczne sprzyjające odkrywaniu nowych lądów. I.1 I.1 I.9 I.9 EUKJ FILOZOFIZN Elementy antropologii filozoficznej. złowiek jako byt osobowy. Główne koncepcje człowieka. Naturalne i kulturowe środowisko człowieka. złowiek w relacji z drugim człowiekiem i ze wspólnotami. złowiek wobec wartości. 10
pojęcia i terminy: kompanie handlowe, konkwistadorzy. I.1 I.9 pojęcia i terminy: karawela, metropolia. I.1 I.9 EKSPNSJ NOWOŻYTNEJ EUROPY OGTWO NOWOŻYTNEJ EUROPY 2 (1 w zakresie podstawowym) wskazać na mapie trasy najważniejszych podróży oraz osiągnięcia wielkich odkrywców, omówić skutki odkryć geograficznych. nowe instytucje handlowe i finansowe powstałe w XV- XVII w. pojęcia i terminy: banki centralne, domy bankierskohandlowe, dualizm gospodarczy, folwark, giełda, kapitalizm, manufaktura, merkantylizm, system nakładczy. I.3 I.3 ocenić zmiany, jakie przyniosły Europie i światu wielkie odkrycia geograficzne, ocenić postawę Europejczyków wobec ludów zamieszkujących odkrywane lądy, przedstawić uczestników, kolejne etapy oraz główne obszary rywalizacji o wpływy w koloniach, wyjaśnić mechanizmy powstawania globalnych stref wpływów i rywalizacji potęg kolonialnych. daty: 1401 r., 1531 r., 1668 r., postać Jeana aptiste a olberta. pojęcia i terminy: akcje, grodzenia, obligacje, podaż, popyt, weksel. I I I.3 I.3 I I I.3 EUKJ EUROPEJSK Proces integracji europejskiej w perspektywie historycznej: czynniki integrujące i dezintegrujące. Polska i Polacy w budowaniu jednoczącej się Europy. Polska i jej sąsiedzi. Polska w regionie Europy Środkowej i ałtyku. Polska i Europa Wschodnia. 11
wyjaśnić genezę kapitalizmu, wskazać podstawowe różnice między gospodarką kapitalistyczną a feudalną, wyjaśnić wpływ doktryny merkantylizmu na rozwój przemysłu, wskazać granicę podziałów gospodarczych w nowożytnej Europie, dostrzec wpływ przemian ekonomicznych na zmiany w strukturze społecznej, omówić zjawisko dualizmu gospodarczego. I I I przedstawić wpływ postępu technicznego na ekspansję gospodarczą nowożytnej Europy. EKSPNSJ NOWOŻYTNEJ EUROPY WŁY I PRLMENTY zęść I. Państwa nowożytnej Europy zęść II. Rewolucja angielska w XVII w. 3 (2 w zakresie podstawowym) daty: 1642 1660, 1701 r., 1721 r., postacie: Richelieu, Ludwika XIV, Fryderyka Wilhelma I, Iwana IV Groźnego, Piotra I Wielkiego, Olivera romwella. pojęcia i terminy: absolutyzm, parlamentaryzm, purytanie. scharakteryzować modele monarchii absolutnej nowożytnej Europy i podać ich przykłady, omówić przebieg rewolucji angielskiej i jej efekty, ocenić rolę jednostki w historii na przykładzie Olivera romwella. I I I daty: 1624 1642, 1649 r., 1660 r., 1679 r., 1688 1689, 1689 r., postacie: Jakuba I, Karola I, Jakuba II, Wilhelma Orańskiego, akty prawne wprowadzające rządy parlamentarne. pojęcia i terminy: eklaracja Praw, etatyzm, kameralizm, opricznina, restauracja. porównać organizację monarchii absolutnych z monarchią parlamentarną. I I 12
EKSPNSJ NOWOŻYTNEJ EUROPY EKSPNSJ NOWOŻYTNEJ EUROPY ZYM YŁ REFORMJ? (temat dyskusyjny) KONFLIKTY NOWOŻYTNEJ EUROPY zęść I. hrześcijanie przeciwko chrześcijanom zęść II. Hegemonia czy równowaga? 2 (1 w zakresie podstawowym) 3 (2 w zakresie podstawowym) datę: 1517 r., postacie: Marcina Lutra, Jana Kalwina, Henryka VIII, przyczyny i okoliczności wystąpienia Marcina Lutra. pojęcia i terminy: anglikanizm, kalwinizm, luteranizm, protestantyzm, reformacja, wpływ humanizmu na rozwój reformacji. wskazać na mapie zasięg wpływów reformacji, ukazać związki dziejów lokalnych z wydarzeniami doby reformacji, omówić teologiczne, kulturowe, narodowe, społeczne i obyczajowe podłoże reformacji. daty: 1555 r., 1572 r., 1598 r., 1618 1648, 1700 1721, postacie: Henryka IV, Elżbiety I, Gustawa II dolfa, Karola V, Maksymiliana I, Filipa II, Karola XII, metody zwalczania reformacji przez Kościół. pojęcia i terminy: barok, ominium Maris altici, inkwizycja, kontrreformacja, noc św. artłomieja. daty: 1524 1526, 1534 r., 1536 r., postać Ulricha Zwingliego. pojęcie: anabaptyści, sekularyzacja. porównać założenia różnych nurtów protestantyzmu. daty: 1494 1559, 1545 1563, 1558 r., 1572 1609, 1583 1604, 1701 1713. pojęcia i terminy: jezuici, reuniony. I I EUKJ REGIONLN ZIEZITWO KULTUROWE W REGIONIE zieje regionu na tle historii Polski i Europy. 13
omówić genezę, przebieg i skutki międzynarodowych konfliktów zbrojnych. ocenić metody, którymi Kościół walczył z reformacją, scharakteryzować skutki religijnego podziału Europy. I I RZEZPOSPOLIT OOJG NROÓW POTĘG JGIELLONÓW 3 (2 w zakresie podstawowym) daty: 1386 r., 1409 1411, 1410 r., 1454 1466, 1525 r., 1569 r., 1572 r., postacie: św. Jadwigi, Władysława II Jagiełły, Jana ługosza, Władysława III Warneńczyka, Kazimierza IV Jagiellończyka, Zygmunta I Starego, twórców polskiego renesansu i ich dzieła, cechy charakterystyczne oraz przykłady sztuki renesansowej w Polsce i w regionie. pojęcia i terminy: hołd pruski, inkorporacja, unia lubelska, złoty wiek, przyczyny związku Polski z Litwą. I.9 daty: 1444 r., 1515 r., 1526 r. EUKJ REGIONLN ZIEZITWO KULTUROWE W REGIONIE zieje regionu na tle historii Polski i Europy. Specyfika przyrodnicza, społeczna, ekonomiczna, kulturowa regionu w relacji z innymi regionami Polski i Europy. Przeszłość regionu, jego dziedzictwo kulturowe jako podstawa rozumienia współczesności regionu. 14
scharakteryzować wewnętrzne i międzynarodowe następstwa unii polskolitewskiej, omówić stosunki polskokrzyżackie za panowania Jagiellonów, wskazać na mapie: zasięg panowania Jagiellonów w XV i XVI w., miejsca ważniejszych wydarzeń, zmiany terytorialne wynikające z realizacji polityki Jagiellonów, ukazać związki dziejów lokalnych z wydarzeniami epoki. ocenić politykę dynastyczną Jagiellonów i jej konsekwencje dla Polski. I I RZEZPOSPOLIT OOJG NROÓW RZEZPOSPOLIT SZLHEK 2 (1 w zakresie podstawowym) daty: 1374 r., 1454 r., 1505 r., 1562 1569, 1573 r., 1606 1608, 1665 1666, postać Zygmunta II ugusta, przywileje szlacheckie, które zapewniały szlachcie dominującą pozycję w społeczeństwie, instytucje Rzeczpospolitej szlacheckiej i ich kompetencje. pojęcia i terminy: artykuły henrykowskie, demokracja szlachecka, izba poselska, konfederacja, Nihil novi, oligarchia magnacka, pacta conventa, przywileje nieszawskie, rokosz, ruch egzekucyjny, sejm, sejmik, senat, wolna elekcja. datę: 1537 r., postacie: Henryka III Walezego, Stefana atorego, Zygmunta III Wazy, Michała Korybuta Wiśniowieckiego, Mikołaja Zebrzydowskiego, Jerzego Lubomirskiego. pojęcie: interrex. 15
wyjaśnić proces kształtowania się polskiego sejmu. omówić ewolucję ustroju Polski szlacheckiej i jej skutki. RZEZPOSPOLIT OOJG NROÓW EMOKRJ SZLHEK ZŁOT WOLNOŚĆ ZY NRHI? (temat dyskusyjny) 2 (1 w zakresie podstawowym) daty: 1564 r., 1570 r., 1573 r., 1596 r., postanowienia konfederacji warszawskiej. pojęcia i terminy: konfederacja warszawska, liberum veto, sarmatyzm, unia brzeska. przedstawić zalety i wady demokracji szlacheckiej, wskazać przyczyny i przejawy kryzysu demokracji szlacheckiej w XVII w., scharakteryzować stosunek szlachty do państwa, króla i innych grup społecznych. I I daty: 1652 r., 1658 r., postacie: Jana Zamoyskiego, Piotra Skargi. pojęcie: arianie (bracia polscy). wyjaśnić wpływ demokracji szlacheckiej na stosunki religijne, ocenić demokrację szlachecką i rolę szlachty w Rzeczpospolitej w XVI i XVII w. I I RZEZPOSPOLIT OOJG NROÓW SRMKIE PRZEMURZE 5 (2 w zakresie podstawowym) daty: 1605 r., 1610 r., 1648 r., 1655 1660, 1657 r., 1667 r., 1683 r., postacie: Jana II Kazimierza, ohdana hmielnickiego, Władysława IV Wazy, Jana III Sobieskiego, ugusta II Mocnego. daty: 1699 r., 1709 r., 1720 r., postacie: Stefana zarnieckiego, Stanisława Żółkiewskiego, Stanisława Leszczyńskiego. EUKJ REGIONLN ZIEZITWO KULTUROWE W REGIONIE zieje regionu na tle historii Polski i Europy. Specyfika przyrodnicza, społeczna, ekonomiczna, kulturowa regionu w relacji z innymi regionami Polski i Europy. Przeszłość regionu, jego dziedzictwo kulturowe jako podstawa rozumienia współczesności regionu. 16
pojęcia i terminy: potop szwedzki, przedmurze chrześcijaństwa, podłoże buntów kozackich na Ukrainie. wyjaśnić przyczyny wewnętrznych i zewnętrznych konfliktów Rzeczpospolitej w XVII i I poł. XVIII w. wskazać na mapie: obszary konfliktów, miejsca najważniejszych bitew, zmiany terytorialne będące konsekwencją konfliktów, omówić polityczne, gospodarcze i kulturalne skutki wojen XVII i I poł. XVIII w. dla Rzeczpospolitej, dostrzec związki regionu z dziejami państwa polskiego w okresie wojen XVII w. I EKSPNSJ NOWOŻYTNEJ EUROPY RZEZPOSPOLIT OOJG NROÓW EKSPNSJ NOWOŻYTNEJ EUROPY RZEZPOSPOLIT OOJG NROÓW (lekcja powtórzeniowa) 1 porządkować wiedzę dotyczącą nowożytnej historii Europy, świata i Polski oraz dokonać jej hierarchizacji. II.3 tworzyć tablicę synchroniczną według ustalonych przez siebie działów. 17
18